પ્રતિભા પાટીલ -- Pratibha Patil

👵👣👳‍♀👵👣👳‍♀👵👣👳‍♀👵👣👳‍♀
*👵👳‍♀👵પ્રતિભા પાટીલ👵👳‍♀👵*
👵👣👳‍♀👵👣👳‍♀👵👣👳‍♀👵👣👳‍♀
*✍યુવરાજસિંહ જાડેજા ગોંડલ યુયુત્સુ ૯૦૯૯૪૦૯૭૨૩*

*🧑પ્રતિભા દેવીસિંહ પાટિલ પ્રજાસત્તાક ભારતના ૧૨માં અને આ પદ મેળવનારા પ્રથમ મહિલા રાષ્ટ્રપતિ હતા. 
*👉તેમણે 25 જૂલાઇ, 2007ના રોજ ડો. એ.પી.જે. અબ્દુલ કલામના અનુગામી બની ભારતના રાષ્ટ્રપતિ તરીકેના શપથ લીધા હતા.*
*👉૨૫ જૂલાઈ, ૨૦૧૨નાં રોજ નિવૃત થયા. તેમના અનુગામી પ્રણવ મુખર્જીએ ૨૫ જૂલાઈ, ૨૦૧૨ના આ પદ સંભાળ્યું.*

👁‍🗨જન્મ👉૧૯ ડિસેમ્બર ૧૯૩૪
નાદગાંવ, મહારાષ્ટ્ર
👁‍🗨કાર્યકાળ👉 જુલાઇ ૨૫, ૨૦૦૭ - જુલાઇ ૨૪, ૨૦૧૨
👁‍🗨ઉપરાષ્ટ્રપતિ 👉મોહમદ હમિદ અન્સારી

*💠ઇન્ડિયન નેશનલ કોંગ્રેસ (INC)ના સભ્ય, શ્રીમતિ પ્રતિભા પાટિલની નિયુક્તિ સત્તા પર રહેલી યુનાઇટેડ પ્રોગ્રેસીવ એલાયન્ઝ અને ભારતીય ડાબેરીઓ દ્વારા કરવામાં આવી હતી.*
*💠19 જૂલાઇ, 2007ના રોજ યોજાયેલી રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી તેઓ નજીકના પ્રતિસ્પર્ધી ભૈરવ સિંઘ શેખાવતને હરાવીને જીતી ગયા હતા.*
💠 પાટિલ મહારાષ્ટ્ર વિધાન સભાના (1962-1985) સભ્ય તરીકે મહારાષ્ટ્રના જલગાંવ જિલ્લાના એદલાબાદ મતદારક્ષેત્રનું પ્રતિનિધીત્વ કરતા હતા, અને તેઓ રાજ્ય સભાના નાયબ અધ્યક્ષા (1686-1988), અમરાવતીથી લોક સભાના સંસદ સભ્ય (1991-1996), અને 24મા તેમજ *પ્રથમ મહિલા રાજસ્થાનના ગવર્નર હતા* (2004-2007).

👁‍🗨પતિ સાથે મળી તેમણે શૈક્ષણિક સંસ્થા, વિદ્યા ભારતી શિક્ષણ પ્રસારક મંડળની સ્થાપના કરી, જે જલગાવ અને મુંબઇમાં શાળાઓ અને કોલેજોની શ્રેણીનું સંચાલન કરે છે.[૭] તેમણે શ્રમ સાધના ટ્રસ્ટની પણ સ્થાપના કરી જે દિલ્હી, મુંબઇ અને પૂણેમાં કામ કરતી મહિલાઓ માટે હોસ્ટેલ અને જલગાવમાં એન્જિનિયરીંગ કોલેજ ચલાવે છે.[૭] તેમણે સન્ત મુક્તાબાઇ સહકારી સાકર કારખાના નામે જાણીતી સહકારી સુગર ફેક્ટરીની સ્થાપના કરી હતી અને તેઓ અધ્યક્ષા છે તેમજ તેમણે પ્રતિભા મહિલા સહકારી બેન્કની પોતાના નામે ચાલતી સહકારી બેન્કની પણ સ્થાપના કરી હતી. તેઓ જલગાવમાં દ્રષ્ટિહીન લોકો માટે ઔદ્યોગિક તાલિમ શાળાની સ્થાપનામાં અને વિમુક્ત જાતિઓ તથા યાયાવર સમૂહના ગરીબ બાળકો માટે શાળાના સંચાલનમાં પણ સામેલ હતા.

*નિભાવેલા પદ*

⭕️1967-72 નાયબ પ્રધાન,N.H.E.A.,એસસીએવી, જાહેર આરોગ્ય, દારૂબંધી, પ્રવાસ, હાઉસિંગ અને સંસદીય બાબતો, મહારાષ્ટ્ર સરકાર

⭕️1972-74 કેબિનેટ પ્રધાન, સમાજ કલ્યાણ, મહારાષ્ટ્ર સરકાર

⭕️1974-75 કેબિનેટ પ્રધાન, જાહેર આરોગ્ય અને સમાજ કલ્યાણ, મહારાષ્ટ્ર સરકાર

⭕️1975-76 કેબિનેટ પ્રધાન, દારૂબંધી, પુનર્વસન અને સાંસ્કૃતિક બાબતો, મહારાષ્ટ્ર સરકાર

⭕️1977-78 કેબિનેટ પ્રધાન, શિક્ષણ, મહારાષ્ટ્ર સરકાર

⭕️જૂલાઇ 1979 થી ફેબ્રુઆરી 1980 વિરોધ પક્ષના નેતા, સીડીપી (આઇ), મહારાષ્ટ્ર વિધાન સભા

⭕️1982-85 કેબિનેટ પ્રધાન, શહેરી વિકાસ અને હાઉસિંગ, મહારાષ્ટ્ર સરકાર

⭕️1983-85 કેબિનેટ પ્રધાન, નાગરિક પુરવઠો અને સમાજ કલ્યાણ, મહારાષ્ટ્ર સરકાર

⭕️18 નવેમ્બર, 1986 થી 5 નવેમ્બર, 1988 ડેપ્યુટી ચેરમેન, રાજ્ય સભા

⭕️1986-88 અધ્યક્ષ, હકોની સમિતી, રાજ્ય સભા; સભ્ય, ઔદ્યોગિક સલાહકાર સમિતી, રાજ્ય સભા

⭕️1991-96 અધ્યક્ષ, હાઉસ કમિટી, લોક સભા

⭕️8 નવેમ્બર, 2004-જૂન 2007 રાજસ્થાનના ગવર્નર

⭕️25 જૂલાઇ, 2007 - ૨૫ જૂલાઈ ૨૦૧૨ ભારતના રાષ્ટ્રપતિ

♻️👁‍🗨પ્રતિભા પાટિલે 1962માં 27 વર્ષની વયે રાજકીય કારકીર્દિનો પ્રારંભ કર્યો હતો. ડો. આબાસાહેબ ગોપાલરાવ ખેડકર અને પૂર્વ મુખ્ય પ્રધાન યશવન્તરાવ ચવાણ જેવા વરિષ્ઠ કોંગ્રેસી નેતાઓના માર્ગદર્શન હેઠળ, તેઓ 1967માં પુન: યોજાયેલી ચૂંટણી બાદ શિક્ષણ વિભાગના નાયબ પ્રધાન બન્યા (વસંતરાવ નાઇકની સરકારમાં). બીજા સત્રમાં (1972-78) તેણી રાજ્ય માટે પૂર્ણ કેબિનેટ પ્રધાન બની ગયા. કોંગ્રેસની ત્યાર બાદની સરકારોમાં, તેણીએ વસન્તદાદા પાટિલ, બાબાસાહેબ ભોસલે, એસ.બી. ચવાણ અને શરદ પવાર જેવા મુખ્ય પ્રધાનોના વડપણ હેઠળ પ્રવાસન, સામાજિક કલ્યાણ અને હાઉસિંગ જેવા ખાતાઓનું સંચાલન કર્યું હતું. તેઓ 1985 સુધીમાં જલગાવ અથવા નજીકની એદલાબાદ મતદાનક્ષેત્ર તરફથી સતત પસંદગી પામતા ગયા, જ્યાં સુધી તેઓ રાજ્ય સભામાં કોંગ્રેસના સભ્ય તરીકે નિર્વાસિત થયા. તેણીએ ઉમેદવારી નોંધાવી હોય તેવી એક પણ ચૂંટણી તેઓ હાર્યા નથી.*

🛡🔶1977માં, કોંગ્રેસ પક્ષ ભારતીય કટોકટી (1975–1977) બાદ ઇન્દિરા નેહરૂ ગાંધીની હાર પછી બે ભાગોમાં વહેંચાઇ ગયો. પ્રતિભાના માર્ગદર્શક ચવાણ અને આશ્રિત શરદ પવાર સહિતના કોંગ્રેસના રાજ્યના ઘણા વરિષ્ઠ નેતાઓ, તેમજ ટોચના મોટા ભાગના નેતાઓ દેવરાજ ઉર્સ દ્વારા શરૂ કરવામાં આવેલી કોંગ્રેસ (ઉર્સ)માં જોડાઇ ગયા. આમ છતાં, પ્રતિભાએ ઈન્દિરા ગાંધી સાથે જ રહેવાનું પસંદ કર્યું અને રાજકીય ઉપહાસને આમંત્રણ આપ્યું. વાસ્તવિકતામાં, કેટલાક લોકો જાણે છે કે સંજય ગાંધીના મૃત્યુ સમયે પ્રતિભાએ ઇન્દિરા ગાંધીના રસોડાનું સંચાલન કર્યું હતું.તેમણે ડિસેમ્બર 1977માં ઈન્દિરા ગાંધીની ધરપકડનો વિરોધ કર્યો અને 10 દિવસ જેલમાં ગાળ્યા.1978માં, કોંગ્રેસ (ઉર્સ) જ્યારે મહારાષ્ટ્રમાં સત્તા પર આવી, ત્યારે તેઓ રાજ્યની વિધાન સભામાં વિરોધ પક્ષના નેતા બન્યા.

🛡🔶1980માં, કોંગ્રેસ (આઇ) સત્તા પર પરત ફરી, અને મુખ્ય પ્રધાનના પદ માટે તેમનું નામ મુખ્ય હરિફ તરીકે ચર્ચામાં હતું. આમ છતાં, આ પદ સંજય ગાંધીના વિશ્વાસુ એ. આર. અન્તુલેને મળ્યું, જેમના પર ભ્રષ્ટાચારના આરોપસર રાજીનામું આપવાની ફરજ પડી હતી. ત્યાર બાદ, તેઓ વસન્તદાદા પાટિલના પ્રધાનમંડળમાં પ્રધાન બન્યા. પાટિલ અને મહારાષ્ટ્ર પ્રદેશ કોંગ્રેસ કમિટી (એમપીસીસી)ના તે સમયના વડા પ્રભા રાઉ વચ્ચેના મતભેદો બાદ, રાજીવ ગાંધીએ તેણીને એમપીસીસીના વડા તરીકે નિયુક્ત કર્યા હતા (1988-90).

*✍યુવરાજસિંહ જાડેજા ગોંડલ (યુયુત્સુ) ૯૦૯૯૪૦૯૭૨૩*

🛡🔶✅🛡🔶✅🛡🔶✅🛡🔶
પ્રથમ મહિલા રાષ્ટ્રપતિ - પ્રતિભા પાટિલ
🛡🔶⭕️🛡🔶⭕️🛡🔶⭕️🛡🔶
*✍યુવરાજસિંહ જાડેજા ગોંડલ (યુયુત્સુ) ૯૦૯૯૪૦૯૭૨૩,*

શ્રીમતી પ્રતિભા દેવીસિંહ પાટિલે દેશની પ્રથમ મહિલા રાષ્ટ્રપતિ હોવાનું ગૌરવ મેળવ્યુ છે. તેમણે 25 જુલાઈ, 2007ના દિવસે સંસદના એતિહાસિક કેન્દ્રીય કક્ષમાં મુખ્ય ન્યાયાધીશ ન્યાયમૂર્તિ શ્રી કે.જી બાલાકૃષ્ણને પદ અને ગોપનીયતાની સોંગંધ અપાવી. શ્રીમતી પાટિલ દેશની 12મી રાષ્ટ્રપતિ છે, સોગંધ લેવાના સમયે પ્રધાનમંત્રી મનમોહન સિંહ,પૂર્વ પ્રધાનમંત્રી વાજપેયી, શ્રી ઈન્દ્રકુમાર ગુજરાલ, કોંગ્રેસ અધ્યક્ષ શ્રીમતી સોનિયા ગાંધી, અને પૂર્વ ઉપ-રાષ્ટ્રપતિ શ્રી ભૈરોસિંહ શેખાવત સાથે કેટલાય માનનીય લોકો હાજર હતા. શ્રીમતી પાટિલે રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણીમાં ઉપરાષ્ટ્રપતિ શ્રી ભૈરોસિંહ શેખાવતને હરાવ્યા. તેમણે 65.82 ટકા મત મળ્યા, જ્યારેકે શ્રી શેખાવત 34.18 ટકા વોટ જ મેળવી શક્યા.

રાષ્ટ્રપતિ પદ મેળવ્યા પછી તેમણે પોતાના પહેલા સંભાષણમાં શ્રીમતી પાટિલે બાળકોના અધિકારોની રક્ષા માટે જવાબદારી સ્વીકારતા દેશવાસીઓને પૂરી ક્ષમતાનો ઉપયોગ કરવા માટે આધુનિક શિક્ષા અને સ્વાસ્થ્ય સેવાઓને વ્યાપક બનાવવાની જરૂરિયાત પર જોર આપ્યો અને કુપોષણ, સામાજિક કુરીતિયો, બાળ મૃત્યુ અને કન્યા ભ્રૂણ હત્યાને જડથી નાબૂદ કરવા સહયોગની અપીલ કરી. તેમને ગુરૂ રવિન્દ્રનાથ ટૈગોરની કવિતા 'વ્હેયર ધ માઈંડ ઈઝ વિધાઉટ ફિયર' નુ ઉદાહરણ આપ્તા કહ્યુ કે 'હે ભગવાન અમારા દેશની સ્વતંત્રતાને તે સ્વર્ગમાં લઈ જાઓ, જ્યાં લોકોનુ મગજ ભયમુક્ત અને માથુ ગર્વથી ઉંચુ થાય અને લોકો ઘરેલુ ઝગડાઓમાં ન વહેંચાયેલા હોય.

શ્રીમતી પ્રતિભા પાટિલનો જન્મ 19 ડિસેમ્બર 1934માં મહારાષ્ટ્રમાં જળગાવ જિલ્લામાં થયો હતો. જળગાવના મૂલજી જેઠા કોલેજથી એમ.એ. અને મુંબઈના લો કોલેજથી કાયદાકીય શિક્ષા મેળવ્યા પછી શ્રીમતી પાટિલે જળગાવમાં જ વકાલત શરૂ કરી. આ દરમિયાન તેઓ સામાજીક કાર્યો સાથે પણ સંકળાયેલા રહ્યા. વર્ષ 1965માં તેમનું લગ્ન શ્રી દેવીસિંહ રણસિંહ શેખાવત સાથે થયુ. તેમના પરિવારમાં એક પુત્ર અને એક પુત્રી છે.

અનુભવી રાજનેતા શ્રી પ્રતિભા દેવીસિંહ પાટિલ વર્ષ 1962 થી 1985 સુધી પાંચ વાર મહારાષ્ટ્ર સરકારમાં રાજ્યમંત્રી અને વર્ષ 1972થી 1978 સુધી કેબિનેટ મંત્રી રહ્યા. તેમણે કેટલાય મહત્વપૂર્ણ મંત્રાલયોનો કાર્યભાર પણ સંભાળ્યો. વર્ષ 1979 થી 1980 સુધી તેઓ મહારાષ્ટ્ર વિધાનસભામાં વિપક્ષની નેતા પણ રહયા. શ્રીમતી પાટિલે 1882થી 1885 સુધી એકવાર ફરી મહારાષ્ટ્ર સરકારનુ કેબિનેટ મંત્રીનું પદ મેળવ્યુ. શ્રીમતી પાટિલની વર્ષ 1985માં રાજ્યસભા માટે પસંદગી કરવામાં આવી. વર્ષ 1886 થી 1988 સુધી તેઓ રાજ્યસભાની ઉપ-સભાપતિ પણ રહી. આ દરમિયાન તેઓ રાજ્યસભાના વિશેષાધિકાર સમિતિની અધ્યક્ષ અને વેપાર સલાહકાર સમિતિની સદસ્યા રહી. વર્ષ 1988 થી 1990 સુધી તેઓ મહારાષ્ટ્ર પ્રદેશ કોંગ્રેસ કમિટીના અધ્યક્ષ રહી.

વર્ષ 1991માં શ્રીમતી પાટિલ પહેલીવાર લોકસભાને માટે પસંદગી પામ્યા. વર્ષ 2004માં તેમણે રાજસ્થાનની પ્રથમ મહિલા રાજ્યપાલ બનવાનું સન્માન મળ્યુ. શ્રીમતી પાટિલ મહારાષ્ટ્રના સહકારી આંદોલનથી સક્રિય રૂપે જોડાયેલી છે. તેમણે મહિલાઓ માટે સરકારી બેંક અને ગરીબ બાળકો માટે શાળા ખોલવામાં પણ મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવી છે. તેઓ ખેલકૂદમાં પણ સક્રિય રહી છે અને તેમને અંતર કોલેજ ટૂર્નામેંટમાં ટેબલ ટેનિસ ચૈમ્પિયન ટ્રોફી પણ જીતી છે.

એક મહિલાના રૂપમાં શ્રીમતી પાટિલ દ્વારા રાષ્ટ્રપતિ પદ ગ્રહણ કરવા બદલ સમગ્ર દેશને ગર્વ છે.

- મહારાષ્ટ્ર નંદગાવમાં જન્મેલાં પ્રતિભા પાટિલે પૂણે યુનિવર્સિટીમાંથી પોલિટિકલ સાયન્સનો અભ્યાસ કર્યો છે. તેમના પિતા નારાયણ રાવ પાટિલ પણ સરકારી વકીલ હતા એટલે પ્રતિભા પાટિલે વકીલાતના ક્ષેત્રમાં જ ઝંપલાવ્યું હતું.

- ૧૯૬૫માં તેમના લગ્ન રાજસ્થાનના દેવીસિંહ શેેખાવત સાથે થયા હતાં. લગ્ન પહેલાં જ તેઓ રાજકારણમાં સક્રિય થયા હતા અને ૨૭ વર્ષે જલગાઁવની બેઠક પરથી ધારાસભ્ય બન્યાં હતાં.

- ૨૦૦૪માં પ્રતિભા પાટિલને રાજસ્થાનના રાજ્યપાલ નિયુક્ત કરાયા. રાજસ્થાનમાં એ અરસામાં અનામત આંદોલન ખૂબ હિંસક બન્યું હતું. વસુંધરા રાજે સરકારને બરખાસ્ત કરી રાષ્ટ્રપતિ શાસન લાદવાની માંગ થઈ હતી. ત્યારે રાજ્યપાલ પ્રતિભાદેવીએ ઉતાવળિયું પગલું ભરવાને બદલે ઠંડકથી કામ લીધું હતું.

- ૨૦૦૭માં રાષ્ટ્રપતિપદની ચૂંટણી આવી ત્યારે સત્તાપક્ષ કોંગ્રેસ અને સાથીપક્ષોએ ઉમેદવાર તરીકે પ્રતિભા પાટિલ પર પસંદગી ઉતારી. એન.ડી.એના ઉમેદવાર ભૈરવસિંહ શેખાવત સામે તેઓ વિજેતા થયા હતા. એ પછી તેમણે દેશના પ્રથમ મહિલા રાષ્ટ્રપ્રમુખ તરીકે શપથ ગ્રહણ કર્યા હતાં.