🔰♻️🔰♻️🔰♻️🔰♻️🔰♻️🔰
❓❓❓શું હતો કાકોરી કાંડ❔❔❔
💠🔘💠🔘💠🔘💠🔘💠🔘💠
✍યુવરાજસિંહ જાડેજા (ગોંડલ)🙏
બિસ્મિલ અને તેના સાથીઓને જો કોઈ ઘટના માટે સૌથી વધારે યાદ કરવામાં આવે છે તો તે છે કાકોરી કાંડ. બિસ્મિલે પોતાના સાથીઓ સાથે મળીને ૯ ઓગષ્ટ ૧૯૨૫ ના રોજ કાકોરી કાંડને અંજામ આપ્યો હતો. બિસ્મિલની યોજના અનુસાર દળના જ એક પ્રમુખ સભ્ય રાજેન્દ્રનાથ લાહિડીએ ૯ ઓગ્ષ્ઠ ૧૯૨૫ના રોજ લખનૌ જિલ્લાના કાકોરી રેલવે સ્ટેશનથી છુટેલી આઠ ડાઉન સહારનપુર-લખનૌ પેસેન્જર ટ્રેનને ચેન ખેંચી રોકી અને બિસ્મિલના નેતૃત્વમાં અશફાક ઉલ્લા, પંડિત ચંદ્રશેખર આઝાદ અને છ અન્ય સહયોગીઓની મદદથી સમગ્ર ટ્રેન પર હુમલો બોલાવી સરકારી ખજાનો લુંટી લીધો હતો
🙏🙏બાદમાં બિસ્મિલ સહીત 3 ક્રાંતિકારીઓને બ્રિટીશ હકૂમતે ફાંસીની સજા સંભળાવી હતી. ૧૯ ડીસેમ્બર ૧૯૨૭ના રોજ ગોરખપુર જેલમાં બિસ્મિલને ફાંસી આપવામાં આવી હતી.
🔰✅🔰સ્વતંત્રતા સેનાની રામ પ્રસાદ'બિસ્મિલ'ની અજાણી વાતો✅🔰✅
રામ પ્રસાદ'બિસ્મિલ'ભારતના અગ્રણી સ્વતંત્રતા સેનાની ઉપરાંત ઉચ્ચ દરજ્જાના શાયર, ઈતિહાસકાર અને સાહિત્યકાર હતા. જેમણે દેશની આઝાદી માટે પોતાના પ્રાણોની આહુતી આપી દીધી.
♻️ઉત્તર પ્રદેશનાં શાહજહાંપુરમાં જન્મેલા રામ પ્રસાદજીને 30 વર્ષની ઉમંરે 1984માં ભારત સરકારે ગોરખપુર જેલમાં ફાંસી આપી દીધી હતી.
♻️💠♻️'બિસ્મિલ'તેમનું ઉર્દૂ તખલ્લુસ (ઉપનામ) હતું જેનો અર્થ થાય આત્માથી દુ:ખી.
♻️🔰11 વર્ષના ક્રાંતિકારી જીવનમાં તેમણે અનેક પુસ્તકો લખ્યા, જેમાના 11 તો તેમના જીવનકાળ દરમિયાન પ્રકાશીત પણ થયા. અંગ્રેજોએ એ તમામ પુસ્તકો જપ્ત કરી લીધા હતા.
♻️🔰♻️🔰રામ પ્રસાદ'બિસ્મિલ'ના એક ભાઈનું બાળપણમાં જ મોત નિપજ્યું. અનેક માનતાઓ માનીને કેટલાય તાવીજો અને રક્ષા કવચોથી તેમના દાદાજીએ તેમના રક્ષણનો પ્રયાસ કર્યો હતો. કમનસિબે ઘરમાં બાળકોનો રોગ પગ કરી ગયો હતો. જન્મના એક-બે મહિના બાદ રામ પ્રસાદમાં પણ પ્રથમ બાળકો જેવા જ લક્ષણો દેખાવા લાગ્યા. ♻️કોઈએ કહ્યું કે બાળકના માથેથી સફેદ સસલું ઉતારીને છોડી મુકો, જો રોગ હશે તો સસલું તરત મરી જશે. અને બન્યું પણ એવું જ. એક સફેદ સસલું જેવું રામ પ્રસાદના શરીર પર ફેરવીને છોડવામાં આવ્યું તેણે ત્રણ-ચાર આંટા માર્યા અને મરી ગયું.
⭕️⭕️⭕️
એમના પિતાશ્રી મુરલીધર, શાહજહાંપુર નગરપાલિકામાં કામ કરતા હતા.
♠️૧૯૨૭ની ૧૯ ડીસેમ્બરે બ્રિટિશ શાસને તેમને ગોરખપુર જેલમાં ફાંસી પર ચઢાવી દીધા હતા.
🇮🇳🇮🇳ભારતની આઝાદીમાં જેમણે પોતાનું રક્ત વહાવીને તિરંગામાં કેસરિયો રંગ શોભાવ્યો છે એવા દેશના ક્રાંતિકારીઓ આપણા દેશની શાન છે. ક્રાંતિકારીઓમાં આવું અણમોલ રતન હતા- પંડિત રામ પ્રસાદ બિસ્મિલ.
🇮🇳🇮🇳માત્ર 30 વર્ષની વયે દેશદાઝ ખાતર તેમણે શહીદી વહોરી લીધી હતી.
🎯અંગ્રેજોના દાંત ખાટા કરી નાખનારી 👁🗨કાંકોરીટ્રેન👁🗨 લૂંટ માટે બિસ્મિલજીને વધુ ઓળખવામાં આવે છે, પણ એ સિવાય તેઓ એક ઉમદા શાયર હતા.
📝તેમણે પોતાની શાયરીમાં દેશભક્તિનો કેસરિયો રંગ એવો ઘોળ્યો હતો કે તેમની રચનાઓ એ સમયે ક્રાંતિકારો માટે પ્રેરક બની રહી હતી. ક્રાંતિકારીઓને જૂસ્સો બૂલંદ બનાવવા માટે બિસ્મિલજીની રચનાઓનું ગાયન થતું હતું. એ એટલે સુધી કે કેટલાય ક્રાંતિકારીઓ
🖍🖊બિસ્મિલજીની શહાદત પછી અને પહેલા પણ આ રચના ગાતા ગાતા હસતા હસતા ફાંસીને માચડે ચડી જતા.
📌📌📌9 ઓગસ્ટ 1925ના દિવસે થયેલી કાંકોરીલૂંટે એ દિવસોમાં અંગ્રેજ સલ્તનતને હચમચાવી નાખી હતી. અંતે ⚖⚖⚖⚖એ જ ઘટના ઉપર તેમના પર કેસ ચાલ્યો અને કેસ પછી બિસ્મિલજી, અશફાક ઉલ્લા ખા, ઠાકુર રોશન સિંહ, રાજેન્દ્રનાથ લાહિડી સહિતના બધાને ફાંસીની સજા થઈ અને 19 ડિસેમ્બર, 1927ના દિવસે ગોરખપુરની જેલમાં રામ પ્રસાદ બિસ્મિલજીને ફાંસી આપી દેવામાં આવી.
💈🛡30 વર્ષની વયે તેમણે એવું જીવન જીવ્યું કે જેના કારણે આજે 89 વર્ષ પછી પણ તેમને આપણે ખૂબ ગૌરવપૂર્ણ રીતે યાદ કરીએ છીએ.
🗣🗣🗣બિસ્મિલજીની ઉર્દૂ અને હિંદી બંને ભાષા ઉપર એકસરખી પક્કડ હતી. એ કારણે તેમની રચનાઓમાં પણ એ સુમેળ બરાબર સધાયો હતો.
🗣🗣🗣તેમની સૌથી વિખ્યાત રચના સરફરોસી કી તમન્ના અબ હમારે દિલ મેં, દેખના હે જોર કિતના બાજુ-એ-કાતિલ મેં હૈ...
✅” હિંદુસ્તાન રીપબ્લિકન આર્મી ” ના નામે ક્રાન્તિકારીઓ આઝાદી માટે લડત ચલાવતા હતાં.✅✅
૯-ઓગષ્ટ-૧૯૨૫ સની મિટીંગમાં કાકોરી કાન્ડનો પ્લાન ઘડી કાઢવામાં આવ્યો હતો. જેમાં આખો પ્લાન પાર પાડવાનું કામ જેમણે લીધું હતું તે ક્રાન્તિકારીઓના નામ- ચંદ્રશેખર આઝાદ ( તિવારી ) આઝાદ નામ તેમણે અંગ્રેજોએ પુચ્છ્યુ ત્યારે કહ્યું હતું નામ મારું આઝાદ. રામ પ્રસાદ બિસ્મિલ, રાજેન્દ્ર લહેરી, અશ્ફાક ઉલ્લાંખાં, મન્મથનાથ ગુપ્તા, બનવારી લાલ, સચિન્દ્ર બક્ષી, મુરારી લાલ, કેશવ ચક્રવર્તી, મુકુન્દી લાલ. આ શહીદોના આત્માઓને આજના ભ્રષ્ટ નેતાઓની જમાત જોઇને કેટલો અફસોસ થતો હશે ?
✍યુવરાજસિંહ જાડેજા (ગોંડલ)🙏
♻️💠✅"હિન્દોસ્તાન રીપબ્લીકન એસોસિએશન" ના સભ્યો સ્પષ્ટ માનતા હતા કે અસહકાર આંદોલન જેવા અહિંસક આંદોલન દ્વારા આઝાદીને મંઝીલ સુધી
પહોચવું અશક્ય છે. પરિણામે હિંસક આંદોલન અનિવાર્ય છે. પણ એ માટે બંદુકો અને બોંબ જોઈએ.💣🔫 ૮ ઓગસ્ટ ૧૯૨૫ના રોજ શાહજહાંપુરમાં ક્રાંતિકારીઓની એક મીટીંગ મળી. લાંબી ચર્ચાને અંતે નાણા મેળવવવા સરકારી તિજોરી લુંટવાનું આયોજન કરવામાં આવ્યું .
⚔ ૯ ઓગસ્ટ ૧૯૨૫ના રોજ સરકારી તિજોરી લઈને જતી 🚂🚂૮ ડાઉન સહરાનપુર-લખનૌ પેસેન્જર ટ્રેન🚂🚂 અટકાવીને તિજોરી લૂંટવાનું નક્કી થયું.
🇮🇳👉🎯રામ પ્રસાદ બિસ્મિલની નેતાગીરી નીચે અશફાક ઉલ્લાહ ખાન, રાજેન્દ્ર લાહડી, સચિન્દ્ર નાથ બક્ષી, ચંદ્ર શેખર આઝાદ, કેશબ ચક્રવર્તી, બનવારી લાલ, મુકુન્દ લાલ, મનમંથ નાથ ગુપ્તા અને મુરલી લાલના નામો નક્કી થયા.
📢📢યોજના મુજબ અશફાક ઉલ્લાહ, રાજેન્દ્ર લાહડી અને સચિન્દ્ર નાથ ત્રીજા વર્ગના ડબ્બામાં બેઠા. ચાર ક્રાંતિકારીઓ રામપ્રસાદ બિસ્મિલના નેતૃત્વ નીચે બીજા વર્ગના ડબ્બામાં બેઠા. કાકોરી રેલ્વે સ્ટેશનેથી નીકળી ટ્રેન જયારે કાકોરી અને આલમનગર વચ્ચેના જંગલમાંથી પસાર થઇ ત્યારે બીજા વર્ગ બેઠેલા રામપ્રસાદે સાંકળ ખેંચી.ગાડી ઉભી રહેતા જ એક ક્રાંતિકારી એ હવામા ગોળીબાર કરી, પેસેન્જરોને ગાડીમાંથી ઉતરવા મનાઈ કરી. તુરત રામપ્રસાદ ગાર્ડ પહોંચી ગયા. અને બંદુકની અણીએ ગાર્ડને ડબ્બામાંથી ઉતારી જમીનમાં ઉંધો સુવડાવી દીધો. આ પછી અશફાક ઉલ્લાહએ તિજોરી પાસે ઉભેલા પોલીસને ડબ્બામાંથી નીચે ઉતારી દીધો. એ પછી તિજોરી તોડી એક ચાદરમાં પોણા પાંચ હજાર રૂપિયા ભર્યા. 📌અશફાકે કાર્ય પૂર્ણ થયાનો સંકેત આપવા પુનઃ હવામાં ગોળીબાર કર્યો. અને બધા ક્રાંતિકારીઓ એક સ્થાન પર એકત્ર થઈ ગયા. પછી આખી ટોળકી એન્જીનડ્રાયવર પાસે પહોંચી અને તેને ગાડી ચાલુ કરવા હુકમ કર્યો. આમ ગાડી પુનઃ ગતિમાં આવી. એ સાથે જ બધા ક્રાંતિકારીઓ રૂપિયા પોણા પાંચ હજારની લૂંટ કરી હવામાં ઓગળી ગયા. ♻️💠♻️💠
🇮🇳🇮🇳👉આ ઐતિહાસિક ઘટનાએ અગ્રેજ શાશનની ઊંઘ હરામ કરી દીધી. સરકારે ખુફિયા પોલીસના 😧શ્રી હાર્ટનને સમગ્ર તપાસ સોંપી. સરકારનો જાપ્તો વધતા તમામ ક્રાંતિકારીઓ ભૂગર્ભમાં ચાલ્યા ગયા.
👉૧૯૨૫ના મેં માસમાં કાકોરી કાંડના ક્રાંતિકારીઓની ધરપકડનો દોર આરંભાયો. 👉ઇ.સ ૧૯૨૬ના મેની ૨૧મી તારીખે લખનૌ કોર્ટમાં કેસ ચાલ્યો.
👉ઈ.સ. ૧૯૨૭ના એપ્રિલની ૬ઠ્ઠી તારીખે સેશન જજે ચુકાદો આપ્યો. 🙌જેમાં રામ પ્રસાદ, અશફ્ક ઉલ્લાહ, રાજેન્દ્ર લહિડીને ફાંસીની સજા આપવામાં આવી.
😿😿 એ મુજબ ૧૯ ડીસેમ્બર ૧૯૨૭ના રોજ ફૈઝાબાદની જેલમાં અશફાક ઉલ્લાહ ખાનને ફાંસીની સજા આપવામાં આવી.
🔰રામ પ્રસાદ બિસ્મિલ પોતે પ્રખર હિન્દુવાદી અને આર્ય સામાજી હતા. તેઓ નીડરતાથી મુસલમાનોની શુદ્ધિ અને ઘર વાપસી કરાવતા. (રામ પ્રસાદ બિસ્મિલની આત્મકથા વાંચો)
🗣તેમની સૌથી વિખ્યાત રચના સરફરોસી કી તમન્ના અબ હમારે દિલ મેં, દેખના હે જોર કિતના બાજુ-એ-કાતિલ મેં હૈ...
👿આજે આ ઘટનાને લગભગ ૯૦ વર્ષ થયા. છતાં ક્રાંતિકારીઓની આ શહાદત આજે પણ આપણા રુવડા ઉભા કરી દે છે. એ બાબત જ તેમની શહાદતનું સાચું મુલ્ય વ્યક્ત કરે છે.
✍યુવરાજસિંહ જાડેજા (ગોંડલ)🙏
24 માર્ચ 1931ના રોજ વહેલી સવારે તેમને ફાંસીની સજા આપનાની હતી. જેમ જેમ 24 માર્ચની તારીખ નજીક આવી રહી હતી. લોકો જુવાળ વધી રહ્યો હતો. ભગતસિંહની ફાંસીની સજા માટે જનતાનો આક્રોશ ચરમસીમા પર હતો. દેશવાસીઓ કોઈ પણ ભોગે દેશના ત્રણેય સપુતોને બચાવવા માંગતા હતા. આ માટે તેમની છેલ્લી આશા હતી ગાંધીજી પર, પણ ગાંધીજીએ પણ તેમને નિરાશ કર્યા.
જીવતા ભગતસિંહ અંગ્રેજો માટે મોટુ જોખમ હતો, એટલે જ તેને કોઈપણ ભોગે ફાંસી અપાવવાનો તખ્તો તૈયાર કરાયો. સ્પેશિયલ કેસમાં ફાંસીનો સમય 24 માર્ચને બદલે 23 માર્ચ કરવામાં આવ્યો. નિયત સમય કરતા 11 કલાક પહેલા ત્રણેય વીરોને ફાંસી આપી દેવાઈ.
દેશની જનતાને જ્યારે ત્રણેય શહીદોને ફાંસી અપાયાની જાણ થઈ ત્યારે તેમની અંદર એક જુવાળ ફાટી નીકળ્યો, એ નારાજગી અંગ્રેજોની તરફ જ નહી પણ ગાંધીજી સામે પણ અભિવ્યકત કરાઈ.
ખુબજ ખુશનસીબ હશે એ કોખ અને ગર્વથી ફુલી નહી સમાઈ હોય એ પિતાની છાતી કે જે દિવસે દેશની આઝાદી માટે તેમના લાલે ફાંસી ને હસતા હસતા સ્વિકારી
*✍યુવરાજસિંહ જાડેજા ગોંડલ (યુયુત્સુ) ૯૦૯૯૪૦૯૭૨૩*
*🔫🔫આઝાદીના લડવૈયા શહીદ ભગતસિંહે ઈ.સ. ૧૯૨૮માં જે પિસ્તોલથી અંગ્રેજ પોલીસ અધિકારી જે.પી. સોન્ડર્સને માર્યો હતો તે પિસ્તોલ પંજાબમાં પરત લાવવામાં આવી હોવાનું પંજાબ હાઈકોર્ટમાં જણાવાયું હતું. આ પિસ્તોલ ફિરોઝપુર જિલ્લાના હુસેનીવાલા ખાતેના શહીદ સ્મારકમાં પ્રદર્શનમાં મુકાશે.*
🔫🔫ભગતસિંહની પિસ્તોલ ઈન્દોર ખાતેના બીએસએફના સેન્ટ્રલ સ્કૂલ ઓફ વેપન્સ એન્ડ ટેકટિકલ ખાતે હતી. તેમણે પંજાબ બીએસએફને સુપરત કરી હતી. હરીચંદ નામના એડવોકેટે જાહેર હિતની અરજી કર્યા બાદ ઈન્દોરના સીએલડબલ્યુટીએ આ પિસ્તોલ પંજાબને સુપરત કરી હોવાનું હાઈકોર્ટમાં જણાવ્યું હતું. બીએસએફે આ અંગેનું સોગંદનામું દાખલ કર્યું હતું.
*🔫🔫શહીદ ભગતસિંહની આ પિસ્તોલ ૩૨ કોલ્ટ અમેરિકી બનાવટની હતી. ઈ.સ. ૧૯૬૯ના ઓક્ટોબરમાં તે પંજાબ પોલીસ એકેડેમીમાં જોવા મળી હતી ત્યાંથી ઈન્દોરના બીએસએફને ટ્રાન્સફર કરાઈ હતી. સીએલડબલ્યુટી શસ્ત્રોના વિકાસ અંગેની માહિતી જવાનોને આપે છે તે માટે તેમને જૂના શસ્ત્રોની જરૃર હોય છે. હરીચંદ નામના વકીલે આ પિસ્તોલ પંજાબમાં લાવવા જાહેર હિતની અરજી કરી હતી.*
*✍યુવરાજસિંહ જાડેજા ગોંડલ (યુયુત્સુ) ૯૦૯૯૪૦૯૭૨૩*
👁🗨💠૧૯૨૮માં અંગ્રેજ સરકારે જોન સાયમન તરફથી એક રિપોર્ટ આપ્યો જે રિપોર્ટ બારતની રાજનીતિક દળોમાં હયાત ભારતની રાજનીતિક સ્થિતિ પરનો હતો.
પરંતુ આ આયોગના રિપોર્ટનો બહિષ્કાર કરવામાં આવ્યો. કારણ કે તેમાં આયોગના સભ્યના રૃપમાં એક પણ ભારતીયનો સમાવેશ થયેલો ન હતો જેથી આ રિપોર્ટના વિરોધમાં દેશભરમાં મુલાકાતો કરીને વિરોધ પ્રદર્શન કરવાનું ૩૦મી ઓક્ટોબરે લાહોરની મુલાકાતમાં નક્કી કરવામાં આવ્યું અને ૧૯૨૮માં આયોગના વિરૃધ્ધમાં એક શાંત અહિંસક રેલીનું આયોજન કરવામાં આવ્યું. જેનું નેતૃત્વ લાલા લજપતરાયે લીધું અને આ રેલીમાં પોલીસ દ્વારા લાઠીચાર્જ કરવા છતાં વિરોધ પ્રદર્શન ચાલુ રાખેલું જેમાં લાઠીચાર્જથી લાલા લજપતરાય ગંભીર રીતે ઘાયલ થયા હતા અને આ વિરોધ પ્રદર્શન બાદ લાલા લજપતરાયને દેહાંતદંડની સજાથી સમસમી ગયેલા શહીદ ભગતસિંહે બદલો લેવાની કસમ ખાધી. તેથી તેમણે પોલીસ અધિકારીને ઠાર કરવાની એક યોજના બનાવી.
👁🗨💠જેમાં તેમની સાથે બીજા ક્રાંતિકારીઓ શિવરામ, રાજ્યગુરૃ, જય ગોપાલ અને સુખદેવ થાપર હતા. જેમાંના ગોપાલસિંહને પોલીસ અધિક્ષકને ઓળખીને તેમને ઠાર કરવા માટેનો સંકેત આપવાની જવાબદારી સોંપવામાં આવેલી હતી. પરંતુ અંગ્રેજ પોલીસ અધિકારી સ્કોટને ગોપાલસિંહ ઓળખી શકેલ નહીં અને ભુલથી પોલીસના ઉપ અશ્રીક સોન્ડર્સને જોઈને તેમને ઠાર કરવાનો સંકેત આપેલ. *જેથી તા. ૧૭મી ડીસેમ્બર ૧૯૨૮ના રોજ ભગતસિંહ અને તેમના સાથીદારોએ સોન્ડર્સને ઠાર કર્યા હતા.,* આ ઉપરાંત ભગતસિંહ અને બટુકેશ્વર દત્ત અને બીજા એક ક્રાંતિકારી દ્વારા વિધાનસભામાં બોંબ ફેકાતા વિધાનસભામાં બોંબ ફેંકવાનો કેસ ચાલી જતાં આ કેસમાં ભગતસિંહ અને બટુકેશ્વર દત્તને ૧૨મી જૂન ૧૯૨૯ના રોજ કારાવાસની સજા થયેલી. તેમજ ત્યાર બાદ થયેલી તપાસમાં અંગ્રેજ અધિકારી સોન્ડર્સની હત્યામાં પણ ભગતસિંહ સામેલ હોવાનું જાણવા મળતા ભગતસિંહ અને તેમના સાથીદારો રાજગુરૃ અને સુખદેવ ઉપર સોન્ડર્સની હત્યાનો આરોપ લગાવેલ અને પછી તેનો કેસ ચાલ્યો હતો. ૭મી ઓક્ટોબર, ૧૯૩૦માં ભગતસિંહ, સુખદેવ અને રાજગુરૃને ફાંસીની સજા ફરમાવાઈ હતી અને નક્કી થયા મુજબ ૨૪મી માર્ચ ૧૯૩૧ના રોજ ફાંસી આપવાની તેવી જાહેરાત થયેલી જેથી સમગ્ર ભારતમાં તેની ચર્ચા અને વિરોધ વ્યાપક બનેલા.
સરકારને હતું કે કંઈક નવા જુની થશે એટલે એક દિવસ પહેલા ૨૩મી માર્ચે સુરજ આથમી ગયા પછી ત્રણેયને અચાનક ફાંસીએ લટકાવી દીધા હતા. આ આખીયે ઘટના નિયમો વિરૃધ્ધની હતી. અમને ફાંસી નહી ગોળીએ ઠાર કરો એવું કહી ચુકેલા ક્રાંતિવીરોને ફાંસી આપ્યા પછી ચુપચાપ ઉતાવળે સતલજ નદીના કિનારે હુસૈનીવાલા ફિરોજપુરમાં અંતિમ સંસ્કાર કરી દીધેલા.
*✍યુવરાજસિંહ જાડેજા ગોંડલ યુયુત્સુ ૯૦૯૯૪૦૯૭૨૩*
સોન્ડર્સ હત્યાની એફઆઇઆરમાં ભગતસિંઘનું નામ ન હોય, તે બિલકુલ સમજાય એવું છે. સોન્ડર્સ પર હુમલો થયો ત્યારે ભગતસિંઘ સહિતના ક્રાંતિકારીઓ અજાણ્યા યુવાન હતા. તેમનાં નામ કે ચહેરાથી પણ પોલીસ કે સાક્ષીઓ તેમને ઓળખતા ન હતા. ચારેક મહિના પછી તેમણે વડી ધારાસભામાં બૉમ્બ ધડાકો કર્યો (અને તે પહેલાં દિલ્હીના એક સ્ટુડિયોમાં તેમની વિખ્યાત બનેલી હૅટવાળી તસવીર ખેંચાવી) ત્યાર પછી તેમની ઓળખો જાહેર બની.
જેલમાં અને અદાલતમાં ભગતસિંઘનો મોટા ભાગનો સંઘર્ષ રાજકીય કેદી તરીકેના દરજ્જા અને તેને અનુરૂપ વર્તણૂંક માટે હતો. સૉન્ડર્સની હત્યાનો ઇન્કાર તેમણે કર્યો નથી. એક સમયે તેમના સાથી અને પછી પોલીસના સાક્ષી બની ગયેલા જયગોપાલે આખા કાવતરા વિશે બયાન આપ્યું હતું. નુરાણીએ પુસ્તકમાં જયગોપાલના નિવેદનની અને નેશનલ આર્કાઇવ્ઝમાં સચવાયેલી તેની નકલની વાત લખી છે. એ નકલમાં સુખદેવે જયગોપાલના જૂઠા દાવા સામે હાંસિયામાં સાચી હકીકત લખી હતી. પરંતુ સૉન્ડર્સને પહેલાં રાજગુરુએ અને પછી ભગતસિંઘે ગોળીઓ મારી હતી, એ વિશે સુખદેવે કોઇ શંકા કરી નથી. નુરાણીએ નોંઘ્યું છે કે ‘ભગતસિંઘે અને રાજગુરુએ સૉન્ડર્સને ઠાર કર્યો હતો, એ વાતને આજે કોઇ ઇતિહાસકાર પડકારતા નથી...ખરો મુદ્દો મુકદ્દમાના ન્યાયીપણાનો છે.’
*👁🗨👁🗨રામ પ્રસાદ 'બિસ્મિલ'⭕️*
🚩🚩🚩🚩🚩🚩🚩🚩🚩
✍યુવરાજસિંહ જાડેજા ગોંડલ (યુયુત્સુ) ૯૦૯૯૪૦૯૭૨૩*
ભારત માતાના મહાન સપૂત હતા, જેમણે ભારતની આઝાદી કાજે પોતાના પ્રાણની આહુતિ ધરી દીધી હતી. એમનો જન્મ
૧૧ જૂન ૧૮૯૭ના રોજ ઉત્તર પ્રદેશ રાજ્યમાં આવેલા શાહજહાંપુર નગરમાં થયો હતો. એમના પિતાશ્રી મુરલીધર, શાહજહાંપુર નગરપાલિકામાં કામ કરતા હતા. ૧૯૨૭ની ૧૯ ડીસેમ્બરે બ્રિટિશ શાસને તેમને ગોરખપુર જેલમાં ફાંસી પર ચઢાવી દીધા હતા.
ભારતની આઝાદીમાં જેમણે પોતાનું રક્ત વહાવીને તિરંગામાં કેસરિયો રંગ શોભાવ્યો છે એવા દેશના ક્રાંતિકારીઓ આપણા દેશની શાન છે. ક્રાંતિકારીઓમાં આવું અણમોલ રતન હતા- પંડિત રામ પ્રસાદ બિસ્મિલ.
માત્ર 30 વર્ષની વયે દેશદાઝ ખાતર તેમણે શહીદી વહોરી લીધી હતી. અંગ્રેજોના દાંત ખાટા કરી નાખનારી કાંકોરીટ્રેન લૂંટ માટે બિસ્મિલજીને વધુ ઓળખવામાં આવે છે, પણ એ સિવાય તેઓ એક ઉમદા શાયર હતા. તેમણે પોતાની શાયરીમાં દેશભક્તિનો કેસરિયો રંગ એવો ઘોળ્યો હતો કે તેમની રચનાઓ એ સમયે ક્રાંતિકારો માટે પ્રેરક બની રહી હતી.
ક્રાંતિકારીઓને જૂસ્સો બૂલંદ બનાવવા માટે બિસ્મિલજીની રચનાઓનું ગાયન થતું હતું. એ એટલે સુધી કે કેટલાય ક્રાંતિકારીઓ બિસ્મિલજીની શહાદત પછી અને પહેલા પણ આ રચના ગાતા ગાતા હસતા હસતા ફાંસીને માચડે ચડી જતા.
9 ઓગસ્ટ 1925ના દિવસે થયેલી કાંકોરીલૂંટે એ દિવસોમાં અંગ્રેજ સલ્તનતને હચમચાવી નાખી હતી. અંતે એ જ ઘટના ઉપર તેમના પર કેસ ચાલ્યો અને કેસ પછી બિસ્મિલજી, અશફાક ઉલ્લા ખા, ઠાકુર રોશન સિંહ, રાજેન્દ્રનાથ લાહિડી સહિતના બધાને ફાંસીની સજા થઈ અને 19 ડિસેમ્બર, 1927ના દિવસે ગોરખપુરની જેલમાં રામ પ્રસાદ બિસ્મિલજીને ફાંસી આપી દેવામાં આવી.
30 વર્ષની વયે તેમણે એવું જીવન જીવ્યું કે જેના કારણે આજે 89 વર્ષ પછી પણ તેમને આપણે ખૂબ ગૌરવપૂર્ણ રીતે યાદ કરીએ છીએ.
બિસ્મિલજીની ઉર્દૂ અને હિંદી બંને ભાષા ઉપર એકસરખી પક્કડ હતી. એ કારણે તેમની રચનાઓમાં પણ એ સુમેળ બરાબર સધાયો હતો. તેમની સૌથી વિખ્યાત રચના 🚩🚩🔻સરફરોસી કી તમન્ના અબ હમારે દિલ મેં, દેખના હે જોર કિતના બાજુ-એ-કાતિલ મેં હૈ...
🀄️🀄️🀄️🀄️🀄️🀄️🀄️🀄️🀄️🀄️
*☸શેઠ કસ્તુરભાઈ લાલભાઈ*
🔻🔻🔻🔻🔻🔻✡✡✡
*✍યુવરાજસિંહ જાડેજા ગોંડલ (યુયુત્સુ) ૯૦૯૯૪૦૯૭૨૩*
શેઠ કસ્તુરભાઈ લાલભાઈ ના દાદા શેઠ દલપતભાઈ.
શેઠ કસ્તુરભાઈના પિતા શેઠ લાલભાઈ તથા માતા મોહિનાબા.
🚩લાલભાઈ શેઠે 1905માં અમદાવાદમાં “ રાયપુર મિલ ”ની સ્થાપના સાથે કાપડ-મિલ ઉદ્યોગમાં ઝંપલાવ્યું. 1912માં લાલભાઈ શેઠનું અવસાન થતાં તેમના વચેટ પુત્ર કસ્તુરભાઈએ કોલેજનો અભ્યાસ અધૂરો છોડ્યો અને પિતાની મિલ સંભાળી.
1921માં કસ્તુરભાઈએ બીજી મિલ સ્થાપી : અશોક મિલ. (પોતાના મોટા ભાઈ ચિમનભાઈના પુત્ર અશોકભાઈના નામ પરથી) ત્યાર પછી કસ્તુરભાઈએ અરૂણ , સરસપુર તથા નૂતન મિલ વિકસાવી. 1931-32 માં નાનાભાઈ નરોત્તમભાઈના પુત્ર અરવિંદભાઈના નામ પરથી અરવિંદ મિલની સ્થાપના કરી.
આમ, ઉત્તરોત્તર પ્રગતિ કરી શેઠ કસ્તુરભાઈ લાલભાઈએ સાત મિલો સુધી લાલભાઈ ગ્રુપ ને વિકસાવ્યું. કુનેહપૂર્વકના વહીવટ દ્વારા શેઠ કસ્તુરભાઈએ લાલભાઈ ગ્રુપનું નામ તો દેશભરમાં જાણીતું કર્યું જ, સાથે સાથે અમદાવાદના મિલ ઉદ્યોગની પ્રતિષ્ઠા વિશ્વસ્તર પર પહોંચાડી.
શેઠ કસ્તુરભાઈ સમયના સદુપયોગ સંબંધે હમેશા સભાન રહેતા. તેમણે ભાગ્યે જ કોઈ મનોરંજન કે શોખની પ્રવૃત્તિ પાછળ સમય ખર્ચ્યો હશે! તેઓ રાજકારણથી પણ દૂર રહ્યા હતા, છતાં પોતાની ઔદ્યોગિક પ્રવૃત્તિઓ અને તે દ્વારા અર્જિત સંપત્તિ દ્વારા સમાજના કલ્યાણ માટે તત્પર રહેતા.
શેઠ કસ્તુરભાઈએ ગુજરાતના સામાજિક-શૈક્ષણિક ક્ષેત્રે નોંધપાત્ર યોગદાન આપ્યું છે.
ગુજરાત યુનિવર્સિટી , આઈ. આઈ. એમ. 🔻🚩અમદાવાદ (IIM-Ahmedabad), એન.આઈ.ડી ,
અમદાવાદ એજ્યુકેશન સોસાયટી વગેરે સંસ્થાઓના વિકાસમાં શેઠ કસ્તુરભાઈનો અમૂલ્ય ફાળો છે.
*✍યુવરાજસિંહ જાડેજા ગોંડલ (યુયુત્સુ) ૯૦૯૯૪૦૯૭૨૩*
🙏🙏🙏🙏🙏🙏🙏🙏🙏🙏
*👁🗨👁🗨રામ પ્રસાદ 'બિસ્મિલ'⭕️*
🚩🚩🚩🚩🚩🚩🚩🚩🚩
✍યુવરાજસિંહ જાડેજા ગોંડલ (યુયુત્સુ) ૯૦૯૯૪૦૯૭૨૩*
ભારત માતાના મહાન સપૂત હતા, જેમણે ભારતની આઝાદી કાજે પોતાના પ્રાણની આહુતિ ધરી દીધી હતી. એમનો જન્મ
૧૧ જૂન ૧૮૯૭ના રોજ ઉત્તર પ્રદેશ રાજ્યમાં આવેલા શાહજહાંપુર નગરમાં થયો હતો. એમના પિતાશ્રી મુરલીધર, શાહજહાંપુર નગરપાલિકામાં કામ કરતા હતા. ૧૯૨૭ની ૧૯ ડીસેમ્બરે બ્રિટિશ શાસને તેમને ગોરખપુર જેલમાં ફાંસી પર ચઢાવી દીધા હતા.
ભારતની આઝાદીમાં જેમણે પોતાનું રક્ત વહાવીને તિરંગામાં કેસરિયો રંગ શોભાવ્યો છે એવા દેશના ક્રાંતિકારીઓ આપણા દેશની શાન છે. ક્રાંતિકારીઓમાં આવું અણમોલ રતન હતા- પંડિત રામ પ્રસાદ બિસ્મિલ.
માત્ર 30 વર્ષની વયે દેશદાઝ ખાતર તેમણે શહીદી વહોરી લીધી હતી. અંગ્રેજોના દાંત ખાટા કરી નાખનારી કાંકોરીટ્રેન લૂંટ માટે બિસ્મિલજીને વધુ ઓળખવામાં આવે છે, પણ એ સિવાય તેઓ એક ઉમદા શાયર હતા. તેમણે પોતાની શાયરીમાં દેશભક્તિનો કેસરિયો રંગ એવો ઘોળ્યો હતો કે તેમની રચનાઓ એ સમયે ક્રાંતિકારો માટે પ્રેરક બની રહી હતી.
ક્રાંતિકારીઓને જૂસ્સો બૂલંદ બનાવવા માટે બિસ્મિલજીની રચનાઓનું ગાયન થતું હતું. એ એટલે સુધી કે કેટલાય ક્રાંતિકારીઓ બિસ્મિલજીની શહાદત પછી અને પહેલા પણ આ રચના ગાતા ગાતા હસતા હસતા ફાંસીને માચડે ચડી જતા.
9 ઓગસ્ટ 1925ના દિવસે થયેલી કાંકોરીલૂંટે એ દિવસોમાં અંગ્રેજ સલ્તનતને હચમચાવી નાખી હતી. અંતે એ જ ઘટના ઉપર તેમના પર કેસ ચાલ્યો અને કેસ પછી બિસ્મિલજી, અશફાક ઉલ્લા ખા, ઠાકુર રોશન સિંહ, રાજેન્દ્રનાથ લાહિડી સહિતના બધાને ફાંસીની સજા થઈ અને 19 ડિસેમ્બર, 1927ના દિવસે ગોરખપુરની જેલમાં રામ પ્રસાદ બિસ્મિલજીને ફાંસી આપી દેવામાં આવી.
30 વર્ષની વયે તેમણે એવું જીવન જીવ્યું કે જેના કારણે આજે 89 વર્ષ પછી પણ તેમને આપણે ખૂબ ગૌરવપૂર્ણ રીતે યાદ કરીએ છીએ.
બિસ્મિલજીની ઉર્દૂ અને હિંદી બંને ભાષા ઉપર એકસરખી પક્કડ હતી. એ કારણે તેમની રચનાઓમાં પણ એ સુમેળ બરાબર સધાયો હતો. તેમની સૌથી વિખ્યાત રચના 🚩🚩🔻સરફરોસી કી તમન્ના અબ હમારે દિલ મેં, દેખના હે જોર કિતના બાજુ-એ-કાતિલ મેં હૈ...
🀄️🀄️🀄️🀄️🀄️🀄️🀄️🀄️🀄️🀄️
*☸શેઠ કસ્તુરભાઈ લાલભાઈ*
🔻🔻🔻🔻🔻🔻✡✡✡
*✍યુવરાજસિંહ જાડેજા ગોંડલ (યુયુત્સુ) ૯૦૯૯૪૦૯૭૨૩*
શેઠ કસ્તુરભાઈ લાલભાઈ ના દાદા શેઠ દલપતભાઈ.
શેઠ કસ્તુરભાઈના પિતા શેઠ લાલભાઈ તથા માતા મોહિનાબા.
🚩લાલભાઈ શેઠે 1905માં અમદાવાદમાં “ રાયપુર મિલ ”ની સ્થાપના સાથે કાપડ-મિલ ઉદ્યોગમાં ઝંપલાવ્યું. 1912માં લાલભાઈ શેઠનું અવસાન થતાં તેમના વચેટ પુત્ર કસ્તુરભાઈએ કોલેજનો અભ્યાસ અધૂરો છોડ્યો અને પિતાની મિલ સંભાળી.
1921માં કસ્તુરભાઈએ બીજી મિલ સ્થાપી : અશોક મિલ. (પોતાના મોટા ભાઈ ચિમનભાઈના પુત્ર અશોકભાઈના નામ પરથી) ત્યાર પછી કસ્તુરભાઈએ અરૂણ , સરસપુર તથા નૂતન મિલ વિકસાવી. 1931-32 માં નાનાભાઈ નરોત્તમભાઈના પુત્ર અરવિંદભાઈના નામ પરથી અરવિંદ મિલની સ્થાપના કરી.
આમ, ઉત્તરોત્તર પ્રગતિ કરી શેઠ કસ્તુરભાઈ લાલભાઈએ સાત મિલો સુધી લાલભાઈ ગ્રુપ ને વિકસાવ્યું. કુનેહપૂર્વકના વહીવટ દ્વારા શેઠ કસ્તુરભાઈએ લાલભાઈ ગ્રુપનું નામ તો દેશભરમાં જાણીતું કર્યું જ, સાથે સાથે અમદાવાદના મિલ ઉદ્યોગની પ્રતિષ્ઠા વિશ્વસ્તર પર પહોંચાડી.
શેઠ કસ્તુરભાઈ સમયના સદુપયોગ સંબંધે હમેશા સભાન રહેતા. તેમણે ભાગ્યે જ કોઈ મનોરંજન કે શોખની પ્રવૃત્તિ પાછળ સમય ખર્ચ્યો હશે! તેઓ રાજકારણથી પણ દૂર રહ્યા હતા, છતાં પોતાની ઔદ્યોગિક પ્રવૃત્તિઓ અને તે દ્વારા અર્જિત સંપત્તિ દ્વારા સમાજના કલ્યાણ માટે તત્પર રહેતા.
શેઠ કસ્તુરભાઈએ ગુજરાતના સામાજિક-શૈક્ષણિક ક્ષેત્રે નોંધપાત્ર યોગદાન આપ્યું છે.
ગુજરાત યુનિવર્સિટી , આઈ. આઈ. એમ. 🔻🚩અમદાવાદ (IIM-Ahmedabad), એન.આઈ.ડી ,
અમદાવાદ એજ્યુકેશન સોસાયટી વગેરે સંસ્થાઓના વિકાસમાં શેઠ કસ્તુરભાઈનો અમૂલ્ય ફાળો છે.
*✍યુવરાજસિંહ જાડેજા ગોંડલ (યુયુત્સુ) ૯૦૯૯૪૦૯૭૨૩*
⭕️♻️⭕️♻️⭕️♻️⭕️♻️⭕️♻️⭕️♻️
*💠💠⚔⚔રામ પ્રસાદ 'બિસ્મિલ'⚔⚔*
♦️♦️‘સરફરોશી કી તમન્ના’ને સૂત્ર બનાવી દેશના ધબકારામાં પરિવર્તિત કરવાવાળા સ્વતંત્રતા સેનાની શહીદ રામ પ્રસાદ બિસ્મિલ
૧૧ જુન ૧૮૯૭ના રોજ જન્મેલા બિસ્મિલ ફક્ત ૩૦ વર્ષની ઉમરે હસતા હસતા ફાંસીના ફંદે ચડી ગયા હતા અને દેશ માટે પોતાની જિંદગી ન્યોછાવર કરવાથી પાછળ નોહતા હટ્યા.
♻️🔰બિસ્મિલને દુનિયા એક ક્રાંતિકારી તરીકે યાદ રાખે છે પરંતુ તમને જણાવી દઈએ કે તેઓ ફક્ત એક શાયર જ નોહતા પણ ઇતિહાસકાર અને અનુવાદક પણ હતા. ઉત્તર પ્રદેશના શાહજહાપુરમાં મુરલીધર અને મુલમતીના ઘરમાં જન્મી બિસ્મિલે અંગ્રેજી સ્કુલમાં શિક્ષણ લીધું હતું. જો કે તેમણે હિન્દી તેમના પિતા અને ઉર્દુ એક મૌલવી પાસે શીખી હતી. બિસ્મિલને તેમના મિત્રો શબ્દોના જાદુગર કહ્યા કરતા હતા. બિસ્મિલ શાયર હતા અને ઉર્દુ તેમજ હિન્દી બન્ને ભાષાઓ પર તેમનું સારું પ્રભુત્વ હતું.
♻️♻️♻️કેવી રીતે રચવામાં આવી ‘સરફરોશી કી તમન્ના’♻️♻️
બિસ્મિલની સૌથી પ્રખ્યાત રચના ‘સરફરોશી કી તમન્ના અબ હમારે દિલ મેં હૈ’ રચવા પાછળ પણ એક રોચક કહાની છે. દુનિયા જાણે છે કે બિસ્મિલ અને અશફાક ઉલ્લા ખાં જીગરી દોસ્ત હતા.
🔰✅🔰સ્વતંત્રતા સેનાની રામ પ્રસાદ'બિસ્મિલ'ની અજાણી વાતો✅🔰✅
રામ પ્રસાદ'બિસ્મિલ'ભારતના અગ્રણી સ્વતંત્રતા સેનાની ઉપરાંત ઉચ્ચ દરજ્જાના શાયર, ઈતિહાસકાર અને સાહિત્યકાર હતા. જેમણે દેશની આઝાદી માટે પોતાના પ્રાણોની આહુતી આપી દીધી.
♻️ઉત્તર પ્રદેશનાં શાહજહાંપુરમાં જન્મેલા રામ પ્રસાદજીને 30 વર્ષની ઉમંરે 1984માં ભારત સરકારે ગોરખપુર જેલમાં ફાંસી આપી દીધી હતી.
*♻️💠♻️'બિસ્મિલ'તેમનું ઉર્દૂ તખલ્લુસ (ઉપનામ) હતું જેનો અર્થ થાય આત્માથી દુ:ખી.*
♻️🔰11 વર્ષના ક્રાંતિકારી જીવનમાં તેમણે અનેક પુસ્તકો લખ્યા, જેમાના 11 તો તેમના જીવનકાળ દરમિયાન પ્રકાશીત પણ થયા. અંગ્રેજોએ એ તમામ પુસ્તકો જપ્ત કરી લીધા હતા.
♻️🔰♻️🔰રામ પ્રસાદ'બિસ્મિલ'ના એક ભાઈનું બાળપણમાં જ મોત નિપજ્યું. અનેક માનતાઓ માનીને કેટલાય તાવીજો અને રક્ષા કવચોથી તેમના દાદાજીએ તેમના રક્ષણનો પ્રયાસ કર્યો હતો. કમનસિબે ઘરમાં બાળકોનો રોગ પગ કરી ગયો હતો. જન્મના એક-બે મહિના બાદ રામ પ્રસાદમાં પણ પ્રથમ બાળકો જેવા જ લક્ષણો દેખાવા લાગ્યા. ♻️કોઈએ કહ્યું કે બાળકના માથેથી સફેદ સસલું ઉતારીને છોડી મુકો, જો રોગ હશે તો સસલું તરત મરી જશે. અને બન્યું પણ એવું જ. એક સફેદ સસલું જેવું રામ પ્રસાદના શરીર પર ફેરવીને છોડવામાં આવ્યું તેણે ત્રણ-ચાર આંટા માર્યા અને મરી ગયું.
⭕️⭕️⭕️
એમના પિતાશ્રી મુરલીધ
ર, શાહજહાંપુર નગરપાલિકામાં કામ કરતા હતા.
♠️૧૯૨૭ની ૧૯ ડીસેમ્બરે બ્રિટિશ શાસને તેમને ગોરખપુર જેલમાં ફાંસી પર ચઢાવી દીધા હતા.
🇮🇳🇮🇳ભારતની આઝાદીમાં જેમણે પોતાનું રક્ત વહાવીને તિરંગામાં કેસરિયો રંગ શોભાવ્યો છે એવા દેશના ક્રાંતિકારીઓ આપણા દેશની શાન છે. ક્રાંતિકારીઓમાં આવું અણમોલ રતન હતા- પંડિત રામ પ્રસાદ બિસ્મિલ.
🇮🇳🇮🇳માત્ર 30 વર્ષની વયે દેશદાઝ ખાતર તેમણે શહીદી વહોરી લીધી હતી.
🎯અંગ્રેજોના દાંત ખાટા કરી નાખનારી 👁🗨કાંકોરીટ્રેન👁🗨 લૂંટ માટે બિસ્મિલજીને વધુ ઓળખવામાં આવે છે, પણ એ સિવાય તેઓ એક ઉમદા શાયર હતા.
📝તેમણે પોતાની શાયરીમાં દેશભક્તિનો કેસરિયો રંગ એવો ઘોળ્યો હતો કે તેમની રચનાઓ એ સમયે ક્રાંતિકારો માટે પ્રેરક બની રહી હતી. ક્રાંતિકારીઓને જૂસ્સો બૂલંદ બનાવવા માટે બિસ્મિલજીની રચનાઓનું ગાયન થતું હતું. એ એટલે સુધી કે કેટલાય ક્રાંતિકારીઓ
🖍🖊બિસ્મિલજીની શહાદત પછી અને પહેલા પણ આ રચના ગાતા ગાતા હસતા હસતા ફાંસીને માચડે ચડી જતા.
📌📌📌9 ઓગસ્ટ 1925ના દિવસે થયેલી કાંકોરીલૂંટે એ દિવસોમાં અંગ્રેજ સલ્તનતને હચમચાવી નાખી હતી. અંતે ⚖⚖⚖⚖એ જ ઘટના ઉપર તેમના પર કેસ ચાલ્યો અને કેસ પછી બિસ્મિલજી, અશફાક ઉલ્લા ખા, ઠાકુર રોશન સિંહ, રાજેન્દ્રનાથ લાહિડી સહિતના બધાને ફાંસીની સજા થઈ અને 19 ડિસેમ્બર, 1927ના દિવસે ગોરખપુરની જેલમાં રામ પ્રસાદ બિસ્મિલજીને ફાંસી આપી દેવામાં આવી.
💈🛡30 વર્ષની વયે તેમણે એવું જીવન જીવ્યું કે જેના કારણે આજે 89 વર્ષ પછી પણ તેમને આપણે ખૂબ ગૌરવપૂર્ણ રીતે યાદ કરીએ છીએ.
🗣🗣🗣બિસ્મિલજીની ઉર્દૂ અને હિંદી બંને ભાષા ઉપર એકસરખી પક્કડ હતી. એ કારણે તેમની રચનાઓમાં પણ એ સુમેળ બરાબર સધાયો હતો.
🗣🗣🗣તેમની સૌથી વિખ્યાત રચના સરફરોસી કી તમન્ના અબ હમારે દિલ મેં, દેખના હે જોર કિતના બાજુ-એ-કાતિલ મેં હૈ...
✅” હિંદુસ્તાન રીપબ્લિકન આર્મી ” ના નામે ક્રાન્તિકારીઓ આઝાદી માટે લડત ચલાવતા હતાં.✅✅
૯-ઓગષ્ટ-૧૯૨૫ સની મિટીંગમાં કાકોરી કાન્ડનો પ્લાન ઘડી કાઢવામાં આવ્યો હતો. જેમાં આખો પ્લાન પાર પાડવાનું કામ જેમણે લીધું હતું તે ક્રાન્તિકારીઓના નામ- ચંદ્રશેખર આઝાદ ( તિવારી ) આઝાદ નામ તેમણે અંગ્રેજોએ પુચ્છ્યુ ત્યારે કહ્યું હતું નામ મારું આઝાદ. રામ પ્રસાદ બિસ્મિલ, રાજેન્દ્ર લહેરી, અશ્ફાક ઉલ્લાંખાં, મન્મથનાથ ગુપ્તા, બનવારી લાલ, સચિન્દ્ર બક્ષી, મુરારી લાલ, કેશવ ચક્રવર્તી, મુકુન્દી લાલ. આ શહીદોના આત્માઓને આજના ભ્રષ્ટ નેતાઓની જમાત જોઇને કેટલો અફસોસ થતો હશે ?
*🔰🔰👉કાંકોરી કાંડ : શું તમે જાણો છો ?🔰🔰*
? સ્થળ કાકોરી ગામનું રેલ્વે સ્ટેશન,લખનઉ
? સમય રાત્રે 2:42 વાગ્યે !
? દિવસ 9 ઓગષ્ટ,1925
? રેલ્વે રેલવે નં-8,લખનઉ થી શાહજહાંપૂર(મુસાફરી માટેની ટ્રેન)
? કેટલી રકમની લૂંટ થઇ? ₹ 8422
? અંગ્રેજોએ કેસ માટે કરેલો ખર્ચો ₹ 13,05,921
? કઇ રીતે વિચાર આવેલો ?
રામપ્રસાદ બિસ્મિલજી શાહજહાંપૂર થી લખનઉ 8 નંબરની ટ્રેનમાં મુસાફરી કરી રહ્યા હતાં. ત્યારે તેમણે જોયું કે દરેક સ્ટેશને ટ્રેન ઉભી રહે છે ત્યારે ગાર્ડ નવી પૈસાની પોટલીઓ લઇને ટ્રેનમાં એક ખાસ સુરક્ષિત કોચમાં મૂકે છે. ત્યારે તેમને વિચાર આવેલો. તેમણે તેમનો આ વિચાર આ વાત તેમનાં મિત્રો ને કહ્યો. તેમના આ વિચારથી બધા મિત્રોએ બિરદાવ્યો.
? કોણ – કોણ સાથે હતા ?
પંડિત રામ પ્રસાદ બિસ્મિલ, અશફાકુલ્લા ખાન, પંડિત ચંદ્રશેખર આઝાદ, ઠાકુર રોશન સિંઘ, સચિન્દ્ર બક્ષી, જોગેશચંદ્ર ચેટરજી, પ્રેમ ક્રિષ્ના ખન્ના, મુકુન્દી લાલ, કેશવ ચક્રવર્તી,રાજેન્દ્ર લાહિડ઼ી, વિષ્ણુ સરન દુબલીસ, મન્નાલાલ ગુપ્ત, સુરેશચંદ્ર ભટ્ટાચાર્ય, રામક્રિષ્ન ખત્રી, રાજકુમાર સિંહા, સચિન્દ્રનાથ સાન્યાલ, રામ રત્ન શુક્લ, રામદત્ત શુક્લ,મદન લાલ, ઇન્દ્રભૂષણ મિત્રા, લાલા હર ગોવિંદ, બંસરી લાલ, બાંવરી લાલ, વીરભદ્ર તિવારી, સચિન્દ્રનાથ વિશ્વાસ, ગોપી મોહન, રામ દુલારે ત્રિવેદી, ભૈરોં સિંઘ, બાબુરામ વર્મા,કાલિદાસ બોઝ,ઇન્દ્ર વિક્રમ સિંઘ, રામ નાથ પાંડે, દામોદર સ્વરૂપ શેઠ,ફણીનેન્દ્રનાથ બેજારજી,મનમનાથ ગુપ્તા, પ્રણવેશ કુમાર ચેટરજી, ચંદ્ર ધાર લોહરી,ચંદ્ર ભાલ લોહરી,શીતલા સહાઈ,જ્યોતિ શંકર દીક્ષિત,ભુપેન્દ્રનાથ સાન્યાલ, અન્યો.
? ફાંસી
કાકોરી કાંડ.. દેશ ની આઝાદી ની લડત ના સુવર્ણ ઈતિહાસ નું એક પુષ્ઠ આજે લખાયું હતું.. કાકોરી કાંડ માં ૪ યુવા ક્રાંતિકારીઓ ને ફાંસી ની સજા મળી હતી.
૧) રામ પ્રસાદ બિસ્મિલ – ઉમર 30
૨) અસફાક ઉલ્લા ખાન -ઉમર 27
૩)રાજેન્દ્ર નાથ લાહિરી -ઉમર 24
૪) રોશન સિઘ -ઉમર- 35
? થોડુ વધારે પણ અગત્યનુ
ભારતીય સ્વાતંત્ર્ય સંગ્રામના ક્રાંતિકારીઓ દ્વારા ચલાવવામાં આવી રહેલા આઝાદીના આંદોલનને ગતિમાન કરવાને માટે ધનની તત્કાલ વ્યવસ્થાની જરુરિયાતને ધ્યાનમાં રાખી શાહજહાંપુરમાં મળેલી બેઠકમાં રાજેન્દ્રનાથજીએ અંગ્રેજ સરકારનો ખજાનો લૂંટવા માટેની યોજના બનાવી. આ યોજનાને અંજામ આપવા માટે રાજેન્દ્રનાથજીએ ૯મી ઓગસ્ટ, ૧૯૨૫ના દિવસે લખનૌ વિસ્તારમાં કાકોરીથી ઉપડેલી આઠ ડાઉન ટ્રેન પર ક્રાંતિકારી રામપ્રસાદ બિસ્મિલ, અશફાક ઉલ્લા ખાન અને ઠાકુર રોશન સિંહે તેમના ૧૯ અન્ય સહયોગીઓની મદદ વડે હુમલો કર્યો હતો. ત્યાર બાદ અંગ્રેજી હુકૂમત દ્વારા બધા ૨૩ ક્રાંતિકારીઓ પર કાકોરી કાંડ નામથી સશસ્ત્ર યુદ્ધ છેડવાનો તથા ખજાનો લૂંટવા માટેનો મુકદમો ચલાવવામાં આવ્યો હતો. આ મુકદમામાં રાજેન્દ્રનાથ, રામપ્રસાદ બિસ્મિલ, અશફાક ઉલ્લા ખાન તથા રોશન સિંહ એમ ચાર જણને ફાંસીની સજા સંભળાવવામાં આવી હતી.
ઉતર પ્રદેશના ગોરખપુરમાં જે કાકોરી-કાંડ (એટલે કે જે ટ્રેન લુંટાઇ કાકોરી પાસે)થયો તેની સજારૂપે રામપ્રસાદ્ ‘બિસ્મિલ’ ને ફાંસી જાહેર થયેલ.
મુકરર કરેલ દિવસ એટલે કે ૧૯મી ડીસેમ્બર-વાર સોમવાર હતો. સજાના અમલનો સમય સવારના 06.30 નો હતો. અમર ક્રાંતીકારી હસતા-હસતા…’વંદે માત્તરમ’ ને ‘ભારત માતા કી જય’ ના નારા લગાવીને ઉઠયો હતો. ફાંસીઘર પહોંચતા પહેલા એણે કહેલુ :
જો કુછ હૈ ફિદા કર દે.. ‘રામપ્રસાદ્ ‘બિસ્મિલ’
” માલીક, તેરી રજા રહે ઔર તૂ હિ તૂ રહે,
બાકી ન મૈ રહુ, ન મેરી આરઝુ રહે…
જબ તક કિ તન મે જાન, રગો મે લહુ રહે,
તેરા હો જીક્ર યા તેરી હી જુસ્તજુ રહે…”
ને ફાંસીઘરના દરવાજે પહોંચતા જે શબ્દો એમના મોંમાથી નીકળ્યા એ હતા :
‘I wish down-fall of the British Empire’ .. ‘હુ બ્રિટિશ સામ્રાજયનો વિનાશ ઇચ્છુ છુ’
ફાંસીના તખ્તા પર ઉભા રહિને પ્રાર્થના કરી :
‘ઓમ વિશ્વાનિ દેવ સવિતર દુરિતાનિ…’
ને ગોરખપુર જેલના ફાંસીના ફંદા પર ને નર કેશરી લટકિ ગયો.
લુંટવાનું આયોજન કરવામાં આવ્યું .
⚔ ૯ ઓગસ્ટ ૧૯૨૫ના રોજ સરકારી તિજોરી લઈને જતી 🚂🚂૮ ડાઉન સહરાનપુર-લખનૌ પેસેન્જર ટ્રેન🚂🚂 અટકાવીને તિજોરી લૂંટવાનું નક્કી થયું.
🇮🇳👉🎯રામ પ્રસાદ બિસ્મિલની નેતાગીરી નીચે અશફાક ઉલ્લાહ ખાન, રાજેન્દ્ર લાહડી, સચિન્દ્ર નાથ બક્ષી, ચંદ્ર શેખર આઝાદ, કેશબ ચક્રવર્તી, બનવારી લાલ, મુકુન્દ લાલ, મનમંથ નાથ ગુપ્તા અને મુરલી લાલના નામો નક્કી થયા.
📢📢યોજના મુજબ અશફાક ઉલ્લાહ, રાજેન્દ્ર લાહડી અને સચિન્દ્ર નાથ ત્રીજા વર્ગના ડબ્બામાં બેઠા. ચાર ક્રાંતિકારીઓ રામપ્રસાદ બિસ્મિલના નેતૃત્વ નીચે બીજા વર્ગના ડબ્બામાં બેઠા. કાકોરી રેલ્વે સ્ટેશનેથી નીકળી ટ્રેન જયારે કાકોરી અને આલમનગર વચ્ચેના જંગલમાંથી પસાર થઇ ત્યારે બીજા વર્ગ બેઠેલા રામપ્રસાદે સાંકળ ખેંચી.ગાડી ઉભી રહેતા જ એક ક્રાંતિકારી એ હવામા ગોળીબાર કરી, પેસેન્જરોને ગાડીમાંથી ઉતરવા મનાઈ કરી. તુરત રામપ્રસાદ ગાર્ડ પહોંચી ગયા. અને બંદુકની અણીએ ગાર્ડને ડબ્બામાંથી ઉતારી જમીનમાં ઉંધો સુવડાવી દીધો. આ પછી અશફાક ઉલ્લાહએ તિજોરી પાસે ઉભેલા પોલીસને ડબ્બામાંથી નીચે ઉતારી દીધો. એ પછી તિજોરી તોડી એક ચાદરમાં પોણા પાંચ હજાર રૂપિયા ભર્યા. 📌અશફાકે કાર્ય પૂર્ણ થયાનો સંકેત આપવા પુનઃ હવામાં ગોળીબાર કર્યો. અને બધા ક્રાંતિકારીઓ એક સ્થાન પર એકત્ર થઈ ગયા. પછી આખી ટોળકી એન્જીનડ્રાયવર પાસે પહોંચી અને તેને ગાડી ચાલુ કરવા હુકમ કર્યો. આમ ગાડી પુનઃ ગતિમાં આવી. એ સાથે જ બધા ક્રાંતિકારીઓ રૂપિયા પોણા પાંચ હજારની લૂંટ કરી હવામાં ઓગળી ગયા. ♻️💠♻️💠
🇮🇳🇮🇳👉આ ઐતિહાસિક ઘટનાએ અગ્રેજ શાશનની ઊંઘ હરામ કરી દીધી. સરકારે ખુફિયા પોલીસના 😧શ્રી હાર્ટનને સમગ્ર તપાસ સોંપી. સરકારનો જાપ્તો વધતા તમામ ક્રાંતિકારીઓ ભૂગર્ભમાં ચાલ્યા ગયા.
👉૧૯૨૫ના મેં માસમાં કાકોરી કાંડના ક્રાંતિકારીઓની ધરપકડનો દોર આરંભાયો. 👉ઇ.સ ૧૯૨૬ના મેની ૨૧મી તારીખે લખનૌ કોર્ટમાં કેસ ચાલ્યો.
👉ઈ.સ. ૧૯૨૭ના એપ્રિલની ૬ઠ્ઠી તારીખે સેશન જજે ચુકાદો આપ્યો. 🙌જેમાં રામ પ્રસાદ, અશફ્ક ઉલ્લાહ, રાજેન્દ્ર લહિડીને ફાંસીની સજા આપવામાં આવી.
😿😿 એ મુજબ ૧૯ ડીસેમ્બર ૧૯૨૭ના રોજ ફૈઝાબાદની જેલમાં અશફાક ઉલ્લાહ ખાનને ફાંસીની સજા આપવામાં આવી.
🔰રામ પ્રસાદ બિસ્મિલ પોતે પ્રખર હિન્દુવાદી અને આર્ય સામાજી હતા. તેઓ નીડરતાથી મુસલમાનોની શુદ્ધિ અને ઘર વાપસી કરાવતા. (રામ પ્રસાદ બિસ્મિલની આત્મકથા વાંચો)
🗣તેમની સૌથી વિખ્યાત રચના સરફરોસી કી તમન્ના અબ હમારે દિલ મેં, દેખના હે જોર કિતના બાજુ-એ-કાતિલ મેં હૈ...
👿આજે આ ઘટનાને લગભગ ૯૦ વર્ષ થયા. છતાં ક્રાંતિકારીઓની આ શહાદત આજે પણ આપણા રુવડા ઉભા કરી દે છે. એ બાબત જ તેમની શહાદતનું સાચું મુલ્ય વ્યક્ત કરે છે.
*✍યુવરાજસિંહ જાડેજા (ગોંડલ) યુયુત્સુ ૯૦૯૯૪૦૯૭૨૩🙏*
વાલી જેલમાં વીર હરિકિશન સરહદીને ફાંસી આપવામાં આવી.
*🔰🔰પંડિત ગેદાલાલ દીક્ષિત🔰🔰*
પં. ગેદાલાલ દીક્ષિતના અંગ્રેજો વિરુદ્ધના અભિયાનને અંગ્રેજો મૈનપુરી ષડયંત્રના નામે ઓળખે છે. એવું કહેવાય છે કે ગેદાલાલ દીક્ષિતની ટીમનો એક સભ્ય જો અંગ્રેજોનો મુખબીર ન બન્યો હોત તો કાકોરી લૂંટની જરૂર ન પડત અને ચન્દ્રશેખર આઝાદ, અશફાક ઉલ્લા ખાન જેવા વીર નવયુવકોને ફાંસીથી દૂર રાખી શકાયા હોત. પંડિત ગેદાલાલ દીક્ષિત એક શિક્ષક હતા. ક્રાંતિકારી અને દેશભક્ત હતા. તેમનો જન્મ ૩૦ નવેમ્બર ૧૮૮૮માં આગરામાં થયો હતો. તેમની યોજનાથી અંગ્રેજો પણ ડરી ગયા હતા.
*મેનપુરી પત્ર યાદ છે ?* ભારતને આઝાદી અપાવવા આ અપ્રતિમ યોદ્ધાને નાણાની જરૂર હતી. તેમણે દેશના અનેક શ્રીમંતોને ત્યાં જઈને આ માટે મદદ માગી પણ અંગ્રેજોના ડરથી કોઈએ મદદ ન કરી. અંગ્રેજોને દેશમાંથી ભગાડવા તેમણે "માતૃદેવી નામની સંસ્થા સ્થાપી. આ સંસ્થાનું કામ શું, આ સંસ્થાના સભ્યો એટલે ડાકુઓ. લૂંટફાટ કરતા ડાકુઓની તેમણે ટીમ બનાવી. ઉદ્દેશ એક જ. શિવાજીની જેમ દળો બનાવી લૂંટ કરવી અને તેમાંથી હથિયારો ખરીદીને અંગ્રેજો વિરુદ્ધ લડાઈ લડવી. જો કે તેમનો એક સાથી ફૂટી ગયો અને તેણે ગેદાલાલની યોજના પોલીસને જણાવી દીધી. તેમની ધરપકડ કરવામાં આવી. તેમને અનેક યાતનાઓ આપવામાં આવી પણ તેમણે તેમના સભ્યો વિશે કંઈ જ માહિતી ન આપી. યાતનાઓ અને ખરાબ હાલતના કારણે તેમને જેલમાં જ ક્ષય રોગ થયો. તેમ છતાં એક દિવસ તેઓ જેલમાંથી ભાગી ગયા અને અંત સુધી પોલીસના હાથમાં ન આવ્યા.
જોે કે તેમની આ ક્રાંતિ રંગ લાવી. મૈનપુરી યોજનાથી યુવાનો એક થયા. અંગ્રેજો સામે તેમણે બાંયો ચડાવી. તે સમયે શાહજહાંપુરા, આગરા, મૈનપુરી, ઈટાવા જેવા ઉત્તરપ્રદેશના વિસ્તારો પંડિત ગેદાલાલની યોજનાથી પ્રભાવિત હતા.
પણ દુ:ખ સાથે કહેવું પડે છે, આખી જિંદગી ક્રાંતિકારી તરીકે પસાર કરી પણ પોલીસનો, અંગ્રેજોનો ડર અને ક્ષય રોગ હોવાના કારણે તેમને કોઈએ સાથ ન આપ્યો. ૧૯૨૦માં તેમને દિલ્લીની એક હૉસ્પિટલમાં દાખલ કરવામાં આવ્યા પણ તેમની સાથે તે સમયે કોઈ ન હતું. અંતે ૨૧ ડિસેમ્બર ૧૯૨૦ના રોજ તેમણે છેલ્લા શ્ર્વાસ લીધા.
*✍યુવરાજસિંહ જાડેજા ગોંડલ (યુયુત્સુ) ૯૦૯૯૪૦૯૭૨૩*
ફાંસીની સજા પામેલા ચારેય ક્રાન્તિકારીઓએ દયાની અરજીઓ પણ કરી તે ફગાવી દેવાઈ. રામપ્રસાદ બિસ્મિલનો તર્ક એ હતો કે લૂંટના કેસમાં મરીને શું કરવાનું? હજી ઘણું કરવાનું બાકી છે.
*રાજેન્દ્ર લાહિડી*
રાજેન્દ્ર લાહિડીને ઉત્તર પ્રદેશના ગોંડાની ડિસ્ટ્રિક્ટ કોર્ટમાં સમાચાર મળ્યા કે એમની અરજી નામંજૂર થઈ છે. એમણે ૧૪મી તારીખે પત્ર લખ્યો કે “તમે લોકોએ અમને બચાવવાની બહુ મથામણ કરી પરતુ દેશની બલિવેદી પર અમારા પ્રાણના બલિદાનની જ જરૂર છે એવું લાગે છે. મ્રૂત્યુ શું છે? જીવનની બીજી દિશા સિવાય કંઈ નહીં…” એમને ફાંસી ૧૯મીએ જ આપવાની હતી પણ બે દિવસ પહેલાં આપી દેવાઈ. ફાંસી માટે લઈ જતા હતા ત્યારે હાથકડી પહેરાવવાની તૈયારીઓ ચાલતી હતી ત્યારે એમણે કહ્યું, “એની શી જરૂર છે? મને રસ્તો દેખાડતા આગળ ચાલો, હું આવું જ છું.” એ પોતે જ ગયા અને ફાંસીના માંચડે હસતા મોઢે ઝૂલી ગયા.
*🎊ઠાકુર રોશનસિંઘ*
ઠાકુર રોશન સિંઘને અલ્હાબાદની નૈની જેલમાં ફાંસી અપાઈ. ૧૩મી તરીખે એમણે પોતાના મિત્રને પત્ર લખ્યોઃ “ આ અઠવાડિયાની અંદર ફાંસી મળશે… તમે મારા માટે જરાય દુખી ન થજો….” એ કવિ પણ હતા પત્રના અંતે એમણે શેર લખ્યોઃ
*ઝિંદગી ઝિંદાદિલી કો જાન, અય રોશન*
*વર્ના કિતને મરે, ઔર પૈદા હોતે જાતે હૈં.*
રામપ્રસાદ ‘બિસ્મિલ’(૧૮૯૭-૧૯ ડિસે. ૧૯૨૭) અને અશ્ફાકુલ્લાહ (૧૯૦૦-૧૯ ડિસે, ૧૯૨૭)(ઉપર) ઠાકુર રોશન સિંઘ (૧૮૯૨- ૧૯ ડિસે. ૧૯૨૭) અને રાજેન્દ્ર લાહિડી (૧૯૦૧-૧૭ ડિસે. ૧૯૨૭) (નીચે)
રામપ્રસાદ ‘બિસ્મિલ’(૧૮૯૭-૧૯ ડિસે. ૧૯૨૭) અને અશ્ફાકુલ્લાહ (૧૯૦૦-૧૯ ડિસે, ૧૯૨૭)(ઉપર)
ઠાકુર રોશન સિંઘ (૧૮૯૨- ૧૯ ડિસે. ૧૯૨૭) અને રાજેન્દ્ર લાહિડી (૧૯૦૧-૧૭ ડિસે. ૧૯૨૭) (નીચે)
અશ્ફાકુલ્લાહ
*રામપ્રસાદ બિસ્મિલ ખરેખર તો અશ્ફાકુલ્લાહના મોટા ભાઈના મિત્ર હતા પણ બિસ્મિલના વ્યક્તિત્વે એમને પણ આકર્ષી લીધા. એ પણ એક શાયર-દિલ આદમી હતા. એમણે લખ્યું છેઃ*
જાઉંગા ખાલી હાથ મગર યે દર્દ સાથ જાયેગા
જાને કિસ દિન હિન્દોસ્તાન આઝાદ વતન કહલાયેગા?
બિસ્મિલ હિન્દુ હૈં, કહતે હૈં, “ફિર આઉંગા, ફિર આઉંગા
ફિર આકર અય ભારત માતા તુઝકો આઝાદ કરાઉંગા”
જી કરતા હૈ મૈં ભી કહ દૂં પર મઝહબ સે બંધ જાતા હૂં
મૈં મુસલમાન હૂં પુનર્જન્મ કી બાત નહીં કર પાતા હૂં
હાં, ખુદા અગર મિલ ગયા કહીં અપની ઝોલી ફૈલા દૂંગા
ઔર જન્નત કે બદલે ઉસસે એક પુનર્જન્મ હી માંગૂંગા
*બિસ્મિલ અશ્ફાક માટે લખે છેઃ*
“અશ્ફાકુલ્લાહને સરકાર રામપ્રસાદનો જમણો હાથ કહે છે. ચુસ્ત મુસલમાન અશ્ફાક રામપ્રસાદ જેવા ચુસ્ત આર્યસમાજીનો ક્રાન્તિમાં જમણો હાથ બની શકતો હોય તો ભારતના હિંદુ–મુસલમાન આઝાદી માટે…એક ન થઈ શકે?…મેં મુસલમાનોમાંથી એક નવજવાન કાઢીને હિંદુસ્તાનને દેખાડી આપ્યું છે કે મુસ્લિમ નવજુવાન પણ હિંદુ યુવાનોથી ચડી જઈને દેશ માટે બલિદાન આપી શકે છે અને એ બધી પરીક્ષાઓમાંથી પાર ઊતર્યો. હવે કોઈની એ કહેવાની હિંમત ન હોવી જોઈએ કે મુસલમાનોનો ભરોસો ન કરવો જોઈએ. આ પહેલો અનુભવ હતો તે પૂરો થયો….હવે દેશવાસીઓને એક જ વિનંતિ કે અમારા મરવાનો જો તમને જરાક પણ અફસોસ હોય તો, ગમે તેમ થાય હિંદુ અને મુસલમાનો એકતા સ્થાપે…”
*એમના જીવનના છેલ્લા દિવસનું વિવરણ ભગતસિંહના શબ્દોમા👇🏻ઃ*
“ફાંસીથી એક દિવસ પહેલાં એમની સાથે મુલાકાત થઈ. એ ખૂબ શણગાર્યા હતા. મોટા લાંબા કાતરેલા વાળ શોભતા હતા, હસી હસીને વાતો કરતા હતા. એમણે કહ્યું, કાલે મારી શાદી છે. બીજા દિવસે સવારે છ વાગ્યે એમને ફાંસી આપી દેવાઈ. કુરાન શરીફની થેલી લટકાવીને હાજીઓની જેમ વજીફો પઢતા એ હિંમતથી નીકળી પડ્યા. તખ્તા ઉપર આગળ વધીને એમણે દોરડાને ચૂમી લીધું…”
*⏱🎊રામપ્રસાદ બિસ્મિલ*
કાકોરી કાવતરાના સરદાર તરીકે બિસ્મિલ માટે મોત નિશ્ચિત હતું જ. એમણે દયાની અરજીઓ કરી પણ મોતના ડરથી નહીં, અથવા તો પોતાનું લક્ષ્ય છોડી દેવા માટે નહીં. ઘણા તો તાજના સાક્ષીના બનીને છૂટી ગયા હતા, તો કેટલાયે તો ઉપરાઉપરી માફીના પત્રો મોકલીને અંગ્રેજોને હંમેશાં ટેકો આપવાનાં વચનો આપ્યાં. આવા ‘વીર’ પછી કોંગ્રેસને જ ગાળો ભાંડવા લાગ્યા. બિસ્મિલને લાગ્યું કે હમણાં મરવાની નહીં, સંઘર્ષ ચાલુ રાખવાની ઘડી છે. એમને સશસ્ત્ર ક્રાન્તિના માર્ગથી પણ નિરાશા થવા માંડી હતી. એમને લાગતું હતું કે આ માર્ગ ખોટો છે.
*🎊⏱ફાંસીના ચાર દિવસ પહેલાં, ૧૫મીએ એમણે લખ્યું:*
“અપીલ કરવા પાછળ એક કારણ એ પણ હતું કે ફાંસીની તારીખમાં ફેરફાર કરાવીને હું નવયુવકોનું જોશ જોઉં. એમાં હું નિરાશ થયો….મેં બહાર નીકળવા ઘણા પ્રયત્ન કર્યા પણ બહારથી કોઈ મદદ ન મળી. અફસોસ તો એ વાતનો છે કે જે દેશમાં આટલું મોટું ક્રાન્તિકારી જૂથ ઊભું કરી દીધું ત્યાં મારી પોતાની રક્ષા માટે મને એક પિસ્તોલ પણ ન મળી. કોઈ યુવાન મારી મદદ માટે આગળ ન આવ્યો. યુવાનોને મારે વિનંતિ છે કે જ્યાં સુધી બધા ભણીગણી ન લે ત્યાં સુધી ગુપ્ત પાર્ટીઓ તરફ કોઈ ધ્યાન ન આપે. દેશસેવાની ઇચ્છા હોય તો છતું કામ કરે. શેખચલ્લીના કિલ્લા બાંધતાં પોતાના જીવનને આફતમાં ન નાખે.”
😖બિસ્મિલના જીવનની અંતિમ સવારે, ૧૯મી ડિસેમ્બરે એમનાં માતા એમને જેલમાં મળ્યાં ત્યારે બિસ્મિલની આંખમાંથી આંસુ ટપકી પડ્યાં. પણ માતા દૃઢ હતા< એમણે બિસ્મિલને હરિશ્ચંદ્ર અને દધીચિની યાદ અપાવી અને ચિંતા કે પસ્તાવો ન કરવાની સલાહ આપી. બિસ્મિલે જવાબ આપ્યો,” હું મોતથી નથી ડરતો. ચિંતા કે પસ્તાવોય નથી પણ આગ પાસે ઘી રાખો તો પીગળી જ જાય, મા, તમારો અને મારો સંબંધ એવો જ છે; આંસુ તો આવી જ જાય ને!”
એ જ સાંજે એમને ફાંસી આપવામાં આવી. તખ્તા પર ચડતાં બિસ્મિલે પોતાની અંતિમ ઇચ્છા જાહેર કરીઃ “હું ઇચ્છું છું કે બ્રિટિશ સામ્રાજ્યનો અંત આવી જાય!” પછી એ એમનો માનીતો શેર બોલ્યાઃ
*જબ ન અગલે વલવલે હૈં, ઔર ન અરમાનોં કી ભીડ*
*એક મિટ જાને કી હસરત અબ દિલ–એ–બિસ્મિલ મેં હૈ*
*✍યુવરાજસિંહ જાડેજા ગોંડલ (યુયુત્સુ) ૯૦૯૯૪૦૯૭૨૩*
❓❓❓શું હતો કાકોરી કાંડ❔❔❔
💠🔘💠🔘💠🔘💠🔘💠🔘💠
✍યુવરાજસિંહ જાડેજા (ગોંડલ)🙏
બિસ્મિલ અને તેના સાથીઓને જો કોઈ ઘટના માટે સૌથી વધારે યાદ કરવામાં આવે છે તો તે છે કાકોરી કાંડ. બિસ્મિલે પોતાના સાથીઓ સાથે મળીને ૯ ઓગષ્ટ ૧૯૨૫ ના રોજ કાકોરી કાંડને અંજામ આપ્યો હતો. બિસ્મિલની યોજના અનુસાર દળના જ એક પ્રમુખ સભ્ય રાજેન્દ્રનાથ લાહિડીએ ૯ ઓગ્ષ્ઠ ૧૯૨૫ના રોજ લખનૌ જિલ્લાના કાકોરી રેલવે સ્ટેશનથી છુટેલી આઠ ડાઉન સહારનપુર-લખનૌ પેસેન્જર ટ્રેનને ચેન ખેંચી રોકી અને બિસ્મિલના નેતૃત્વમાં અશફાક ઉલ્લા, પંડિત ચંદ્રશેખર આઝાદ અને છ અન્ય સહયોગીઓની મદદથી સમગ્ર ટ્રેન પર હુમલો બોલાવી સરકારી ખજાનો લુંટી લીધો હતો
🙏🙏બાદમાં બિસ્મિલ સહીત 3 ક્રાંતિકારીઓને બ્રિટીશ હકૂમતે ફાંસીની સજા સંભળાવી હતી. ૧૯ ડીસેમ્બર ૧૯૨૭ના રોજ ગોરખપુર જેલમાં બિસ્મિલને ફાંસી આપવામાં આવી હતી.
🔰✅🔰સ્વતંત્રતા સેનાની રામ પ્રસાદ'બિસ્મિલ'ની અજાણી વાતો✅🔰✅
રામ પ્રસાદ'બિસ્મિલ'ભારતના અગ્રણી સ્વતંત્રતા સેનાની ઉપરાંત ઉચ્ચ દરજ્જાના શાયર, ઈતિહાસકાર અને સાહિત્યકાર હતા. જેમણે દેશની આઝાદી માટે પોતાના પ્રાણોની આહુતી આપી દીધી.
♻️ઉત્તર પ્રદેશનાં શાહજહાંપુરમાં જન્મેલા રામ પ્રસાદજીને 30 વર્ષની ઉમંરે 1984માં ભારત સરકારે ગોરખપુર જેલમાં ફાંસી આપી દીધી હતી.
♻️💠♻️'બિસ્મિલ'તેમનું ઉર્દૂ તખલ્લુસ (ઉપનામ) હતું જેનો અર્થ થાય આત્માથી દુ:ખી.
♻️🔰11 વર્ષના ક્રાંતિકારી જીવનમાં તેમણે અનેક પુસ્તકો લખ્યા, જેમાના 11 તો તેમના જીવનકાળ દરમિયાન પ્રકાશીત પણ થયા. અંગ્રેજોએ એ તમામ પુસ્તકો જપ્ત કરી લીધા હતા.
♻️🔰♻️🔰રામ પ્રસાદ'બિસ્મિલ'ના એક ભાઈનું બાળપણમાં જ મોત નિપજ્યું. અનેક માનતાઓ માનીને કેટલાય તાવીજો અને રક્ષા કવચોથી તેમના દાદાજીએ તેમના રક્ષણનો પ્રયાસ કર્યો હતો. કમનસિબે ઘરમાં બાળકોનો રોગ પગ કરી ગયો હતો. જન્મના એક-બે મહિના બાદ રામ પ્રસાદમાં પણ પ્રથમ બાળકો જેવા જ લક્ષણો દેખાવા લાગ્યા. ♻️કોઈએ કહ્યું કે બાળકના માથેથી સફેદ સસલું ઉતારીને છોડી મુકો, જો રોગ હશે તો સસલું તરત મરી જશે. અને બન્યું પણ એવું જ. એક સફેદ સસલું જેવું રામ પ્રસાદના શરીર પર ફેરવીને છોડવામાં આવ્યું તેણે ત્રણ-ચાર આંટા માર્યા અને મરી ગયું.
⭕️⭕️⭕️
એમના પિતાશ્રી મુરલીધર, શાહજહાંપુર નગરપાલિકામાં કામ કરતા હતા.
♠️૧૯૨૭ની ૧૯ ડીસેમ્બરે બ્રિટિશ શાસને તેમને ગોરખપુર જેલમાં ફાંસી પર ચઢાવી દીધા હતા.
🇮🇳🇮🇳ભારતની આઝાદીમાં જેમણે પોતાનું રક્ત વહાવીને તિરંગામાં કેસરિયો રંગ શોભાવ્યો છે એવા દેશના ક્રાંતિકારીઓ આપણા દેશની શાન છે. ક્રાંતિકારીઓમાં આવું અણમોલ રતન હતા- પંડિત રામ પ્રસાદ બિસ્મિલ.
🇮🇳🇮🇳માત્ર 30 વર્ષની વયે દેશદાઝ ખાતર તેમણે શહીદી વહોરી લીધી હતી.
🎯અંગ્રેજોના દાંત ખાટા કરી નાખનારી 👁🗨કાંકોરીટ્રેન👁🗨 લૂંટ માટે બિસ્મિલજીને વધુ ઓળખવામાં આવે છે, પણ એ સિવાય તેઓ એક ઉમદા શાયર હતા.
📝તેમણે પોતાની શાયરીમાં દેશભક્તિનો કેસરિયો રંગ એવો ઘોળ્યો હતો કે તેમની રચનાઓ એ સમયે ક્રાંતિકારો માટે પ્રેરક બની રહી હતી. ક્રાંતિકારીઓને જૂસ્સો બૂલંદ બનાવવા માટે બિસ્મિલજીની રચનાઓનું ગાયન થતું હતું. એ એટલે સુધી કે કેટલાય ક્રાંતિકારીઓ
🖍🖊બિસ્મિલજીની શહાદત પછી અને પહેલા પણ આ રચના ગાતા ગાતા હસતા હસતા ફાંસીને માચડે ચડી જતા.
📌📌📌9 ઓગસ્ટ 1925ના દિવસે થયેલી કાંકોરીલૂંટે એ દિવસોમાં અંગ્રેજ સલ્તનતને હચમચાવી નાખી હતી. અંતે ⚖⚖⚖⚖એ જ ઘટના ઉપર તેમના પર કેસ ચાલ્યો અને કેસ પછી બિસ્મિલજી, અશફાક ઉલ્લા ખા, ઠાકુર રોશન સિંહ, રાજેન્દ્રનાથ લાહિડી સહિતના બધાને ફાંસીની સજા થઈ અને 19 ડિસેમ્બર, 1927ના દિવસે ગોરખપુરની જેલમાં રામ પ્રસાદ બિસ્મિલજીને ફાંસી આપી દેવામાં આવી.
💈🛡30 વર્ષની વયે તેમણે એવું જીવન જીવ્યું કે જેના કારણે આજે 89 વર્ષ પછી પણ તેમને આપણે ખૂબ ગૌરવપૂર્ણ રીતે યાદ કરીએ છીએ.
🗣🗣🗣બિસ્મિલજીની ઉર્દૂ અને હિંદી બંને ભાષા ઉપર એકસરખી પક્કડ હતી. એ કારણે તેમની રચનાઓમાં પણ એ સુમેળ બરાબર સધાયો હતો.
🗣🗣🗣તેમની સૌથી વિખ્યાત રચના સરફરોસી કી તમન્ના અબ હમારે દિલ મેં, દેખના હે જોર કિતના બાજુ-એ-કાતિલ મેં હૈ...
✅” હિંદુસ્તાન રીપબ્લિકન આર્મી ” ના નામે ક્રાન્તિકારીઓ આઝાદી માટે લડત ચલાવતા હતાં.✅✅
૯-ઓગષ્ટ-૧૯૨૫ સની મિટીંગમાં કાકોરી કાન્ડનો પ્લાન ઘડી કાઢવામાં આવ્યો હતો. જેમાં આખો પ્લાન પાર પાડવાનું કામ જેમણે લીધું હતું તે ક્રાન્તિકારીઓના નામ- ચંદ્રશેખર આઝાદ ( તિવારી ) આઝાદ નામ તેમણે અંગ્રેજોએ પુચ્છ્યુ ત્યારે કહ્યું હતું નામ મારું આઝાદ. રામ પ્રસાદ બિસ્મિલ, રાજેન્દ્ર લહેરી, અશ્ફાક ઉલ્લાંખાં, મન્મથનાથ ગુપ્તા, બનવારી લાલ, સચિન્દ્ર બક્ષી, મુરારી લાલ, કેશવ ચક્રવર્તી, મુકુન્દી લાલ. આ શહીદોના આત્માઓને આજના ભ્રષ્ટ નેતાઓની જમાત જોઇને કેટલો અફસોસ થતો હશે ?
✍યુવરાજસિંહ જાડેજા (ગોંડલ)🙏
♻️💠✅"હિન્દોસ્તાન રીપબ્લીકન એસોસિએશન" ના સભ્યો સ્પષ્ટ માનતા હતા કે અસહકાર આંદોલન જેવા અહિંસક આંદોલન દ્વારા આઝાદીને મંઝીલ સુધી
પહોચવું અશક્ય છે. પરિણામે હિંસક આંદોલન અનિવાર્ય છે. પણ એ માટે બંદુકો અને બોંબ જોઈએ.💣🔫 ૮ ઓગસ્ટ ૧૯૨૫ના રોજ શાહજહાંપુરમાં ક્રાંતિકારીઓની એક મીટીંગ મળી. લાંબી ચર્ચાને અંતે નાણા મેળવવવા સરકારી તિજોરી લુંટવાનું આયોજન કરવામાં આવ્યું .
⚔ ૯ ઓગસ્ટ ૧૯૨૫ના રોજ સરકારી તિજોરી લઈને જતી 🚂🚂૮ ડાઉન સહરાનપુર-લખનૌ પેસેન્જર ટ્રેન🚂🚂 અટકાવીને તિજોરી લૂંટવાનું નક્કી થયું.
🇮🇳👉🎯રામ પ્રસાદ બિસ્મિલની નેતાગીરી નીચે અશફાક ઉલ્લાહ ખાન, રાજેન્દ્ર લાહડી, સચિન્દ્ર નાથ બક્ષી, ચંદ્ર શેખર આઝાદ, કેશબ ચક્રવર્તી, બનવારી લાલ, મુકુન્દ લાલ, મનમંથ નાથ ગુપ્તા અને મુરલી લાલના નામો નક્કી થયા.
📢📢યોજના મુજબ અશફાક ઉલ્લાહ, રાજેન્દ્ર લાહડી અને સચિન્દ્ર નાથ ત્રીજા વર્ગના ડબ્બામાં બેઠા. ચાર ક્રાંતિકારીઓ રામપ્રસાદ બિસ્મિલના નેતૃત્વ નીચે બીજા વર્ગના ડબ્બામાં બેઠા. કાકોરી રેલ્વે સ્ટેશનેથી નીકળી ટ્રેન જયારે કાકોરી અને આલમનગર વચ્ચેના જંગલમાંથી પસાર થઇ ત્યારે બીજા વર્ગ બેઠેલા રામપ્રસાદે સાંકળ ખેંચી.ગાડી ઉભી રહેતા જ એક ક્રાંતિકારી એ હવામા ગોળીબાર કરી, પેસેન્જરોને ગાડીમાંથી ઉતરવા મનાઈ કરી. તુરત રામપ્રસાદ ગાર્ડ પહોંચી ગયા. અને બંદુકની અણીએ ગાર્ડને ડબ્બામાંથી ઉતારી જમીનમાં ઉંધો સુવડાવી દીધો. આ પછી અશફાક ઉલ્લાહએ તિજોરી પાસે ઉભેલા પોલીસને ડબ્બામાંથી નીચે ઉતારી દીધો. એ પછી તિજોરી તોડી એક ચાદરમાં પોણા પાંચ હજાર રૂપિયા ભર્યા. 📌અશફાકે કાર્ય પૂર્ણ થયાનો સંકેત આપવા પુનઃ હવામાં ગોળીબાર કર્યો. અને બધા ક્રાંતિકારીઓ એક સ્થાન પર એકત્ર થઈ ગયા. પછી આખી ટોળકી એન્જીનડ્રાયવર પાસે પહોંચી અને તેને ગાડી ચાલુ કરવા હુકમ કર્યો. આમ ગાડી પુનઃ ગતિમાં આવી. એ સાથે જ બધા ક્રાંતિકારીઓ રૂપિયા પોણા પાંચ હજારની લૂંટ કરી હવામાં ઓગળી ગયા. ♻️💠♻️💠
🇮🇳🇮🇳👉આ ઐતિહાસિક ઘટનાએ અગ્રેજ શાશનની ઊંઘ હરામ કરી દીધી. સરકારે ખુફિયા પોલીસના 😧શ્રી હાર્ટનને સમગ્ર તપાસ સોંપી. સરકારનો જાપ્તો વધતા તમામ ક્રાંતિકારીઓ ભૂગર્ભમાં ચાલ્યા ગયા.
👉૧૯૨૫ના મેં માસમાં કાકોરી કાંડના ક્રાંતિકારીઓની ધરપકડનો દોર આરંભાયો. 👉ઇ.સ ૧૯૨૬ના મેની ૨૧મી તારીખે લખનૌ કોર્ટમાં કેસ ચાલ્યો.
👉ઈ.સ. ૧૯૨૭ના એપ્રિલની ૬ઠ્ઠી તારીખે સેશન જજે ચુકાદો આપ્યો. 🙌જેમાં રામ પ્રસાદ, અશફ્ક ઉલ્લાહ, રાજેન્દ્ર લહિડીને ફાંસીની સજા આપવામાં આવી.
😿😿 એ મુજબ ૧૯ ડીસેમ્બર ૧૯૨૭ના રોજ ફૈઝાબાદની જેલમાં અશફાક ઉલ્લાહ ખાનને ફાંસીની સજા આપવામાં આવી.
🔰રામ પ્રસાદ બિસ્મિલ પોતે પ્રખર હિન્દુવાદી અને આર્ય સામાજી હતા. તેઓ નીડરતાથી મુસલમાનોની શુદ્ધિ અને ઘર વાપસી કરાવતા. (રામ પ્રસાદ બિસ્મિલની આત્મકથા વાંચો)
🗣તેમની સૌથી વિખ્યાત રચના સરફરોસી કી તમન્ના અબ હમારે દિલ મેં, દેખના હે જોર કિતના બાજુ-એ-કાતિલ મેં હૈ...
👿આજે આ ઘટનાને લગભગ ૯૦ વર્ષ થયા. છતાં ક્રાંતિકારીઓની આ શહાદત આજે પણ આપણા રુવડા ઉભા કરી દે છે. એ બાબત જ તેમની શહાદતનું સાચું મુલ્ય વ્યક્ત કરે છે.
✍યુવરાજસિંહ જાડેજા (ગોંડલ)🙏
👁🗨✅👁🗨✅👁🗨✅👁🗨✅👁🗨✅👁🗨
*17 dec 1929 - મહાન ક્રાંતિકારી ભગતસિંહ અને રાજગુરુએ અંગ્રેજ પોલિસ અધિકારી સોન્ડર્સ ને ગોળીમારી હત્યા કરી*
🔰🔘🔰🔘🔰🔘🔰🔘🔰🔘🔰
*✍યુવરાજસિંહ જાડેજા ગોંડલ (યુયુત્સુ) ૯૦૯૯૪૦૯૭૨૩*
👁🗨હિદુંસ્તાન સોશિયલિસ્ટ રિપબ્લિકન એસોશિએશન એટલે કે આઝાદ અને ભગતસિંહની ક્રાંતિકારી પાર્ટી. ક્રાંતિકારી પ્રવૃત્તિઓથી અંગ્રેજોની આંખમાં કણાની જેમ ખૂંચી રહી હતી, પણ એક ઘટનાએ અંગ્રેજોને આ ક્રાંતિકારીઓને જેલમાં બંધ કરવા મજબૂર કરી લીધા.
👁🗨એક ક્રાંતિકારીની નિર્મમ હત્યાથી આખો દેશ શોકમાં હતો. આ સમયે ભગતસિંહ, ચંદ્ર શેખર આઝાદ એક યોજના ઘડી રહ્યાં હતા. એક એવી યોજના જે અંગ્રેજી શાસનના પાયાને હચમચાવી દેવાની હતી. એ યોજના હતી, લાલા લજપતરાયના હત્યારા અંગ્રેજ અધિકારી સ્કોટની હત્યાની.
*⭕️હત્યા કરીને ભગતસિંહને તેમના સાથીમિત્રો ત્યાંથી નાસી છુટયા પણ બાદમાં તેમને જાણ થઈ કે તેમણે સ્કોટને બદલે અંગ્રેજ અધિકારી સોન્ડર્સની હત્યા કરી હતી. હત્યાને કારણે અંગ્રેજી સરકારને વીજળીનો 440 વોલ્ટનો ઝટકો વાગ્યો. તો બીજી તરફ દેશભરમાં આ હત્યાને આવકાર મળ્યો. એટલે જ અંગ્રેજોએ હત્યારાઓની શોધ ચલાવી. સીખ યુવકની શોધમાં તેમણે કેટલાય યુવાનોને જેલભેગા કર્યા, પણ વેશપલટો કરીને ફરાર થવામાં ભગતસિંહ સફળ રહ્યા.*
અંગ્રેજોના હાથ ભગતસિંહ સુધી ન પહોંચી શકયા, પણ હત્યાથી ભગતસિંહ જે ક્રાંતિ લાવવા માંગતા હતા તે ન લાવી શકયા, આખરે તેમને એક બીજી યોજના ઘડવી પડી.
ભગતસિંહ માનતા હતા કે દેશને આઝાદ કરવો હશે તો દેશની જનતાને જગાડવી પડશે. જો એકવાર આખો દેશ એક થઈને અંગ્રેજો સામે લડશે. તો દેશ ગુલામીની ઝંઝીરોમાંથી મુકત થઈ જશે, પણ આ માટે જરૂર હતી એક વૈચારિક ક્રાંતિની, અને ભગતસિંહે તેનો પણ રસ્તો શોધી નાંખ્યો હતો.
*💠સોન્ડર્સની હત્યા કરાયા બાદ ભગતસિંહ અને તેમના સાથી મિત્રો માનતા હતા કે દેશની જનતા તેમને ઓળખવા લાગશે, અને જ્યારે તેઓ અંગ્રેજો સામે અવાજ ઉઠાવશે ત્યારે તેમની પાછળ હજારોની સંખ્યામાં જનતાનું બળ જોડાશે, પણ તેમના આ વિચારો ઠાલા નિવડયા. સોન્ડર્સના હત્યારા તો ગુમનામ બની ને રહી ગયા. એટલે જ ભગતસિંહે જાતે જ જનતા સમક્ષ જવાનો વિચાર કર્યો.*
👁🗨💠🎯એક એવો ધડાકો જે કોઈની હત્યા માટે નહોતો, એ ધડાકો અંગ્રેજોના બહેરા કાન સુધી પહોંચાડવા કરાયો. ક્રાંતિકારીઓની આઝાદીની માગ તેમના કાન સુધી પહોંચે. તો સાથે જ આ ધડાકો, દેશની જનતાને ઉંઘમાંથી જગાડવા માટે પણ હતો, કે હવે જાગો, અંગ્રેજોની ગુલામીમાંથી મુક્તિ માટે એક સૂર લગાવો, પોતાની આ યોજનાને સફળ બનાવવા. ભગતસિંહે બ્લાસ્ટ કર્યા પછી આત્મસમર્પણ કર્યું. જેથી તેમના પર કેસ ચલાવવામાં આવ્યો. આ કેસ દરમિયાન કોર્ટની કાર્યવાહીની આડમાં ચાલાકીથી ભગતસિંહે તેમના વિચારો જનતા સુધી પહોંચાડયા. કોર્ટમાં તેમણે આપેલા જવાબો, સમાચાર પત્રોમાં ગુંજવા લાગ્યા, અને જનતા તેમની સાથે જોડાઈ.
જેલમાં ક્રાંતીકારીઓ સાથે અંગ્રેજો અમાનુષી વર્તન આચરતા, અખાદ્ય ભોજન પીરસતા, દિવસો સુધી તેમના વસ્ત્રા પણ ધોવાતા નહોતા.
આંદોલનમાં ભગતસિંહની સાથે તેમના બીજા સાથીમિત્રો પણ જોડાયા, શરૂઆતમાં અંગ્રેજોએ આંદોલન તરફ ધ્યાન ન આપ્યું, પણ આંદોલની વાત દેશભરમાં પ્રસરી, અને આંદોલન સાથે જનતાની લાગણી પણ જોડાઈ. એટલે જ અંગ્રેજોમાં પણ ભયના ભણકારા વાગ્યા, ભગતસિંહ અને તેમના મિત્રોના ઉપવાસને તોડાવા કેટ કેટલાય અમાનુષિ પ્રયાસો કર્યો. પાણી જેવી જીવન જરૂરિયાતથી વંચિત રાખીને ઉપવાસ તોડાવાના પ્રયાસ કર્યા, પણ ભગતસિંહના મક્કમ ઈરાદાને તેઓ તોડી શકયા નહીં. સતત 116 દિવસના ઉપવાસ બાદ આખરે. અંગ્રેજી સરકારને ભગતસિંહની માંગણીઓને સ્વીકાર કરવો પડયો.
જેલમાં રહીને છેડેલા આંદોલનથી ભગતસિંહ અચાનક પ્રજાના નેતા તરીકે ઉભરી આવ્યા. ભગતસિંહ માટે આ તેમની યોજનાની સફળતા હતી, પણ અંગ્રેજો માટે ખતરાનો ઘંટ, એટલે જ તો અંગ્રેજોએ કોઈપણ ભોગે ભગતસિંહને કાયદાના સાણસામાં ફસાવવા ષડયંત્ર રચવાનું શરૂ કર્યું.
*💠👁🗨ભગતસિંહની લોકપ્રિયતાથી અંગ્રેજી સરકાર ખળભળી ઉઠી હતી. તેઓ કોઈપણ ભોગે તેની વિરૂદ્ધ જલ્દી જ કાર્યવાહી કરવા મક્કમ હતા. આ જ સમયમાં અંગ્રેજોને સોન્ડર્સના હત્યાકાંડના આરોપીઓમાં એક શીખ યુવાન યાદ આવ્યો. અંગ્રેજોની ગણતરી મુજબ તેઓ આ શીખ યુવાન તરીકે ભગતસિંહને જ ફસાવવા માંગતા હતા, પણ અંગ્રેજોની તુક્કાબાજીને હકીકતના પુરાવા મળી ગયા. અંગ્રેજોના દમનથી ભગતસિંહના એક સાથીદારે સોન્ડર્સની હત્યાના રાઝ ખોલી નાંખ્યા.*
*👁🗨💠ભગતસિંહ સુખદેવ અને રાજગુરૂ પર સોન્ડર્સની હત્યાનો કેસ રીઓપન કરાયો. તો બીજી તરફ ચંદ્ર શેખર આઝાદે શહીદી વહોરી લીધી. આ જ સમયમાં ભગતસિંહ રાજગુરૂ અને સુખદેવ, યુવાનો માટે પ્રેરણારૂપ બન્યા હતા. આ જ સમયમાં ગાંધીજીના કેટલાક નિવદનો પણ ચર્ચાસ્પદ બન્યા. જેમાં ભગતસિંહના વિચારોથી તેઓએ અસહમતિ દર્શાવી, તો ભગતસિંહે પણ ગાંધી વિચારોનો કારણ સહિત ખુલ્લેઆમ વિરોધ કર્યો.*
*♻️👁🗨🙏🙏આખરે સોન્ડર્સ કેસમાં ભગતસિંહ, સુખદેવ, રાજગુરૂને ફાંસીની સજા ફટકારવામાં આવી, છેલ્લીવાર માતા-પિતા સાથે મુલાકાત કરી.*
*17 dec 1929 - મહાન ક્રાંતિકારી ભગતસિંહ અને રાજગુરુએ અંગ્રેજ પોલિસ અધિકારી સોન્ડર્સ ને ગોળીમારી હત્યા કરી*
🔰🔘🔰🔘🔰🔘🔰🔘🔰🔘🔰
*✍યુવરાજસિંહ જાડેજા ગોંડલ (યુયુત્સુ) ૯૦૯૯૪૦૯૭૨૩*
👁🗨હિદુંસ્તાન સોશિયલિસ્ટ રિપબ્લિકન એસોશિએશન એટલે કે આઝાદ અને ભગતસિંહની ક્રાંતિકારી પાર્ટી. ક્રાંતિકારી પ્રવૃત્તિઓથી અંગ્રેજોની આંખમાં કણાની જેમ ખૂંચી રહી હતી, પણ એક ઘટનાએ અંગ્રેજોને આ ક્રાંતિકારીઓને જેલમાં બંધ કરવા મજબૂર કરી લીધા.
👁🗨એક ક્રાંતિકારીની નિર્મમ હત્યાથી આખો દેશ શોકમાં હતો. આ સમયે ભગતસિંહ, ચંદ્ર શેખર આઝાદ એક યોજના ઘડી રહ્યાં હતા. એક એવી યોજના જે અંગ્રેજી શાસનના પાયાને હચમચાવી દેવાની હતી. એ યોજના હતી, લાલા લજપતરાયના હત્યારા અંગ્રેજ અધિકારી સ્કોટની હત્યાની.
*⭕️હત્યા કરીને ભગતસિંહને તેમના સાથીમિત્રો ત્યાંથી નાસી છુટયા પણ બાદમાં તેમને જાણ થઈ કે તેમણે સ્કોટને બદલે અંગ્રેજ અધિકારી સોન્ડર્સની હત્યા કરી હતી. હત્યાને કારણે અંગ્રેજી સરકારને વીજળીનો 440 વોલ્ટનો ઝટકો વાગ્યો. તો બીજી તરફ દેશભરમાં આ હત્યાને આવકાર મળ્યો. એટલે જ અંગ્રેજોએ હત્યારાઓની શોધ ચલાવી. સીખ યુવકની શોધમાં તેમણે કેટલાય યુવાનોને જેલભેગા કર્યા, પણ વેશપલટો કરીને ફરાર થવામાં ભગતસિંહ સફળ રહ્યા.*
અંગ્રેજોના હાથ ભગતસિંહ સુધી ન પહોંચી શકયા, પણ હત્યાથી ભગતસિંહ જે ક્રાંતિ લાવવા માંગતા હતા તે ન લાવી શકયા, આખરે તેમને એક બીજી યોજના ઘડવી પડી.
ભગતસિંહ માનતા હતા કે દેશને આઝાદ કરવો હશે તો દેશની જનતાને જગાડવી પડશે. જો એકવાર આખો દેશ એક થઈને અંગ્રેજો સામે લડશે. તો દેશ ગુલામીની ઝંઝીરોમાંથી મુકત થઈ જશે, પણ આ માટે જરૂર હતી એક વૈચારિક ક્રાંતિની, અને ભગતસિંહે તેનો પણ રસ્તો શોધી નાંખ્યો હતો.
*💠સોન્ડર્સની હત્યા કરાયા બાદ ભગતસિંહ અને તેમના સાથી મિત્રો માનતા હતા કે દેશની જનતા તેમને ઓળખવા લાગશે, અને જ્યારે તેઓ અંગ્રેજો સામે અવાજ ઉઠાવશે ત્યારે તેમની પાછળ હજારોની સંખ્યામાં જનતાનું બળ જોડાશે, પણ તેમના આ વિચારો ઠાલા નિવડયા. સોન્ડર્સના હત્યારા તો ગુમનામ બની ને રહી ગયા. એટલે જ ભગતસિંહે જાતે જ જનતા સમક્ષ જવાનો વિચાર કર્યો.*
👁🗨💠🎯એક એવો ધડાકો જે કોઈની હત્યા માટે નહોતો, એ ધડાકો અંગ્રેજોના બહેરા કાન સુધી પહોંચાડવા કરાયો. ક્રાંતિકારીઓની આઝાદીની માગ તેમના કાન સુધી પહોંચે. તો સાથે જ આ ધડાકો, દેશની જનતાને ઉંઘમાંથી જગાડવા માટે પણ હતો, કે હવે જાગો, અંગ્રેજોની ગુલામીમાંથી મુક્તિ માટે એક સૂર લગાવો, પોતાની આ યોજનાને સફળ બનાવવા. ભગતસિંહે બ્લાસ્ટ કર્યા પછી આત્મસમર્પણ કર્યું. જેથી તેમના પર કેસ ચલાવવામાં આવ્યો. આ કેસ દરમિયાન કોર્ટની કાર્યવાહીની આડમાં ચાલાકીથી ભગતસિંહે તેમના વિચારો જનતા સુધી પહોંચાડયા. કોર્ટમાં તેમણે આપેલા જવાબો, સમાચાર પત્રોમાં ગુંજવા લાગ્યા, અને જનતા તેમની સાથે જોડાઈ.
જેલમાં ક્રાંતીકારીઓ સાથે અંગ્રેજો અમાનુષી વર્તન આચરતા, અખાદ્ય ભોજન પીરસતા, દિવસો સુધી તેમના વસ્ત્રા પણ ધોવાતા નહોતા.
આંદોલનમાં ભગતસિંહની સાથે તેમના બીજા સાથીમિત્રો પણ જોડાયા, શરૂઆતમાં અંગ્રેજોએ આંદોલન તરફ ધ્યાન ન આપ્યું, પણ આંદોલની વાત દેશભરમાં પ્રસરી, અને આંદોલન સાથે જનતાની લાગણી પણ જોડાઈ. એટલે જ અંગ્રેજોમાં પણ ભયના ભણકારા વાગ્યા, ભગતસિંહ અને તેમના મિત્રોના ઉપવાસને તોડાવા કેટ કેટલાય અમાનુષિ પ્રયાસો કર્યો. પાણી જેવી જીવન જરૂરિયાતથી વંચિત રાખીને ઉપવાસ તોડાવાના પ્રયાસ કર્યા, પણ ભગતસિંહના મક્કમ ઈરાદાને તેઓ તોડી શકયા નહીં. સતત 116 દિવસના ઉપવાસ બાદ આખરે. અંગ્રેજી સરકારને ભગતસિંહની માંગણીઓને સ્વીકાર કરવો પડયો.
જેલમાં રહીને છેડેલા આંદોલનથી ભગતસિંહ અચાનક પ્રજાના નેતા તરીકે ઉભરી આવ્યા. ભગતસિંહ માટે આ તેમની યોજનાની સફળતા હતી, પણ અંગ્રેજો માટે ખતરાનો ઘંટ, એટલે જ તો અંગ્રેજોએ કોઈપણ ભોગે ભગતસિંહને કાયદાના સાણસામાં ફસાવવા ષડયંત્ર રચવાનું શરૂ કર્યું.
*💠👁🗨ભગતસિંહની લોકપ્રિયતાથી અંગ્રેજી સરકાર ખળભળી ઉઠી હતી. તેઓ કોઈપણ ભોગે તેની વિરૂદ્ધ જલ્દી જ કાર્યવાહી કરવા મક્કમ હતા. આ જ સમયમાં અંગ્રેજોને સોન્ડર્સના હત્યાકાંડના આરોપીઓમાં એક શીખ યુવાન યાદ આવ્યો. અંગ્રેજોની ગણતરી મુજબ તેઓ આ શીખ યુવાન તરીકે ભગતસિંહને જ ફસાવવા માંગતા હતા, પણ અંગ્રેજોની તુક્કાબાજીને હકીકતના પુરાવા મળી ગયા. અંગ્રેજોના દમનથી ભગતસિંહના એક સાથીદારે સોન્ડર્સની હત્યાના રાઝ ખોલી નાંખ્યા.*
*👁🗨💠ભગતસિંહ સુખદેવ અને રાજગુરૂ પર સોન્ડર્સની હત્યાનો કેસ રીઓપન કરાયો. તો બીજી તરફ ચંદ્ર શેખર આઝાદે શહીદી વહોરી લીધી. આ જ સમયમાં ભગતસિંહ રાજગુરૂ અને સુખદેવ, યુવાનો માટે પ્રેરણારૂપ બન્યા હતા. આ જ સમયમાં ગાંધીજીના કેટલાક નિવદનો પણ ચર્ચાસ્પદ બન્યા. જેમાં ભગતસિંહના વિચારોથી તેઓએ અસહમતિ દર્શાવી, તો ભગતસિંહે પણ ગાંધી વિચારોનો કારણ સહિત ખુલ્લેઆમ વિરોધ કર્યો.*
*♻️👁🗨🙏🙏આખરે સોન્ડર્સ કેસમાં ભગતસિંહ, સુખદેવ, રાજગુરૂને ફાંસીની સજા ફટકારવામાં આવી, છેલ્લીવાર માતા-પિતા સાથે મુલાકાત કરી.*
24 માર્ચ 1931ના રોજ વહેલી સવારે તેમને ફાંસીની સજા આપનાની હતી. જેમ જેમ 24 માર્ચની તારીખ નજીક આવી રહી હતી. લોકો જુવાળ વધી રહ્યો હતો. ભગતસિંહની ફાંસીની સજા માટે જનતાનો આક્રોશ ચરમસીમા પર હતો. દેશવાસીઓ કોઈ પણ ભોગે દેશના ત્રણેય સપુતોને બચાવવા માંગતા હતા. આ માટે તેમની છેલ્લી આશા હતી ગાંધીજી પર, પણ ગાંધીજીએ પણ તેમને નિરાશ કર્યા.
જીવતા ભગતસિંહ અંગ્રેજો માટે મોટુ જોખમ હતો, એટલે જ તેને કોઈપણ ભોગે ફાંસી અપાવવાનો તખ્તો તૈયાર કરાયો. સ્પેશિયલ કેસમાં ફાંસીનો સમય 24 માર્ચને બદલે 23 માર્ચ કરવામાં આવ્યો. નિયત સમય કરતા 11 કલાક પહેલા ત્રણેય વીરોને ફાંસી આપી દેવાઈ.
દેશની જનતાને જ્યારે ત્રણેય શહીદોને ફાંસી અપાયાની જાણ થઈ ત્યારે તેમની અંદર એક જુવાળ ફાટી નીકળ્યો, એ નારાજગી અંગ્રેજોની તરફ જ નહી પણ ગાંધીજી સામે પણ અભિવ્યકત કરાઈ.
ખુબજ ખુશનસીબ હશે એ કોખ અને ગર્વથી ફુલી નહી સમાઈ હોય એ પિતાની છાતી કે જે દિવસે દેશની આઝાદી માટે તેમના લાલે ફાંસી ને હસતા હસતા સ્વિકારી
*✍યુવરાજસિંહ જાડેજા ગોંડલ (યુયુત્સુ) ૯૦૯૯૪૦૯૭૨૩*
*🔫🔫આઝાદીના લડવૈયા શહીદ ભગતસિંહે ઈ.સ. ૧૯૨૮માં જે પિસ્તોલથી અંગ્રેજ પોલીસ અધિકારી જે.પી. સોન્ડર્સને માર્યો હતો તે પિસ્તોલ પંજાબમાં પરત લાવવામાં આવી હોવાનું પંજાબ હાઈકોર્ટમાં જણાવાયું હતું. આ પિસ્તોલ ફિરોઝપુર જિલ્લાના હુસેનીવાલા ખાતેના શહીદ સ્મારકમાં પ્રદર્શનમાં મુકાશે.*
🔫🔫ભગતસિંહની પિસ્તોલ ઈન્દોર ખાતેના બીએસએફના સેન્ટ્રલ સ્કૂલ ઓફ વેપન્સ એન્ડ ટેકટિકલ ખાતે હતી. તેમણે પંજાબ બીએસએફને સુપરત કરી હતી. હરીચંદ નામના એડવોકેટે જાહેર હિતની અરજી કર્યા બાદ ઈન્દોરના સીએલડબલ્યુટીએ આ પિસ્તોલ પંજાબને સુપરત કરી હોવાનું હાઈકોર્ટમાં જણાવ્યું હતું. બીએસએફે આ અંગેનું સોગંદનામું દાખલ કર્યું હતું.
*🔫🔫શહીદ ભગતસિંહની આ પિસ્તોલ ૩૨ કોલ્ટ અમેરિકી બનાવટની હતી. ઈ.સ. ૧૯૬૯ના ઓક્ટોબરમાં તે પંજાબ પોલીસ એકેડેમીમાં જોવા મળી હતી ત્યાંથી ઈન્દોરના બીએસએફને ટ્રાન્સફર કરાઈ હતી. સીએલડબલ્યુટી શસ્ત્રોના વિકાસ અંગેની માહિતી જવાનોને આપે છે તે માટે તેમને જૂના શસ્ત્રોની જરૃર હોય છે. હરીચંદ નામના વકીલે આ પિસ્તોલ પંજાબમાં લાવવા જાહેર હિતની અરજી કરી હતી.*
*✍યુવરાજસિંહ જાડેજા ગોંડલ (યુયુત્સુ) ૯૦૯૯૪૦૯૭૨૩*
👁🗨💠૧૯૨૮માં અંગ્રેજ સરકારે જોન સાયમન તરફથી એક રિપોર્ટ આપ્યો જે રિપોર્ટ બારતની રાજનીતિક દળોમાં હયાત ભારતની રાજનીતિક સ્થિતિ પરનો હતો.
પરંતુ આ આયોગના રિપોર્ટનો બહિષ્કાર કરવામાં આવ્યો. કારણ કે તેમાં આયોગના સભ્યના રૃપમાં એક પણ ભારતીયનો સમાવેશ થયેલો ન હતો જેથી આ રિપોર્ટના વિરોધમાં દેશભરમાં મુલાકાતો કરીને વિરોધ પ્રદર્શન કરવાનું ૩૦મી ઓક્ટોબરે લાહોરની મુલાકાતમાં નક્કી કરવામાં આવ્યું અને ૧૯૨૮માં આયોગના વિરૃધ્ધમાં એક શાંત અહિંસક રેલીનું આયોજન કરવામાં આવ્યું. જેનું નેતૃત્વ લાલા લજપતરાયે લીધું અને આ રેલીમાં પોલીસ દ્વારા લાઠીચાર્જ કરવા છતાં વિરોધ પ્રદર્શન ચાલુ રાખેલું જેમાં લાઠીચાર્જથી લાલા લજપતરાય ગંભીર રીતે ઘાયલ થયા હતા અને આ વિરોધ પ્રદર્શન બાદ લાલા લજપતરાયને દેહાંતદંડની સજાથી સમસમી ગયેલા શહીદ ભગતસિંહે બદલો લેવાની કસમ ખાધી. તેથી તેમણે પોલીસ અધિકારીને ઠાર કરવાની એક યોજના બનાવી.
👁🗨💠જેમાં તેમની સાથે બીજા ક્રાંતિકારીઓ શિવરામ, રાજ્યગુરૃ, જય ગોપાલ અને સુખદેવ થાપર હતા. જેમાંના ગોપાલસિંહને પોલીસ અધિક્ષકને ઓળખીને તેમને ઠાર કરવા માટેનો સંકેત આપવાની જવાબદારી સોંપવામાં આવેલી હતી. પરંતુ અંગ્રેજ પોલીસ અધિકારી સ્કોટને ગોપાલસિંહ ઓળખી શકેલ નહીં અને ભુલથી પોલીસના ઉપ અશ્રીક સોન્ડર્સને જોઈને તેમને ઠાર કરવાનો સંકેત આપેલ. *જેથી તા. ૧૭મી ડીસેમ્બર ૧૯૨૮ના રોજ ભગતસિંહ અને તેમના સાથીદારોએ સોન્ડર્સને ઠાર કર્યા હતા.,* આ ઉપરાંત ભગતસિંહ અને બટુકેશ્વર દત્ત અને બીજા એક ક્રાંતિકારી દ્વારા વિધાનસભામાં બોંબ ફેકાતા વિધાનસભામાં બોંબ ફેંકવાનો કેસ ચાલી જતાં આ કેસમાં ભગતસિંહ અને બટુકેશ્વર દત્તને ૧૨મી જૂન ૧૯૨૯ના રોજ કારાવાસની સજા થયેલી. તેમજ ત્યાર બાદ થયેલી તપાસમાં અંગ્રેજ અધિકારી સોન્ડર્સની હત્યામાં પણ ભગતસિંહ સામેલ હોવાનું જાણવા મળતા ભગતસિંહ અને તેમના સાથીદારો રાજગુરૃ અને સુખદેવ ઉપર સોન્ડર્સની હત્યાનો આરોપ લગાવેલ અને પછી તેનો કેસ ચાલ્યો હતો. ૭મી ઓક્ટોબર, ૧૯૩૦માં ભગતસિંહ, સુખદેવ અને રાજગુરૃને ફાંસીની સજા ફરમાવાઈ હતી અને નક્કી થયા મુજબ ૨૪મી માર્ચ ૧૯૩૧ના રોજ ફાંસી આપવાની તેવી જાહેરાત થયેલી જેથી સમગ્ર ભારતમાં તેની ચર્ચા અને વિરોધ વ્યાપક બનેલા.
સરકારને હતું કે કંઈક નવા જુની થશે એટલે એક દિવસ પહેલા ૨૩મી માર્ચે સુરજ આથમી ગયા પછી ત્રણેયને અચાનક ફાંસીએ લટકાવી દીધા હતા. આ આખીયે ઘટના નિયમો વિરૃધ્ધની હતી. અમને ફાંસી નહી ગોળીએ ઠાર કરો એવું કહી ચુકેલા ક્રાંતિવીરોને ફાંસી આપ્યા પછી ચુપચાપ ઉતાવળે સતલજ નદીના કિનારે હુસૈનીવાલા ફિરોજપુરમાં અંતિમ સંસ્કાર કરી દીધેલા.
*✍યુવરાજસિંહ જાડેજા ગોંડલ યુયુત્સુ ૯૦૯૯૪૦૯૭૨૩*
સોન્ડર્સ હત્યાની એફઆઇઆરમાં ભગતસિંઘનું નામ ન હોય, તે બિલકુલ સમજાય એવું છે. સોન્ડર્સ પર હુમલો થયો ત્યારે ભગતસિંઘ સહિતના ક્રાંતિકારીઓ અજાણ્યા યુવાન હતા. તેમનાં નામ કે ચહેરાથી પણ પોલીસ કે સાક્ષીઓ તેમને ઓળખતા ન હતા. ચારેક મહિના પછી તેમણે વડી ધારાસભામાં બૉમ્બ ધડાકો કર્યો (અને તે પહેલાં દિલ્હીના એક સ્ટુડિયોમાં તેમની વિખ્યાત બનેલી હૅટવાળી તસવીર ખેંચાવી) ત્યાર પછી તેમની ઓળખો જાહેર બની.
જેલમાં અને અદાલતમાં ભગતસિંઘનો મોટા ભાગનો સંઘર્ષ રાજકીય કેદી તરીકેના દરજ્જા અને તેને અનુરૂપ વર્તણૂંક માટે હતો. સૉન્ડર્સની હત્યાનો ઇન્કાર તેમણે કર્યો નથી. એક સમયે તેમના સાથી અને પછી પોલીસના સાક્ષી બની ગયેલા જયગોપાલે આખા કાવતરા વિશે બયાન આપ્યું હતું. નુરાણીએ પુસ્તકમાં જયગોપાલના નિવેદનની અને નેશનલ આર્કાઇવ્ઝમાં સચવાયેલી તેની નકલની વાત લખી છે. એ નકલમાં સુખદેવે જયગોપાલના જૂઠા દાવા સામે હાંસિયામાં સાચી હકીકત લખી હતી. પરંતુ સૉન્ડર્સને પહેલાં રાજગુરુએ અને પછી ભગતસિંઘે ગોળીઓ મારી હતી, એ વિશે સુખદેવે કોઇ શંકા કરી નથી. નુરાણીએ નોંઘ્યું છે કે ‘ભગતસિંઘે અને રાજગુરુએ સૉન્ડર્સને ઠાર કર્યો હતો, એ વાતને આજે કોઇ ઇતિહાસકાર પડકારતા નથી...ખરો મુદ્દો મુકદ્દમાના ન્યાયીપણાનો છે.’
*👁🗨👁🗨રામ પ્રસાદ 'બિસ્મિલ'⭕️*
🚩🚩🚩🚩🚩🚩🚩🚩🚩
✍યુવરાજસિંહ જાડેજા ગોંડલ (યુયુત્સુ) ૯૦૯૯૪૦૯૭૨૩*
ભારત માતાના મહાન સપૂત હતા, જેમણે ભારતની આઝાદી કાજે પોતાના પ્રાણની આહુતિ ધરી દીધી હતી. એમનો જન્મ
૧૧ જૂન ૧૮૯૭ના રોજ ઉત્તર પ્રદેશ રાજ્યમાં આવેલા શાહજહાંપુર નગરમાં થયો હતો. એમના પિતાશ્રી મુરલીધર, શાહજહાંપુર નગરપાલિકામાં કામ કરતા હતા. ૧૯૨૭ની ૧૯ ડીસેમ્બરે બ્રિટિશ શાસને તેમને ગોરખપુર જેલમાં ફાંસી પર ચઢાવી દીધા હતા.
ભારતની આઝાદીમાં જેમણે પોતાનું રક્ત વહાવીને તિરંગામાં કેસરિયો રંગ શોભાવ્યો છે એવા દેશના ક્રાંતિકારીઓ આપણા દેશની શાન છે. ક્રાંતિકારીઓમાં આવું અણમોલ રતન હતા- પંડિત રામ પ્રસાદ બિસ્મિલ.
માત્ર 30 વર્ષની વયે દેશદાઝ ખાતર તેમણે શહીદી વહોરી લીધી હતી. અંગ્રેજોના દાંત ખાટા કરી નાખનારી કાંકોરીટ્રેન લૂંટ માટે બિસ્મિલજીને વધુ ઓળખવામાં આવે છે, પણ એ સિવાય તેઓ એક ઉમદા શાયર હતા. તેમણે પોતાની શાયરીમાં દેશભક્તિનો કેસરિયો રંગ એવો ઘોળ્યો હતો કે તેમની રચનાઓ એ સમયે ક્રાંતિકારો માટે પ્રેરક બની રહી હતી.
ક્રાંતિકારીઓને જૂસ્સો બૂલંદ બનાવવા માટે બિસ્મિલજીની રચનાઓનું ગાયન થતું હતું. એ એટલે સુધી કે કેટલાય ક્રાંતિકારીઓ બિસ્મિલજીની શહાદત પછી અને પહેલા પણ આ રચના ગાતા ગાતા હસતા હસતા ફાંસીને માચડે ચડી જતા.
9 ઓગસ્ટ 1925ના દિવસે થયેલી કાંકોરીલૂંટે એ દિવસોમાં અંગ્રેજ સલ્તનતને હચમચાવી નાખી હતી. અંતે એ જ ઘટના ઉપર તેમના પર કેસ ચાલ્યો અને કેસ પછી બિસ્મિલજી, અશફાક ઉલ્લા ખા, ઠાકુર રોશન સિંહ, રાજેન્દ્રનાથ લાહિડી સહિતના બધાને ફાંસીની સજા થઈ અને 19 ડિસેમ્બર, 1927ના દિવસે ગોરખપુરની જેલમાં રામ પ્રસાદ બિસ્મિલજીને ફાંસી આપી દેવામાં આવી.
30 વર્ષની વયે તેમણે એવું જીવન જીવ્યું કે જેના કારણે આજે 89 વર્ષ પછી પણ તેમને આપણે ખૂબ ગૌરવપૂર્ણ રીતે યાદ કરીએ છીએ.
બિસ્મિલજીની ઉર્દૂ અને હિંદી બંને ભાષા ઉપર એકસરખી પક્કડ હતી. એ કારણે તેમની રચનાઓમાં પણ એ સુમેળ બરાબર સધાયો હતો. તેમની સૌથી વિખ્યાત રચના 🚩🚩🔻સરફરોસી કી તમન્ના અબ હમારે દિલ મેં, દેખના હે જોર કિતના બાજુ-એ-કાતિલ મેં હૈ...
🀄️🀄️🀄️🀄️🀄️🀄️🀄️🀄️🀄️🀄️
*☸શેઠ કસ્તુરભાઈ લાલભાઈ*
🔻🔻🔻🔻🔻🔻✡✡✡
*✍યુવરાજસિંહ જાડેજા ગોંડલ (યુયુત્સુ) ૯૦૯૯૪૦૯૭૨૩*
શેઠ કસ્તુરભાઈ લાલભાઈ ના દાદા શેઠ દલપતભાઈ.
શેઠ કસ્તુરભાઈના પિતા શેઠ લાલભાઈ તથા માતા મોહિનાબા.
🚩લાલભાઈ શેઠે 1905માં અમદાવાદમાં “ રાયપુર મિલ ”ની સ્થાપના સાથે કાપડ-મિલ ઉદ્યોગમાં ઝંપલાવ્યું. 1912માં લાલભાઈ શેઠનું અવસાન થતાં તેમના વચેટ પુત્ર કસ્તુરભાઈએ કોલેજનો અભ્યાસ અધૂરો છોડ્યો અને પિતાની મિલ સંભાળી.
1921માં કસ્તુરભાઈએ બીજી મિલ સ્થાપી : અશોક મિલ. (પોતાના મોટા ભાઈ ચિમનભાઈના પુત્ર અશોકભાઈના નામ પરથી) ત્યાર પછી કસ્તુરભાઈએ અરૂણ , સરસપુર તથા નૂતન મિલ વિકસાવી. 1931-32 માં નાનાભાઈ નરોત્તમભાઈના પુત્ર અરવિંદભાઈના નામ પરથી અરવિંદ મિલની સ્થાપના કરી.
આમ, ઉત્તરોત્તર પ્રગતિ કરી શેઠ કસ્તુરભાઈ લાલભાઈએ સાત મિલો સુધી લાલભાઈ ગ્રુપ ને વિકસાવ્યું. કુનેહપૂર્વકના વહીવટ દ્વારા શેઠ કસ્તુરભાઈએ લાલભાઈ ગ્રુપનું નામ તો દેશભરમાં જાણીતું કર્યું જ, સાથે સાથે અમદાવાદના મિલ ઉદ્યોગની પ્રતિષ્ઠા વિશ્વસ્તર પર પહોંચાડી.
શેઠ કસ્તુરભાઈ સમયના સદુપયોગ સંબંધે હમેશા સભાન રહેતા. તેમણે ભાગ્યે જ કોઈ મનોરંજન કે શોખની પ્રવૃત્તિ પાછળ સમય ખર્ચ્યો હશે! તેઓ રાજકારણથી પણ દૂર રહ્યા હતા, છતાં પોતાની ઔદ્યોગિક પ્રવૃત્તિઓ અને તે દ્વારા અર્જિત સંપત્તિ દ્વારા સમાજના કલ્યાણ માટે તત્પર રહેતા.
શેઠ કસ્તુરભાઈએ ગુજરાતના સામાજિક-શૈક્ષણિક ક્ષેત્રે નોંધપાત્ર યોગદાન આપ્યું છે.
ગુજરાત યુનિવર્સિટી , આઈ. આઈ. એમ. 🔻🚩અમદાવાદ (IIM-Ahmedabad), એન.આઈ.ડી ,
અમદાવાદ એજ્યુકેશન સોસાયટી વગેરે સંસ્થાઓના વિકાસમાં શેઠ કસ્તુરભાઈનો અમૂલ્ય ફાળો છે.
*✍યુવરાજસિંહ જાડેજા ગોંડલ (યુયુત્સુ) ૯૦૯૯૪૦૯૭૨૩*
🙏🙏🙏🙏🙏🙏🙏🙏🙏🙏
*👁🗨👁🗨રામ પ્રસાદ 'બિસ્મિલ'⭕️*
🚩🚩🚩🚩🚩🚩🚩🚩🚩
✍યુવરાજસિંહ જાડેજા ગોંડલ (યુયુત્સુ) ૯૦૯૯૪૦૯૭૨૩*
ભારત માતાના મહાન સપૂત હતા, જેમણે ભારતની આઝાદી કાજે પોતાના પ્રાણની આહુતિ ધરી દીધી હતી. એમનો જન્મ
૧૧ જૂન ૧૮૯૭ના રોજ ઉત્તર પ્રદેશ રાજ્યમાં આવેલા શાહજહાંપુર નગરમાં થયો હતો. એમના પિતાશ્રી મુરલીધર, શાહજહાંપુર નગરપાલિકામાં કામ કરતા હતા. ૧૯૨૭ની ૧૯ ડીસેમ્બરે બ્રિટિશ શાસને તેમને ગોરખપુર જેલમાં ફાંસી પર ચઢાવી દીધા હતા.
ભારતની આઝાદીમાં જેમણે પોતાનું રક્ત વહાવીને તિરંગામાં કેસરિયો રંગ શોભાવ્યો છે એવા દેશના ક્રાંતિકારીઓ આપણા દેશની શાન છે. ક્રાંતિકારીઓમાં આવું અણમોલ રતન હતા- પંડિત રામ પ્રસાદ બિસ્મિલ.
માત્ર 30 વર્ષની વયે દેશદાઝ ખાતર તેમણે શહીદી વહોરી લીધી હતી. અંગ્રેજોના દાંત ખાટા કરી નાખનારી કાંકોરીટ્રેન લૂંટ માટે બિસ્મિલજીને વધુ ઓળખવામાં આવે છે, પણ એ સિવાય તેઓ એક ઉમદા શાયર હતા. તેમણે પોતાની શાયરીમાં દેશભક્તિનો કેસરિયો રંગ એવો ઘોળ્યો હતો કે તેમની રચનાઓ એ સમયે ક્રાંતિકારો માટે પ્રેરક બની રહી હતી.
ક્રાંતિકારીઓને જૂસ્સો બૂલંદ બનાવવા માટે બિસ્મિલજીની રચનાઓનું ગાયન થતું હતું. એ એટલે સુધી કે કેટલાય ક્રાંતિકારીઓ બિસ્મિલજીની શહાદત પછી અને પહેલા પણ આ રચના ગાતા ગાતા હસતા હસતા ફાંસીને માચડે ચડી જતા.
9 ઓગસ્ટ 1925ના દિવસે થયેલી કાંકોરીલૂંટે એ દિવસોમાં અંગ્રેજ સલ્તનતને હચમચાવી નાખી હતી. અંતે એ જ ઘટના ઉપર તેમના પર કેસ ચાલ્યો અને કેસ પછી બિસ્મિલજી, અશફાક ઉલ્લા ખા, ઠાકુર રોશન સિંહ, રાજેન્દ્રનાથ લાહિડી સહિતના બધાને ફાંસીની સજા થઈ અને 19 ડિસેમ્બર, 1927ના દિવસે ગોરખપુરની જેલમાં રામ પ્રસાદ બિસ્મિલજીને ફાંસી આપી દેવામાં આવી.
30 વર્ષની વયે તેમણે એવું જીવન જીવ્યું કે જેના કારણે આજે 89 વર્ષ પછી પણ તેમને આપણે ખૂબ ગૌરવપૂર્ણ રીતે યાદ કરીએ છીએ.
બિસ્મિલજીની ઉર્દૂ અને હિંદી બંને ભાષા ઉપર એકસરખી પક્કડ હતી. એ કારણે તેમની રચનાઓમાં પણ એ સુમેળ બરાબર સધાયો હતો. તેમની સૌથી વિખ્યાત રચના 🚩🚩🔻સરફરોસી કી તમન્ના અબ હમારે દિલ મેં, દેખના હે જોર કિતના બાજુ-એ-કાતિલ મેં હૈ...
🀄️🀄️🀄️🀄️🀄️🀄️🀄️🀄️🀄️🀄️
*☸શેઠ કસ્તુરભાઈ લાલભાઈ*
🔻🔻🔻🔻🔻🔻✡✡✡
*✍યુવરાજસિંહ જાડેજા ગોંડલ (યુયુત્સુ) ૯૦૯૯૪૦૯૭૨૩*
શેઠ કસ્તુરભાઈ લાલભાઈ ના દાદા શેઠ દલપતભાઈ.
શેઠ કસ્તુરભાઈના પિતા શેઠ લાલભાઈ તથા માતા મોહિનાબા.
🚩લાલભાઈ શેઠે 1905માં અમદાવાદમાં “ રાયપુર મિલ ”ની સ્થાપના સાથે કાપડ-મિલ ઉદ્યોગમાં ઝંપલાવ્યું. 1912માં લાલભાઈ શેઠનું અવસાન થતાં તેમના વચેટ પુત્ર કસ્તુરભાઈએ કોલેજનો અભ્યાસ અધૂરો છોડ્યો અને પિતાની મિલ સંભાળી.
1921માં કસ્તુરભાઈએ બીજી મિલ સ્થાપી : અશોક મિલ. (પોતાના મોટા ભાઈ ચિમનભાઈના પુત્ર અશોકભાઈના નામ પરથી) ત્યાર પછી કસ્તુરભાઈએ અરૂણ , સરસપુર તથા નૂતન મિલ વિકસાવી. 1931-32 માં નાનાભાઈ નરોત્તમભાઈના પુત્ર અરવિંદભાઈના નામ પરથી અરવિંદ મિલની સ્થાપના કરી.
આમ, ઉત્તરોત્તર પ્રગતિ કરી શેઠ કસ્તુરભાઈ લાલભાઈએ સાત મિલો સુધી લાલભાઈ ગ્રુપ ને વિકસાવ્યું. કુનેહપૂર્વકના વહીવટ દ્વારા શેઠ કસ્તુરભાઈએ લાલભાઈ ગ્રુપનું નામ તો દેશભરમાં જાણીતું કર્યું જ, સાથે સાથે અમદાવાદના મિલ ઉદ્યોગની પ્રતિષ્ઠા વિશ્વસ્તર પર પહોંચાડી.
શેઠ કસ્તુરભાઈ સમયના સદુપયોગ સંબંધે હમેશા સભાન રહેતા. તેમણે ભાગ્યે જ કોઈ મનોરંજન કે શોખની પ્રવૃત્તિ પાછળ સમય ખર્ચ્યો હશે! તેઓ રાજકારણથી પણ દૂર રહ્યા હતા, છતાં પોતાની ઔદ્યોગિક પ્રવૃત્તિઓ અને તે દ્વારા અર્જિત સંપત્તિ દ્વારા સમાજના કલ્યાણ માટે તત્પર રહેતા.
શેઠ કસ્તુરભાઈએ ગુજરાતના સામાજિક-શૈક્ષણિક ક્ષેત્રે નોંધપાત્ર યોગદાન આપ્યું છે.
ગુજરાત યુનિવર્સિટી , આઈ. આઈ. એમ. 🔻🚩અમદાવાદ (IIM-Ahmedabad), એન.આઈ.ડી ,
અમદાવાદ એજ્યુકેશન સોસાયટી વગેરે સંસ્થાઓના વિકાસમાં શેઠ કસ્તુરભાઈનો અમૂલ્ય ફાળો છે.
*✍યુવરાજસિંહ જાડેજા ગોંડલ (યુયુત્સુ) ૯૦૯૯૪૦૯૭૨૩*
⭕️♻️⭕️♻️⭕️♻️⭕️♻️⭕️♻️⭕️♻️
*💠💠⚔⚔રામ પ્રસાદ 'બિસ્મિલ'⚔⚔*
♦️♦️‘સરફરોશી કી તમન્ના’ને સૂત્ર બનાવી દેશના ધબકારામાં પરિવર્તિત કરવાવાળા સ્વતંત્રતા સેનાની શહીદ રામ પ્રસાદ બિસ્મિલ
૧૧ જુન ૧૮૯૭ના રોજ જન્મેલા બિસ્મિલ ફક્ત ૩૦ વર્ષની ઉમરે હસતા હસતા ફાંસીના ફંદે ચડી ગયા હતા અને દેશ માટે પોતાની જિંદગી ન્યોછાવર કરવાથી પાછળ નોહતા હટ્યા.
♻️🔰બિસ્મિલને દુનિયા એક ક્રાંતિકારી તરીકે યાદ રાખે છે પરંતુ તમને જણાવી દઈએ કે તેઓ ફક્ત એક શાયર જ નોહતા પણ ઇતિહાસકાર અને અનુવાદક પણ હતા. ઉત્તર પ્રદેશના શાહજહાપુરમાં મુરલીધર અને મુલમતીના ઘરમાં જન્મી બિસ્મિલે અંગ્રેજી સ્કુલમાં શિક્ષણ લીધું હતું. જો કે તેમણે હિન્દી તેમના પિતા અને ઉર્દુ એક મૌલવી પાસે શીખી હતી. બિસ્મિલને તેમના મિત્રો શબ્દોના જાદુગર કહ્યા કરતા હતા. બિસ્મિલ શાયર હતા અને ઉર્દુ તેમજ હિન્દી બન્ને ભાષાઓ પર તેમનું સારું પ્રભુત્વ હતું.
♻️♻️♻️કેવી રીતે રચવામાં આવી ‘સરફરોશી કી તમન્ના’♻️♻️
બિસ્મિલની સૌથી પ્રખ્યાત રચના ‘સરફરોશી કી તમન્ના અબ હમારે દિલ મેં હૈ’ રચવા પાછળ પણ એક રોચક કહાની છે. દુનિયા જાણે છે કે બિસ્મિલ અને અશફાક ઉલ્લા ખાં જીગરી દોસ્ત હતા.
🔰✅🔰સ્વતંત્રતા સેનાની રામ પ્રસાદ'બિસ્મિલ'ની અજાણી વાતો✅🔰✅
રામ પ્રસાદ'બિસ્મિલ'ભારતના અગ્રણી સ્વતંત્રતા સેનાની ઉપરાંત ઉચ્ચ દરજ્જાના શાયર, ઈતિહાસકાર અને સાહિત્યકાર હતા. જેમણે દેશની આઝાદી માટે પોતાના પ્રાણોની આહુતી આપી દીધી.
♻️ઉત્તર પ્રદેશનાં શાહજહાંપુરમાં જન્મેલા રામ પ્રસાદજીને 30 વર્ષની ઉમંરે 1984માં ભારત સરકારે ગોરખપુર જેલમાં ફાંસી આપી દીધી હતી.
*♻️💠♻️'બિસ્મિલ'તેમનું ઉર્દૂ તખલ્લુસ (ઉપનામ) હતું જેનો અર્થ થાય આત્માથી દુ:ખી.*
♻️🔰11 વર્ષના ક્રાંતિકારી જીવનમાં તેમણે અનેક પુસ્તકો લખ્યા, જેમાના 11 તો તેમના જીવનકાળ દરમિયાન પ્રકાશીત પણ થયા. અંગ્રેજોએ એ તમામ પુસ્તકો જપ્ત કરી લીધા હતા.
♻️🔰♻️🔰રામ પ્રસાદ'બિસ્મિલ'ના એક ભાઈનું બાળપણમાં જ મોત નિપજ્યું. અનેક માનતાઓ માનીને કેટલાય તાવીજો અને રક્ષા કવચોથી તેમના દાદાજીએ તેમના રક્ષણનો પ્રયાસ કર્યો હતો. કમનસિબે ઘરમાં બાળકોનો રોગ પગ કરી ગયો હતો. જન્મના એક-બે મહિના બાદ રામ પ્રસાદમાં પણ પ્રથમ બાળકો જેવા જ લક્ષણો દેખાવા લાગ્યા. ♻️કોઈએ કહ્યું કે બાળકના માથેથી સફેદ સસલું ઉતારીને છોડી મુકો, જો રોગ હશે તો સસલું તરત મરી જશે. અને બન્યું પણ એવું જ. એક સફેદ સસલું જેવું રામ પ્રસાદના શરીર પર ફેરવીને છોડવામાં આવ્યું તેણે ત્રણ-ચાર આંટા માર્યા અને મરી ગયું.
⭕️⭕️⭕️
એમના પિતાશ્રી મુરલીધ
ર, શાહજહાંપુર નગરપાલિકામાં કામ કરતા હતા.
♠️૧૯૨૭ની ૧૯ ડીસેમ્બરે બ્રિટિશ શાસને તેમને ગોરખપુર જેલમાં ફાંસી પર ચઢાવી દીધા હતા.
🇮🇳🇮🇳ભારતની આઝાદીમાં જેમણે પોતાનું રક્ત વહાવીને તિરંગામાં કેસરિયો રંગ શોભાવ્યો છે એવા દેશના ક્રાંતિકારીઓ આપણા દેશની શાન છે. ક્રાંતિકારીઓમાં આવું અણમોલ રતન હતા- પંડિત રામ પ્રસાદ બિસ્મિલ.
🇮🇳🇮🇳માત્ર 30 વર્ષની વયે દેશદાઝ ખાતર તેમણે શહીદી વહોરી લીધી હતી.
🎯અંગ્રેજોના દાંત ખાટા કરી નાખનારી 👁🗨કાંકોરીટ્રેન👁🗨 લૂંટ માટે બિસ્મિલજીને વધુ ઓળખવામાં આવે છે, પણ એ સિવાય તેઓ એક ઉમદા શાયર હતા.
📝તેમણે પોતાની શાયરીમાં દેશભક્તિનો કેસરિયો રંગ એવો ઘોળ્યો હતો કે તેમની રચનાઓ એ સમયે ક્રાંતિકારો માટે પ્રેરક બની રહી હતી. ક્રાંતિકારીઓને જૂસ્સો બૂલંદ બનાવવા માટે બિસ્મિલજીની રચનાઓનું ગાયન થતું હતું. એ એટલે સુધી કે કેટલાય ક્રાંતિકારીઓ
🖍🖊બિસ્મિલજીની શહાદત પછી અને પહેલા પણ આ રચના ગાતા ગાતા હસતા હસતા ફાંસીને માચડે ચડી જતા.
📌📌📌9 ઓગસ્ટ 1925ના દિવસે થયેલી કાંકોરીલૂંટે એ દિવસોમાં અંગ્રેજ સલ્તનતને હચમચાવી નાખી હતી. અંતે ⚖⚖⚖⚖એ જ ઘટના ઉપર તેમના પર કેસ ચાલ્યો અને કેસ પછી બિસ્મિલજી, અશફાક ઉલ્લા ખા, ઠાકુર રોશન સિંહ, રાજેન્દ્રનાથ લાહિડી સહિતના બધાને ફાંસીની સજા થઈ અને 19 ડિસેમ્બર, 1927ના દિવસે ગોરખપુરની જેલમાં રામ પ્રસાદ બિસ્મિલજીને ફાંસી આપી દેવામાં આવી.
💈🛡30 વર્ષની વયે તેમણે એવું જીવન જીવ્યું કે જેના કારણે આજે 89 વર્ષ પછી પણ તેમને આપણે ખૂબ ગૌરવપૂર્ણ રીતે યાદ કરીએ છીએ.
🗣🗣🗣બિસ્મિલજીની ઉર્દૂ અને હિંદી બંને ભાષા ઉપર એકસરખી પક્કડ હતી. એ કારણે તેમની રચનાઓમાં પણ એ સુમેળ બરાબર સધાયો હતો.
🗣🗣🗣તેમની સૌથી વિખ્યાત રચના સરફરોસી કી તમન્ના અબ હમારે દિલ મેં, દેખના હે જોર કિતના બાજુ-એ-કાતિલ મેં હૈ...
✅” હિંદુસ્તાન રીપબ્લિકન આર્મી ” ના નામે ક્રાન્તિકારીઓ આઝાદી માટે લડત ચલાવતા હતાં.✅✅
૯-ઓગષ્ટ-૧૯૨૫ સની મિટીંગમાં કાકોરી કાન્ડનો પ્લાન ઘડી કાઢવામાં આવ્યો હતો. જેમાં આખો પ્લાન પાર પાડવાનું કામ જેમણે લીધું હતું તે ક્રાન્તિકારીઓના નામ- ચંદ્રશેખર આઝાદ ( તિવારી ) આઝાદ નામ તેમણે અંગ્રેજોએ પુચ્છ્યુ ત્યારે કહ્યું હતું નામ મારું આઝાદ. રામ પ્રસાદ બિસ્મિલ, રાજેન્દ્ર લહેરી, અશ્ફાક ઉલ્લાંખાં, મન્મથનાથ ગુપ્તા, બનવારી લાલ, સચિન્દ્ર બક્ષી, મુરારી લાલ, કેશવ ચક્રવર્તી, મુકુન્દી લાલ. આ શહીદોના આત્માઓને આજના ભ્રષ્ટ નેતાઓની જમાત જોઇને કેટલો અફસોસ થતો હશે ?
*🔰🔰👉કાંકોરી કાંડ : શું તમે જાણો છો ?🔰🔰*
? સ્થળ કાકોરી ગામનું રેલ્વે સ્ટેશન,લખનઉ
? સમય રાત્રે 2:42 વાગ્યે !
? દિવસ 9 ઓગષ્ટ,1925
? રેલ્વે રેલવે નં-8,લખનઉ થી શાહજહાંપૂર(મુસાફરી માટેની ટ્રેન)
? કેટલી રકમની લૂંટ થઇ? ₹ 8422
? અંગ્રેજોએ કેસ માટે કરેલો ખર્ચો ₹ 13,05,921
? કઇ રીતે વિચાર આવેલો ?
રામપ્રસાદ બિસ્મિલજી શાહજહાંપૂર થી લખનઉ 8 નંબરની ટ્રેનમાં મુસાફરી કરી રહ્યા હતાં. ત્યારે તેમણે જોયું કે દરેક સ્ટેશને ટ્રેન ઉભી રહે છે ત્યારે ગાર્ડ નવી પૈસાની પોટલીઓ લઇને ટ્રેનમાં એક ખાસ સુરક્ષિત કોચમાં મૂકે છે. ત્યારે તેમને વિચાર આવેલો. તેમણે તેમનો આ વિચાર આ વાત તેમનાં મિત્રો ને કહ્યો. તેમના આ વિચારથી બધા મિત્રોએ બિરદાવ્યો.
? કોણ – કોણ સાથે હતા ?
પંડિત રામ પ્રસાદ બિસ્મિલ, અશફાકુલ્લા ખાન, પંડિત ચંદ્રશેખર આઝાદ, ઠાકુર રોશન સિંઘ, સચિન્દ્ર બક્ષી, જોગેશચંદ્ર ચેટરજી, પ્રેમ ક્રિષ્ના ખન્ના, મુકુન્દી લાલ, કેશવ ચક્રવર્તી,રાજેન્દ્ર લાહિડ઼ી, વિષ્ણુ સરન દુબલીસ, મન્નાલાલ ગુપ્ત, સુરેશચંદ્ર ભટ્ટાચાર્ય, રામક્રિષ્ન ખત્રી, રાજકુમાર સિંહા, સચિન્દ્રનાથ સાન્યાલ, રામ રત્ન શુક્લ, રામદત્ત શુક્લ,મદન લાલ, ઇન્દ્રભૂષણ મિત્રા, લાલા હર ગોવિંદ, બંસરી લાલ, બાંવરી લાલ, વીરભદ્ર તિવારી, સચિન્દ્રનાથ વિશ્વાસ, ગોપી મોહન, રામ દુલારે ત્રિવેદી, ભૈરોં સિંઘ, બાબુરામ વર્મા,કાલિદાસ બોઝ,ઇન્દ્ર વિક્રમ સિંઘ, રામ નાથ પાંડે, દામોદર સ્વરૂપ શેઠ,ફણીનેન્દ્રનાથ બેજારજી,મનમનાથ ગુપ્તા, પ્રણવેશ કુમાર ચેટરજી, ચંદ્ર ધાર લોહરી,ચંદ્ર ભાલ લોહરી,શીતલા સહાઈ,જ્યોતિ શંકર દીક્ષિત,ભુપેન્દ્રનાથ સાન્યાલ, અન્યો.
? ફાંસી
કાકોરી કાંડ.. દેશ ની આઝાદી ની લડત ના સુવર્ણ ઈતિહાસ નું એક પુષ્ઠ આજે લખાયું હતું.. કાકોરી કાંડ માં ૪ યુવા ક્રાંતિકારીઓ ને ફાંસી ની સજા મળી હતી.
૧) રામ પ્રસાદ બિસ્મિલ – ઉમર 30
૨) અસફાક ઉલ્લા ખાન -ઉમર 27
૩)રાજેન્દ્ર નાથ લાહિરી -ઉમર 24
૪) રોશન સિઘ -ઉમર- 35
? થોડુ વધારે પણ અગત્યનુ
ભારતીય સ્વાતંત્ર્ય સંગ્રામના ક્રાંતિકારીઓ દ્વારા ચલાવવામાં આવી રહેલા આઝાદીના આંદોલનને ગતિમાન કરવાને માટે ધનની તત્કાલ વ્યવસ્થાની જરુરિયાતને ધ્યાનમાં રાખી શાહજહાંપુરમાં મળેલી બેઠકમાં રાજેન્દ્રનાથજીએ અંગ્રેજ સરકારનો ખજાનો લૂંટવા માટેની યોજના બનાવી. આ યોજનાને અંજામ આપવા માટે રાજેન્દ્રનાથજીએ ૯મી ઓગસ્ટ, ૧૯૨૫ના દિવસે લખનૌ વિસ્તારમાં કાકોરીથી ઉપડેલી આઠ ડાઉન ટ્રેન પર ક્રાંતિકારી રામપ્રસાદ બિસ્મિલ, અશફાક ઉલ્લા ખાન અને ઠાકુર રોશન સિંહે તેમના ૧૯ અન્ય સહયોગીઓની મદદ વડે હુમલો કર્યો હતો. ત્યાર બાદ અંગ્રેજી હુકૂમત દ્વારા બધા ૨૩ ક્રાંતિકારીઓ પર કાકોરી કાંડ નામથી સશસ્ત્ર યુદ્ધ છેડવાનો તથા ખજાનો લૂંટવા માટેનો મુકદમો ચલાવવામાં આવ્યો હતો. આ મુકદમામાં રાજેન્દ્રનાથ, રામપ્રસાદ બિસ્મિલ, અશફાક ઉલ્લા ખાન તથા રોશન સિંહ એમ ચાર જણને ફાંસીની સજા સંભળાવવામાં આવી હતી.
ઉતર પ્રદેશના ગોરખપુરમાં જે કાકોરી-કાંડ (એટલે કે જે ટ્રેન લુંટાઇ કાકોરી પાસે)થયો તેની સજારૂપે રામપ્રસાદ્ ‘બિસ્મિલ’ ને ફાંસી જાહેર થયેલ.
મુકરર કરેલ દિવસ એટલે કે ૧૯મી ડીસેમ્બર-વાર સોમવાર હતો. સજાના અમલનો સમય સવારના 06.30 નો હતો. અમર ક્રાંતીકારી હસતા-હસતા…’વંદે માત્તરમ’ ને ‘ભારત માતા કી જય’ ના નારા લગાવીને ઉઠયો હતો. ફાંસીઘર પહોંચતા પહેલા એણે કહેલુ :
જો કુછ હૈ ફિદા કર દે.. ‘રામપ્રસાદ્ ‘બિસ્મિલ’
” માલીક, તેરી રજા રહે ઔર તૂ હિ તૂ રહે,
બાકી ન મૈ રહુ, ન મેરી આરઝુ રહે…
જબ તક કિ તન મે જાન, રગો મે લહુ રહે,
તેરા હો જીક્ર યા તેરી હી જુસ્તજુ રહે…”
ને ફાંસીઘરના દરવાજે પહોંચતા જે શબ્દો એમના મોંમાથી નીકળ્યા એ હતા :
‘I wish down-fall of the British Empire’ .. ‘હુ બ્રિટિશ સામ્રાજયનો વિનાશ ઇચ્છુ છુ’
ફાંસીના તખ્તા પર ઉભા રહિને પ્રાર્થના કરી :
‘ઓમ વિશ્વાનિ દેવ સવિતર દુરિતાનિ…’
ને ગોરખપુર જેલના ફાંસીના ફંદા પર ને નર કેશરી લટકિ ગયો.
♻️💠♻️💠♻️💠♻️💠♻️💠♻️💠
*રામ પ્રસાદ 'બિસ્મિલ'ના પુણ્યતિથિના દિવસ હું યુવરાજસિંહ જાડેજા આજે વાત લઇને આવ્યો છું.. અશફાક અને રામ પ્રસાદ બિસ્મિલની જીગરજાન મિત્રતાની..હિંદુ મુસ્લિમ એકતાના પ્રતિક*
💠♻️💠♻️💠♻️💠♻️💠♻️
*✍યુવરાજસિંહ જાડેજા (ગોંડલ) યુયુત્સુ ૯૦૯૯૪૦૯૭૨૩🙏*
લગભગ ૯૦ વર્ષ પહેલાની એ ઘટના આજે પણ યાદ કરતા કોઈ પણ રાષ્ટ્રીય વ્યક્તિનું મસ્તક ફક્ર થી ઊંચું થઇ જાય અને આંખો ઉભરાઇ જાય. ૧૯ ડીસેમ્બર ૧૯૨૭ના રોજ ફૈઝાબાદની જેલમાં કાકોરી કાંડના ક્રાંતિકારી ૨૭ વર્ષના યુવાન અશફાક ઉલ્લાહ ખાનને ફાંસી આપવામાં આવી.અશફાક અને રામ પ્રસાદ બિસ્મિલ બંને જીગરજાન મિત્રો હતા. બંને હિંદુ મુસ્લિમ એકતાના પ્રતિક હતા. બંને શાયર હતા.
👉 રામ પ્રસાદનું તખલ્લુસ "બિસ્મિલ" હતું. જયારે
👉અશફાક ""વારીસ" અને " હસરત" ના તખલ્લુસથી શાયરી કરતા હતા.
👉૧૯૨૨માં ગાંધીજીના અસહકાર આંદોલન માટે જન જાગૃતિ આણવા શાહજહાંપુરમાં એક મીટીંગનું આયોજન રામપ્રસાદ બીસ્મિલ્લે કર્યું હતું.
👉એ મીટીંગમાં યુવા અશફાક પણ ગયો હતો. ત્યારે બિસ્મિલ અને અશફાકની પ્રથમ મુલાકાત થઇ. અને તે જીન્દગી ભર ટકી રહી.👏👏 અશફાક એક પાબંધ મુસ્લિમ હતો. રામપ્રસાદ ચુસ્ત આર્યસમાજી હતા. છતાં બંનેની મિત્રતામાં ક્યાય ધર્મની દીવાલ ન હતી.
👉બિસ્મિલ પોતાની કૃતિ અશફાક ને સંભાળવાતો અને અશફાક પોતાની તાજી શાયરી બિસ્મિલને સંભળાવાતો. અને બંને એકબીજાની રચનામાં સુધાર વધાર સૂચવતા.આમ બંને વચ્ચેની દોસ્તી વધુને વધુ ઘાટી બનતી ગઈ.
👉ગાંધીજીએ અસહકાર આંદોલન મુલતવી રાખ્યું. એ ઘટના બંને ક્રાંતિકારીઓ માટે આધાત જનક હતી. પરિણામે બંને મિત્રો હિંસક ક્રાંતિના માર્ગે વળ્યા. અને ક્રાંતિકારી સંગઠન 👍👍"હિન્દોસ્તાન રીપબ્લીકન એસોસિએશન" 👍👍ના સભ્ય બન્યા.
💪🇮🇳🇮🇳ભારતના આઝાદીના ઇતિહાસમાં કાકોરી કાંડ તરીકે જાણીતી ઘટનામાં બંનેએ ખભેથી ખભો મિલાવી અંગ્રેજ તિજોરીને લુંટવાનું કાર્ય કર્યું. પરિણામે અશફાક ઉલ્લાહ ખાનને ફાંસીની સજા થઈ.
🎯ઉત્તર પ્રદેશના શાહજહાંપુરમાં ૨૨ ઓક્ટોબર ૧૯૦૦ના રોજ જન્મેલ અશફાકે ફાંસીની સજાના થોડા કલાકો પૂર્વે પોતાની મનોદશાને એક શાયરની અદાથી વ્યકત કરતા લખ્યું હતું,
🗣🗣"કિયે થે કામ હમને ભી જો કુછ ભી હમ સે બન પાયા
યે બાતે તબ કી હૈ આઝાદ થે, થા શબાબ અપના
મગર અબ તો જો કુછ હૈ ઉમ્મીદે બસ વો તુમ સે હૈ
જાબાં તુમ હો લબે-બામ આ ચુકા હૈ આફતાબ અપના"👏👏👏
👉૧૯ ડિસેમ્બરે ફાંસીના માંચડે ચડતા પહેલા પોલીસે અશફાકના હાથોની સાંકળો ખોલી નાંખી. ફાંસીના માંચડે પહોંચી સૌ પ્રથમ તેણે ફાંસીનું દોરડું ચૂમ્યું. પછી આકાશ તરફ નજર કરી ખુદાને સંબોધતા તેણે કહ્યું,
🗣🗣👌"હે ખુદા,મારા હાથો માનવ હત્યાથી ખરડાયેલા નથી. મારા પર મુકવામાં આવેલ આરોપ તદન ખોટા છે. મેં જે કઈ કર્યું છે તે મારા દેશને આઝાદ કરાવવા કર્યું છે. અલ્લાહ તું મારો ઈન્સાફ કરજે"✅✅
💐💐અને અશફાક દેશની આઝાદી કાજ ફાંસીના માંચડે લટકી ગયો. એ દિવસ ભારતમાતાના એક સપૂતની શહાદતથી ગમગીન બની ગયા.
🎋🎋હિન્દીના સુપ્રસિદ્ધ કવિ અગ્નિવેશ શુકલએ🌷 "અશફાક કી આખરી રાત"🌷 નામક એક હદય સ્પર્શી કાવ્ય લખ્યું છે. જેમાં ફાંસી પૂર્વેની અંતિમ અંતિમ રાત્રની અશફાકની મનોદશાનું અદભુત ચિત્રણ કરવામાં આવેલ છે. એ કાવ્યની કેટલીક પંક્તિઓ માણવા જેવી છે.
😰😰"जाऊँगा खाली हाथ मगर ये दर्द साथ ही जायेगा,
जाने किस दिन हिन्दोस्तान आज़ाद वतन कहलायेगा?
🇮🇳बिस्मिल हिन्दू हैं कहते हैं "फिर आऊँगा,फिर आऊँगा,
फिर आकर के ऐ भारत माँ तुझको आज़ाद कराऊँगा".
🇮🇳जी करता है मैं भी कह दूँ पर मजहब से बंध जाता हूँ,
मैं मुसलमान हूँ पुनर्जन्म की बात नहीं कर पाता हूँ;
हाँ खुदा अगर मिल गया कहीं अपनी झोली फैला दूँगा,
और जन्नत के बदले उससे यक पुनर्जन्म ही माँगूंगा."
✅✅કવિ અગ્નિવેશના આ કાવ્યમાં એક ક્રાંતિકારીની વ્યથા વ્યક્ત થાય છે. ભારતની આઝાદીનું સ્વપ્ન લઈને મૌતને ભેટવા જઈ રહેલા અશફાક કહે છે,
🎋😖"અત્યંત દુઃખ સાથે હું ખાલી હાથે જાઉં છું. ભારત ક્યારે આઝાદ થશે એ તો મૌતની આ ક્ષણે મને ખબર નથી. મારો મિત્ર બિસ્મિલ કહે છે હું ભારતને આઝાદ કરવા હું પુનઃ જન્મ લઇ પાછો આવીશ. પણ ઇસ્લામ પુનઃ જન્મમાં માનતો નથી. એટલે મૃત્યુ પછી ઉપર મને ખુદા મળશે તો હું ઝોળી ફેલાવીને તેને વિનંતી કરીશ કે હે ખુદા, મને જન્નતના બદલે એક ઔર જન્મ આપ, જેથી હું મારા દેશને આઝાદ કરાવી શકું"
🇮🇳🇮🇳આ જઝબાત એ યુગના ક્રાંતિકારીઓમાં સામાન્ય હતો. દેશ માટે મરવાની તેમની પ્રબળ તમન્ના દેશ માટે ગમેતે ખતરનાક કાર્ય કરવા તેમનેબળ આપતી. એવા મનોબળમાંથી જ કાકોરી કાંડનો જન્મ થયો હતો. કાકોરી કાંડની ઘટના પણ જાણવા જેવી છે.
♻️💠✅"હિન્દોસ્તાન રીપબ્લીકન એસોસિએશન" ના સભ્યો સ્પષ્ટ માનતા હતા કે અસહકાર આંદોલન જેવા અહિંસક આંદોલન દ્વારા આઝાદીને મંઝીલ સુધી પહોચવું અશક્ય છે. પરિણામે હિંસક આંદોલન અનિવાર્ય છે. પણ એ માટે બંદુકો અને બોંબ જોઈએ.💣🔫 ૮ ઓગસ્ટ ૧૯૨૫ના રોજ શાહજહાંપુરમાં ક્રાંતિકારીઓની એક મીટીંગમળી. લાંબી ચર્ચાને અંતે નાણા મેળવવવા સરકારી તિજોરી
*રામ પ્રસાદ 'બિસ્મિલ'ના પુણ્યતિથિના દિવસ હું યુવરાજસિંહ જાડેજા આજે વાત લઇને આવ્યો છું.. અશફાક અને રામ પ્રસાદ બિસ્મિલની જીગરજાન મિત્રતાની..હિંદુ મુસ્લિમ એકતાના પ્રતિક*
💠♻️💠♻️💠♻️💠♻️💠♻️
*✍યુવરાજસિંહ જાડેજા (ગોંડલ) યુયુત્સુ ૯૦૯૯૪૦૯૭૨૩🙏*
લગભગ ૯૦ વર્ષ પહેલાની એ ઘટના આજે પણ યાદ કરતા કોઈ પણ રાષ્ટ્રીય વ્યક્તિનું મસ્તક ફક્ર થી ઊંચું થઇ જાય અને આંખો ઉભરાઇ જાય. ૧૯ ડીસેમ્બર ૧૯૨૭ના રોજ ફૈઝાબાદની જેલમાં કાકોરી કાંડના ક્રાંતિકારી ૨૭ વર્ષના યુવાન અશફાક ઉલ્લાહ ખાનને ફાંસી આપવામાં આવી.અશફાક અને રામ પ્રસાદ બિસ્મિલ બંને જીગરજાન મિત્રો હતા. બંને હિંદુ મુસ્લિમ એકતાના પ્રતિક હતા. બંને શાયર હતા.
👉 રામ પ્રસાદનું તખલ્લુસ "બિસ્મિલ" હતું. જયારે
👉અશફાક ""વારીસ" અને " હસરત" ના તખલ્લુસથી શાયરી કરતા હતા.
👉૧૯૨૨માં ગાંધીજીના અસહકાર આંદોલન માટે જન જાગૃતિ આણવા શાહજહાંપુરમાં એક મીટીંગનું આયોજન રામપ્રસાદ બીસ્મિલ્લે કર્યું હતું.
👉એ મીટીંગમાં યુવા અશફાક પણ ગયો હતો. ત્યારે બિસ્મિલ અને અશફાકની પ્રથમ મુલાકાત થઇ. અને તે જીન્દગી ભર ટકી રહી.👏👏 અશફાક એક પાબંધ મુસ્લિમ હતો. રામપ્રસાદ ચુસ્ત આર્યસમાજી હતા. છતાં બંનેની મિત્રતામાં ક્યાય ધર્મની દીવાલ ન હતી.
👉બિસ્મિલ પોતાની કૃતિ અશફાક ને સંભાળવાતો અને અશફાક પોતાની તાજી શાયરી બિસ્મિલને સંભળાવાતો. અને બંને એકબીજાની રચનામાં સુધાર વધાર સૂચવતા.આમ બંને વચ્ચેની દોસ્તી વધુને વધુ ઘાટી બનતી ગઈ.
👉ગાંધીજીએ અસહકાર આંદોલન મુલતવી રાખ્યું. એ ઘટના બંને ક્રાંતિકારીઓ માટે આધાત જનક હતી. પરિણામે બંને મિત્રો હિંસક ક્રાંતિના માર્ગે વળ્યા. અને ક્રાંતિકારી સંગઠન 👍👍"હિન્દોસ્તાન રીપબ્લીકન એસોસિએશન" 👍👍ના સભ્ય બન્યા.
💪🇮🇳🇮🇳ભારતના આઝાદીના ઇતિહાસમાં કાકોરી કાંડ તરીકે જાણીતી ઘટનામાં બંનેએ ખભેથી ખભો મિલાવી અંગ્રેજ તિજોરીને લુંટવાનું કાર્ય કર્યું. પરિણામે અશફાક ઉલ્લાહ ખાનને ફાંસીની સજા થઈ.
🎯ઉત્તર પ્રદેશના શાહજહાંપુરમાં ૨૨ ઓક્ટોબર ૧૯૦૦ના રોજ જન્મેલ અશફાકે ફાંસીની સજાના થોડા કલાકો પૂર્વે પોતાની મનોદશાને એક શાયરની અદાથી વ્યકત કરતા લખ્યું હતું,
🗣🗣"કિયે થે કામ હમને ભી જો કુછ ભી હમ સે બન પાયા
યે બાતે તબ કી હૈ આઝાદ થે, થા શબાબ અપના
મગર અબ તો જો કુછ હૈ ઉમ્મીદે બસ વો તુમ સે હૈ
જાબાં તુમ હો લબે-બામ આ ચુકા હૈ આફતાબ અપના"👏👏👏
👉૧૯ ડિસેમ્બરે ફાંસીના માંચડે ચડતા પહેલા પોલીસે અશફાકના હાથોની સાંકળો ખોલી નાંખી. ફાંસીના માંચડે પહોંચી સૌ પ્રથમ તેણે ફાંસીનું દોરડું ચૂમ્યું. પછી આકાશ તરફ નજર કરી ખુદાને સંબોધતા તેણે કહ્યું,
🗣🗣👌"હે ખુદા,મારા હાથો માનવ હત્યાથી ખરડાયેલા નથી. મારા પર મુકવામાં આવેલ આરોપ તદન ખોટા છે. મેં જે કઈ કર્યું છે તે મારા દેશને આઝાદ કરાવવા કર્યું છે. અલ્લાહ તું મારો ઈન્સાફ કરજે"✅✅
💐💐અને અશફાક દેશની આઝાદી કાજ ફાંસીના માંચડે લટકી ગયો. એ દિવસ ભારતમાતાના એક સપૂતની શહાદતથી ગમગીન બની ગયા.
🎋🎋હિન્દીના સુપ્રસિદ્ધ કવિ અગ્નિવેશ શુકલએ🌷 "અશફાક કી આખરી રાત"🌷 નામક એક હદય સ્પર્શી કાવ્ય લખ્યું છે. જેમાં ફાંસી પૂર્વેની અંતિમ અંતિમ રાત્રની અશફાકની મનોદશાનું અદભુત ચિત્રણ કરવામાં આવેલ છે. એ કાવ્યની કેટલીક પંક્તિઓ માણવા જેવી છે.
😰😰"जाऊँगा खाली हाथ मगर ये दर्द साथ ही जायेगा,
जाने किस दिन हिन्दोस्तान आज़ाद वतन कहलायेगा?
🇮🇳बिस्मिल हिन्दू हैं कहते हैं "फिर आऊँगा,फिर आऊँगा,
फिर आकर के ऐ भारत माँ तुझको आज़ाद कराऊँगा".
🇮🇳जी करता है मैं भी कह दूँ पर मजहब से बंध जाता हूँ,
मैं मुसलमान हूँ पुनर्जन्म की बात नहीं कर पाता हूँ;
हाँ खुदा अगर मिल गया कहीं अपनी झोली फैला दूँगा,
और जन्नत के बदले उससे यक पुनर्जन्म ही माँगूंगा."
✅✅કવિ અગ્નિવેશના આ કાવ્યમાં એક ક્રાંતિકારીની વ્યથા વ્યક્ત થાય છે. ભારતની આઝાદીનું સ્વપ્ન લઈને મૌતને ભેટવા જઈ રહેલા અશફાક કહે છે,
🎋😖"અત્યંત દુઃખ સાથે હું ખાલી હાથે જાઉં છું. ભારત ક્યારે આઝાદ થશે એ તો મૌતની આ ક્ષણે મને ખબર નથી. મારો મિત્ર બિસ્મિલ કહે છે હું ભારતને આઝાદ કરવા હું પુનઃ જન્મ લઇ પાછો આવીશ. પણ ઇસ્લામ પુનઃ જન્મમાં માનતો નથી. એટલે મૃત્યુ પછી ઉપર મને ખુદા મળશે તો હું ઝોળી ફેલાવીને તેને વિનંતી કરીશ કે હે ખુદા, મને જન્નતના બદલે એક ઔર જન્મ આપ, જેથી હું મારા દેશને આઝાદ કરાવી શકું"
🇮🇳🇮🇳આ જઝબાત એ યુગના ક્રાંતિકારીઓમાં સામાન્ય હતો. દેશ માટે મરવાની તેમની પ્રબળ તમન્ના દેશ માટે ગમેતે ખતરનાક કાર્ય કરવા તેમનેબળ આપતી. એવા મનોબળમાંથી જ કાકોરી કાંડનો જન્મ થયો હતો. કાકોરી કાંડની ઘટના પણ જાણવા જેવી છે.
♻️💠✅"હિન્દોસ્તાન રીપબ્લીકન એસોસિએશન" ના સભ્યો સ્પષ્ટ માનતા હતા કે અસહકાર આંદોલન જેવા અહિંસક આંદોલન દ્વારા આઝાદીને મંઝીલ સુધી પહોચવું અશક્ય છે. પરિણામે હિંસક આંદોલન અનિવાર્ય છે. પણ એ માટે બંદુકો અને બોંબ જોઈએ.💣🔫 ૮ ઓગસ્ટ ૧૯૨૫ના રોજ શાહજહાંપુરમાં ક્રાંતિકારીઓની એક મીટીંગમળી. લાંબી ચર્ચાને અંતે નાણા મેળવવવા સરકારી તિજોરી
લુંટવાનું આયોજન કરવામાં આવ્યું .
⚔ ૯ ઓગસ્ટ ૧૯૨૫ના રોજ સરકારી તિજોરી લઈને જતી 🚂🚂૮ ડાઉન સહરાનપુર-લખનૌ પેસેન્જર ટ્રેન🚂🚂 અટકાવીને તિજોરી લૂંટવાનું નક્કી થયું.
🇮🇳👉🎯રામ પ્રસાદ બિસ્મિલની નેતાગીરી નીચે અશફાક ઉલ્લાહ ખાન, રાજેન્દ્ર લાહડી, સચિન્દ્ર નાથ બક્ષી, ચંદ્ર શેખર આઝાદ, કેશબ ચક્રવર્તી, બનવારી લાલ, મુકુન્દ લાલ, મનમંથ નાથ ગુપ્તા અને મુરલી લાલના નામો નક્કી થયા.
📢📢યોજના મુજબ અશફાક ઉલ્લાહ, રાજેન્દ્ર લાહડી અને સચિન્દ્ર નાથ ત્રીજા વર્ગના ડબ્બામાં બેઠા. ચાર ક્રાંતિકારીઓ રામપ્રસાદ બિસ્મિલના નેતૃત્વ નીચે બીજા વર્ગના ડબ્બામાં બેઠા. કાકોરી રેલ્વે સ્ટેશનેથી નીકળી ટ્રેન જયારે કાકોરી અને આલમનગર વચ્ચેના જંગલમાંથી પસાર થઇ ત્યારે બીજા વર્ગ બેઠેલા રામપ્રસાદે સાંકળ ખેંચી.ગાડી ઉભી રહેતા જ એક ક્રાંતિકારી એ હવામા ગોળીબાર કરી, પેસેન્જરોને ગાડીમાંથી ઉતરવા મનાઈ કરી. તુરત રામપ્રસાદ ગાર્ડ પહોંચી ગયા. અને બંદુકની અણીએ ગાર્ડને ડબ્બામાંથી ઉતારી જમીનમાં ઉંધો સુવડાવી દીધો. આ પછી અશફાક ઉલ્લાહએ તિજોરી પાસે ઉભેલા પોલીસને ડબ્બામાંથી નીચે ઉતારી દીધો. એ પછી તિજોરી તોડી એક ચાદરમાં પોણા પાંચ હજાર રૂપિયા ભર્યા. 📌અશફાકે કાર્ય પૂર્ણ થયાનો સંકેત આપવા પુનઃ હવામાં ગોળીબાર કર્યો. અને બધા ક્રાંતિકારીઓ એક સ્થાન પર એકત્ર થઈ ગયા. પછી આખી ટોળકી એન્જીનડ્રાયવર પાસે પહોંચી અને તેને ગાડી ચાલુ કરવા હુકમ કર્યો. આમ ગાડી પુનઃ ગતિમાં આવી. એ સાથે જ બધા ક્રાંતિકારીઓ રૂપિયા પોણા પાંચ હજારની લૂંટ કરી હવામાં ઓગળી ગયા. ♻️💠♻️💠
🇮🇳🇮🇳👉આ ઐતિહાસિક ઘટનાએ અગ્રેજ શાશનની ઊંઘ હરામ કરી દીધી. સરકારે ખુફિયા પોલીસના 😧શ્રી હાર્ટનને સમગ્ર તપાસ સોંપી. સરકારનો જાપ્તો વધતા તમામ ક્રાંતિકારીઓ ભૂગર્ભમાં ચાલ્યા ગયા.
👉૧૯૨૫ના મેં માસમાં કાકોરી કાંડના ક્રાંતિકારીઓની ધરપકડનો દોર આરંભાયો. 👉ઇ.સ ૧૯૨૬ના મેની ૨૧મી તારીખે લખનૌ કોર્ટમાં કેસ ચાલ્યો.
👉ઈ.સ. ૧૯૨૭ના એપ્રિલની ૬ઠ્ઠી તારીખે સેશન જજે ચુકાદો આપ્યો. 🙌જેમાં રામ પ્રસાદ, અશફ્ક ઉલ્લાહ, રાજેન્દ્ર લહિડીને ફાંસીની સજા આપવામાં આવી.
😿😿 એ મુજબ ૧૯ ડીસેમ્બર ૧૯૨૭ના રોજ ફૈઝાબાદની જેલમાં અશફાક ઉલ્લાહ ખાનને ફાંસીની સજા આપવામાં આવી.
🔰રામ પ્રસાદ બિસ્મિલ પોતે પ્રખર હિન્દુવાદી અને આર્ય સામાજી હતા. તેઓ નીડરતાથી મુસલમાનોની શુદ્ધિ અને ઘર વાપસી કરાવતા. (રામ પ્રસાદ બિસ્મિલની આત્મકથા વાંચો)
🗣તેમની સૌથી વિખ્યાત રચના સરફરોસી કી તમન્ના અબ હમારે દિલ મેં, દેખના હે જોર કિતના બાજુ-એ-કાતિલ મેં હૈ...
👿આજે આ ઘટનાને લગભગ ૯૦ વર્ષ થયા. છતાં ક્રાંતિકારીઓની આ શહાદત આજે પણ આપણા રુવડા ઉભા કરી દે છે. એ બાબત જ તેમની શહાદતનું સાચું મુલ્ય વ્યક્ત કરે છે.
*✍યુવરાજસિંહ જાડેજા (ગોંડલ) યુયુત્સુ ૯૦૯૯૪૦૯૭૨૩🙏*
👏♦️👏♦️✅👏👏👏♦️✅👏
*આઝાદીના ઇતિહાસમાં અમર થયેલા પણ ઓછા જાણીતા શહીદોની ગાથા*
✅⭕️💠✅⭕️💠🎯♦️⭕️💠🎯
*✍યુવરાજસિંહ જાડેજા ગોંડલ (યુયુત્સુ) ૯૦૯૯૪૦૯૭૨૩*
🎯👉ભારત વીરોની કર્મભૂમિ છે. તેનો ઇતિહાસ ગૌરવશાળી રહ્યો છે. અહીં ખૂણે-ખૂણે તમને ક્રાંતિવીરોની ગાથા સાંભળવા મળશે. એટલે જ શહીદ દિવસનું એક મહત્ત્વ છે. આપણા દેશમાં શહીદ દિવસ ૨૩ માર્ચે અને ૩૦ જાન્યુઆરીએ એમ બન્ને દિવસે લોકો ઊજવે છે. તેની પાછળ રહેલી વાત જાણવા જેવી છે.
*👉૨૩ માર્ચ : આ દિવસે એટલે કે ૨૩ માર્ચ ૧૯૩૧ના રોજ અંગ્રેજો દ્વારા ભગતસિંહ, સુખદેવ અને રાજગુરૂને ફાંસી આપવામાં આવી હતી. આમ તો ભારતીય ઇતિહાસનો આ કાળો દિવસ છે પણ આ ત્રણેય વીર સપૂતોની યાદમાં, તેમની શહાદતને શ્રદ્ધાંજલિ અર્પવા ૨૩ માર્ચે શહીદ દિવસ મનાવાય છે.*
*👉૩૦ જાન્યુઆરી : ૩૦ જાન્યુઆરી ૧૯૪૮ના રોજ ગાંધીજીનું અવસાન થયું. આ દિવસ એટલે સત્ય અને અહિંસાના પૂજારી એવા મહાત્મા ગાંધીજીની પુણ્યતિથિ. આ દિવસે પણ ‘શહીદ દિવસ’ મનાવાય છે. ગાંધીજીને શ્રદ્ધાંજલિ અર્પવા આ દિવસે સવારે ૧૧ વાગે બે મિનિટનું મૌન રાખવામાં આવે છે. દિલ્લીના રાજઘાટ પર શ્રદ્ધાંજલિનો કાર્યક્રમ યોજાય છે. સર્વધર્મ પ્રાર્થના થાય છે.*
👉આમ શહીદ દિવસ ભારતમાં બે વાર મનાવાય છે. ગાંધીજીની યાદમાં ૩૦ જાન્યુઆરીએ અને ભગતસિંહ, રાજગુરૂ, સુખદેવની યાદમાં ૨૩ માર્ચે. આવો, આ દિવસે કેટલાક બીજા અજાણ્યા શહીદોને પણ યાદ કરીએ...
*🔰🔰🔰અશફાક ઉલ્લા ખાન🔰🔰🔰*
કાકોરી યાદ છે ? કાકોરીની લૂંટ યાદ છે ? ભારતને અંગ્રેજોની ચુંગાલમાંથી મુક્ત કરાવવા માગતા ક્રાંતિકારીઓએ કાકોરીમાં ટ્રેન લૂંટીને અંગ્રેજ સરકારને હચમચાવી નાખી હતી. આ કાકોરી લૂંટના મુખ્ય સૂત્રધારમાંના એક હતા અશફાક ઉલ્લા ખાન. તેમનો જન્મ ૨૨ ઓક્ટોબર ૧૯૦૦ના રોજ ઉત્તરપ્રદેશના ફૈજાબાદમાં થયો હતો. તેઓ હિન્દુ મુસ્લિમ એકતાના પ્રબળ પક્ષધર હતા અને તેમના હમેશાં પ્રયત્નો રહેતા કે મુસ્લિમ યુવકો પણ દેશની આઝાદી માટે ક્રાંતિકારી બને. વાંચો તેમનો એક પ્રસંગ....
અશફાક ઉલ્લા ખાન માટે મંદિર-મસ્જિદ એકસમાન હતાં. એક વાર શાહજહાંપુરમાં હિન્દુ અને મુસ્લિમમાં ઝઘડો થયો. જોતજોતામાં શહેરમાં હિંસા ફાટી નીકળી. તે સમયે અશફાક ઉલ્લા ખાન રામપ્રસાદ બિસ્મિલ સાથે આર્યસમાજના મંદિરમાં બેઠા હતા. કેટલાક મુસ્લિમો તે મંદિર પાસે આવ્યા અને મંદિર પર આક્રમણ કરવા તૈયાર થયા. તરત જ અશફાક ઉલ્લા ખાને ખિસ્સામાંથી બંદૂક બહાર કાઢી અને મંદિરની બહાર આવીને મુસ્લિમોને કહ્યું કે "હું કટ્ટર મુસલમાન છું પરંતુ આ મંદિરની એક એક ઈંટ મને જાનથી પ્યારી છે. કોઈએ પણ આ મંદિર તરફ આક્રમણ કર્યંુ તે મારી ગોળીનો શિકાર બનશે. તેમની આ સિંહગર્જના સાંભળી બધાના હોશ ઊડી ગયા. મુસ્લિમોનું ટોળું ભાગીને જતું રહ્યું. આ અશફાક ઉલ્લા ખાનનોે દેશ પ્રત્યેનો પ્રેમ હતો. એકતા, અખંડતા તેમના આચરણમાં હતી.
હિન્દુ મુસ્લિમ એકતાના પ્રતીક સમા આ વીરની કાકોરી લૂંટ પછી એક વિશ્ર્વાસઘાતીના કારણે ધરપકડ થઈ અને ૧૯ ડિસેમ્બર ૧૯૨૭ના રોજ તેમને ફૈજાબાદ જેલમાં ફાંસી આપવામાં આવી. ઉત્તરપ્રદેશના લખનૌમાં આવેલ કાકોરી શહેરમાં જાવ તો. કાકોરી લૂંટનું ઐતિહાસિક સ્મારક છે. તેની જરા મુલાકાત લેજો...
*🔰🔰🔰હરિકિશન સરહદી🔰🔰*
માત્ર ૨૨ વર્ષની નાની ઉંમરે જેમણે શહીદી વ્હોરી લીધી એવા ક્રાંતિવીર હરિકિશન સરહદીને ખૂબ ઓછા લોકો જાણતા હશે. વર્ષ ૧૯૦૯માં ઉત્તર-પશ્ર્ચિમના સરહદી વિસ્તારમાં આવેલ ‘ગલ્લાઢેર’ નામના ગામમાં એક ક્રાંતિકારી પરિવારના ઘરે તેમનો જન્મ થયો. માતાએ ક્રાંતિકારીઓના કિસ્સા સંભળાવી હરિકિશનને મોટો કર્યો તો પિતાએ તેને બંદૂક ચલાવતાં શીખવ્યું. કાકોરી લૂંટ પછી રામપ્રસાદ બિસ્મીલ અને અશફાક ઉલ્લા ખાન તેમને ગમવા લાગ્યા અને ભગતસિંહ આ યુવાન માટે આદર્શ અને ગુરૂ બની ગયા. કામ પણ તેમણે એવું જ કર્યંુ....
તે સમયે અંગ્રેજોનું દમન ક્રાંતિકારીઓ પર ચાલુ જ હતું. હરિકિશનને આ ગમતું નહિ એટલે તેણે પંજાબના તત્કાલીન ગવર્નર જ્યોર્ફ ડી મોટેન્સીનો વધ કરવાનો નિર્ણય લીધો. વધનો સમય પણ નક્કી થયો. ૨૩ ડિસેમ્બર ૧૯૩૦ના રોજ પંજાબ વિશ્ર્વ વિદ્યાલયના દીક્ષાંત સમારોહમાં જ્યોર્ફ મોરમોટેન્સી આવવાના હતા. બસ હરિકિશન સરહદી બંદૂક લઈને ત્યાં પહોંચી ગયા. અહીં ડૉ. રાધાકૃષ્ણન પણ મુખ્ય વક્તા તરીકે આવ્યા હતા. સમારોહ પૂર્ણ થયો કે તરત જ હરિકિશન ખુરશી પર ચડી ગયો અને નિશાન તાક્યું. એક ગોળી ગવર્નરના ખભા પર વાગી પણ ડૉ. રાધાકૃષ્ણન વચ્ચે આવી જવાથી હરિકિશને બીજી ગોળી ન ચલાવી અને સ્થળ છોડી દીધું. થોડા દિવસમાં જ હરિકિશનની ધરપકડ થઈ. ફાંસીની સજા આપવામાં આવી. જેલમાં દાદી અને પિતા તેમને મળવા ગયાં. તો તેમની વચ્ચે શું સંવાદ થયો જાણો છો ? દાદીએ કહ્યું, ‘જુસ્સાભેર ફાંસીએ ચડજે...’ હરિકિશને કહ્યું - ચિંતા ન કરો, ક્રાંતિવીરનો દીકરો છું. પિતાએ કહ્યું - નિશાન કેવી રીતે ચૂકાઈ ગયું ? જવાબ મળ્યો : હું ગવર્નરને ગોળી મારવા માગતો હતો. તેની આજુબાજુના નિર્દોષોને નહિ, ખુરશી હલતી હતી માટે નિશાન ચુકાઈ ગયું.
અંતે ૯ જૂન ૧૯૩૧ના રોજ સવારે૬ વાગે લાહોરની મિયાં
*આઝાદીના ઇતિહાસમાં અમર થયેલા પણ ઓછા જાણીતા શહીદોની ગાથા*
✅⭕️💠✅⭕️💠🎯♦️⭕️💠🎯
*✍યુવરાજસિંહ જાડેજા ગોંડલ (યુયુત્સુ) ૯૦૯૯૪૦૯૭૨૩*
🎯👉ભારત વીરોની કર્મભૂમિ છે. તેનો ઇતિહાસ ગૌરવશાળી રહ્યો છે. અહીં ખૂણે-ખૂણે તમને ક્રાંતિવીરોની ગાથા સાંભળવા મળશે. એટલે જ શહીદ દિવસનું એક મહત્ત્વ છે. આપણા દેશમાં શહીદ દિવસ ૨૩ માર્ચે અને ૩૦ જાન્યુઆરીએ એમ બન્ને દિવસે લોકો ઊજવે છે. તેની પાછળ રહેલી વાત જાણવા જેવી છે.
*👉૨૩ માર્ચ : આ દિવસે એટલે કે ૨૩ માર્ચ ૧૯૩૧ના રોજ અંગ્રેજો દ્વારા ભગતસિંહ, સુખદેવ અને રાજગુરૂને ફાંસી આપવામાં આવી હતી. આમ તો ભારતીય ઇતિહાસનો આ કાળો દિવસ છે પણ આ ત્રણેય વીર સપૂતોની યાદમાં, તેમની શહાદતને શ્રદ્ધાંજલિ અર્પવા ૨૩ માર્ચે શહીદ દિવસ મનાવાય છે.*
*👉૩૦ જાન્યુઆરી : ૩૦ જાન્યુઆરી ૧૯૪૮ના રોજ ગાંધીજીનું અવસાન થયું. આ દિવસ એટલે સત્ય અને અહિંસાના પૂજારી એવા મહાત્મા ગાંધીજીની પુણ્યતિથિ. આ દિવસે પણ ‘શહીદ દિવસ’ મનાવાય છે. ગાંધીજીને શ્રદ્ધાંજલિ અર્પવા આ દિવસે સવારે ૧૧ વાગે બે મિનિટનું મૌન રાખવામાં આવે છે. દિલ્લીના રાજઘાટ પર શ્રદ્ધાંજલિનો કાર્યક્રમ યોજાય છે. સર્વધર્મ પ્રાર્થના થાય છે.*
👉આમ શહીદ દિવસ ભારતમાં બે વાર મનાવાય છે. ગાંધીજીની યાદમાં ૩૦ જાન્યુઆરીએ અને ભગતસિંહ, રાજગુરૂ, સુખદેવની યાદમાં ૨૩ માર્ચે. આવો, આ દિવસે કેટલાક બીજા અજાણ્યા શહીદોને પણ યાદ કરીએ...
*🔰🔰🔰અશફાક ઉલ્લા ખાન🔰🔰🔰*
કાકોરી યાદ છે ? કાકોરીની લૂંટ યાદ છે ? ભારતને અંગ્રેજોની ચુંગાલમાંથી મુક્ત કરાવવા માગતા ક્રાંતિકારીઓએ કાકોરીમાં ટ્રેન લૂંટીને અંગ્રેજ સરકારને હચમચાવી નાખી હતી. આ કાકોરી લૂંટના મુખ્ય સૂત્રધારમાંના એક હતા અશફાક ઉલ્લા ખાન. તેમનો જન્મ ૨૨ ઓક્ટોબર ૧૯૦૦ના રોજ ઉત્તરપ્રદેશના ફૈજાબાદમાં થયો હતો. તેઓ હિન્દુ મુસ્લિમ એકતાના પ્રબળ પક્ષધર હતા અને તેમના હમેશાં પ્રયત્નો રહેતા કે મુસ્લિમ યુવકો પણ દેશની આઝાદી માટે ક્રાંતિકારી બને. વાંચો તેમનો એક પ્રસંગ....
અશફાક ઉલ્લા ખાન માટે મંદિર-મસ્જિદ એકસમાન હતાં. એક વાર શાહજહાંપુરમાં હિન્દુ અને મુસ્લિમમાં ઝઘડો થયો. જોતજોતામાં શહેરમાં હિંસા ફાટી નીકળી. તે સમયે અશફાક ઉલ્લા ખાન રામપ્રસાદ બિસ્મિલ સાથે આર્યસમાજના મંદિરમાં બેઠા હતા. કેટલાક મુસ્લિમો તે મંદિર પાસે આવ્યા અને મંદિર પર આક્રમણ કરવા તૈયાર થયા. તરત જ અશફાક ઉલ્લા ખાને ખિસ્સામાંથી બંદૂક બહાર કાઢી અને મંદિરની બહાર આવીને મુસ્લિમોને કહ્યું કે "હું કટ્ટર મુસલમાન છું પરંતુ આ મંદિરની એક એક ઈંટ મને જાનથી પ્યારી છે. કોઈએ પણ આ મંદિર તરફ આક્રમણ કર્યંુ તે મારી ગોળીનો શિકાર બનશે. તેમની આ સિંહગર્જના સાંભળી બધાના હોશ ઊડી ગયા. મુસ્લિમોનું ટોળું ભાગીને જતું રહ્યું. આ અશફાક ઉલ્લા ખાનનોે દેશ પ્રત્યેનો પ્રેમ હતો. એકતા, અખંડતા તેમના આચરણમાં હતી.
હિન્દુ મુસ્લિમ એકતાના પ્રતીક સમા આ વીરની કાકોરી લૂંટ પછી એક વિશ્ર્વાસઘાતીના કારણે ધરપકડ થઈ અને ૧૯ ડિસેમ્બર ૧૯૨૭ના રોજ તેમને ફૈજાબાદ જેલમાં ફાંસી આપવામાં આવી. ઉત્તરપ્રદેશના લખનૌમાં આવેલ કાકોરી શહેરમાં જાવ તો. કાકોરી લૂંટનું ઐતિહાસિક સ્મારક છે. તેની જરા મુલાકાત લેજો...
*🔰🔰🔰હરિકિશન સરહદી🔰🔰*
માત્ર ૨૨ વર્ષની નાની ઉંમરે જેમણે શહીદી વ્હોરી લીધી એવા ક્રાંતિવીર હરિકિશન સરહદીને ખૂબ ઓછા લોકો જાણતા હશે. વર્ષ ૧૯૦૯માં ઉત્તર-પશ્ર્ચિમના સરહદી વિસ્તારમાં આવેલ ‘ગલ્લાઢેર’ નામના ગામમાં એક ક્રાંતિકારી પરિવારના ઘરે તેમનો જન્મ થયો. માતાએ ક્રાંતિકારીઓના કિસ્સા સંભળાવી હરિકિશનને મોટો કર્યો તો પિતાએ તેને બંદૂક ચલાવતાં શીખવ્યું. કાકોરી લૂંટ પછી રામપ્રસાદ બિસ્મીલ અને અશફાક ઉલ્લા ખાન તેમને ગમવા લાગ્યા અને ભગતસિંહ આ યુવાન માટે આદર્શ અને ગુરૂ બની ગયા. કામ પણ તેમણે એવું જ કર્યંુ....
તે સમયે અંગ્રેજોનું દમન ક્રાંતિકારીઓ પર ચાલુ જ હતું. હરિકિશનને આ ગમતું નહિ એટલે તેણે પંજાબના તત્કાલીન ગવર્નર જ્યોર્ફ ડી મોટેન્સીનો વધ કરવાનો નિર્ણય લીધો. વધનો સમય પણ નક્કી થયો. ૨૩ ડિસેમ્બર ૧૯૩૦ના રોજ પંજાબ વિશ્ર્વ વિદ્યાલયના દીક્ષાંત સમારોહમાં જ્યોર્ફ મોરમોટેન્સી આવવાના હતા. બસ હરિકિશન સરહદી બંદૂક લઈને ત્યાં પહોંચી ગયા. અહીં ડૉ. રાધાકૃષ્ણન પણ મુખ્ય વક્તા તરીકે આવ્યા હતા. સમારોહ પૂર્ણ થયો કે તરત જ હરિકિશન ખુરશી પર ચડી ગયો અને નિશાન તાક્યું. એક ગોળી ગવર્નરના ખભા પર વાગી પણ ડૉ. રાધાકૃષ્ણન વચ્ચે આવી જવાથી હરિકિશને બીજી ગોળી ન ચલાવી અને સ્થળ છોડી દીધું. થોડા દિવસમાં જ હરિકિશનની ધરપકડ થઈ. ફાંસીની સજા આપવામાં આવી. જેલમાં દાદી અને પિતા તેમને મળવા ગયાં. તો તેમની વચ્ચે શું સંવાદ થયો જાણો છો ? દાદીએ કહ્યું, ‘જુસ્સાભેર ફાંસીએ ચડજે...’ હરિકિશને કહ્યું - ચિંતા ન કરો, ક્રાંતિવીરનો દીકરો છું. પિતાએ કહ્યું - નિશાન કેવી રીતે ચૂકાઈ ગયું ? જવાબ મળ્યો : હું ગવર્નરને ગોળી મારવા માગતો હતો. તેની આજુબાજુના નિર્દોષોને નહિ, ખુરશી હલતી હતી માટે નિશાન ચુકાઈ ગયું.
અંતે ૯ જૂન ૧૯૩૧ના રોજ સવારે૬ વાગે લાહોરની મિયાં
વાલી જેલમાં વીર હરિકિશન સરહદીને ફાંસી આપવામાં આવી.
*🔰🔰પંડિત ગેદાલાલ દીક્ષિત🔰🔰*
પં. ગેદાલાલ દીક્ષિતના અંગ્રેજો વિરુદ્ધના અભિયાનને અંગ્રેજો મૈનપુરી ષડયંત્રના નામે ઓળખે છે. એવું કહેવાય છે કે ગેદાલાલ દીક્ષિતની ટીમનો એક સભ્ય જો અંગ્રેજોનો મુખબીર ન બન્યો હોત તો કાકોરી લૂંટની જરૂર ન પડત અને ચન્દ્રશેખર આઝાદ, અશફાક ઉલ્લા ખાન જેવા વીર નવયુવકોને ફાંસીથી દૂર રાખી શકાયા હોત. પંડિત ગેદાલાલ દીક્ષિત એક શિક્ષક હતા. ક્રાંતિકારી અને દેશભક્ત હતા. તેમનો જન્મ ૩૦ નવેમ્બર ૧૮૮૮માં આગરામાં થયો હતો. તેમની યોજનાથી અંગ્રેજો પણ ડરી ગયા હતા.
*મેનપુરી પત્ર યાદ છે ?* ભારતને આઝાદી અપાવવા આ અપ્રતિમ યોદ્ધાને નાણાની જરૂર હતી. તેમણે દેશના અનેક શ્રીમંતોને ત્યાં જઈને આ માટે મદદ માગી પણ અંગ્રેજોના ડરથી કોઈએ મદદ ન કરી. અંગ્રેજોને દેશમાંથી ભગાડવા તેમણે "માતૃદેવી નામની સંસ્થા સ્થાપી. આ સંસ્થાનું કામ શું, આ સંસ્થાના સભ્યો એટલે ડાકુઓ. લૂંટફાટ કરતા ડાકુઓની તેમણે ટીમ બનાવી. ઉદ્દેશ એક જ. શિવાજીની જેમ દળો બનાવી લૂંટ કરવી અને તેમાંથી હથિયારો ખરીદીને અંગ્રેજો વિરુદ્ધ લડાઈ લડવી. જો કે તેમનો એક સાથી ફૂટી ગયો અને તેણે ગેદાલાલની યોજના પોલીસને જણાવી દીધી. તેમની ધરપકડ કરવામાં આવી. તેમને અનેક યાતનાઓ આપવામાં આવી પણ તેમણે તેમના સભ્યો વિશે કંઈ જ માહિતી ન આપી. યાતનાઓ અને ખરાબ હાલતના કારણે તેમને જેલમાં જ ક્ષય રોગ થયો. તેમ છતાં એક દિવસ તેઓ જેલમાંથી ભાગી ગયા અને અંત સુધી પોલીસના હાથમાં ન આવ્યા.
જોે કે તેમની આ ક્રાંતિ રંગ લાવી. મૈનપુરી યોજનાથી યુવાનો એક થયા. અંગ્રેજો સામે તેમણે બાંયો ચડાવી. તે સમયે શાહજહાંપુરા, આગરા, મૈનપુરી, ઈટાવા જેવા ઉત્તરપ્રદેશના વિસ્તારો પંડિત ગેદાલાલની યોજનાથી પ્રભાવિત હતા.
પણ દુ:ખ સાથે કહેવું પડે છે, આખી જિંદગી ક્રાંતિકારી તરીકે પસાર કરી પણ પોલીસનો, અંગ્રેજોનો ડર અને ક્ષય રોગ હોવાના કારણે તેમને કોઈએ સાથ ન આપ્યો. ૧૯૨૦માં તેમને દિલ્લીની એક હૉસ્પિટલમાં દાખલ કરવામાં આવ્યા પણ તેમની સાથે તે સમયે કોઈ ન હતું. અંતે ૨૧ ડિસેમ્બર ૧૯૨૦ના રોજ તેમણે છેલ્લા શ્ર્વાસ લીધા.
*✍યુવરાજસિંહ જાડેજા ગોંડલ (યુયુત્સુ) ૯૦૯૯૪૦૯૭૨૩*
👁🗨💠🎯🎊🎉🎊🎉🎊
*🔥🔥🔥વીર ગાથા🔥🔥*
🎉🎊🎉🎊🎉🎊🎉🎊
*✍યુવરાજસિંહ જાડેજા ગોંડલ (યુયુત્સુ) ૯૦૯૯૪૦૯૭૨૩*
આપણા દેશના ઇતિહાસમાં કાકોરી કાંડ સશસ્ત્ર સંઘર્ષના એક મહત્ત્વના સીમાચિહ્ન જેવો છે. આજે એને યાદ કરવાનું કારણ એ કે ૧૯૨૭ના ડિસેમ્બરની ૧૭મી અને ૧૯મીએ કાકોરી કાંડના ચાર વીરોને ફાંસી અપાઈ તેને ૮૯ વર્ષ પૂરાં થાય છે. *૧૭મીએ રાજેન્દ્ર લાહિડીને ફાંસી અપાઈ અને ૧૯મીએ રામપ્રસાદ બિસ્મિલ, અશ્ફાકુલ્લાહ અને ઠાકુર રોશન સિંઘને ફાંસીના માંચડે ચડાવી દેવાયા. રામ પ્રસાદ બિસ્મિલ એમના નેતા હતા. બિસ્મિલ અઝીમાબાદીની નઝ્મ *‘સરફરોશી કી તમન્ના…” આજે પણ લોકપ્રિય છે તેનું કારણ એ કે રામ પ્રસાદ બિસ્મિલે એને યુદ્ધના લલકાર તરીકે ગાઈને ચિરંજીવ બનાવી દીધી છે. આ ગીત ‘હિન્દુસ્તાન રીપબ્લિકન આર્મી’ના ક્રાન્તિકારીઓ માટે રાષ્ટ્રગીત જેવું હતું.*
કાકોરી લખનઉની પાસેનું એક નાનું ગામ છે, પરંતુ બિસ્મિલ અને એમના બહાદુર સાથીઓએ એને ભારતના ઇતિહાસમાં અમર બનાવી દીધું છે.
૧૯૨૫ની નવમી ઑગસ્ટની રાત. ૮-ડાઉન કાકોરીથી પસાર થવાની છે. એમાં સરકારી ખજાનો છે. ટ્રેન આઉટર સિગ્નલ પાસે કોઈએ સાંકળ ખેંચી અને ટ્રેન અટકી ગઈ. અંધકાર સાંયસાંય કરે છે, ત્યાં તો કેટલાક ‘ધાડપાડુઓ’ ટ્રેન પર ત્રાટકે છે. મુસાફરોમાં બૂમાબૂમ મચી છે – ત્યાં તો ટ્રેનના સેકંડ ક્લાસના ડબ્બામાંથી બે-ત્રણ જણ ઊતરે છે. એ હતા, અશ્ફાકુલ્લાહ, સચીન્દ્રનાથ બખ્શી અને રાજેન્દ્ર લાહિડી. એ જ વખતે ગાર્ડ પણ કયા ડબ્બામાં સાંકળ ખેંચાઈ તે જોવા નીચે ઊતરે છે. બે ક્રાન્તિકારીઓ એના પર હુમલો કરીને એને પાડી દે છે અને એના પર બેસી જાય છે. બીજા બે એન્જિનમાં ચડીને ડ્રાઇવરને નીચે ઉતારીને જમીનસોતો દબાવી દે છે. બે ક્રાન્તિકારીઓ ટ્રેનના બન્ને છેડે ગોઠવાઈ જાય છે અને હવામાં ગોળીબાર કરે છે. તે સાથે બૂમો પાડતાં મુસાફરોને કહે છેઃ “ગભરાઓ નહીં, અમે આઝાદી માટે લડીએ છીએ, ક્રાન્તિકારીઓ છીએ. તમારાં જાનમાલ સલામત છે, પણ કોઈએ બારીમાંથી ડોકું બહાર કાઢવાનું નથી…”
ચાર જુવાનો ગાર્ડના ડબ્બામાં ચડે છે, ત્યાંથી તિજોરી નીચે ઉતારે છે. એમાં ઉપર મોટું ઢાંકણું એવું છે કે અંદર નાખી શકાય પણ અંદરથી બહાર કંઈ કાઢી ન શકાય. જૂથમાં સૌથી તાકાતવાન અશ્ફાકે તિજોરી પર ઘણના ઘા મારવાનું શરૂ કર્યું. ત્યાં તો લખનઉ તરફ જતી બીજી એક ટ્રેનની સીટી સંભળાઈ. બધા સ્તબ્ધ થઈ ગયા. એ ટ્રેન એમણે આંતરેલી ટ્રેન સાથે અથડાય તો? બિસ્મિલ સૌના નેતા હતા. બધા એમની સામે જોવા લાગ્યા. બિસ્મિલે સૌને ગોળીબાર બંધ કરવાનો આદેશ આપ્યો. તિજોરી ઉપર ઘણ ચલાવવાનું બંધ પડી ગયું. ટ્રેન પસાર થઈ ગઈ, તે પછી અશ્ફાકે ઢાંકણું તોડી નાખ્યું અને પૈસાની કોથળીઓ લઈને બધા નાસી છૂટ્યા. એ ક્રાન્તિવીરો હતાઃ રામપ્રસાદ બિસ્મિલ, ચંદ્રશેખર આઝાદ, અશ્ફાકુલ્લાહ, રાજેન્દ્ર લાહિડી, મન્મથનાથ ગુપ્ત, સચીન્દ્ર નાથ બખ્શી, મુરારી લાલ, કેશવ ચક્રવર્તી, બનવારી લાલ અને મુકુંદી લાલ.
સરકાર હેબતાઈ ગઈ. એકાદ મહિના સુધી ભારે શોધખોળ ચાલી પણ એક્કેય ક્રાન્તિકારી ઝડપાયો નહીં.
*દાદાનું શ્રાદ્ધ!*
હવે બિસ્મિલમાં હિંમત વધી. એમણે બધા ક્રાન્તિકારીઓને એકઠા કરવાનું નક્કી કર્યું. એમણે સૌને અંગ્રેજીમાં પત્ર લખ્યોઃ “ અમે કુશળ છીએ. કદાચ તમે જાણતા હશો કે અમારા દાદાનું શ્રાદ્ધ ૧૩મી તારીખ, રવિવારે છે. તમારે આવવાનું જ છે… તમારો રુદ્ર”! બિસ્મિલ ક્યારેક રુદ્ર લખતા, તો ક્યારેક મહંત અને ક્યારેક આનંદ પ્રકાશ પરમ હંસ.
🎉દાદાના શ્રાદ્ધના નામે એકઠા થયેલા ક્રાણ્તિકારીઓએ હવે મોટાં શહેરોની પોસ્ટ ઑફિસો લૂંટવાનું નક્કી કર્યું પણ તે પહેલાં ૨૫મી સપ્ટેમ્બરની રાતે કલકત્તા, આગરા, અલ્હાબાદ, બનારસ. એટા, કાનપુર, હરદોઈ, મેરઠ, લખીમપુર, લખનઉ, મથુરા, શાહજહાનપુર, લાહોર, ઓરાઇયા, રાયબરેલી, પુણે, લાહોર વગેરે કેટલાંય સ્થળે પોલીસે છાપા મારીને ૪૦ જેટલા ક્રાન્તિકારીઓને પકડી લીધા. એક શિવ વર્મા પોંડીચેરી ભાગી છૂટ્યા હતા એટલે એ હાથમાં ન આવ્યા. જો કે ચંદ્રશેખર આઝાદ તો કદી પકડાયાઅ જ નહીં, છેવટે અલ્હાબાદના એક બાગમાં પોલીસ સાથેની ઝપાઝપીમાં શહીદ થયા. અશ્ફાક અને રાજેન્દ્ર લાહિડી પણ તરત હાથમાં ન આવ્યા. અશ્ફાક તો એક રાતે એમના જૂના મિત્રના ઘરે પહોંચી ગયા હતા. એણે અશ્ફાકનું ભાવભીનું સ્વાગત કર્યું પણ બીજી જ સવારે પોલીસના હાથે પકડાવી દીધા. રાજેન્દ્ર લાહિડી દક્ષિણેશ્વર બોમ્બ કેસમાં પકડાઈ ગયા હતા. અશ્ફાકુલ્લાહ અને સચીન્દ્ર બખ્શી પકડાયા ત્યારે કાકોરી કેસ પૂરો થયો હતો, પણ એમનાં નામો એમાં જોડી દઈને આખો કેસ ચલાવવામાં આવ્યો.
બે વર્ષ કેસ ચાલ્યો, એમના બચાવ માટે મોતીલાલ નહેરુની આગેવાની નીચે નામાંકિત વકીલોની એક ટીમ બનાવવામાં આવી, જેમાં, ગોવિંદ વલ્લભ પંત, આચાર્ય નરેન્દ્ર દેવ, શ્રીપ્રકાશ, અને ચંદ્રભાન ગુપ્તા હતા. પણ બધાંને સજાઓ થઈ; કોઈને પાંચ વર્ષ, તો કોઈને આજીવન કેદ. બિસ્મિલ કાકોરી કાવતરાના મુખ્ય સૂત્રધાર હતા એટલે એમને દેહાંત દંડ આપવામાં આવ્યો, એમના નજીકના સાથીઓ ઠાકુર રોશન સિંઘ અને રાજેન્દ્ર લાહિડીને પણ મોતની સજા કરવામાં આવી. રોશન સિંઘ કાકોરી કાંડમાં નહોતા પણ તે પહેલાં બમરોલીમાં ક્રાન્તિકારીઓએ લૂંટ કરી તે વખતે એક માણસ રોશનસિંઘના હાથે મરાયો હતો એટલે પોલીસે એમને તો ફાંસીએ લટકાવવાનો મનસૂબો કરી રાખ્યો જ હતો અને જજ પણ બીજા કોઈનું સાંભળે તેમ નહોતો. સચીન્દ્રનાથ સન્યાલ અને સચીન્દ્ર બખ્શીને કાળા પાણીની સજા થઈ, જ્યારે મન્મથનાથ ગુપ્તને ૧૪ વર્ષની સજા કરવામાં આવી.
*🔥🔥🔥વીર ગાથા🔥🔥*
🎉🎊🎉🎊🎉🎊🎉🎊
*✍યુવરાજસિંહ જાડેજા ગોંડલ (યુયુત્સુ) ૯૦૯૯૪૦૯૭૨૩*
આપણા દેશના ઇતિહાસમાં કાકોરી કાંડ સશસ્ત્ર સંઘર્ષના એક મહત્ત્વના સીમાચિહ્ન જેવો છે. આજે એને યાદ કરવાનું કારણ એ કે ૧૯૨૭ના ડિસેમ્બરની ૧૭મી અને ૧૯મીએ કાકોરી કાંડના ચાર વીરોને ફાંસી અપાઈ તેને ૮૯ વર્ષ પૂરાં થાય છે. *૧૭મીએ રાજેન્દ્ર લાહિડીને ફાંસી અપાઈ અને ૧૯મીએ રામપ્રસાદ બિસ્મિલ, અશ્ફાકુલ્લાહ અને ઠાકુર રોશન સિંઘને ફાંસીના માંચડે ચડાવી દેવાયા. રામ પ્રસાદ બિસ્મિલ એમના નેતા હતા. બિસ્મિલ અઝીમાબાદીની નઝ્મ *‘સરફરોશી કી તમન્ના…” આજે પણ લોકપ્રિય છે તેનું કારણ એ કે રામ પ્રસાદ બિસ્મિલે એને યુદ્ધના લલકાર તરીકે ગાઈને ચિરંજીવ બનાવી દીધી છે. આ ગીત ‘હિન્દુસ્તાન રીપબ્લિકન આર્મી’ના ક્રાન્તિકારીઓ માટે રાષ્ટ્રગીત જેવું હતું.*
કાકોરી લખનઉની પાસેનું એક નાનું ગામ છે, પરંતુ બિસ્મિલ અને એમના બહાદુર સાથીઓએ એને ભારતના ઇતિહાસમાં અમર બનાવી દીધું છે.
૧૯૨૫ની નવમી ઑગસ્ટની રાત. ૮-ડાઉન કાકોરીથી પસાર થવાની છે. એમાં સરકારી ખજાનો છે. ટ્રેન આઉટર સિગ્નલ પાસે કોઈએ સાંકળ ખેંચી અને ટ્રેન અટકી ગઈ. અંધકાર સાંયસાંય કરે છે, ત્યાં તો કેટલાક ‘ધાડપાડુઓ’ ટ્રેન પર ત્રાટકે છે. મુસાફરોમાં બૂમાબૂમ મચી છે – ત્યાં તો ટ્રેનના સેકંડ ક્લાસના ડબ્બામાંથી બે-ત્રણ જણ ઊતરે છે. એ હતા, અશ્ફાકુલ્લાહ, સચીન્દ્રનાથ બખ્શી અને રાજેન્દ્ર લાહિડી. એ જ વખતે ગાર્ડ પણ કયા ડબ્બામાં સાંકળ ખેંચાઈ તે જોવા નીચે ઊતરે છે. બે ક્રાન્તિકારીઓ એના પર હુમલો કરીને એને પાડી દે છે અને એના પર બેસી જાય છે. બીજા બે એન્જિનમાં ચડીને ડ્રાઇવરને નીચે ઉતારીને જમીનસોતો દબાવી દે છે. બે ક્રાન્તિકારીઓ ટ્રેનના બન્ને છેડે ગોઠવાઈ જાય છે અને હવામાં ગોળીબાર કરે છે. તે સાથે બૂમો પાડતાં મુસાફરોને કહે છેઃ “ગભરાઓ નહીં, અમે આઝાદી માટે લડીએ છીએ, ક્રાન્તિકારીઓ છીએ. તમારાં જાનમાલ સલામત છે, પણ કોઈએ બારીમાંથી ડોકું બહાર કાઢવાનું નથી…”
ચાર જુવાનો ગાર્ડના ડબ્બામાં ચડે છે, ત્યાંથી તિજોરી નીચે ઉતારે છે. એમાં ઉપર મોટું ઢાંકણું એવું છે કે અંદર નાખી શકાય પણ અંદરથી બહાર કંઈ કાઢી ન શકાય. જૂથમાં સૌથી તાકાતવાન અશ્ફાકે તિજોરી પર ઘણના ઘા મારવાનું શરૂ કર્યું. ત્યાં તો લખનઉ તરફ જતી બીજી એક ટ્રેનની સીટી સંભળાઈ. બધા સ્તબ્ધ થઈ ગયા. એ ટ્રેન એમણે આંતરેલી ટ્રેન સાથે અથડાય તો? બિસ્મિલ સૌના નેતા હતા. બધા એમની સામે જોવા લાગ્યા. બિસ્મિલે સૌને ગોળીબાર બંધ કરવાનો આદેશ આપ્યો. તિજોરી ઉપર ઘણ ચલાવવાનું બંધ પડી ગયું. ટ્રેન પસાર થઈ ગઈ, તે પછી અશ્ફાકે ઢાંકણું તોડી નાખ્યું અને પૈસાની કોથળીઓ લઈને બધા નાસી છૂટ્યા. એ ક્રાન્તિવીરો હતાઃ રામપ્રસાદ બિસ્મિલ, ચંદ્રશેખર આઝાદ, અશ્ફાકુલ્લાહ, રાજેન્દ્ર લાહિડી, મન્મથનાથ ગુપ્ત, સચીન્દ્ર નાથ બખ્શી, મુરારી લાલ, કેશવ ચક્રવર્તી, બનવારી લાલ અને મુકુંદી લાલ.
સરકાર હેબતાઈ ગઈ. એકાદ મહિના સુધી ભારે શોધખોળ ચાલી પણ એક્કેય ક્રાન્તિકારી ઝડપાયો નહીં.
*દાદાનું શ્રાદ્ધ!*
હવે બિસ્મિલમાં હિંમત વધી. એમણે બધા ક્રાન્તિકારીઓને એકઠા કરવાનું નક્કી કર્યું. એમણે સૌને અંગ્રેજીમાં પત્ર લખ્યોઃ “ અમે કુશળ છીએ. કદાચ તમે જાણતા હશો કે અમારા દાદાનું શ્રાદ્ધ ૧૩મી તારીખ, રવિવારે છે. તમારે આવવાનું જ છે… તમારો રુદ્ર”! બિસ્મિલ ક્યારેક રુદ્ર લખતા, તો ક્યારેક મહંત અને ક્યારેક આનંદ પ્રકાશ પરમ હંસ.
🎉દાદાના શ્રાદ્ધના નામે એકઠા થયેલા ક્રાણ્તિકારીઓએ હવે મોટાં શહેરોની પોસ્ટ ઑફિસો લૂંટવાનું નક્કી કર્યું પણ તે પહેલાં ૨૫મી સપ્ટેમ્બરની રાતે કલકત્તા, આગરા, અલ્હાબાદ, બનારસ. એટા, કાનપુર, હરદોઈ, મેરઠ, લખીમપુર, લખનઉ, મથુરા, શાહજહાનપુર, લાહોર, ઓરાઇયા, રાયબરેલી, પુણે, લાહોર વગેરે કેટલાંય સ્થળે પોલીસે છાપા મારીને ૪૦ જેટલા ક્રાન્તિકારીઓને પકડી લીધા. એક શિવ વર્મા પોંડીચેરી ભાગી છૂટ્યા હતા એટલે એ હાથમાં ન આવ્યા. જો કે ચંદ્રશેખર આઝાદ તો કદી પકડાયાઅ જ નહીં, છેવટે અલ્હાબાદના એક બાગમાં પોલીસ સાથેની ઝપાઝપીમાં શહીદ થયા. અશ્ફાક અને રાજેન્દ્ર લાહિડી પણ તરત હાથમાં ન આવ્યા. અશ્ફાક તો એક રાતે એમના જૂના મિત્રના ઘરે પહોંચી ગયા હતા. એણે અશ્ફાકનું ભાવભીનું સ્વાગત કર્યું પણ બીજી જ સવારે પોલીસના હાથે પકડાવી દીધા. રાજેન્દ્ર લાહિડી દક્ષિણેશ્વર બોમ્બ કેસમાં પકડાઈ ગયા હતા. અશ્ફાકુલ્લાહ અને સચીન્દ્ર બખ્શી પકડાયા ત્યારે કાકોરી કેસ પૂરો થયો હતો, પણ એમનાં નામો એમાં જોડી દઈને આખો કેસ ચલાવવામાં આવ્યો.
બે વર્ષ કેસ ચાલ્યો, એમના બચાવ માટે મોતીલાલ નહેરુની આગેવાની નીચે નામાંકિત વકીલોની એક ટીમ બનાવવામાં આવી, જેમાં, ગોવિંદ વલ્લભ પંત, આચાર્ય નરેન્દ્ર દેવ, શ્રીપ્રકાશ, અને ચંદ્રભાન ગુપ્તા હતા. પણ બધાંને સજાઓ થઈ; કોઈને પાંચ વર્ષ, તો કોઈને આજીવન કેદ. બિસ્મિલ કાકોરી કાવતરાના મુખ્ય સૂત્રધાર હતા એટલે એમને દેહાંત દંડ આપવામાં આવ્યો, એમના નજીકના સાથીઓ ઠાકુર રોશન સિંઘ અને રાજેન્દ્ર લાહિડીને પણ મોતની સજા કરવામાં આવી. રોશન સિંઘ કાકોરી કાંડમાં નહોતા પણ તે પહેલાં બમરોલીમાં ક્રાન્તિકારીઓએ લૂંટ કરી તે વખતે એક માણસ રોશનસિંઘના હાથે મરાયો હતો એટલે પોલીસે એમને તો ફાંસીએ લટકાવવાનો મનસૂબો કરી રાખ્યો જ હતો અને જજ પણ બીજા કોઈનું સાંભળે તેમ નહોતો. સચીન્દ્રનાથ સન્યાલ અને સચીન્દ્ર બખ્શીને કાળા પાણીની સજા થઈ, જ્યારે મન્મથનાથ ગુપ્તને ૧૪ વર્ષની સજા કરવામાં આવી.
ફાંસીની સજા પામેલા ચારેય ક્રાન્તિકારીઓએ દયાની અરજીઓ પણ કરી તે ફગાવી દેવાઈ. રામપ્રસાદ બિસ્મિલનો તર્ક એ હતો કે લૂંટના કેસમાં મરીને શું કરવાનું? હજી ઘણું કરવાનું બાકી છે.
*રાજેન્દ્ર લાહિડી*
રાજેન્દ્ર લાહિડીને ઉત્તર પ્રદેશના ગોંડાની ડિસ્ટ્રિક્ટ કોર્ટમાં સમાચાર મળ્યા કે એમની અરજી નામંજૂર થઈ છે. એમણે ૧૪મી તારીખે પત્ર લખ્યો કે “તમે લોકોએ અમને બચાવવાની બહુ મથામણ કરી પરતુ દેશની બલિવેદી પર અમારા પ્રાણના બલિદાનની જ જરૂર છે એવું લાગે છે. મ્રૂત્યુ શું છે? જીવનની બીજી દિશા સિવાય કંઈ નહીં…” એમને ફાંસી ૧૯મીએ જ આપવાની હતી પણ બે દિવસ પહેલાં આપી દેવાઈ. ફાંસી માટે લઈ જતા હતા ત્યારે હાથકડી પહેરાવવાની તૈયારીઓ ચાલતી હતી ત્યારે એમણે કહ્યું, “એની શી જરૂર છે? મને રસ્તો દેખાડતા આગળ ચાલો, હું આવું જ છું.” એ પોતે જ ગયા અને ફાંસીના માંચડે હસતા મોઢે ઝૂલી ગયા.
*🎊ઠાકુર રોશનસિંઘ*
ઠાકુર રોશન સિંઘને અલ્હાબાદની નૈની જેલમાં ફાંસી અપાઈ. ૧૩મી તરીખે એમણે પોતાના મિત્રને પત્ર લખ્યોઃ “ આ અઠવાડિયાની અંદર ફાંસી મળશે… તમે મારા માટે જરાય દુખી ન થજો….” એ કવિ પણ હતા પત્રના અંતે એમણે શેર લખ્યોઃ
*ઝિંદગી ઝિંદાદિલી કો જાન, અય રોશન*
*વર્ના કિતને મરે, ઔર પૈદા હોતે જાતે હૈં.*
રામપ્રસાદ ‘બિસ્મિલ’(૧૮૯૭-૧૯ ડિસે. ૧૯૨૭) અને અશ્ફાકુલ્લાહ (૧૯૦૦-૧૯ ડિસે, ૧૯૨૭)(ઉપર) ઠાકુર રોશન સિંઘ (૧૮૯૨- ૧૯ ડિસે. ૧૯૨૭) અને રાજેન્દ્ર લાહિડી (૧૯૦૧-૧૭ ડિસે. ૧૯૨૭) (નીચે)
રામપ્રસાદ ‘બિસ્મિલ’(૧૮૯૭-૧૯ ડિસે. ૧૯૨૭) અને અશ્ફાકુલ્લાહ (૧૯૦૦-૧૯ ડિસે, ૧૯૨૭)(ઉપર)
ઠાકુર રોશન સિંઘ (૧૮૯૨- ૧૯ ડિસે. ૧૯૨૭) અને રાજેન્દ્ર લાહિડી (૧૯૦૧-૧૭ ડિસે. ૧૯૨૭) (નીચે)
અશ્ફાકુલ્લાહ
*રામપ્રસાદ બિસ્મિલ ખરેખર તો અશ્ફાકુલ્લાહના મોટા ભાઈના મિત્ર હતા પણ બિસ્મિલના વ્યક્તિત્વે એમને પણ આકર્ષી લીધા. એ પણ એક શાયર-દિલ આદમી હતા. એમણે લખ્યું છેઃ*
જાઉંગા ખાલી હાથ મગર યે દર્દ સાથ જાયેગા
જાને કિસ દિન હિન્દોસ્તાન આઝાદ વતન કહલાયેગા?
બિસ્મિલ હિન્દુ હૈં, કહતે હૈં, “ફિર આઉંગા, ફિર આઉંગા
ફિર આકર અય ભારત માતા તુઝકો આઝાદ કરાઉંગા”
જી કરતા હૈ મૈં ભી કહ દૂં પર મઝહબ સે બંધ જાતા હૂં
મૈં મુસલમાન હૂં પુનર્જન્મ કી બાત નહીં કર પાતા હૂં
હાં, ખુદા અગર મિલ ગયા કહીં અપની ઝોલી ફૈલા દૂંગા
ઔર જન્નત કે બદલે ઉસસે એક પુનર્જન્મ હી માંગૂંગા
*બિસ્મિલ અશ્ફાક માટે લખે છેઃ*
“અશ્ફાકુલ્લાહને સરકાર રામપ્રસાદનો જમણો હાથ કહે છે. ચુસ્ત મુસલમાન અશ્ફાક રામપ્રસાદ જેવા ચુસ્ત આર્યસમાજીનો ક્રાન્તિમાં જમણો હાથ બની શકતો હોય તો ભારતના હિંદુ–મુસલમાન આઝાદી માટે…એક ન થઈ શકે?…મેં મુસલમાનોમાંથી એક નવજવાન કાઢીને હિંદુસ્તાનને દેખાડી આપ્યું છે કે મુસ્લિમ નવજુવાન પણ હિંદુ યુવાનોથી ચડી જઈને દેશ માટે બલિદાન આપી શકે છે અને એ બધી પરીક્ષાઓમાંથી પાર ઊતર્યો. હવે કોઈની એ કહેવાની હિંમત ન હોવી જોઈએ કે મુસલમાનોનો ભરોસો ન કરવો જોઈએ. આ પહેલો અનુભવ હતો તે પૂરો થયો….હવે દેશવાસીઓને એક જ વિનંતિ કે અમારા મરવાનો જો તમને જરાક પણ અફસોસ હોય તો, ગમે તેમ થાય હિંદુ અને મુસલમાનો એકતા સ્થાપે…”
*એમના જીવનના છેલ્લા દિવસનું વિવરણ ભગતસિંહના શબ્દોમા👇🏻ઃ*
“ફાંસીથી એક દિવસ પહેલાં એમની સાથે મુલાકાત થઈ. એ ખૂબ શણગાર્યા હતા. મોટા લાંબા કાતરેલા વાળ શોભતા હતા, હસી હસીને વાતો કરતા હતા. એમણે કહ્યું, કાલે મારી શાદી છે. બીજા દિવસે સવારે છ વાગ્યે એમને ફાંસી આપી દેવાઈ. કુરાન શરીફની થેલી લટકાવીને હાજીઓની જેમ વજીફો પઢતા એ હિંમતથી નીકળી પડ્યા. તખ્તા ઉપર આગળ વધીને એમણે દોરડાને ચૂમી લીધું…”
*⏱🎊રામપ્રસાદ બિસ્મિલ*
કાકોરી કાવતરાના સરદાર તરીકે બિસ્મિલ માટે મોત નિશ્ચિત હતું જ. એમણે દયાની અરજીઓ કરી પણ મોતના ડરથી નહીં, અથવા તો પોતાનું લક્ષ્ય છોડી દેવા માટે નહીં. ઘણા તો તાજના સાક્ષીના બનીને છૂટી ગયા હતા, તો કેટલાયે તો ઉપરાઉપરી માફીના પત્રો મોકલીને અંગ્રેજોને હંમેશાં ટેકો આપવાનાં વચનો આપ્યાં. આવા ‘વીર’ પછી કોંગ્રેસને જ ગાળો ભાંડવા લાગ્યા. બિસ્મિલને લાગ્યું કે હમણાં મરવાની નહીં, સંઘર્ષ ચાલુ રાખવાની ઘડી છે. એમને સશસ્ત્ર ક્રાન્તિના માર્ગથી પણ નિરાશા થવા માંડી હતી. એમને લાગતું હતું કે આ માર્ગ ખોટો છે.
*🎊⏱ફાંસીના ચાર દિવસ પહેલાં, ૧૫મીએ એમણે લખ્યું:*
“અપીલ કરવા પાછળ એક કારણ એ પણ હતું કે ફાંસીની તારીખમાં ફેરફાર કરાવીને હું નવયુવકોનું જોશ જોઉં. એમાં હું નિરાશ થયો….મેં બહાર નીકળવા ઘણા પ્રયત્ન કર્યા પણ બહારથી કોઈ મદદ ન મળી. અફસોસ તો એ વાતનો છે કે જે દેશમાં આટલું મોટું ક્રાન્તિકારી જૂથ ઊભું કરી દીધું ત્યાં મારી પોતાની રક્ષા માટે મને એક પિસ્તોલ પણ ન મળી. કોઈ યુવાન મારી મદદ માટે આગળ ન આવ્યો. યુવાનોને મારે વિનંતિ છે કે જ્યાં સુધી બધા ભણીગણી ન લે ત્યાં સુધી ગુપ્ત પાર્ટીઓ તરફ કોઈ ધ્યાન ન આપે. દેશસેવાની ઇચ્છા હોય તો છતું કામ કરે. શેખચલ્લીના કિલ્લા બાંધતાં પોતાના જીવનને આફતમાં ન નાખે.”
😖બિસ્મિલના જીવનની અંતિમ સવારે, ૧૯મી ડિસેમ્બરે એમનાં માતા એમને જેલમાં મળ્યાં ત્યારે બિસ્મિલની આંખમાંથી આંસુ ટપકી પડ્યાં. પણ માતા દૃઢ હતા< એમણે બિસ્મિલને હરિશ્ચંદ્ર અને દધીચિની યાદ અપાવી અને ચિંતા કે પસ્તાવો ન કરવાની સલાહ આપી. બિસ્મિલે જવાબ આપ્યો,” હું મોતથી નથી ડરતો. ચિંતા કે પસ્તાવોય નથી પણ આગ પાસે ઘી રાખો તો પીગળી જ જાય, મા, તમારો અને મારો સંબંધ એવો જ છે; આંસુ તો આવી જ જાય ને!”
એ જ સાંજે એમને ફાંસી આપવામાં આવી. તખ્તા પર ચડતાં બિસ્મિલે પોતાની અંતિમ ઇચ્છા જાહેર કરીઃ “હું ઇચ્છું છું કે બ્રિટિશ સામ્રાજ્યનો અંત આવી જાય!” પછી એ એમનો માનીતો શેર બોલ્યાઃ
*જબ ન અગલે વલવલે હૈં, ઔર ન અરમાનોં કી ભીડ*
*એક મિટ જાને કી હસરત અબ દિલ–એ–બિસ્મિલ મેં હૈ*
*✍યુવરાજસિંહ જાડેજા ગોંડલ (યુયુત્સુ) ૯૦૯૯૪૦૯૭૨૩*
No comments:
Post a Comment