🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰
🔰🔰બાળ અધિકાર🔰🔰🔰
🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰
*બાળકોએ સમાજનું એક અભિન્ન અંગ છે. તથા તે સમાજનો મહત્વનો હિસ્સો છે. એક સુરક્ષિત, તંદુરસ્ત અને શિક્ષિત બાળક ભવિષ્યમાં સુદ્રઢ સમાજનું નિર્માણ કરે છે. તે ધ્યાને લઇ બાળકોને વિવિધ અધિકારો આપવામાં આવે છે.*
💠👉ગુજરાત રાજય બાળ અધિકાર સરંક્ષણ આયોગ
આ કમિશન આદેશ થી તમામ કાયદા પોલિસીઓ, રાજ્યમાં કાર્યક્રમો, વહીવટી તંત્ર અને પ્રવૃત્તિઓ, નું સંચાલન સરકારી કે એનજીઓ દ્વારા થાય છે
બાળ અધિકારો પરના યુનાઈટેડ નેશન્સ કન્વેન્શન (UNCRC), 1989.
કમિશનરના આદેશ બાળકો ગૌરવ સાથે એક જીવન જીવી અને તેમના અવાજો દરેક સ્તરે અત્યંત ઇમાનદારી અને અગ્રતા સાથે સાંભળ્યું છે તેની ખાતરી કરવા માટે છે. GSCPCR પ્રોત્સાહન અને બાળકો શ્રેષ્ઠ હિતમાં રક્ષણ કરવા માટે પ્રયત્ન કરે છે.
💠🎯👉રાષ્ટ્રીય બાળ સંરક્ષણ આયોગે 14 નવેમ્બર પર બધા શાળાના બાળકોને અપીલ કરી છે કે તે શાળા, છાત્રાવાસ, અનાથાલયો, કિશોર સંપ્રેક્ષણઘર, બાળઘર અને આશ્રમઘર અને બાળકોને સંબંધિત સંસ્થાનોમાં બાળકોના અધિકારોના સંબંધમાં નિબંધ લેખન, વાદ-વિવાદ, અને ચિત્રકળા સ્પર્ધાનું આયોજન કરે. બધી શાળાઓ અને સંબંધિત સંસ્થાઓના પુરસ્કૃત નિબંધ, ચિત્ર, કવિતાઓ તથા અન્ય સામગ્રીને અધ્યક્ષ રાષ્ટ્રીય બાળ અધિકાર સંરક્ષણ આયોગમાં મોકલવા માટે પ્રોત્સાહિત કરવા જોઈએ. આ સામગ્રીને એકઠી કરવી જોઈએ, જેથી કરીને બાળકોના વિચારો અને તેમની ભાવનાઓની અભિવ્યક્તિયોથી મોટી સંખ્યામાં પાઠકો પરિચિત થઈ શકે. આ સમારંભમાં સરકારી સંગઠનો, જનપ્રતિનિધિયો અને અન્ય બાળકોના બીજા મિત્રોને પણ હાજરી આપવા અપીલ કરવી જોઈએ.
રાષ્ટ્રીય બાળ સંરક્ષણ આયોગે દેશની બધી શાળાઓને વિનંતી કરી છે કે બધા વર્ગોમાં સંયુક્ત રાષ્ટ્ર બાળ અધિકાર કંવેંશનના અનુચ્છેદોને વાંચીને સંભળાવવા જોઈએ અને બાળકો સાથે તે પર વિચાર-ગોષ્ઠી કરવી જોઈએ.
સંયુક્ત રાષ્ટ્ર બાળ અધિકારમાં બધા બાળકોને સમાન અધિકાર, પોતાના વિચાર બતાવવાનો અધિકાર, વિકલાંગતાની દશામાં વિશેષ શિક્ષા અને સંભાળ, તેમની મૂળભૂત જરૂરિયાતોને પૂરી કરવાનો અધિકાર, જરૂરી લોકોને સરકાર પાસેથી મદદ લેવાનો અધિકાર, સારુ ભણતર,રમવાનો અને આરામ કરવાનો અધિકાર અને બાળકોને એવા કામથી સંરક્ષણનો અધિકાર જે તેમને નુકશાન પહોંચાડે તેવો હોય, સ્વાસ્થ્ય અને શિક્ષાને માટે ખરાબ હોય, વગેરે વિશે બતાવવામાં આવ્યું છે.*🎯🔰👉બાળકોએ સમાજનું એક અભિન્ન અંગ છે. તથા તે સમાજનો મહત્વનો હિસ્સો છે. એક સુરક્ષિત, તંદુરસ્ત અને શિક્ષિત બાળક ભવિષ્યમાં સુદ્રઢ સમાજનું નિર્માણ કરે છે. તે ધ્યાને લઇ બાળકોને વિવિધ અધિકારો આપવામાં આવે છે. પરંતુ, બાળકો આ અધિકારો મુક્ત રીતે ભોગવી શકે તે માટે અનેક અડચણો ઊભી થતી હોય છે. આ સંદર્ભમાં બાળકના સર્વાંગી વિકાસ માટે બાળ અધિકારના સંરક્ષણની જોગવાઇ કરવી પણ એટલી જ અગત્યની છે.*
*🎯🎯બાળ અધિકારો વિશેની સમજણ👇👇👇👇*
*❓❓❓બાળક’ એટલે કોણ?❓❓*
*⭕️💢આંતરરાષ્ટ્રીય કાયદા મુજબ,‘બાળક’એટલે 18 વર્ષની ઉંમર નીચેનો દરેક માનવી.આ સાર્વત્રિકપણે સ્વીકારેલી બાળકની વ્યાખ્યા છે અને બાળ અધિકારો પરના યુનાઈટેડ નેશન્સ કરાર પરથી આવી છે (UNCRC), મોટાભાગના દેશો દ્વારા પ્રમાણિત અને સ્વીકૃત એક આંતરરાષ્ટ્રીય કાયદાકીય દસ્તાવેજ.*
*ભારતે હંમેશા 18 વર્ષની ઉંમર નીચેના વ્યક્તિઓના વર્ગને વિશિષ્ટ કાયદેસર અસ્તિત્વ તરીકે માન્ય કર્યા છે.*
*👉આ ચોક્કસપણે છે જે લોકો વોટ કરી શકે કે ડ્રાયવીંગ લાયસન્સ મેળવી શકે અથવા કાયદાકીય કરારોમાં દાખલ થઈ શકે તે માત્ર ત્યારે જ જ્યારે તેઓ 18 વર્ષની ઉંમર પૂર્ણ કરે.18 વર્ષની ઉંમરની નીચેની છોકરીના લગ્ન અને 21 વર્ષની ઉંમર નીચેના છોકરાના લગ્નને બાળ લગ્ન અટકાયત કાયદો 1929 હેઠળ અટકાવવામાં આવે છે. તદુપરાંત,1992માં UNCRCને માન્ય કર્યા પછી, ભારતે બાળ ન્યાય પરના તેના કાયદાઓને બદલી નાખ્યા તે ખાતરી કરવા કે 18 વર્ષની નીચેની ઉંમરનો દરેક વ્યક્તિ,જેને સંભાળ અને રક્ષણની જરૂર છે, તે રાજ્ય પાસેથી તે મેળવવાનો હકદાર છે.*
*જો કે,બીજા કાયદાઓ છે જે બાળકને ભિન્ન રીતે વ્યાખ્યાયિત કરે છે અને UNCRC સાથે હજી તેઓને અનુકરણમાં લાવવાના બાકી છે. પણ,આગળ જણાવ્યા મુજબ,પરિપક્વતાની ઉંમરની કાયદાકીય કબૂલાત છોકરીઓ માટેની 18 વર્ષની અને છોકરાઓની માટેની 21 વર્ષની છે.*
*💠👉આનો મતલબ તમારા ગામ/નગર/શહેરના 18 વર્ષની ઉંમર નીચેના દરેક વ્યક્તિઓને બાળકની જેમ વર્તવા જોઈએ અને તેને તમારી સહાય અને ટેકાની જરૂર છે.*
*વ્યક્તિને ‘બાળક’ વ્યક્તિની ‘ઉંમર’ બનાવે છે.જો 18 વર્ષની અંદરનો વ્યક્તિ લગ્ન કરે અને જો તેના/તેણીના પોતાના બાળકો હોય તો પણ,તે/તેણીને આંતરરાષ્ટ્રીય ધોરણો મુજબ બાળક માનવામાં આવશે.*
*👇👇👇મહત્વના મુદ્દાઓ👇👇👇*
👉18 વર્ષની ઉંમર નીચેના તમામ વ્યક્તિઓ બાળક છે.
👉બાળપણ એ એવી પ્રક્રિયા છે જેમાંથી દરેક માનવી પસાર થાય છે.
👉બાળપણ દરમિયાન બાળકોને વિવિધ અનુભવો થાય છે.
👉દુરૂપયોગ અને શોષણથી તમામ બાળકોને બચાવવાની જરૂર છે.
*❓❓❓બાળકોને શા માટે વિશિષ્ટ કાળજીની જરૂર પડે છે?❔❓❔*
તેઓ જે પરિસ્થિતિ હેઠળ જીવે છે તે માટે બાળકો પુખ્તો કરતા વધારે જુદી હોય છે.
તેથી,સરકાર અને સમાજની ક્રિયા અને નિષ્ક્રિયતા દ્વારા તેઓ ઉંમરના બીજા વર્ગો કરતા વધારે અસરગ્રસ્ત થાય છે.
આપણા જેવા મોટાભાગના સમાજોમાં,અવલોકનનો દ્દઢ કરે છે કે બાળકો તેમના વડિલોની સંપત્તિ છે,અથવા રચનામાં પુખ્તો છે,અથવા સમાજને યોગદાન આપવા માટે હજી તૈયાર નથી.
બાળકો વ્યક્તિ જેવા દેખાતા નથી જેને તેનું પોતાનું મગજ છે,વ્યક્ત કરવા માટે અવલોકનો છે,પસંદગી કરવાની ક્ષમતા છે અને નિર્ણય કરવાની આવડત છે.
પુખ્તો દ્વારા માર્ગદર્શન મળવાને બદલે,પુખ્તો તેમના જીવનના નિર્ણયો કરે છે.
બાળકો પાસે ના મત છે કે ના રાજકીય પ્રભાવ અને તેમની પાસે અલ્પ આર્થિક બળ છે. ઉપરાંત ઘણીવાર,તેમના અવાજોને સાંભળવામાં આવતા નથી.
બાળકો શોષણ અને દુરૂપયોગને સવિશેષરૂપે જુદા હોય છે.
જીવનનો અધિકાર,રાષ્ટ્રીયતાનો અધિકાર,પરિવાર સાથે પુન:એકીકરણનો અધિકાર.
મોટાભાગના સંરક્ષણ અધિકારો તત્કાલીન અધિકારોના પ્રકારોમાં આવે છે અને તેથી તત્કાળ કાળજી અને હસ્તક્ષેપની માંગણી કરે છે.
સુધારણાત્મક અધિકારો (આર્થિક,સામાજીક અને સાંસ્કૃતિક અધિકારો), જેમાં સ્વાસ્થય અને શિક્ષણનો અને પ્રથમ પ્રકારમાં આવૃત થયેલા ન હોય તે અધિકારોનો સમાવેશ થાય છે
તેઓને CRCમાં લેખ 4 હેઠળ માન્ય કરવામાં આવે છે, જે વર્ણવે છે:
“આર્થિક,સામાજીક અને સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમો વિશે,રાજ્ય પક્ષોએ ઉપલબ્ધ સ્ત્રોતોની અધિકત્તમ મર્યાદા સુધી અને,જ્યારે પણ જરૂર હોય ત્યારે આંતરરાષ્ટ્રીય સહાય રૂપરેખની અંદર આવા પગલા ઉપાડવા જોઈએ.”
🙏🙏🙏🙏🙏🙏🙏🙏🙏🙏🙏
આ સહાય ચેકથી ચુકવવામાં આવશે.જેમાં પાલક માતા-પિતાની વાર્ષિક આવક રૂ.૬૦,૦૦૦/- થી વધુ હોવી જોઈશે. તે અંગે મામલતદારશ્રી નો આવક નો દાખલો માતા-પિતાએ રજુ કરવાનો રહેશે. આ યોજનાના ફોર્મ જે તે જીલ્લાના ચિલ્ડ્રન હોમ માંથી વિનામૂલ્યે મળીશકશે.
અરજદારની વાર્ષિક આવક શહેરી વિસ્તાર માટે રૂ.૩૬,૦૦૦/- અને ગ્રામ્ય વિસ્તાર માટે રૂ.૨૭,૦૦૦/- થી વધુ ન હોવી જોઈએ..
આ યોજના નો અમલ ઓબ્ઝર્વેશન હોમના સુર્પિટેન્ડેન્ટ દ્રારા કરવામા આવે છે. અને ચાઇલ્ડ વેલ્ફેર કમીટીના આદેશ મેળવી સહાય ચુકવવામા આવે છે.
*🎯બાળ માર્ગદર્શન કેન્દ્રો અને બાળ ગુનેગાર નિવારણ કેન્દ્રો👇👇*
રાજ્યમાં આવી બિન-સંસ્થાકીય પ્રવૃત્તિ તરીકે સ્વૈચ્છિક ધોરણે કુલ ૧૯ બાળ માર્ગદર્શન કેન્દ્રો અને સરકારી ધારેણે પાંચ બાળ ગુન્હા નિવારણ કેન્દ્રો કાર્યરત છે.
આ યોજના નો મુખ્ય હેતુ શહેરી સ્લમ વિસ્તાર ના બાળકોને રમતગમત, બાળ સાહિત્ય, વિવિધ સંસ્કૃતિક પ્રવુતિના આયોજનથી રચનાત્મક પ્રવુતિ માં વાળી, કેન્દ્રોમાં આવતા કરી, કેન્દ્રના સંગઠક દ્વારા શાળાએ જતા કરવાનો છે.અને તે દ્વારા બાળકો ને શિક્ષણ અપાવી બાળ ગુનાવૃત્તિ અટકાવા નો છે.
આ એક બાળકો માટેની બિન સંસ્થાકીય સારવાર પદ્ધતિ છે.
*💠🎯રાજ્ય પારિતોષિક👇👇*
બાળ કલ્યાણ, ક્ષેત્રે શ્રેષ્ઠ પ્રવૃત્તિ કરતી બે સંસ્થા અને બે વ્યક્તિને રાજ્ય પારિતોષિક આપવાની યોજના હેઠળ પસંદગી પામેલ
સંસ્થાને રૂ. રપ,૦૦૦/- રોકડા અને પ્રશસ્તિપત્ર.
વ્યક્તિને રૂ. ૧૦,૦૦૦/- રોકડા અને પ્રશસ્તિપત્ર.
આ યોજનાનો લાભ વેતન મેળવતા કર્મચારી, સંસ્થાને મળવાપાત્ર નથી.
*🎯🔰રાષ્ટ્રીય પારિતોષિક🔰🎯*
બાળ કલ્યાણ ક્ષેત્રે શ્રેષ્ઠ પ્રવૃત્તિ કરતી
સંસ્થાને રૂ. ૩,૦૦,૦૦૦/- રોકડા અને પ્રશસ્તિપત્ર
વ્યક્તિને રૂ. ૧,૦૦,૦૦૦/- રોકડા અને પ્રશસ્તિપત્ર .
*🎯🔰ગુજરાત રાજય બાળ સંરક્ષણ મંડળ👇👇*
રાજ્યમાં આવેલ ૧૦ સ્વૈચ્છિક ધોરણે ચાલતા ઓબ્ઝર્વેશન હોમના સંચાલન માટે વડી કચેરી ખાતે સ્વૈચ્છિક ધોરણે બાળ સંરક્ષણ મંડળ કાર્યરત છે. તેના દ્વારા સ્ટાફની ભરતી અને અંતેવાસીઓની સાર સંભાળ અને તેની પશ્ચાદ્દવર્તી સેવાઓ અંગે પુરતી કાળજી રખાય છે.
*💠🎯ગુજરાત રાજય બાળ સંરક્ષણ મંડળ💠♻️*
રાજ્યમાં આવેલ ૧૦ સ્વૈચ્છિક ધોરણે ચાલતા ઓબ્ઝર્વેશન હોમના સંચાલન માટે વડી કચેરી ખાતે સ્વૈચ્છિક ધોરણે બાળ સંરક્ષણ મંડળ કાર્યરત છે. તેના દ્વારા સ્ટાફની ભરતી અને અંતેવાસીઓની સાર સંભાળ અને તેની પશ્ચાદ્દવર્તી સેવાઓ અંગે પુરતી કાળજી રખાય છે.
*🏠🏠શિશુ ગૃહો🏚🏡🏡*
આ સંસ્થાઓમાં બહેનો સાથે આવેલ ૦ થી ૬ વર્ષના બાળકોને સંસ્થાની સાથે જ શિશુગૃહ વિભાગમાં રાખવામાં આવે છે ચાર નારી સંરક્ષણ ગૃહોમાં આવી સવલત અપાય છે તેમજ છ સ્વૈચ્છિક સંસ્થાઓ દ્વારા ગ્રાન્ટ ઇન એઇડના ધોરણે શિશુગૃહો ચલાવવામાં આવે છે.
*🏟🏯🏰અનાથ આશ્રમ🏯🏣🏬*
આ યોજના હેઠળ અનાથ, નિરાધાર, ઉપેક્ષિત બાળક-બાળાઓને આશ્રય આપી તેઓને યોગ્ય શિક્ષણ અને તાલીમ આપી સમાજમાં પુનઃસ્થાપિત કરી શકાય તે માટે કુલ ૧૩ અનાથ આશ્રમ રાજ્યમાં કાર્યરત છે. આ સંસ્થાઓ સ્વૈચ્છિક ધોરણે ચાલે છે. સંસ્થામાં બાળકોને શૈક્ષણિક અને વ્યવસાયિક તાલીમ અપાય છે તેમજ સામાન્ય શાળાઓમાં અભ્યાસ અર્થે મોકલાય છે. સંસ્થામાંથી છુટતા અંતેવાસી બાળકોને ઉચ્ચતર અભ્યાસ માટે છુટયા પછી અભ્યાસ ચાલુ હોય તો સ્નાતક, અનુસ્નાતક કક્ષાના અભ્યાસક્રમ સુધી રૂ. ૧૬,૦૦૦/- સુધીની વાર્ષિક શિષ્યવૃત્તિ અપાય છે એટલું જ નહીં અંતેવાસીઓના પુનઃસ્થાપન માટે ઉઘોગના સાધનો ખરીદવા માટે રૂ. ૧૦,૦૦૦/- સુધીની આર્થિક સહાય તેમજ અનાથ યુવતીઓને લગ્ન દ્વારા પુનઃસ્થાપિત કરવા રૂ. ૧૦,૦૦૦/- ની સરકારશ્રી તરફથી આર્થિક સહાય આપવામાં આવે છે.
[9/14, 5:45 PM] યુયુત્સુ⚔યુવરાજસિંહજાડેજા: Yuvirajsinh Jadeja:
👶👶👶👶👶👶👶
બાળ સખા યોજના
👶👶👶👶👶👶👶
યોજનાના લાભાર્થીની પાત્રતાનાં માપદંડ
આ યોજનામાં ગરીબી રેખા હેઠળના (બી.પી.એલ.કાર્ડ ધરાવતા) કુટુંબના ૩૦ દિવસ સુધીના નવજાત શિશુઓ તથા આવક વેરો ન ભરતા હોય તેવા અનુસૂચિત જન જાતિના તથા વાર્ષિક રૂા.ર.૦૦ લાખની વાર્ષિક આવક ધરાવતાં ‘‘નીયોમીડલ કલાસ’’ કુટુંબના તમામ નવજાત શિશુઓને લાભ આપવામાં આવે છે.
૩
યોજના અંતર્ગત સહાય/લાભ
આ યોજના હેઠળના લાભાર્થી નવજાત શિશુઓને આ યોજનામાં જોડાયેલ ખાનગી બાળરોગ નિષ્ણાંતો ધ્વારા તેઓની હોસ્પિટલમાં નવજાત શિશુઓને લગતી કોઇપણ બિમારી માટે નિઃશુલ્ક સેવાઓ આપવામાં આવે છે.
બાળરોગ નિષ્ણાંત નવજાત શિશુના સગાને વાહનવ્યવહાર પેટે રૂ.ર૦૦/- લેખે વાઉચર ઉપર સહી લઇને તુરત જચૂકવી આપશે
૪
યોજનાનો લાભ મેળવવા માટેની પધ્ધતિ
જે બાળકોનો જન્મ સરકારી સંસ્થાઓ અથવા ચિરંજીવી યોજના હેઠળ થાય, તેમજ ઘરે જન્મ થયેલ હોય અથવા ઘરે ગયા પછી ૩૦ દિવસની ઉંમર સુધી આ યોજનાનો લાભ મળવાપાત્ર છે. કોઇ પણ આરોગ્યકર્મચારી/આશા દ્વારા તે રીફર થયેલ હોવો જોઇએ.
૫
યોજનાનો લાભ કયાંથી મળશે.
જિલ્લામાં જોડાયેલ ખાનગી બાળરોગ નિષ્ણાંત તબીબોને ત્યાં
ચિરંજીવી યોજનાની અનોખી સફળતાથી પ્રેરાઈને ગુજરાત રાજ્ય સરકારે બાળ સખા યોજનાની શરૂઆત કરી. આ યોજના અંતર્ગત ચિરંજીવી યોજના અંતર્ગત જન્મેલાં નવજાત શિશુઓની એક માસ સુધીની તમામ સારવાર વિના મૂલ્યે આપવામાં આવે છે. નવજાત શિશુને 48 કલાકમાં બે વખત બાળ રોગ નિષ્ણાત દ્વારા તપાસ કરવામાં આવે છે, અને જો ઘનિષ્ઠ સારવારની જરૂર પડે તો તેને ઘનિષ્ઠ સારવાર વિભાગમાં ( પેટીમાં રાખીને ) વિના મૂલ્યે સારવાર આપવામાં આવે છે. આ યોજના અંતર્ગત નવજાત શિશુને દવા, લેબોરેટરી અને અન્ય તમામ મેડીકલ સેવાઓ એક માસની ઉંમર સુધી વિના મૂલ્યે મળી રહે છે. જન્મ સમયે બીસીજી અને પોલિયોની રસી પણ આ યોજના અંતર્ગત લાભાર્થી બળકને વિના મૂલ્યે આપવામાં આવે છે.
અલકા મલ્ટીસ્પેશિયાલિટી હૉસ્પિટલ બાળ સખા યોજના સાથે શરૂઆતથી જ સેવાઓ આપી રહી છે. ગુજરાત સરકારના બાળ મરણને નાથવાના આ ભગીરથ પ્રયાસમાં ભાગીદારીથી સંસ્થાને ગૌરવ છે.
બાલ સખા બાળ મૃત્યુ દર અટકાવવા માટે બાલ સખા યોજના અમલમાં મુકવામાં આવેલ છે આ યોજના અંતર્ગત નવજાત શિશુને બાળરોગ નિષ્ણાત પાસે મફત સારવાર મળી રહે તે માટે જીલ્લાના ૪ ખાનગી બાળરોગ નિષ્ણાંત સાથે કરાર કરી રોગ નિષ્ણાંત પાસે માન્ય કરવામાં આવેલ રાજકોટ જીલ્લામાં વર્ષ ૨૦૧૪-૧૫ દરમ્યાન ૯૧૦ બાળકોને વિનામુલ્યે સારવાર આપવામાં આવેલ છે. તેમજ રૂ.૩૩૫૪૯૦૦ (આર.સી.એચ.) અર્ચ થયેલ છે. વર્ષ ૨૦૧૫-૧૬ દરમ્યાન ઓગષ્ટ-૧૫ અંતીત ૨૩૩ બાળકોને વિનામુલ્યે સારવાર આપવામાં આવેલ છે. તેમજ રૂ.૫૪૦૦૦ (આર.સી.એચ.) ખર્ચ થયેલ છે.
સ્ત્રોત: આરોગ્ય અને પરિવાર કલ્યાણ વિભાગ
👧🏻👧🏻👧🏻👧🏻👧🏻
મમતા તરૂણી
👧🏻👧🏻👧🏻👧🏻👧🏻
યોજનાના લાભાર્થીની પાત્રતાનાં માપદંડ
૧૦ થી ૧૯ વર્ષની શાળાએ ન જતી કિશોરીઓને આવરી લેવામાં આવે છે.
૩
યોજના અંતર્ગત સહાય/લાભ
૧. દરેક લાભાર્થીને એક માસની જરૂરિયાત જેટલી લોહતત્વની ગોળી(મહિનાની ૪) આપવાની રહેશે.ર. તરૂણીઓનું વર્ષમાં ત્રણવાર વજન કરવામાં આવશે અને વજન મોનોટરીંગ કરવામાં આવે છે.૩. જીવન શિક્ષણ વિશે વાર્તાલાપ કરવાનો રહેશે.૪. ટી.ટી. (ધનુરવાની રસી) - ૧૦ અને ૧૬ વર્ષની તરૂણીઓને આપવામાં આવે છે.પ. મમતા તરૂણી દિવસે દરેક કેન્દ્રમાં છ માસના સમયાંતરે મહિલા આરોગ્ય કાર્યકર ધ્વારા હિમોગ્લોબીન(એચ.બી.) માપવાનું રહેશે. ૬. રેફરલની જરૂરિયાત અનુસાર, તરૂણીને એડોલેસન્ટ ફ્રેન્ડલી હેલ્થ સેન્ટર ( AFHS) કે અન્ય કેન્દ્રમાં રીફર કરવાનું રહેશે.
૭. જુથ પૈકીની ઓછામાં ઓછા વજનવાળી ૧૦ છોકરીઓ સંકલિત બાળ વિકાસ યોજનાની કિશોરી શકિત પૂરક આહાર માટે પાત્ર બનશે.
૪
યોજનાનો લાભ મેળવવા માટેની પધ્ધતિ
૧૦ થી ૧૯ વર્ષની શાળાએ ન જતી કિશોરીઓએ આશાબેન પાસે પોતાનું નામ નોંધાવાનાં રહેશે.
૫
યોજનાનો લાભ કયાંથી મળશે.
ગામમાં યોજતાં મમતા દિવસે તેમજ આંગણવાડીને ત્યાંથી યોજનાનો લાભ મળશે.
મમતા તરૂણી અભિયાન યોજના ના અમલીકરણ રાજયમાં તરૂણીઓને આરોગ્ય અને પોષણ સંબંધિત સેવાઓ પુરી પાડવા મમતા તરૂણી અભિયાન યોજના ના અમલીકરણ બાબત. આમુખ : રાજયમાં શાળા આરોગ્ય કાર્યક્રમનો સફળતાપૂર્વક અમલ થઈ રહેલ છે. જેમાં શાળાએ જતી બાળાઓની આરોગ્ય અને પોષણને લગતી (તરૂણીઓની) જરૂરીયાતોને આવરી લેવામાં આવે છે. પરંતુ શાળાએ ન જતી બાળાઓના જુથને શાળા આરોગ્ય કાર્યક્રમ હેઠળ આવરી શકાતું નથી. જેથી શાળા ન જતી બાળાઓને આ કાર્યક્રમનો લાભ મળતો નથી. માતૃત્વ અને બાળ પોષણ તથા આરોગ્યના મોટા ભાગના પ્રશ્નનો જીવન પધ્ધતિને કારણે હોય છે, જે માટે હાથ ધરાયેલ પ્રવૃતિઓના મહત્તમ પરિણામો માટે સતત તકેદારી જરૂરી છે. પ્રજનન અને બાળ આરોગ્ય કાર્યક્રમમાં તરૂણો-તરૂણીઓ માટેની આરોગ્ય સેવાઓના કોમ્પોનન્ટનો સમાવેશ થયેલ છે.
રાજય અને કેન્દ્ર સ્તરના જુદા - જદા અભ્યાસ અને આંકડાકીય માહિતી દર્શાવે છે કે શાળાએ ન જતી ૧૦-૧૯ના વયજુથની તરૂણીઓમાં કુપોષણ, નાની વયમાં લગન અને સગર્ભાવસ્થા, બિન સલામત ગર્ભપાત, અવાંચ્છિત પ્રસૂતિનું પ્રમાણ વધારે જોવા મળેલ છે. જાતિય સતામણી અને જાતિય હિંસાનું ઉચું પ્રમાણ, આર.ટી.આઈ.એસ.ટી.આઈ. સહિત એચ.આઈ.વી. એઈડસનું ઉચુ જોખમ પણ આ જુથમાં જણાયું છે. 'એડોલેસન્ટ ફ્રેન્ડલી હેલ્થ સર્વિસ"નો રાજયનો પ્રારંભિક અનુભવ દર્શાવે છે કે આ માટે ક્ષેત્રીય સેવાઓ સાથે સંકલિત આરોગ્ય સેવા મોડેલ આ હેતુ માટે અપનાવવાની જરૂરીયાત છે.
આ બાબતે તા.૧૩/૧૦/૨૦૦૮નાં રોજ અગ્ર સચિવશ્રી(પ.ક.) અને કમિશનરશ્રી (આરોગ્ય)ની અધ્યક્ષતામાં મહિલા અને બાળ વિકાસ વિભાગ તેમજ અન્ય વિભાગનાં અધિકારીશ્રીઓ સાથે થયેલ બેઠકની કાર્યવાહી નોંધ અને તા.૧૪૭/૦૯નાં રોજ મુખ્ય સચિવશ્રીની અધ્યક્ષતામાં મળેલ બેઠકમાં થયેલ ચર્ચા અન્વયે રાજયનાં નવ (૯) આદિજાતાળકો શાળાએ જતા નથી તેવા બાળકોને પણ આંગણવાડીમાં આવરી લેવામાં આવે છે.
૧૦ થી ૧૯ વર્ષ સુધીની તરૂણીઓ
સગર્ભા અને ધાત્રી માતાઓ.
પ્રજનન વયની ૨૦ થી ૪૯ વર્ષની તમામ મહિલાઓ.
૩
યોજના અંતર્ગત સહાય/લાભ
આ યોજના અંતર્ગત ઉપર દર્શાવેલ લાભાર્થીઓને આયરનની ગોળીઓ તથા આયર્ન સિરપ આપવામાં આવે છે.
સરકારી સંસ્થાઓમાં એનીમીયાની ગંભીરતા પ્રમાણે સારવાર આપવામાં આવે છે, જેમાં બ્લડ ટ્રાન્સફુઝન અને આયરન સુકોઝ ઇજેકશન થેરેપી સામેલ છે.
૪
યોજનાનો લાભ મેળવવા માટેની પધ્ધતિ
૬ મહિનાથી પ વર્ષ સુધીના બાળકોનો અઠવાડિયામાં બે વાર નાં IFA સીરપ આશા ધ્વારા આપવામાં આવે છે.
પ વર્ષ થી ૧૯ વર્ષ સુધીનાં સ્કુલ જતાં બાળકોનાં શાળાનાં શિક્ષક ધ્વારા અને શાળાએ ન જતાં બાળકોને આંગણવાડી વર્કર ધ્વારા અઠવાડિયામાં એક વાર IFA ગોળી આપવામાં આવે છે.
સગર્ભા અને ધાત્રી માતાઓને સગર્ભાવસ્થાનાં પ્રથમ ત્રણ માસ બાદથી પ્રસુતિ સુધી તથા ધાત્રી માતાને પ્રસુતિ બાદથી પ્રથમ છ માસ સુધી દરરોજ IFA ની ગોળી ફિમેલ હેલ્થ વર્કર અને આશા ધ્વારા આપવામાં આવે છે.
પ્રજનન વયની તમામ મહિલાઓને આશા ધ્વારા અઠવાડિયામાં એક વાર IFA ની ગોળી આપવામાં આવે છે.
૫
યોજનાનો લાભ કયાંથી મળશે.
તમામ સરકારી અને સરકારી સહાય મેળવતી આરોગ્ય સંસ્થાઓમાં અને શાળાઓમાં, આંગણવાડીમાં, આશા ધ્વારા ઘરે ઘરેથી લાભ મળશે.
સ્ત્રોત: આરોગ્ય અને પરિવાર કલ્યાણ વિભાગિ જિલ્લામાં મમતા તરૂણી અભિયાન યોજના અમલમાં મુકવામાની બાબત વિચારણા હેઠળ હતી. ઠરાવ રાજયમાં 'મમતા તરૂણી અભિયાન' ના અમલીકરણની દરખાસ્ત સરકારની સક્રિય વિચારણા હેઠળ હતી તે અન્વયે ગ્રામ્ય વિસ્તાર ની ૧૦-૧૯ના વયજુથની શાળાએ ન જતી તરૂણીઓને આરોગ્ય સેવાઓ પૂરી પાડવાનો સરકારનો અભિગમ છે. આ જુથની તરૂણીઓની જરૂરીયાતને પહોંચી વળવાનો સામુદાયિક સ્તરનો પ્રયત્ન છે. સદર અભિગમ પરીપૂર્ણ કરવા માટે રાજય સરકારે પુખ્ત વિચારણાને અંતે રાજયનાં નવ આદિજાતિ જિલ્લા (સાબરકાંઠા, બનાસકાંઠા, પંચમહાલ, દાહોદ, તાપી, નર્મદા, ભરૂચ, વડોદરા અને ડાંગ) માં આરોગ્ય અને પરિવાર કલ્યાણ વિભાગ અને મહિલા અને બાળ વિકાસ વિભાગનાં સંયુકત ઉપક્રમે નીચેની શરતોને આધિન 'મમતા તરૂણી અભિયાન યોજના' ને અમલમાં મુકવાનું આથી ઠરાવવામાં આવે છે. શરતો
આ યોજના રાજયનાં ૯ (નવ) આદિજાતિ જિલ્લાઓની ૧૦ થી ૧૯ વર્ષના વયજુથની શાળાએ ન જતી તરૂણીઓને લાગુ પડશે.
આંગણવાડી કાર્યકર અને આશાવર્કર સંયુકત પણે ૧૦ થી ૧૯વર્ષના વયજુથની શાળાએ ન જતી તરૂણીઓની નોંધણી કરશે અને તે અંગેનું રજીસ્ટર મહિલા આરોગ્ય કાર્યકરે નિભાવવાનું રહશે.આ તમામ રેકર્ડ મહિલા આરોગ્ય કાર્યકર ની જવાબદારી સાથે આશા વકરે નિયમિત પણે અપડેટ કરવાનું રહેશે.
મમતા તરૂણી દિવસ આરોગ્ય વિભાગ અને આઈસીડીએસ સંલગ્ન રહીને રાજયનાં ૯ (નવ) આદિજાતિ જિલ્લાઓમાં દર માસે દર હજારની વસ્તીએ એક વાર ઉજવવાનો રહેશે.
દર મહિને, દરેક ગામમાં સંકલિત બાળ વિકાસ કાર્યક્રમની આંગણવાડી કેન્દ્ર ખાતે 'મમતા તરૂણી દિવસ' આંગણવાડીનું નિયમિત કામ પુર્ણ થાય ત્યાર બાદ રાખવામાં આવશે.
તમામ કિશોરીઓને સ્થળ પર બોલાવવાની જવાબદારી આશા વર્કરની રહેશે.
આંગણવાડી કાર્યકર અને આશા વર્કર દ્વારા સર્વ સંમતિથી સમવયસ્ક પ્રશિક્ષક (Peer Educator) પસંદ કરાશે. જે નેતૃત્વના ગુણ ધરાવતી સ્વયં સેવિકા તરૂણી હશે અને બીજા કરતાં સારૂ શિક્ષણ ધરાવતી અને ટીમ (જૂથ) સાથે જોડાવા રાજી હશે.
મમ
[9/14, 5:46 PM] યુયુત્સુ⚔યુવરાજસિંહજાડેજા: Yuvirajsinh Jadeja:
👳♀👳♀👳♀👳♀👳♀👳♀👳♀👳♀👳♀
કસ્તુરબા પોષણ સહાય યોજના
👧🏻👧🏻👧🏻👧🏻👧🏻👧🏻👳♀👳♀👳♀
યોજનાનું નામ / પ્રકાર
કસ્તુરબા પોષણ સહાય યોજના
૨
યોજનાના લાભાર્થીની પાત્રતાનાં માપદંડ
શહેરી અને ગ્રામ્ય વિસ્તારની ગરીબી રેખા હેઠળની સગર્ભા માતાઓ.
ત્રણ બાળકો સુધીની પ્રસુતિ માટે સૂચવ્યા પ્રમાણે રૂા.૬૦૦૦/- ની નકકી કરેલ રકમ ત્રણ તબકકામાં એટલે કે પ્રતિ તબકકે રૂા.૨૦૦૦- ઠરાવેલ શરતોથી સહાય આપવાની રહેશે.
જે જિલ્લાઓમાં ઇન્દીરા ગાંધી માતૃત્વ સહયોગ યોજના (IGMSY) લાગુ પડતી હોય ત્યાં તેના લાભાર્થી ન હોય તેને જ આ યોજનાનો લાભ મળશે.
૩
યોજના અંતર્ગત સહાય /લાભ
સગર્ભાવસ્થામાં પ્રથમ છમાસમાં આંગણવાડી ખાતે મમતાદિવસમાં સગર્ભાવસ્થાની નોંધણી કરાવવાથી રૂા.૨,૦૦૦/- ની સહાય.
સરકારી દવાખાનામાં અથવા ચિરંજીવી યોજના અંતર્ગત સુવાવડના પ્રથમ અઠવાડિયામાં રૂ.૨૦૦૦/- ની સહાય.
બાળકની માતાને પોષણ સહાય રૂપે બાળકના જન્મ બાદના ૯ મહિના પછી અને ૧૨ મહિના પહેલા મમતા દિવસે ઓરીની રસી સાથે વિટામીન - એ આપ્યા બાદ અને સંપૂર્ણ રસીકરણ પૂર્ણ થયા બાદ રૂ. ૨૦૦૦/- ની સહાય.. આમ, કુલ રૂ. ૬૦૦૦/- ની સહાય દરેક લાભાર્થી માતાને મળશે.
૪
યોજનાનો લાભ મેળવવા માટેની પધ્ધતિ
લાભાર્થી એ મમતા દિવસે સગર્ભાવસ્થાના પ્રથમ છમાસનાં ગાળામાંએફ.એચ. ડબ્લ્યુ. પાસે નોંધણી કરાવવાથી લાભ મળવાપાત્ર થશે.
ગરીબી રેખા હેઠળ ની સગર્ભા માતાએ સુવાવડ સરકારી દવાખાના અથવા ચિરંજીવી યોજના હેઠળના દવાખાનામાં કરાવવાથી બીજો હપ્તો મળવાપાત્ર થશે.
ગરીબી રેખા હેઠળની માતાના બાળકને બાળકના જન્મ બાદ ના ૯ માસ પછી અને ૧૨ મહિના પહેલા મમતા દિવસે ઓરીની રસી સાથે વિટામીન - એ આપ્યા બાદ અને સંપુર્ણ રસીકરણ પુર્ણ કરાવ્યા બાદ ત્રીજો હપ્તો મળવાપાત્ર થશે.
૫
યોજનાનો લાભ કયાંથી મળશે.
નાણા સીધા લાભાર્થીના ક્રોસ ચેકથી બેંક ખાતામાં/ પોસ્ટ ઓફિસ ખાતામાં જમા થશે.
સ્ત્રોત: આરોગ્ય અને પરિવાર કલ્યાણ વિભાગ
👶👶👶👶👶👶👶👶
મિશન બલમ્ સુખમ્
👶👶👶👶👶👶👶👶👶
અનુ
૧
યોજનાનું નામ/પ્રકાર
મિશન બલમ્ સુખમ્ (ગુજરાત સ્ટેટ ન્યુટ્રીશન મિશન)
૨
યોજનાના લાભાર્થીની પાત્રતાનાં માપદંડ
૦ – 5 વર્ષ સુધીનાં તમામ કુપોષિત અને અતિકુપોષિત બાળકો
૩
યોજના અંતર્ગત સહાય/લાભ
આ યોજના અંતર્ગત ૦ - પ વર્ષનાં કુપોષિત તથા અતિકુપોષિત બાળકોને ક્ષેત્રીય તથા સંસ્થા ખાતે સારવાર આપવામાં આવે છે. હાલમાં આ કામગીરી આંતર વિભાગીય સંકલન દ્વારા થતી હોઇ ક્ષેત્રીય કક્ષાએ WCD-ICDS વિભાગ દ્વારા શરૂ કરવામાં આવેલ કાર્યક્રમ ‘‘ ધનિષ્ઠ પોષણ અભિયાન કેન્દ્ર (Intensive Nutrition Campaign Center)’’ અંતર્ગત બિમાર ન હોય તેવા કુપોષિત બાળકોને આંગણવાડી ખાતે માવજત કરવામાં આવે છે, તથા બિમાર કુપોષિત અને અતિકુપોષિત બાળકોને આરોગ્ય સંસ્થા ખાતે કાર્યરત બાળ સેવા કેન્દ્ર (CMTC) અને બાળ સંજીવની કેન્દ્ર(NRC) ખાતે તબીબી સારવાર અને પોષણ પુનવર્સન અર્થે મોકલવામાં આવે છે.
૪
યોજનાનો લાભ મેળવવા માટેની પધ્ધતિ
આંગણવાડી કાર્યકર અને આશા ગામના તમામ બાળકોની નોંધણી કરીયાદી બનાવશે.
ત્યાર બાદ એ.એન.એમ. આ બાળકોનું સ્ક્રીનીંગ કરશે. જેમાં તબીબી સારવારની જરૂરિયાત સિવાયના બાળકોને ગ્રામ્યકક્ષાએ ધનિષ્ઠ પોષણ અભિયાન કેન્દ્ર (INCC) પર માવજત કરવામાં આવશે જયારે સામાન્ય તથા સધન તબીબી સારવારની જરૂરીયાતવાળા બાળકોને ક્રમશઃ પ્રા.આ.કેન્દ્ર/ સા.આ.કેન્દ્ર ખાતે કાર્યરત બાળ સેવા કેન્દ્ર (CMTC) પર અને જિલ્લા હોસ્પિટલ / મેડીકલ કોલેજ હોસ્પિટલ ખાતે કાર્યરત બાલ સંજીવની કેન્દ્ર (NRC) પર સારવાર્થે મોકલવામાં આવશે. ઉપરાંત મમતા દિવસે અને હોસ્પિટલમાં OPD દરમ્યાન 5f6 કુપોષિત બાળકોનું સ્ક્રીનીંગ કરી તેઓને ધનિષ્ઠ પોષણ અભિયાન કેન્દ્ર (INCC) / બાળ સેવા કેન્દ્ર (CMTC) / બાળ સંજીવની કેન્દ્ર (NRC) પર રીફર કરવામાં આવશે.
૫
યોજનાનો લાભ કયાંથી મળશે.
યોજનાનો લાભ ગ્રામ્યકક્ષાએ આંગણવાડી કેન્દ્ર, તાલુકા કક્ષાએ પ્રા.આ.કેન્દ્ર/ સા.આ.કેન્દ્ર અને જિલ્લાકક્ષાએ જિલ્લા હોસ્પિટલ /મેડીકલ કોલેજ હોસ્પિટલમાં આયોજનાનો લાભ મળશે. જયારે શહેરી વિસ્તારમાં પણ આ યોજનાનો લાભ આપવામાં આવશે.
આજે ભારતમાં કોઇ રાજ્ય બાકી નથી જ્યાં દીકરીને માતા ગર્ભમાં જ મોતને ઘાટ ઉતારી દેવાનું ભ્રૂણહત્યાનું પાપ કરવામાં ભણેલાગણેલા સમાજો, શિક્ષિત કુટુંબો પણ બાકાત નથી ત્યારે બેટી બચાવવા માટે, સમાજનું અસંતુલન ઘટાડવા માટેની સમસ્યાએ વિકરાળ સ્વરૂપ ધારણ કર્યું છે. સમાજસંસારનું ચાલકબળ સ્ત્રીપુરૂષની સમાનતા છે. પરંતુ ભૌતિકવાદની વિકૃત માનસિકતાથી દીકરાના જન્મને જ મહત્ત્વ આપી દીકરીની ભ્રૂણહત્યા કરાય છે ત્યારે સમગ્ર ડાંગ જિલ્લામાં દર ૧૦૦૦ દીકરાના જન્મ સામે ૧૦૦૭ દીકરીનો જન્મ થાય છે. આ ઐતિહાસિક દીકરી બચાવવાનું પુણ્યકાર્ય ડાંગ જિલ્લાએ આદિવાસી સમાજનો આ પ્રેરકસંદેશ આપ્યો છે
ગુજરાત સરકારે મહિલાઓના નામે મિલકત લે તેને સ્ટેમ્પ ડ્યુટી રાહત નોંધણી ફીમાંથી મુક્તિ આપી છે. લાખો બહેનો મિલકતની માલિક બની ગઇ છે. સરકારની આવાસ યોજનાની માલિકી પ્રાથમિકતાથી લાભાર્થી પરિવારની મહિલાની રહે તેવી નીતિ અપનાવી છે. શાળામાં બાળકના નામાંકનમાં તેની માતાનું નામ ફરજિયાત બનાવ્યું છે અનેક નવા નિયમો, પગલાથી ગુજરાતની માતૃશક્તિ નારીશક્તિને સમાજશક્તિમાં પરિવર્તિત કરી છે, એમ તેમણે જણાવ્યું હતું.
સ્ત્રોત: આરોગ્ય અને પરિવાર કલ્યાણ વિભાગ
[9/14, 5:46 PM] યુયુત્સુ⚔યુવરાજસિંહજાડેજા: Yuvirajsinh Jadeja:
👧🏻👧🏻👧🏻👧🏻👧🏻👦🏻👦🏻👦🏻
રાષ્ટ્રીય બાળ સ્વાસ્થ્ય કાર્યક્રમ
👧🏻👧🏻👧🏻👧🏻👧🏻👧🏻👧🏻
યોજનાનું નામ / પ્રકાર
શાળા આરોગ્ય – રાષ્ટ્રીય બાળ સ્વાસ્થ્ય કાર્યક્રમ
૨
યોજનાના લાભાર્થીની પાત્રતાના માપદંડ
· નવજાત શિશુથી ૧૪ વર્ષના તમામ બાળકો
· પ્રાથમિક, માધ્યમિક અને ઉચ્ચતર માધ્યમિક શાળાના ૧૮ વર્ષ સુધીના વિધાર્થીઓ, મદ્દેસા અને ચિલ્ડ્રનહોમના બાળકો.
૩
યોજના અંતર્ગત એન.આર.એચ.એમ. અંતર્ગત સહાય / લાભ
(૧) આરોગ્ય તપાસ. અને સારવાર
(ર) સંદર્ભ સેવા
(૩) વિના મૂલ્યે ચશ્મા વિતરણ
(૪) કેન્સર, હ્રદય તેમજ કિડની જેવા ગંભીર રોગની કિડની પ્રત્યારોપણ સહિતની સારવાર
(પ) લીવર ટ્રાન્સપ્લાન્ટ, કોકંલીપર ઇમ્પ્લાન્ટ અને કલબફૂટની સારવાર.
૪
યોજનાનો લાભ મેળવવા માટેની પધ્ધતિ
શાળા આરોગ્ય કાર્યક્રમ અંતર્ગત આરોગ્ય તપાસ અને સારવાર આરોગ્ય ટીમ ધ્વારા કરવામાં આવે છે. વધુ સારવારની જરૂર જણાય તો સી.એચ.સી./હોસ્પિટલમાં સંદર્ભ સેવા આપવામાં આવે છે. જેનું સંદર્ભકાર્ડ તબીબી અધિકારી ધ્વારા ભરી આપવામાં આવે છે. હદય, કિડની જેવી ગંભીર બિમારીવાળા બાળકોને રાજયની એપેક્ષ હોસ્પિટલમાં વિના મૂલ્યે સારવાર આપવામાં આવે છે.
૫
યોજનાનો લાભ કયાંથી મળશે.
નજીકના સરકારી દવાખાના, પ્રા.આ.કેન્દ્ર, સા.આ.કેન્દ્ર, અર્બન હેલ્થ સેન્ટર અને જનરલ હોસ્પિટલ.
શાળા આરોગ્ય-રાષ્ટ્રીય બાળ સ્વાસ્થ્ય કાર્યક્રમ ૨૦૧૫-૧૬ અંતર્ગત અમરેલી જિલ્લાની ખાનગી તથા સરકારી ૯૮૪ પ્રાથમિક શાળાઓ, ૨૬૪ માધ્યમિક શાળાઓ અને ૧,૬૨૫ આંગણવાડી કેન્દ્રો તથા ૨ આશ્રમ શાળા, કસ્તુરબા આશ્રમ શાળા, ૩ વિકલાંગ અંધજન શાળા તથા ૧ ચિલ્ડ્રન હોમ, ૪ મદરેસા અને ૧ નવોદય વિદ્યાલય સહિત ૧૨ શાળાઓ સહિત કુલ ૨,૫૦૪ શાળાઓ અને શાળાએ ન જતા હોય તેવા ૩૫૮ બાળકો સહિત ૩,૬૫,૬૭૦ બાળકોની આરોગ્ય તપાસણી કરવામાં આવશે. તા.૧ ડિસેમ્બર-૨૦૧૫ થી શરૂ થયેલ કાર્યક્રમ તા.૫ ફેબ્રુઆરી-૨૦૧૬ ૪૫ દિવસો સુધી રાષ્ટ્રીય બાળ સ્વાસ્થ્ય કાર્યક્રમ અંતર્ગત બાળકોની તપાસ કરવામાં આવશે. શાળામાં સ્વચ્છતા અભિયાનની સાથોસાથ હેલ્થ વર્કર દ્વારા બાળકોની તપાસ કરવામાં આવશે.
સ્ત્રોત: આરોગ્ય અને પરિવાર કલ્યાણ વિભાગ
👦🏻👦🏻👦🏻👧🏻👧🏻👧🏻👧🏻👧🏻👦🏻
નેશનલ આયર્ન + ઇનીશેટીવ
👧🏻👧🏻👧🏻👦🏻👦🏻👦🏻👦🏻👦🏻👦🏻
૧
યોજનાનું નામ/પ્રકાર
નેશનલ આયર્ન + ઇનીશેટીવ
૨
યોજનાના લાભાર્થીની પાત્રતાનાં માપદંડ
૬ મહિનાથી પ વર્ષ સુધીના તમામ બાળકો (પ્રી સ્કુલ)
સરકારી અને સરકારી સહાય મેળવતી શાળાઓ કક્ષા 1 થી 12 સુધીના તમામ બાળકો
પ થી ૧૦ વર્ષ સુધીના બ
(૩) બેંક મારફત લોન ધિરાણની મહત્તમ મર્યાદા:
(૧) ઉદ્યોગ ક્ષેત્ર માટે મહત્તમ ₹.૮ લાખ.
(ર) સેવા ક્ષેત્ર માટે મહત્તમ ₹.૮ લાખ.
(૩) વેપાર ક્ષેત્ર માટે મહત્તમ ₹.૮ લાખ.
(૪) ધિરાણની રકમ ઉપર સહાયના દર: આ યોજના હેઠળ ઉદ્યોગ, સેવા અને વેપાર ક્ષેત્ર માટે સહાયના દર નીચે મુજબ રહેશે.
વિસ્તાર જનરલ કેટેગરી અનુસૂચિત જાતિ/અનુસૂચિત જન જાતિ/ માજી સૈનિક/મહિલા/૪૦% કે તેથી વધુ અંધ કે અપંગ
ગ્રામ્ય ૨૫% ૪૦%
શહેરી ૨૦% ૩૦%
(૫) સહાયની મહત્તમ મર્યાદા:
ક્રમ ક્ષેત્ર સહાયની રકમની મર્યાદા (રકમ રૂપિયામાં)
૧ ઉદ્યોગ ₹.૧,૨૫,૦૦૦
૨ સેવા ₹.૧,૦૦,૦૦૦
૩ વેપાર જનરલ કેટેગરી શહેરી ₹.૬૦,૦૦૦
ગ્રામ્ય ₹.૭૫,૦૦૦
રીઝર્વ કેટેગરી શહેરી/ ગ્રામ્ય ₹.૮૦,૦૦૦
નોંધ: અંધ કે અપંગ લાભાર્થીના કિસ્સામાં કોઇ પણ ક્ષેત્ર માટે મહત્તમ સહાય ₹.૧,૨૫,૦૦૦/- રહેશે.
🔰🔰બાળ અધિકાર🔰🔰🔰
🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰
*બાળકોએ સમાજનું એક અભિન્ન અંગ છે. તથા તે સમાજનો મહત્વનો હિસ્સો છે. એક સુરક્ષિત, તંદુરસ્ત અને શિક્ષિત બાળક ભવિષ્યમાં સુદ્રઢ સમાજનું નિર્માણ કરે છે. તે ધ્યાને લઇ બાળકોને વિવિધ અધિકારો આપવામાં આવે છે.*
💠👉ગુજરાત રાજય બાળ અધિકાર સરંક્ષણ આયોગ
આ કમિશન આદેશ થી તમામ કાયદા પોલિસીઓ, રાજ્યમાં કાર્યક્રમો, વહીવટી તંત્ર અને પ્રવૃત્તિઓ, નું સંચાલન સરકારી કે એનજીઓ દ્વારા થાય છે
બાળ અધિકારો પરના યુનાઈટેડ નેશન્સ કન્વેન્શન (UNCRC), 1989.
કમિશનરના આદેશ બાળકો ગૌરવ સાથે એક જીવન જીવી અને તેમના અવાજો દરેક સ્તરે અત્યંત ઇમાનદારી અને અગ્રતા સાથે સાંભળ્યું છે તેની ખાતરી કરવા માટે છે. GSCPCR પ્રોત્સાહન અને બાળકો શ્રેષ્ઠ હિતમાં રક્ષણ કરવા માટે પ્રયત્ન કરે છે.
💠🎯👉રાષ્ટ્રીય બાળ સંરક્ષણ આયોગે 14 નવેમ્બર પર બધા શાળાના બાળકોને અપીલ કરી છે કે તે શાળા, છાત્રાવાસ, અનાથાલયો, કિશોર સંપ્રેક્ષણઘર, બાળઘર અને આશ્રમઘર અને બાળકોને સંબંધિત સંસ્થાનોમાં બાળકોના અધિકારોના સંબંધમાં નિબંધ લેખન, વાદ-વિવાદ, અને ચિત્રકળા સ્પર્ધાનું આયોજન કરે. બધી શાળાઓ અને સંબંધિત સંસ્થાઓના પુરસ્કૃત નિબંધ, ચિત્ર, કવિતાઓ તથા અન્ય સામગ્રીને અધ્યક્ષ રાષ્ટ્રીય બાળ અધિકાર સંરક્ષણ આયોગમાં મોકલવા માટે પ્રોત્સાહિત કરવા જોઈએ. આ સામગ્રીને એકઠી કરવી જોઈએ, જેથી કરીને બાળકોના વિચારો અને તેમની ભાવનાઓની અભિવ્યક્તિયોથી મોટી સંખ્યામાં પાઠકો પરિચિત થઈ શકે. આ સમારંભમાં સરકારી સંગઠનો, જનપ્રતિનિધિયો અને અન્ય બાળકોના બીજા મિત્રોને પણ હાજરી આપવા અપીલ કરવી જોઈએ.
રાષ્ટ્રીય બાળ સંરક્ષણ આયોગે દેશની બધી શાળાઓને વિનંતી કરી છે કે બધા વર્ગોમાં સંયુક્ત રાષ્ટ્ર બાળ અધિકાર કંવેંશનના અનુચ્છેદોને વાંચીને સંભળાવવા જોઈએ અને બાળકો સાથે તે પર વિચાર-ગોષ્ઠી કરવી જોઈએ.
સંયુક્ત રાષ્ટ્ર બાળ અધિકારમાં બધા બાળકોને સમાન અધિકાર, પોતાના વિચાર બતાવવાનો અધિકાર, વિકલાંગતાની દશામાં વિશેષ શિક્ષા અને સંભાળ, તેમની મૂળભૂત જરૂરિયાતોને પૂરી કરવાનો અધિકાર, જરૂરી લોકોને સરકાર પાસેથી મદદ લેવાનો અધિકાર, સારુ ભણતર,રમવાનો અને આરામ કરવાનો અધિકાર અને બાળકોને એવા કામથી સંરક્ષણનો અધિકાર જે તેમને નુકશાન પહોંચાડે તેવો હોય, સ્વાસ્થ્ય અને શિક્ષાને માટે ખરાબ હોય, વગેરે વિશે બતાવવામાં આવ્યું છે.*🎯🔰👉બાળકોએ સમાજનું એક અભિન્ન અંગ છે. તથા તે સમાજનો મહત્વનો હિસ્સો છે. એક સુરક્ષિત, તંદુરસ્ત અને શિક્ષિત બાળક ભવિષ્યમાં સુદ્રઢ સમાજનું નિર્માણ કરે છે. તે ધ્યાને લઇ બાળકોને વિવિધ અધિકારો આપવામાં આવે છે. પરંતુ, બાળકો આ અધિકારો મુક્ત રીતે ભોગવી શકે તે માટે અનેક અડચણો ઊભી થતી હોય છે. આ સંદર્ભમાં બાળકના સર્વાંગી વિકાસ માટે બાળ અધિકારના સંરક્ષણની જોગવાઇ કરવી પણ એટલી જ અગત્યની છે.*
*🎯🎯બાળ અધિકારો વિશેની સમજણ👇👇👇👇*
*❓❓❓બાળક’ એટલે કોણ?❓❓*
*⭕️💢આંતરરાષ્ટ્રીય કાયદા મુજબ,‘બાળક’એટલે 18 વર્ષની ઉંમર નીચેનો દરેક માનવી.આ સાર્વત્રિકપણે સ્વીકારેલી બાળકની વ્યાખ્યા છે અને બાળ અધિકારો પરના યુનાઈટેડ નેશન્સ કરાર પરથી આવી છે (UNCRC), મોટાભાગના દેશો દ્વારા પ્રમાણિત અને સ્વીકૃત એક આંતરરાષ્ટ્રીય કાયદાકીય દસ્તાવેજ.*
*ભારતે હંમેશા 18 વર્ષની ઉંમર નીચેના વ્યક્તિઓના વર્ગને વિશિષ્ટ કાયદેસર અસ્તિત્વ તરીકે માન્ય કર્યા છે.*
*👉આ ચોક્કસપણે છે જે લોકો વોટ કરી શકે કે ડ્રાયવીંગ લાયસન્સ મેળવી શકે અથવા કાયદાકીય કરારોમાં દાખલ થઈ શકે તે માત્ર ત્યારે જ જ્યારે તેઓ 18 વર્ષની ઉંમર પૂર્ણ કરે.18 વર્ષની ઉંમરની નીચેની છોકરીના લગ્ન અને 21 વર્ષની ઉંમર નીચેના છોકરાના લગ્નને બાળ લગ્ન અટકાયત કાયદો 1929 હેઠળ અટકાવવામાં આવે છે. તદુપરાંત,1992માં UNCRCને માન્ય કર્યા પછી, ભારતે બાળ ન્યાય પરના તેના કાયદાઓને બદલી નાખ્યા તે ખાતરી કરવા કે 18 વર્ષની નીચેની ઉંમરનો દરેક વ્યક્તિ,જેને સંભાળ અને રક્ષણની જરૂર છે, તે રાજ્ય પાસેથી તે મેળવવાનો હકદાર છે.*
*જો કે,બીજા કાયદાઓ છે જે બાળકને ભિન્ન રીતે વ્યાખ્યાયિત કરે છે અને UNCRC સાથે હજી તેઓને અનુકરણમાં લાવવાના બાકી છે. પણ,આગળ જણાવ્યા મુજબ,પરિપક્વતાની ઉંમરની કાયદાકીય કબૂલાત છોકરીઓ માટેની 18 વર્ષની અને છોકરાઓની માટેની 21 વર્ષની છે.*
*💠👉આનો મતલબ તમારા ગામ/નગર/શહેરના 18 વર્ષની ઉંમર નીચેના દરેક વ્યક્તિઓને બાળકની જેમ વર્તવા જોઈએ અને તેને તમારી સહાય અને ટેકાની જરૂર છે.*
*વ્યક્તિને ‘બાળક’ વ્યક્તિની ‘ઉંમર’ બનાવે છે.જો 18 વર્ષની અંદરનો વ્યક્તિ લગ્ન કરે અને જો તેના/તેણીના પોતાના બાળકો હોય તો પણ,તે/તેણીને આંતરરાષ્ટ્રીય ધોરણો મુજબ બાળક માનવામાં આવશે.*
*👇👇👇મહત્વના મુદ્દાઓ👇👇👇*
👉18 વર્ષની ઉંમર નીચેના તમામ વ્યક્તિઓ બાળક છે.
👉બાળપણ એ એવી પ્રક્રિયા છે જેમાંથી દરેક માનવી પસાર થાય છે.
👉બાળપણ દરમિયાન બાળકોને વિવિધ અનુભવો થાય છે.
👉દુરૂપયોગ અને શોષણથી તમામ બાળકોને બચાવવાની જરૂર છે.
*❓❓❓બાળકોને શા માટે વિશિષ્ટ કાળજીની જરૂર પડે છે?❔❓❔*
તેઓ જે પરિસ્થિતિ હેઠળ જીવે છે તે માટે બાળકો પુખ્તો કરતા વધારે જુદી હોય છે.
તેથી,સરકાર અને સમાજની ક્રિયા અને નિષ્ક્રિયતા દ્વારા તેઓ ઉંમરના બીજા વર્ગો કરતા વધારે અસરગ્રસ્ત થાય છે.
આપણા જેવા મોટાભાગના સમાજોમાં,અવલોકનનો દ્દઢ કરે છે કે બાળકો તેમના વડિલોની સંપત્તિ છે,અથવા રચનામાં પુખ્તો છે,અથવા સમાજને યોગદાન આપવા માટે હજી તૈયાર નથી.
બાળકો વ્યક્તિ જેવા દેખાતા નથી જેને તેનું પોતાનું મગજ છે,વ્યક્ત કરવા માટે અવલોકનો છે,પસંદગી કરવાની ક્ષમતા છે અને નિર્ણય કરવાની આવડત છે.
પુખ્તો દ્વારા માર્ગદર્શન મળવાને બદલે,પુખ્તો તેમના જીવનના નિર્ણયો કરે છે.
બાળકો પાસે ના મત છે કે ના રાજકીય પ્રભાવ અને તેમની પાસે અલ્પ આર્થિક બળ છે. ઉપરાંત ઘણીવાર,તેમના અવાજોને સાંભળવામાં આવતા નથી.
બાળકો શોષણ અને દુરૂપયોગને સવિશેષરૂપે જુદા હોય છે.
🎯👁🗨🔰બાળકોના અધિકારો કયા છે?❓❔❓
⭕️💢બહાલી આપ્યા પછી આપણે માન્ય કરેલા આંતરરાષ્ટ્રીય કાયદાકીય દસ્તાવેજો અને આપણા દેશને સંચાલિત કરતા કાયદાઓ દ્વારા પ્રત્યાભૂત ધોરણો અને હકોને 18 વર્ષની ઉંમર નીચેના તમામ વ્યક્તિઓ હકદાર છે.
💢💢💢ભારતીય બંધારણ⭕️⭕️⭕️
🔰ભારતીય બંધારણ તમામ બાળકો માટે નિશ્ચિત અધિકારો માન્ય કરે છે,જે ખાસ કરીને તેમના માટે સમાવિષ્ટ કરવામાં આવ્યા છે.તેમાં સમાવેશ થાય છે:
*💠👉6-14 વર્ષની ઉંમરના વર્ગના તમામ બાળકોને સ્વતંત્ર અને ફરજીયાત પ્રારંભિક શિક્ષણનો અધિકાર (લેખ 21 A).*
*🎯👉14 વર્ષની ઉંમર સુધી કોઈપણ જોખમી નોકરીથી સંરક્ષિત થવાનો અધિકાર (લેખ 24).*
🔘👉તેમની ઉંમર કે તેમની ક્ષમતાને અનુપયુક્ત વ્યવસાયોમાં દાખલ થવા માટે આર્થિક અનિવાર્યતા દ્વારા થતી જબરદસ્તી અને દુરૂપયોગથી સંરક્ષણ મેળવવાનો અધિકાર (લેખ 39(e)).
🔘👉સ્વતંત્રતા અને ગૌરવની સ્થિતિઓમાં અને શોષણ અને નૈતિક અને ભૌતિક સ્વચ્છંદો સામે બાળપણ અને યુવાવસ્થાની સલામત સુરક્ષામાં સ્વસ્થ રીતે વિકસિત થવા માટેની સમાન તકો અને સુવિધાઓ માટેનો અધિકાર. (લેખ 39 (f)).
*💠👉આ સિવાય બીજો કોઈપણ પુખ્ત સ્ત્રી કે પુરૂષની જેમ જ,તેમને ભારતના સમાન નાગરિકો તરીકેના અધિકારો છે:👇👇*
👉સમાનતાનો અધિકાર (લેખ 14).
👉ભેદભાવ સામેનો અધિકાર (લેખ 15).
👉વ્યક્તિગત સ્વાતંત્ર્યતા અને કાયદામાન્ય કાર્યવાહીનો અધિકાર(લેખ 21).
👉ગેરકાયદેસર વ્યાપારથી અને બળજબરીપૂર્વકની બંધવા મજૂરીથી સંરક્ષિત થવાનો અધિકાર (લેખ 23).
👉લોકોના નબળા વિભાગોને સામાજીક અન્યાય અને શોષણના તમામ પ્રકારોથી બચવાનો અધિકાર (લેખ 46).
🔘રાજ્યે કરવું જોઈએ:
મહિલાઓ અને બાળકો માટે ખાસ જોગવાઈઓ કરવી જોઈએ (લેખ 15 (3)).
સગીરોના હિતોનું સંરક્ષણ કરવું જોઈએ (લેખ 29).
લોકાના નબળા વિભાગોના શિક્ષણાત્મક હિતોને બઢતી આપવી જોઈએ (લેખ 46).
તેની જનતાના જીવનધોરણ અને પોષણ સ્તરને વધારવું જોઈએ અને જનતાના સ્વાસ્થયમાં સુધારો લાવવો જોઈએ (લેખ 47).
બંધારણ સિવાય,બાળકો માટે ખાસ કરીને બનાવેલા કેટલાયે કાયદાઓ છે. જવાબદાર શિક્ષકો અને નાગરિકો તરીકે,તમે તેઓથી અને તેમના મહત્વથી માહિતગાર થાઓ તે યથાર્થ છે.આ પુસ્તિકાના વિવિધ વિભાગોમાં સંબંધિત મુદ્દાઓની સાથે તેમનું વર્ણન કરવામાં આવ્યુ છે.
⭕️👉બાળકોના અધિકારો પરનો યુનાઈટેડ નેશન્સ કરાર બાળકો માટેના તમામ આંતરરાષ્ટ્રીય કાયદાઓમાં સૌથી મહત્વપૂર્ણ છે બાળકોના અધિકારો પરનો યુનાઈટેડ નેશન્સ કરાર,પ્રચલિત રીતે તેને CRC કહેવાય છે. આ આપણા ભારતીય બંધારણ અને કાયદાઓ સાથે મળીને બાળકોને કયા અધિકારો હોવા જ જોઈએ તે નિર્ધારિત કરે છે.
*🎯💠👉બાળકોના અધિકારો પરનો UN કરાર શું છે?❓❓❓❓❓*
*કોઈપણ ઉંમરને બેફિકર,માનવીય અધિકારો બાળકો સમાવિષ્ટ તમામ વ્યક્તિઓ માટે છે.જોકે,તેમના વિશિષ્ટ દરજ્જાને કારણે-જેનાથી બાળકોને પુખ્તોથી વધારાની સુરક્ષા અને માર્ગદર્શનની જરૂર પડે છે-બાળકોના પોતાના પણ ખાસ અધિકારો છે.તેઓને બાળકોના અધિકારો કહેવાય છે અને તેઓને બાળ અધિકારો પરના યુનાઈટેડ નેશન્સ કરાર(CRC)માં સ્થાપિત કરવામાં આવ્યા છે.*
*🎯👉બાળ અધિકારો પરના યુનાઈટેડ નેશન્સ કરાર(CRC) મહત્વપૂર્ણ લક્ષણો
18 વર્ષની ઉંમર સુધીના છોકરા અને છોકરીઓ બન્નેને લાગુ પડે છે,જો તેઓ લગ્ન કરેલા હોય કે તેમના પોતાના બાળકો હોય તો પણ.*
*આ કરાર ‘બાળકના શ્રેષ્ઠ હિતો’ અને ’અભેદભાવ’ અને ’બાળકોના દૃષ્ટિકોણોનો આદર’ના સિદ્ધાંતો દ્વારા માર્ગદર્શિત છે.*
👉તે પરિવારના મહત્વ અને બાળકોનો વિકાસ અને સ્વસ્થ વૃદ્ધિ ઉપજાવી શકે તેવા વાતાવરણના નિર્માણની આવશ્યકતા પર ભાર મૂકે છે.
👉બાળકોને સમાજમાં નિષ્પક્ષ અને ન્યાયસંગત વ્યવહાર મળે તે માટેની ખાતરી આપવા અને તેમને સન્માન આપવાની રાજ્યને ફરજ પાડે છે.
👉તે નાગરીક,રાજકીય,સામાજીક,આર્થિક અને સાંસ્કૃતિક અધિકારોના ચાર સમૂહો પર ધ્યાન દોરે છે:
જીવન
સંરક્ષણ
વિકાસ
સહભાગિતા
જીવનના અધિકારોમાં સમાવેશ થાય છે
જીવનનો અધિકાર
ઉચ્ચત્તમ ઉપલભ્ય સ્વાસ્થય ધોરણો
પોષણ
જીવન માટેનું પર્યાપ્ત ધોરણ
નામ અને રાષ્ટ્રીયતા
👉વિકાસના અધિકારોમાં સમાવેશ થાય છે
શિક્ષણનો અધિકાર
બાળપણ સંભાળ અને વિકાસમાં ટેકો
સામાજીક સુરક્ષા
નવરાશ,મનોરંજન અને સાંસ્કૃતિક પ્રવૃતિઓનો અધિકાર
સંરક્ષણના અધિકારમાં નિમ્નલિખિત તમામથી મળેલી સ્વતંત્રતાનો સમાવેશ થાય છે
શોષણ
દુર્વ્યવહાર
અમાનવીય અને અપમાનજનક વ્યવહાર
ઉપેક્ષા વિશિષ્ટ પરિસ્થિતીઓમાં જેવી કે અપંગતા ઈત્યાદિ.માં આપાતકાલીન અને સશસ્ત્ર યુદ્ધોની પરિસ્થિતીઓમાં વિશેષ સંરક્ષણ સહભાગિતાના અધિકારોમાં સમાવેશ થાય છે બાળકોના દૃષ્ટિકોણનો આદર અભિવ્યક્ત કરવાની સ્વતંત્રતા
યોગ્ય માહિતી માટેની અભિગમ્યતા
વિચારો,અંતરાત્મા અને ધર્મની સ્વતંત્રતા
તમામ અધિકારો એકબીજાને આધારિત છે અને અવિભાજીત છે.જોકે,તેમની પ્રકૃતિના કારણે તમામ અધિકારોને વિભાજીત કરવામાં આવે છે:
👉તત્કાલીન અધિકારો(નાગરી અને રાજકીય અધિકારો) જેમાં અમુક વસ્તુઓ જેવી કે ભેદભાવ,દંડ,ગુનાખોરીના પ્રકરણોમાં નિષ્પક્ષ સુનાવણી અને બાળ ન્યાયનાઅલગ તંત્રનો અધિકાર,
⭕️💢બહાલી આપ્યા પછી આપણે માન્ય કરેલા આંતરરાષ્ટ્રીય કાયદાકીય દસ્તાવેજો અને આપણા દેશને સંચાલિત કરતા કાયદાઓ દ્વારા પ્રત્યાભૂત ધોરણો અને હકોને 18 વર્ષની ઉંમર નીચેના તમામ વ્યક્તિઓ હકદાર છે.
💢💢💢ભારતીય બંધારણ⭕️⭕️⭕️
🔰ભારતીય બંધારણ તમામ બાળકો માટે નિશ્ચિત અધિકારો માન્ય કરે છે,જે ખાસ કરીને તેમના માટે સમાવિષ્ટ કરવામાં આવ્યા છે.તેમાં સમાવેશ થાય છે:
*💠👉6-14 વર્ષની ઉંમરના વર્ગના તમામ બાળકોને સ્વતંત્ર અને ફરજીયાત પ્રારંભિક શિક્ષણનો અધિકાર (લેખ 21 A).*
*🎯👉14 વર્ષની ઉંમર સુધી કોઈપણ જોખમી નોકરીથી સંરક્ષિત થવાનો અધિકાર (લેખ 24).*
🔘👉તેમની ઉંમર કે તેમની ક્ષમતાને અનુપયુક્ત વ્યવસાયોમાં દાખલ થવા માટે આર્થિક અનિવાર્યતા દ્વારા થતી જબરદસ્તી અને દુરૂપયોગથી સંરક્ષણ મેળવવાનો અધિકાર (લેખ 39(e)).
🔘👉સ્વતંત્રતા અને ગૌરવની સ્થિતિઓમાં અને શોષણ અને નૈતિક અને ભૌતિક સ્વચ્છંદો સામે બાળપણ અને યુવાવસ્થાની સલામત સુરક્ષામાં સ્વસ્થ રીતે વિકસિત થવા માટેની સમાન તકો અને સુવિધાઓ માટેનો અધિકાર. (લેખ 39 (f)).
*💠👉આ સિવાય બીજો કોઈપણ પુખ્ત સ્ત્રી કે પુરૂષની જેમ જ,તેમને ભારતના સમાન નાગરિકો તરીકેના અધિકારો છે:👇👇*
👉સમાનતાનો અધિકાર (લેખ 14).
👉ભેદભાવ સામેનો અધિકાર (લેખ 15).
👉વ્યક્તિગત સ્વાતંત્ર્યતા અને કાયદામાન્ય કાર્યવાહીનો અધિકાર(લેખ 21).
👉ગેરકાયદેસર વ્યાપારથી અને બળજબરીપૂર્વકની બંધવા મજૂરીથી સંરક્ષિત થવાનો અધિકાર (લેખ 23).
👉લોકોના નબળા વિભાગોને સામાજીક અન્યાય અને શોષણના તમામ પ્રકારોથી બચવાનો અધિકાર (લેખ 46).
🔘રાજ્યે કરવું જોઈએ:
મહિલાઓ અને બાળકો માટે ખાસ જોગવાઈઓ કરવી જોઈએ (લેખ 15 (3)).
સગીરોના હિતોનું સંરક્ષણ કરવું જોઈએ (લેખ 29).
લોકાના નબળા વિભાગોના શિક્ષણાત્મક હિતોને બઢતી આપવી જોઈએ (લેખ 46).
તેની જનતાના જીવનધોરણ અને પોષણ સ્તરને વધારવું જોઈએ અને જનતાના સ્વાસ્થયમાં સુધારો લાવવો જોઈએ (લેખ 47).
બંધારણ સિવાય,બાળકો માટે ખાસ કરીને બનાવેલા કેટલાયે કાયદાઓ છે. જવાબદાર શિક્ષકો અને નાગરિકો તરીકે,તમે તેઓથી અને તેમના મહત્વથી માહિતગાર થાઓ તે યથાર્થ છે.આ પુસ્તિકાના વિવિધ વિભાગોમાં સંબંધિત મુદ્દાઓની સાથે તેમનું વર્ણન કરવામાં આવ્યુ છે.
⭕️👉બાળકોના અધિકારો પરનો યુનાઈટેડ નેશન્સ કરાર બાળકો માટેના તમામ આંતરરાષ્ટ્રીય કાયદાઓમાં સૌથી મહત્વપૂર્ણ છે બાળકોના અધિકારો પરનો યુનાઈટેડ નેશન્સ કરાર,પ્રચલિત રીતે તેને CRC કહેવાય છે. આ આપણા ભારતીય બંધારણ અને કાયદાઓ સાથે મળીને બાળકોને કયા અધિકારો હોવા જ જોઈએ તે નિર્ધારિત કરે છે.
*🎯💠👉બાળકોના અધિકારો પરનો UN કરાર શું છે?❓❓❓❓❓*
*કોઈપણ ઉંમરને બેફિકર,માનવીય અધિકારો બાળકો સમાવિષ્ટ તમામ વ્યક્તિઓ માટે છે.જોકે,તેમના વિશિષ્ટ દરજ્જાને કારણે-જેનાથી બાળકોને પુખ્તોથી વધારાની સુરક્ષા અને માર્ગદર્શનની જરૂર પડે છે-બાળકોના પોતાના પણ ખાસ અધિકારો છે.તેઓને બાળકોના અધિકારો કહેવાય છે અને તેઓને બાળ અધિકારો પરના યુનાઈટેડ નેશન્સ કરાર(CRC)માં સ્થાપિત કરવામાં આવ્યા છે.*
*🎯👉બાળ અધિકારો પરના યુનાઈટેડ નેશન્સ કરાર(CRC) મહત્વપૂર્ણ લક્ષણો
18 વર્ષની ઉંમર સુધીના છોકરા અને છોકરીઓ બન્નેને લાગુ પડે છે,જો તેઓ લગ્ન કરેલા હોય કે તેમના પોતાના બાળકો હોય તો પણ.*
*આ કરાર ‘બાળકના શ્રેષ્ઠ હિતો’ અને ’અભેદભાવ’ અને ’બાળકોના દૃષ્ટિકોણોનો આદર’ના સિદ્ધાંતો દ્વારા માર્ગદર્શિત છે.*
👉તે પરિવારના મહત્વ અને બાળકોનો વિકાસ અને સ્વસ્થ વૃદ્ધિ ઉપજાવી શકે તેવા વાતાવરણના નિર્માણની આવશ્યકતા પર ભાર મૂકે છે.
👉બાળકોને સમાજમાં નિષ્પક્ષ અને ન્યાયસંગત વ્યવહાર મળે તે માટેની ખાતરી આપવા અને તેમને સન્માન આપવાની રાજ્યને ફરજ પાડે છે.
👉તે નાગરીક,રાજકીય,સામાજીક,આર્થિક અને સાંસ્કૃતિક અધિકારોના ચાર સમૂહો પર ધ્યાન દોરે છે:
જીવન
સંરક્ષણ
વિકાસ
સહભાગિતા
જીવનના અધિકારોમાં સમાવેશ થાય છે
જીવનનો અધિકાર
ઉચ્ચત્તમ ઉપલભ્ય સ્વાસ્થય ધોરણો
પોષણ
જીવન માટેનું પર્યાપ્ત ધોરણ
નામ અને રાષ્ટ્રીયતા
👉વિકાસના અધિકારોમાં સમાવેશ થાય છે
શિક્ષણનો અધિકાર
બાળપણ સંભાળ અને વિકાસમાં ટેકો
સામાજીક સુરક્ષા
નવરાશ,મનોરંજન અને સાંસ્કૃતિક પ્રવૃતિઓનો અધિકાર
સંરક્ષણના અધિકારમાં નિમ્નલિખિત તમામથી મળેલી સ્વતંત્રતાનો સમાવેશ થાય છે
શોષણ
દુર્વ્યવહાર
અમાનવીય અને અપમાનજનક વ્યવહાર
ઉપેક્ષા વિશિષ્ટ પરિસ્થિતીઓમાં જેવી કે અપંગતા ઈત્યાદિ.માં આપાતકાલીન અને સશસ્ત્ર યુદ્ધોની પરિસ્થિતીઓમાં વિશેષ સંરક્ષણ સહભાગિતાના અધિકારોમાં સમાવેશ થાય છે બાળકોના દૃષ્ટિકોણનો આદર અભિવ્યક્ત કરવાની સ્વતંત્રતા
યોગ્ય માહિતી માટેની અભિગમ્યતા
વિચારો,અંતરાત્મા અને ધર્મની સ્વતંત્રતા
તમામ અધિકારો એકબીજાને આધારિત છે અને અવિભાજીત છે.જોકે,તેમની પ્રકૃતિના કારણે તમામ અધિકારોને વિભાજીત કરવામાં આવે છે:
👉તત્કાલીન અધિકારો(નાગરી અને રાજકીય અધિકારો) જેમાં અમુક વસ્તુઓ જેવી કે ભેદભાવ,દંડ,ગુનાખોરીના પ્રકરણોમાં નિષ્પક્ષ સુનાવણી અને બાળ ન્યાયનાઅલગ તંત્રનો અધિકાર,
જીવનનો અધિકાર,રાષ્ટ્રીયતાનો અધિકાર,પરિવાર સાથે પુન:એકીકરણનો અધિકાર.
મોટાભાગના સંરક્ષણ અધિકારો તત્કાલીન અધિકારોના પ્રકારોમાં આવે છે અને તેથી તત્કાળ કાળજી અને હસ્તક્ષેપની માંગણી કરે છે.
સુધારણાત્મક અધિકારો (આર્થિક,સામાજીક અને સાંસ્કૃતિક અધિકારો), જેમાં સ્વાસ્થય અને શિક્ષણનો અને પ્રથમ પ્રકારમાં આવૃત થયેલા ન હોય તે અધિકારોનો સમાવેશ થાય છે
તેઓને CRCમાં લેખ 4 હેઠળ માન્ય કરવામાં આવે છે, જે વર્ણવે છે:
“આર્થિક,સામાજીક અને સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમો વિશે,રાજ્ય પક્ષોએ ઉપલબ્ધ સ્ત્રોતોની અધિકત્તમ મર્યાદા સુધી અને,જ્યારે પણ જરૂર હોય ત્યારે આંતરરાષ્ટ્રીય સહાય રૂપરેખની અંદર આવા પગલા ઉપાડવા જોઈએ.”
🙏🙏🙏🙏🙏🙏🙏🙏🙏🙏🙏
🔰બાળકલ્યાણ માટે યોજનાઓ 🔰🔰
👉બાળ સંરક્ષણ ગૃહ
👉ચીલ્ડ્રન હોમ્સ/ સ્પેશ્યલ હોમ્સ
👉પશ્ચાદ્દવર્તી સેવાઓ
👉ઉછેર / દતકની કાર્યવાહી
👉બાળ માર્ગદર્શન કેન્દ્રો અને બાળ ગુનેગાર નિવારણ કેન્દ્રો
👉રાજ્ય પારિતોષિક (નિયામકશ્રી, સમાજ સુરક્ષા)
👉રાષ્ટ્રીય પારિતોષિક (નિયામકશ્રી, સમાજ સુરક્ષા)
👉ગુજરાત રાજય બાળ સંરક્ષણ મંડળ
👉સ્ટ્રીટ ચિલ્ડ્રન યોજના
👉શિશુ ગૃહો
👉ઘોડિયાઘર
👉અનાથ આશ્રમ
👉પાલક માતા-પિતાની યોજના
👉સંકલિત બાળ સુરક્ષા યોજના(ICPS)
👉બાળ સંરક્ષણ ગૃહ
👉ચીલ્ડ્રન હોમ્સ/ સ્પેશ્યલ હોમ્સ
👉પશ્ચાદ્દવર્તી સેવાઓ
👉ઉછેર / દતકની કાર્યવાહી
👉બાળ માર્ગદર્શન કેન્દ્રો અને બાળ ગુનેગાર નિવારણ કેન્દ્રો
👉રાજ્ય પારિતોષિક (નિયામકશ્રી, સમાજ સુરક્ષા)
👉રાષ્ટ્રીય પારિતોષિક (નિયામકશ્રી, સમાજ સુરક્ષા)
👉ગુજરાત રાજય બાળ સંરક્ષણ મંડળ
👉સ્ટ્રીટ ચિલ્ડ્રન યોજના
👉શિશુ ગૃહો
👉ઘોડિયાઘર
👉અનાથ આશ્રમ
👉પાલક માતા-પિતાની યોજના
👉સંકલિત બાળ સુરક્ષા યોજના(ICPS)
*🏠🏠🏡બાળ સંરક્ષણ ગૃહ🏡🏡🏡*
બાળ સંરક્ષણ ગૃહ એ બાળકો માટેની ટૂંકા ગાળાની સંભાળ રાખતી સંસ્થા છે. જયાં બાળકોને સામાન્ય શિક્ષણ તાલીમ આપી ટૂંકાગાળામાં જ તેમનું પુનઃસ્થાપન કરવામાં આવે છે. તેઓના વસવાટ દરમ્યાન મફત ભોજન, કપડાં/બિસ્તર તથા રમત-ગમત, તબીબી સવલત અને મનોરંજનની સુવિધાઓ પુરી પાડવામાં આવે છે.
*🏚🏚ચીલ્ડ્રન હોમ્સ/ સ્પેશ્યલ હોમ્સ*
જુવેનાઇલ જસ્ટીસ (કેર એન્ડ પ્રોટેકશન ઓફ ચિલ્ડ્રન) એકટ ર૦૦૦ સુધારો ૨૦૦૬ હેઠળ લાંબા સમય તેમજ ટુંકા સમય માટે સંભાળ અને રક્ષણ માટેની જરૂરીયાતવાળા બાળકોને ચીલ્ડ્રન હોમ્સ ખાતે તથા કાયદા સાથે સંઘર્ષ વાળા બાળકોને ઓબ્ઝર્વેશન હોમ ખાતે ૧૮ વર્ષની ઉંમર સુધી પ્રવેશ આપવામાં આવે છે. એ જ રીતે કાયદા સાથે સંઘર્ષ વાળા બાળકો અને બાળાઓને તેઓને માટે રાજકોટ ખાતે સ્થપાયેલ અલગ અલગ સ્પે. હોમમાં જુવેનાઇલ જસ્ટીસ બોર્ડના આદેશ દ્વારા મોકલી આપવામાં આવે છે.
આ સંસ્થાઓમાં પ્રાથમિક, માધ્યમિક શિક્ષણ ઉપરાંત બાળકોને ભોજન, કપડા, આરોગ્ય સંબંધી સુવિધા, મનોરંજન, રમતગમત, યોગ તેમજ ગુજરાત રાજ્ય ટેકનીકલ સ્કૂલ બોર્ડ દ્વારા માન્ય થયેલ વિવિધ તાલીમ કોર્સ તેમજ પ્રવર્તમાન પ્રવાહ મુજબના તાલીમ કોર્સની સુવિધાઓ પણ પુરી પાડવામાં આવે છે. આ સંસ્થાઓમાં અપાતી સર્વે સુવિધાઓ વિનામૂલ્યે આપવામાં આવે છે.
*🏚🏚🏚પશ્ચાદ્દવર્તી સેવાઓ🏚🏚*
બાળકોની પશ્ચાદ્દવર્તી સંભાળ માટે પણ કાળજી રાખવામાં આવે છે. જુવેનાઇલ હોમ્સ, સ્પે. હોમ તેમજ ફીટપર્સન સંસ્થાઓમાંથી મુદત પુરી થતાં નિરાધાર ધરવિહોણા, વધુ અભ્યાસ અને તાલીમ માટે આશ્રયની જરૂરીયાતવાળા છોકરા / છોકરીઓ માટે પશ્ચાદ્દવર્તી સેવા સંસ્થાઓ જેવી કે છોકરાઓ માટે પુરૂષ આશ્રયગૃહ, રાજકોટ, જિલ્લા આશ્રય ગૃહ, અમદાવાદ તથા આફટર કેર હોસ્ટેલ, વડોદરા, તેમજ બાળાઓ માટે નારી સંરક્ષણ કેન્દ્રો તેમજ નારી સંરક્ષણ ગૃહો એમ કુલ ૧૩ સરકારી સંસ્થાઓ રાજ્યમાં કાર્યરત છે.
👉આ સંસ્થાઓમાં આશ્રય મેળવી રહેલ અંતેવાસીઓને ૨૧ વર્ષ સુધી રાખવાની જોગવાઇ છે પરંતુ પુનઃસ્થાપન માટે જો વધુ સમયની જરૂરીયાત જણાય તો કમિટીની ભલામણ અનુસાર નિયામક સમાજ સુરક્ષા સમય વધારો મંજૂર કરી શકે છે.
*🎯ઉછેર / દતકની કાર્યવાહી👇👇*
ગુજરાત રાજયમાં ૦ થી ૬ વર્ષની ઉંમરનાં અનાથ, નિરાધાર બાળકોને વહેલી તકે પુનઃસ્થાપિત કરવા માટે જરૂરીયાતમંદ વાલીઓ કે જેમને પોતાના બાળકો નથી. તેવા દંપતિઓને આ અનાથ બાળકો ઉછેર/દતકમાં આપવામાં આવે છે. રાજયમાં કુલ-૯ સરકારી સંસ્થા અને ૧૦ સ્વૈચ્છિક સંસ્થાઓ આવા અનાથ બાળકોને દેશમાં તથા ૪ સ્વૈચ્છિક સંસ્થાઓને પરદેશમાં બાળકોને દત્તક આપવાની કામગીરી કરવા માટે ગુજરાત સરકાર દ્વારા તથા ભારત સરકાર દ્વારા માન્યતા આપવામાં આવેલ છે. સમગ્ર દેશમાં નિયંત્રણ રાખવા માટે સેન્ટ્રલ એડોપ્શન રીસોર્સ ઓથોરીટીની રચના ભારત સરકાર દ્વારા કરવામાં આવેલ છે.
સેન્ટ્રલ એડોપ્શન રીસોર્સ ઓથોરીટી *"કારા"* દ્વારા તથા નામદાર સુપ્રિમ કોર્ટ તેમજ નામદાર હાઈકોર્ટ દ્વારા વખતોવખત આપવામાં આવેલ માર્ગદર્શક સુચનાઓ મુજબ ઉછેર/દત્તકની કામગીરી હાથ ધરાય છે. બાળકને ઉછેરમાં લેવા ઈચ્છનાર અરજદાર દંપતિની આર્થિક,કૌટુંબિક, સામાજિક, વૈઘકિય, શૈક્ષણિક વગેરે તમામ પાસાઓની ચકાસણી કરી બાળકોનો યોગ્ય ઉછેર કરવા માટે અરજદાર દંપતિ યોગ્ય છે કે કેમ ? તે ઘ્યાને લઈ ચાઇલ્ડ વેલ્ફેર કમીટીના આદેશથી બાળકોને ઉછેરમાં આપવામાં આવે છે. ત્યારબાદ હિન્દુ એડોપ્શન એકટ અથવા ગાર્ડીયન એન્ડ વોર્ડઝ એકટ અથવા જુવેનાઈલ જસ્ટીસ એકટ ૨૦૦૦(સુધારો ૨૦૦૬) હેઠળ દત્તક આપવાની કાર્યવાહી હાથ ધરવામાં આવે છે.
👇👇સંસ્થા માથી મુકત થતા બાળકો માટે, પુનઃર્વસનની યોજના.
૧) સાધન સહાય
સંસ્થા માથી મુકત થતા બાળકોને સ્વરોજગાર મળી રહે તે માટે સાધન સહાય ની યોજના અમલમા છે. આ યોજનામા રૂા. ૧૦,૦૦૦ સુધીની કિંમત ની મર્યાદામા બાળકે મેળવેલ તાલીમને અનુરૂપ સાધન સ્વરૂપે સહાય આપવામા આવે છે
ર) અનાથ બાળકોના ઉચ્ચતર વધારાના શિક્ષણ માટે શિષ્ય વૃતિ (સ્કોલરશિપ્) ની યોજના
સંસ્થામા ઉછરતા અનાથ બાળકો કે જેઓ ઉચ્ચ શિક્ષણ પ્રતિ રૂચી દર્શાવતા હોય તેઓને પ્રોત્સાહન આપવા માટેની યોજના છે.એસ.એસ.સી અને તે પછીના ઉચ્ચતર શિક્ષણ માટેની અરજી સમાજ સુરક્ષા ખાતા દવારા ચકાસી મંજુર કરવામાં આવે છે.
૩) એચ.આઇ.વી પોઝીટીવ એઇડસ ના કારણે અનાથ નિરાધાર થયેલ બાળકોને આશ્રય શિષ્યવૃતિ આપવાની યોજના
એચ.આઇ.વી. પોઝીટીવ એઇડસ ને કારણે અનાથ નિરાધાર થયેલ બાળકોને આશ્રય શિષ્યવૃતિ આપવા નવી બાબતની વહિવટી મંજુરી મળેલ છે. બાળક અથવા તેના માતાપિતા અથવા બંન્ને એચ.આઇ.વી પોઝીટીવ થી પિડાતા હોવાનુ સિવીલ હોસ્પીટલ કે , ગુજરાત એઇડસ કંટ્રોલ સોસાયટીનુ પ્રમાણ-પત્ર રજુ કરેથી સહાય મળવાની છે. બાળકે શાળાના આચાર્યશ્રીનુ તથા દર વર્ષે ઉતિર્ણ થવા હોવા અંગેનુ પ્રમાણ-પત્ર રજુ કરવાનુ રહેશે. (ઠરાવની નકલ સામેલ છે.)
[9/14, 5:45 PM] યુયુત્સુ⚔યુવરાજસિંહજાડેજા: Yuvirajsinh Jadeja:
*🕋⛩🕋પાલક માતા-પિતાની યોજના🕋*
આયોજના નો મુળ હેતુ સંસ્થા મા દાખલ થયેલ નાની વયના અનાથ બાળક જે પાલક માતા-પિતાની સાર સંભાળ હેઠળ સોંપી તેઓને ઘર જેવુ વાતાવરણ મેળવી આપવાનુ છે. ૦ થી ૬ વર્ષની વયના અનાથ બાળકો કે જેઓને દતક ઉછેરમા આપી શકાયેલ નથી. તેવા બાળકો તેમજ સહાયરૂપ કિસ્સામા ૧ર વર્ષની ઉમરના બાળકના પાલક માતા-પિતાને ખાસ કેસમાં ૧૪ વર્ષની વય પુરી કરે ત્યાં સુધી માસીક રૂપીયા ૩,૦૦૦/-ની માસીક સહાય સાર સંભાળ રાખતા માતા-પિતાને ચુકવવામા આવે છે.
બાળ સંરક્ષણ ગૃહ એ બાળકો માટેની ટૂંકા ગાળાની સંભાળ રાખતી સંસ્થા છે. જયાં બાળકોને સામાન્ય શિક્ષણ તાલીમ આપી ટૂંકાગાળામાં જ તેમનું પુનઃસ્થાપન કરવામાં આવે છે. તેઓના વસવાટ દરમ્યાન મફત ભોજન, કપડાં/બિસ્તર તથા રમત-ગમત, તબીબી સવલત અને મનોરંજનની સુવિધાઓ પુરી પાડવામાં આવે છે.
*🏚🏚ચીલ્ડ્રન હોમ્સ/ સ્પેશ્યલ હોમ્સ*
જુવેનાઇલ જસ્ટીસ (કેર એન્ડ પ્રોટેકશન ઓફ ચિલ્ડ્રન) એકટ ર૦૦૦ સુધારો ૨૦૦૬ હેઠળ લાંબા સમય તેમજ ટુંકા સમય માટે સંભાળ અને રક્ષણ માટેની જરૂરીયાતવાળા બાળકોને ચીલ્ડ્રન હોમ્સ ખાતે તથા કાયદા સાથે સંઘર્ષ વાળા બાળકોને ઓબ્ઝર્વેશન હોમ ખાતે ૧૮ વર્ષની ઉંમર સુધી પ્રવેશ આપવામાં આવે છે. એ જ રીતે કાયદા સાથે સંઘર્ષ વાળા બાળકો અને બાળાઓને તેઓને માટે રાજકોટ ખાતે સ્થપાયેલ અલગ અલગ સ્પે. હોમમાં જુવેનાઇલ જસ્ટીસ બોર્ડના આદેશ દ્વારા મોકલી આપવામાં આવે છે.
આ સંસ્થાઓમાં પ્રાથમિક, માધ્યમિક શિક્ષણ ઉપરાંત બાળકોને ભોજન, કપડા, આરોગ્ય સંબંધી સુવિધા, મનોરંજન, રમતગમત, યોગ તેમજ ગુજરાત રાજ્ય ટેકનીકલ સ્કૂલ બોર્ડ દ્વારા માન્ય થયેલ વિવિધ તાલીમ કોર્સ તેમજ પ્રવર્તમાન પ્રવાહ મુજબના તાલીમ કોર્સની સુવિધાઓ પણ પુરી પાડવામાં આવે છે. આ સંસ્થાઓમાં અપાતી સર્વે સુવિધાઓ વિનામૂલ્યે આપવામાં આવે છે.
*🏚🏚🏚પશ્ચાદ્દવર્તી સેવાઓ🏚🏚*
બાળકોની પશ્ચાદ્દવર્તી સંભાળ માટે પણ કાળજી રાખવામાં આવે છે. જુવેનાઇલ હોમ્સ, સ્પે. હોમ તેમજ ફીટપર્સન સંસ્થાઓમાંથી મુદત પુરી થતાં નિરાધાર ધરવિહોણા, વધુ અભ્યાસ અને તાલીમ માટે આશ્રયની જરૂરીયાતવાળા છોકરા / છોકરીઓ માટે પશ્ચાદ્દવર્તી સેવા સંસ્થાઓ જેવી કે છોકરાઓ માટે પુરૂષ આશ્રયગૃહ, રાજકોટ, જિલ્લા આશ્રય ગૃહ, અમદાવાદ તથા આફટર કેર હોસ્ટેલ, વડોદરા, તેમજ બાળાઓ માટે નારી સંરક્ષણ કેન્દ્રો તેમજ નારી સંરક્ષણ ગૃહો એમ કુલ ૧૩ સરકારી સંસ્થાઓ રાજ્યમાં કાર્યરત છે.
👉આ સંસ્થાઓમાં આશ્રય મેળવી રહેલ અંતેવાસીઓને ૨૧ વર્ષ સુધી રાખવાની જોગવાઇ છે પરંતુ પુનઃસ્થાપન માટે જો વધુ સમયની જરૂરીયાત જણાય તો કમિટીની ભલામણ અનુસાર નિયામક સમાજ સુરક્ષા સમય વધારો મંજૂર કરી શકે છે.
*🎯ઉછેર / દતકની કાર્યવાહી👇👇*
ગુજરાત રાજયમાં ૦ થી ૬ વર્ષની ઉંમરનાં અનાથ, નિરાધાર બાળકોને વહેલી તકે પુનઃસ્થાપિત કરવા માટે જરૂરીયાતમંદ વાલીઓ કે જેમને પોતાના બાળકો નથી. તેવા દંપતિઓને આ અનાથ બાળકો ઉછેર/દતકમાં આપવામાં આવે છે. રાજયમાં કુલ-૯ સરકારી સંસ્થા અને ૧૦ સ્વૈચ્છિક સંસ્થાઓ આવા અનાથ બાળકોને દેશમાં તથા ૪ સ્વૈચ્છિક સંસ્થાઓને પરદેશમાં બાળકોને દત્તક આપવાની કામગીરી કરવા માટે ગુજરાત સરકાર દ્વારા તથા ભારત સરકાર દ્વારા માન્યતા આપવામાં આવેલ છે. સમગ્ર દેશમાં નિયંત્રણ રાખવા માટે સેન્ટ્રલ એડોપ્શન રીસોર્સ ઓથોરીટીની રચના ભારત સરકાર દ્વારા કરવામાં આવેલ છે.
સેન્ટ્રલ એડોપ્શન રીસોર્સ ઓથોરીટી *"કારા"* દ્વારા તથા નામદાર સુપ્રિમ કોર્ટ તેમજ નામદાર હાઈકોર્ટ દ્વારા વખતોવખત આપવામાં આવેલ માર્ગદર્શક સુચનાઓ મુજબ ઉછેર/દત્તકની કામગીરી હાથ ધરાય છે. બાળકને ઉછેરમાં લેવા ઈચ્છનાર અરજદાર દંપતિની આર્થિક,કૌટુંબિક, સામાજિક, વૈઘકિય, શૈક્ષણિક વગેરે તમામ પાસાઓની ચકાસણી કરી બાળકોનો યોગ્ય ઉછેર કરવા માટે અરજદાર દંપતિ યોગ્ય છે કે કેમ ? તે ઘ્યાને લઈ ચાઇલ્ડ વેલ્ફેર કમીટીના આદેશથી બાળકોને ઉછેરમાં આપવામાં આવે છે. ત્યારબાદ હિન્દુ એડોપ્શન એકટ અથવા ગાર્ડીયન એન્ડ વોર્ડઝ એકટ અથવા જુવેનાઈલ જસ્ટીસ એકટ ૨૦૦૦(સુધારો ૨૦૦૬) હેઠળ દત્તક આપવાની કાર્યવાહી હાથ ધરવામાં આવે છે.
👇👇સંસ્થા માથી મુકત થતા બાળકો માટે, પુનઃર્વસનની યોજના.
૧) સાધન સહાય
સંસ્થા માથી મુકત થતા બાળકોને સ્વરોજગાર મળી રહે તે માટે સાધન સહાય ની યોજના અમલમા છે. આ યોજનામા રૂા. ૧૦,૦૦૦ સુધીની કિંમત ની મર્યાદામા બાળકે મેળવેલ તાલીમને અનુરૂપ સાધન સ્વરૂપે સહાય આપવામા આવે છે
ર) અનાથ બાળકોના ઉચ્ચતર વધારાના શિક્ષણ માટે શિષ્ય વૃતિ (સ્કોલરશિપ્) ની યોજના
સંસ્થામા ઉછરતા અનાથ બાળકો કે જેઓ ઉચ્ચ શિક્ષણ પ્રતિ રૂચી દર્શાવતા હોય તેઓને પ્રોત્સાહન આપવા માટેની યોજના છે.એસ.એસ.સી અને તે પછીના ઉચ્ચતર શિક્ષણ માટેની અરજી સમાજ સુરક્ષા ખાતા દવારા ચકાસી મંજુર કરવામાં આવે છે.
૩) એચ.આઇ.વી પોઝીટીવ એઇડસ ના કારણે અનાથ નિરાધાર થયેલ બાળકોને આશ્રય શિષ્યવૃતિ આપવાની યોજના
એચ.આઇ.વી. પોઝીટીવ એઇડસ ને કારણે અનાથ નિરાધાર થયેલ બાળકોને આશ્રય શિષ્યવૃતિ આપવા નવી બાબતની વહિવટી મંજુરી મળેલ છે. બાળક અથવા તેના માતાપિતા અથવા બંન્ને એચ.આઇ.વી પોઝીટીવ થી પિડાતા હોવાનુ સિવીલ હોસ્પીટલ કે , ગુજરાત એઇડસ કંટ્રોલ સોસાયટીનુ પ્રમાણ-પત્ર રજુ કરેથી સહાય મળવાની છે. બાળકે શાળાના આચાર્યશ્રીનુ તથા દર વર્ષે ઉતિર્ણ થવા હોવા અંગેનુ પ્રમાણ-પત્ર રજુ કરવાનુ રહેશે. (ઠરાવની નકલ સામેલ છે.)
[9/14, 5:45 PM] યુયુત્સુ⚔યુવરાજસિંહજાડેજા: Yuvirajsinh Jadeja:
*🕋⛩🕋પાલક માતા-પિતાની યોજના🕋*
આયોજના નો મુળ હેતુ સંસ્થા મા દાખલ થયેલ નાની વયના અનાથ બાળક જે પાલક માતા-પિતાની સાર સંભાળ હેઠળ સોંપી તેઓને ઘર જેવુ વાતાવરણ મેળવી આપવાનુ છે. ૦ થી ૬ વર્ષની વયના અનાથ બાળકો કે જેઓને દતક ઉછેરમા આપી શકાયેલ નથી. તેવા બાળકો તેમજ સહાયરૂપ કિસ્સામા ૧ર વર્ષની ઉમરના બાળકના પાલક માતા-પિતાને ખાસ કેસમાં ૧૪ વર્ષની વય પુરી કરે ત્યાં સુધી માસીક રૂપીયા ૩,૦૦૦/-ની માસીક સહાય સાર સંભાળ રાખતા માતા-પિતાને ચુકવવામા આવે છે.
આ સહાય ચેકથી ચુકવવામાં આવશે.જેમાં પાલક માતા-પિતાની વાર્ષિક આવક રૂ.૬૦,૦૦૦/- થી વધુ હોવી જોઈશે. તે અંગે મામલતદારશ્રી નો આવક નો દાખલો માતા-પિતાએ રજુ કરવાનો રહેશે. આ યોજનાના ફોર્મ જે તે જીલ્લાના ચિલ્ડ્રન હોમ માંથી વિનામૂલ્યે મળીશકશે.
અરજદારની વાર્ષિક આવક શહેરી વિસ્તાર માટે રૂ.૩૬,૦૦૦/- અને ગ્રામ્ય વિસ્તાર માટે રૂ.૨૭,૦૦૦/- થી વધુ ન હોવી જોઈએ..
આ યોજના નો અમલ ઓબ્ઝર્વેશન હોમના સુર્પિટેન્ડેન્ટ દ્રારા કરવામા આવે છે. અને ચાઇલ્ડ વેલ્ફેર કમીટીના આદેશ મેળવી સહાય ચુકવવામા આવે છે.
*🎯બાળ માર્ગદર્શન કેન્દ્રો અને બાળ ગુનેગાર નિવારણ કેન્દ્રો👇👇*
રાજ્યમાં આવી બિન-સંસ્થાકીય પ્રવૃત્તિ તરીકે સ્વૈચ્છિક ધોરણે કુલ ૧૯ બાળ માર્ગદર્શન કેન્દ્રો અને સરકારી ધારેણે પાંચ બાળ ગુન્હા નિવારણ કેન્દ્રો કાર્યરત છે.
આ યોજના નો મુખ્ય હેતુ શહેરી સ્લમ વિસ્તાર ના બાળકોને રમતગમત, બાળ સાહિત્ય, વિવિધ સંસ્કૃતિક પ્રવુતિના આયોજનથી રચનાત્મક પ્રવુતિ માં વાળી, કેન્દ્રોમાં આવતા કરી, કેન્દ્રના સંગઠક દ્વારા શાળાએ જતા કરવાનો છે.અને તે દ્વારા બાળકો ને શિક્ષણ અપાવી બાળ ગુનાવૃત્તિ અટકાવા નો છે.
આ એક બાળકો માટેની બિન સંસ્થાકીય સારવાર પદ્ધતિ છે.
*💠🎯રાજ્ય પારિતોષિક👇👇*
બાળ કલ્યાણ, ક્ષેત્રે શ્રેષ્ઠ પ્રવૃત્તિ કરતી બે સંસ્થા અને બે વ્યક્તિને રાજ્ય પારિતોષિક આપવાની યોજના હેઠળ પસંદગી પામેલ
સંસ્થાને રૂ. રપ,૦૦૦/- રોકડા અને પ્રશસ્તિપત્ર.
વ્યક્તિને રૂ. ૧૦,૦૦૦/- રોકડા અને પ્રશસ્તિપત્ર.
આ યોજનાનો લાભ વેતન મેળવતા કર્મચારી, સંસ્થાને મળવાપાત્ર નથી.
*🎯🔰રાષ્ટ્રીય પારિતોષિક🔰🎯*
બાળ કલ્યાણ ક્ષેત્રે શ્રેષ્ઠ પ્રવૃત્તિ કરતી
સંસ્થાને રૂ. ૩,૦૦,૦૦૦/- રોકડા અને પ્રશસ્તિપત્ર
વ્યક્તિને રૂ. ૧,૦૦,૦૦૦/- રોકડા અને પ્રશસ્તિપત્ર .
*🎯🔰ગુજરાત રાજય બાળ સંરક્ષણ મંડળ👇👇*
રાજ્યમાં આવેલ ૧૦ સ્વૈચ્છિક ધોરણે ચાલતા ઓબ્ઝર્વેશન હોમના સંચાલન માટે વડી કચેરી ખાતે સ્વૈચ્છિક ધોરણે બાળ સંરક્ષણ મંડળ કાર્યરત છે. તેના દ્વારા સ્ટાફની ભરતી અને અંતેવાસીઓની સાર સંભાળ અને તેની પશ્ચાદ્દવર્તી સેવાઓ અંગે પુરતી કાળજી રખાય છે.
*💠🎯ગુજરાત રાજય બાળ સંરક્ષણ મંડળ💠♻️*
રાજ્યમાં આવેલ ૧૦ સ્વૈચ્છિક ધોરણે ચાલતા ઓબ્ઝર્વેશન હોમના સંચાલન માટે વડી કચેરી ખાતે સ્વૈચ્છિક ધોરણે બાળ સંરક્ષણ મંડળ કાર્યરત છે. તેના દ્વારા સ્ટાફની ભરતી અને અંતેવાસીઓની સાર સંભાળ અને તેની પશ્ચાદ્દવર્તી સેવાઓ અંગે પુરતી કાળજી રખાય છે.
*🏠🏠શિશુ ગૃહો🏚🏡🏡*
આ સંસ્થાઓમાં બહેનો સાથે આવેલ ૦ થી ૬ વર્ષના બાળકોને સંસ્થાની સાથે જ શિશુગૃહ વિભાગમાં રાખવામાં આવે છે ચાર નારી સંરક્ષણ ગૃહોમાં આવી સવલત અપાય છે તેમજ છ સ્વૈચ્છિક સંસ્થાઓ દ્વારા ગ્રાન્ટ ઇન એઇડના ધોરણે શિશુગૃહો ચલાવવામાં આવે છે.
*🏟🏯🏰અનાથ આશ્રમ🏯🏣🏬*
આ યોજના હેઠળ અનાથ, નિરાધાર, ઉપેક્ષિત બાળક-બાળાઓને આશ્રય આપી તેઓને યોગ્ય શિક્ષણ અને તાલીમ આપી સમાજમાં પુનઃસ્થાપિત કરી શકાય તે માટે કુલ ૧૩ અનાથ આશ્રમ રાજ્યમાં કાર્યરત છે. આ સંસ્થાઓ સ્વૈચ્છિક ધોરણે ચાલે છે. સંસ્થામાં બાળકોને શૈક્ષણિક અને વ્યવસાયિક તાલીમ અપાય છે તેમજ સામાન્ય શાળાઓમાં અભ્યાસ અર્થે મોકલાય છે. સંસ્થામાંથી છુટતા અંતેવાસી બાળકોને ઉચ્ચતર અભ્યાસ માટે છુટયા પછી અભ્યાસ ચાલુ હોય તો સ્નાતક, અનુસ્નાતક કક્ષાના અભ્યાસક્રમ સુધી રૂ. ૧૬,૦૦૦/- સુધીની વાર્ષિક શિષ્યવૃત્તિ અપાય છે એટલું જ નહીં અંતેવાસીઓના પુનઃસ્થાપન માટે ઉઘોગના સાધનો ખરીદવા માટે રૂ. ૧૦,૦૦૦/- સુધીની આર્થિક સહાય તેમજ અનાથ યુવતીઓને લગ્ન દ્વારા પુનઃસ્થાપિત કરવા રૂ. ૧૦,૦૦૦/- ની સરકારશ્રી તરફથી આર્થિક સહાય આપવામાં આવે છે.
[9/14, 5:45 PM] યુયુત્સુ⚔યુવરાજસિંહજાડેજા: Yuvirajsinh Jadeja:
👶👶👶👶👶👶👶
બાળ સખા યોજના
👶👶👶👶👶👶👶
યોજનાના લાભાર્થીની પાત્રતાનાં માપદંડ
આ યોજનામાં ગરીબી રેખા હેઠળના (બી.પી.એલ.કાર્ડ ધરાવતા) કુટુંબના ૩૦ દિવસ સુધીના નવજાત શિશુઓ તથા આવક વેરો ન ભરતા હોય તેવા અનુસૂચિત જન જાતિના તથા વાર્ષિક રૂા.ર.૦૦ લાખની વાર્ષિક આવક ધરાવતાં ‘‘નીયોમીડલ કલાસ’’ કુટુંબના તમામ નવજાત શિશુઓને લાભ આપવામાં આવે છે.
૩
યોજના અંતર્ગત સહાય/લાભ
આ યોજના હેઠળના લાભાર્થી નવજાત શિશુઓને આ યોજનામાં જોડાયેલ ખાનગી બાળરોગ નિષ્ણાંતો ધ્વારા તેઓની હોસ્પિટલમાં નવજાત શિશુઓને લગતી કોઇપણ બિમારી માટે નિઃશુલ્ક સેવાઓ આપવામાં આવે છે.
બાળરોગ નિષ્ણાંત નવજાત શિશુના સગાને વાહનવ્યવહાર પેટે રૂ.ર૦૦/- લેખે વાઉચર ઉપર સહી લઇને તુરત જચૂકવી આપશે
૪
યોજનાનો લાભ મેળવવા માટેની પધ્ધતિ
જે બાળકોનો જન્મ સરકારી સંસ્થાઓ અથવા ચિરંજીવી યોજના હેઠળ થાય, તેમજ ઘરે જન્મ થયેલ હોય અથવા ઘરે ગયા પછી ૩૦ દિવસની ઉંમર સુધી આ યોજનાનો લાભ મળવાપાત્ર છે. કોઇ પણ આરોગ્યકર્મચારી/આશા દ્વારા તે રીફર થયેલ હોવો જોઇએ.
૫
યોજનાનો લાભ કયાંથી મળશે.
જિલ્લામાં જોડાયેલ ખાનગી બાળરોગ નિષ્ણાંત તબીબોને ત્યાં
ચિરંજીવી યોજનાની અનોખી સફળતાથી પ્રેરાઈને ગુજરાત રાજ્ય સરકારે બાળ સખા યોજનાની શરૂઆત કરી. આ યોજના અંતર્ગત ચિરંજીવી યોજના અંતર્ગત જન્મેલાં નવજાત શિશુઓની એક માસ સુધીની તમામ સારવાર વિના મૂલ્યે આપવામાં આવે છે. નવજાત શિશુને 48 કલાકમાં બે વખત બાળ રોગ નિષ્ણાત દ્વારા તપાસ કરવામાં આવે છે, અને જો ઘનિષ્ઠ સારવારની જરૂર પડે તો તેને ઘનિષ્ઠ સારવાર વિભાગમાં ( પેટીમાં રાખીને ) વિના મૂલ્યે સારવાર આપવામાં આવે છે. આ યોજના અંતર્ગત નવજાત શિશુને દવા, લેબોરેટરી અને અન્ય તમામ મેડીકલ સેવાઓ એક માસની ઉંમર સુધી વિના મૂલ્યે મળી રહે છે. જન્મ સમયે બીસીજી અને પોલિયોની રસી પણ આ યોજના અંતર્ગત લાભાર્થી બળકને વિના મૂલ્યે આપવામાં આવે છે.
અલકા મલ્ટીસ્પેશિયાલિટી હૉસ્પિટલ બાળ સખા યોજના સાથે શરૂઆતથી જ સેવાઓ આપી રહી છે. ગુજરાત સરકારના બાળ મરણને નાથવાના આ ભગીરથ પ્રયાસમાં ભાગીદારીથી સંસ્થાને ગૌરવ છે.
બાલ સખા બાળ મૃત્યુ દર અટકાવવા માટે બાલ સખા યોજના અમલમાં મુકવામાં આવેલ છે આ યોજના અંતર્ગત નવજાત શિશુને બાળરોગ નિષ્ણાત પાસે મફત સારવાર મળી રહે તે માટે જીલ્લાના ૪ ખાનગી બાળરોગ નિષ્ણાંત સાથે કરાર કરી રોગ નિષ્ણાંત પાસે માન્ય કરવામાં આવેલ રાજકોટ જીલ્લામાં વર્ષ ૨૦૧૪-૧૫ દરમ્યાન ૯૧૦ બાળકોને વિનામુલ્યે સારવાર આપવામાં આવેલ છે. તેમજ રૂ.૩૩૫૪૯૦૦ (આર.સી.એચ.) અર્ચ થયેલ છે. વર્ષ ૨૦૧૫-૧૬ દરમ્યાન ઓગષ્ટ-૧૫ અંતીત ૨૩૩ બાળકોને વિનામુલ્યે સારવાર આપવામાં આવેલ છે. તેમજ રૂ.૫૪૦૦૦ (આર.સી.એચ.) ખર્ચ થયેલ છે.
સ્ત્રોત: આરોગ્ય અને પરિવાર કલ્યાણ વિભાગ
👧🏻👧🏻👧🏻👧🏻👧🏻
મમતા તરૂણી
👧🏻👧🏻👧🏻👧🏻👧🏻
યોજનાના લાભાર્થીની પાત્રતાનાં માપદંડ
૧૦ થી ૧૯ વર્ષની શાળાએ ન જતી કિશોરીઓને આવરી લેવામાં આવે છે.
૩
યોજના અંતર્ગત સહાય/લાભ
૧. દરેક લાભાર્થીને એક માસની જરૂરિયાત જેટલી લોહતત્વની ગોળી(મહિનાની ૪) આપવાની રહેશે.ર. તરૂણીઓનું વર્ષમાં ત્રણવાર વજન કરવામાં આવશે અને વજન મોનોટરીંગ કરવામાં આવે છે.૩. જીવન શિક્ષણ વિશે વાર્તાલાપ કરવાનો રહેશે.૪. ટી.ટી. (ધનુરવાની રસી) - ૧૦ અને ૧૬ વર્ષની તરૂણીઓને આપવામાં આવે છે.પ. મમતા તરૂણી દિવસે દરેક કેન્દ્રમાં છ માસના સમયાંતરે મહિલા આરોગ્ય કાર્યકર ધ્વારા હિમોગ્લોબીન(એચ.બી.) માપવાનું રહેશે. ૬. રેફરલની જરૂરિયાત અનુસાર, તરૂણીને એડોલેસન્ટ ફ્રેન્ડલી હેલ્થ સેન્ટર ( AFHS) કે અન્ય કેન્દ્રમાં રીફર કરવાનું રહેશે.
૭. જુથ પૈકીની ઓછામાં ઓછા વજનવાળી ૧૦ છોકરીઓ સંકલિત બાળ વિકાસ યોજનાની કિશોરી શકિત પૂરક આહાર માટે પાત્ર બનશે.
૪
યોજનાનો લાભ મેળવવા માટેની પધ્ધતિ
૧૦ થી ૧૯ વર્ષની શાળાએ ન જતી કિશોરીઓએ આશાબેન પાસે પોતાનું નામ નોંધાવાનાં રહેશે.
૫
યોજનાનો લાભ કયાંથી મળશે.
ગામમાં યોજતાં મમતા દિવસે તેમજ આંગણવાડીને ત્યાંથી યોજનાનો લાભ મળશે.
મમતા તરૂણી અભિયાન યોજના ના અમલીકરણ રાજયમાં તરૂણીઓને આરોગ્ય અને પોષણ સંબંધિત સેવાઓ પુરી પાડવા મમતા તરૂણી અભિયાન યોજના ના અમલીકરણ બાબત. આમુખ : રાજયમાં શાળા આરોગ્ય કાર્યક્રમનો સફળતાપૂર્વક અમલ થઈ રહેલ છે. જેમાં શાળાએ જતી બાળાઓની આરોગ્ય અને પોષણને લગતી (તરૂણીઓની) જરૂરીયાતોને આવરી લેવામાં આવે છે. પરંતુ શાળાએ ન જતી બાળાઓના જુથને શાળા આરોગ્ય કાર્યક્રમ હેઠળ આવરી શકાતું નથી. જેથી શાળા ન જતી બાળાઓને આ કાર્યક્રમનો લાભ મળતો નથી. માતૃત્વ અને બાળ પોષણ તથા આરોગ્યના મોટા ભાગના પ્રશ્નનો જીવન પધ્ધતિને કારણે હોય છે, જે માટે હાથ ધરાયેલ પ્રવૃતિઓના મહત્તમ પરિણામો માટે સતત તકેદારી જરૂરી છે. પ્રજનન અને બાળ આરોગ્ય કાર્યક્રમમાં તરૂણો-તરૂણીઓ માટેની આરોગ્ય સેવાઓના કોમ્પોનન્ટનો સમાવેશ થયેલ છે.
રાજય અને કેન્દ્ર સ્તરના જુદા - જદા અભ્યાસ અને આંકડાકીય માહિતી દર્શાવે છે કે શાળાએ ન જતી ૧૦-૧૯ના વયજુથની તરૂણીઓમાં કુપોષણ, નાની વયમાં લગન અને સગર્ભાવસ્થા, બિન સલામત ગર્ભપાત, અવાંચ્છિત પ્રસૂતિનું પ્રમાણ વધારે જોવા મળેલ છે. જાતિય સતામણી અને જાતિય હિંસાનું ઉચું પ્રમાણ, આર.ટી.આઈ.એસ.ટી.આઈ. સહિત એચ.આઈ.વી. એઈડસનું ઉચુ જોખમ પણ આ જુથમાં જણાયું છે. 'એડોલેસન્ટ ફ્રેન્ડલી હેલ્થ સર્વિસ"નો રાજયનો પ્રારંભિક અનુભવ દર્શાવે છે કે આ માટે ક્ષેત્રીય સેવાઓ સાથે સંકલિત આરોગ્ય સેવા મોડેલ આ હેતુ માટે અપનાવવાની જરૂરીયાત છે.
આ બાબતે તા.૧૩/૧૦/૨૦૦૮નાં રોજ અગ્ર સચિવશ્રી(પ.ક.) અને કમિશનરશ્રી (આરોગ્ય)ની અધ્યક્ષતામાં મહિલા અને બાળ વિકાસ વિભાગ તેમજ અન્ય વિભાગનાં અધિકારીશ્રીઓ સાથે થયેલ બેઠકની કાર્યવાહી નોંધ અને તા.૧૪૭/૦૯નાં રોજ મુખ્ય સચિવશ્રીની અધ્યક્ષતામાં મળેલ બેઠકમાં થયેલ ચર્ચા અન્વયે રાજયનાં નવ (૯) આદિજાતાળકો શાળાએ જતા નથી તેવા બાળકોને પણ આંગણવાડીમાં આવરી લેવામાં આવે છે.
૧૦ થી ૧૯ વર્ષ સુધીની તરૂણીઓ
સગર્ભા અને ધાત્રી માતાઓ.
પ્રજનન વયની ૨૦ થી ૪૯ વર્ષની તમામ મહિલાઓ.
૩
યોજના અંતર્ગત સહાય/લાભ
આ યોજના અંતર્ગત ઉપર દર્શાવેલ લાભાર્થીઓને આયરનની ગોળીઓ તથા આયર્ન સિરપ આપવામાં આવે છે.
સરકારી સંસ્થાઓમાં એનીમીયાની ગંભીરતા પ્રમાણે સારવાર આપવામાં આવે છે, જેમાં બ્લડ ટ્રાન્સફુઝન અને આયરન સુકોઝ ઇજેકશન થેરેપી સામેલ છે.
૪
યોજનાનો લાભ મેળવવા માટેની પધ્ધતિ
૬ મહિનાથી પ વર્ષ સુધીના બાળકોનો અઠવાડિયામાં બે વાર નાં IFA સીરપ આશા ધ્વારા આપવામાં આવે છે.
પ વર્ષ થી ૧૯ વર્ષ સુધીનાં સ્કુલ જતાં બાળકોનાં શાળાનાં શિક્ષક ધ્વારા અને શાળાએ ન જતાં બાળકોને આંગણવાડી વર્કર ધ્વારા અઠવાડિયામાં એક વાર IFA ગોળી આપવામાં આવે છે.
સગર્ભા અને ધાત્રી માતાઓને સગર્ભાવસ્થાનાં પ્રથમ ત્રણ માસ બાદથી પ્રસુતિ સુધી તથા ધાત્રી માતાને પ્રસુતિ બાદથી પ્રથમ છ માસ સુધી દરરોજ IFA ની ગોળી ફિમેલ હેલ્થ વર્કર અને આશા ધ્વારા આપવામાં આવે છે.
પ્રજનન વયની તમામ મહિલાઓને આશા ધ્વારા અઠવાડિયામાં એક વાર IFA ની ગોળી આપવામાં આવે છે.
૫
યોજનાનો લાભ કયાંથી મળશે.
તમામ સરકારી અને સરકારી સહાય મેળવતી આરોગ્ય સંસ્થાઓમાં અને શાળાઓમાં, આંગણવાડીમાં, આશા ધ્વારા ઘરે ઘરેથી લાભ મળશે.
સ્ત્રોત: આરોગ્ય અને પરિવાર કલ્યાણ વિભાગિ જિલ્લામાં મમતા તરૂણી અભિયાન યોજના અમલમાં મુકવામાની બાબત વિચારણા હેઠળ હતી. ઠરાવ રાજયમાં 'મમતા તરૂણી અભિયાન' ના અમલીકરણની દરખાસ્ત સરકારની સક્રિય વિચારણા હેઠળ હતી તે અન્વયે ગ્રામ્ય વિસ્તાર ની ૧૦-૧૯ના વયજુથની શાળાએ ન જતી તરૂણીઓને આરોગ્ય સેવાઓ પૂરી પાડવાનો સરકારનો અભિગમ છે. આ જુથની તરૂણીઓની જરૂરીયાતને પહોંચી વળવાનો સામુદાયિક સ્તરનો પ્રયત્ન છે. સદર અભિગમ પરીપૂર્ણ કરવા માટે રાજય સરકારે પુખ્ત વિચારણાને અંતે રાજયનાં નવ આદિજાતિ જિલ્લા (સાબરકાંઠા, બનાસકાંઠા, પંચમહાલ, દાહોદ, તાપી, નર્મદા, ભરૂચ, વડોદરા અને ડાંગ) માં આરોગ્ય અને પરિવાર કલ્યાણ વિભાગ અને મહિલા અને બાળ વિકાસ વિભાગનાં સંયુકત ઉપક્રમે નીચેની શરતોને આધિન 'મમતા તરૂણી અભિયાન યોજના' ને અમલમાં મુકવાનું આથી ઠરાવવામાં આવે છે. શરતો
આ યોજના રાજયનાં ૯ (નવ) આદિજાતિ જિલ્લાઓની ૧૦ થી ૧૯ વર્ષના વયજુથની શાળાએ ન જતી તરૂણીઓને લાગુ પડશે.
આંગણવાડી કાર્યકર અને આશાવર્કર સંયુકત પણે ૧૦ થી ૧૯વર્ષના વયજુથની શાળાએ ન જતી તરૂણીઓની નોંધણી કરશે અને તે અંગેનું રજીસ્ટર મહિલા આરોગ્ય કાર્યકરે નિભાવવાનું રહશે.આ તમામ રેકર્ડ મહિલા આરોગ્ય કાર્યકર ની જવાબદારી સાથે આશા વકરે નિયમિત પણે અપડેટ કરવાનું રહેશે.
મમતા તરૂણી દિવસ આરોગ્ય વિભાગ અને આઈસીડીએસ સંલગ્ન રહીને રાજયનાં ૯ (નવ) આદિજાતિ જિલ્લાઓમાં દર માસે દર હજારની વસ્તીએ એક વાર ઉજવવાનો રહેશે.
દર મહિને, દરેક ગામમાં સંકલિત બાળ વિકાસ કાર્યક્રમની આંગણવાડી કેન્દ્ર ખાતે 'મમતા તરૂણી દિવસ' આંગણવાડીનું નિયમિત કામ પુર્ણ થાય ત્યાર બાદ રાખવામાં આવશે.
તમામ કિશોરીઓને સ્થળ પર બોલાવવાની જવાબદારી આશા વર્કરની રહેશે.
આંગણવાડી કાર્યકર અને આશા વર્કર દ્વારા સર્વ સંમતિથી સમવયસ્ક પ્રશિક્ષક (Peer Educator) પસંદ કરાશે. જે નેતૃત્વના ગુણ ધરાવતી સ્વયં સેવિકા તરૂણી હશે અને બીજા કરતાં સારૂ શિક્ષણ ધરાવતી અને ટીમ (જૂથ) સાથે જોડાવા રાજી હશે.
મમ
[9/14, 5:46 PM] યુયુત્સુ⚔યુવરાજસિંહજાડેજા: Yuvirajsinh Jadeja:
👳♀👳♀👳♀👳♀👳♀👳♀👳♀👳♀👳♀
કસ્તુરબા પોષણ સહાય યોજના
👧🏻👧🏻👧🏻👧🏻👧🏻👧🏻👳♀👳♀👳♀
યોજનાનું નામ / પ્રકાર
કસ્તુરબા પોષણ સહાય યોજના
૨
યોજનાના લાભાર્થીની પાત્રતાનાં માપદંડ
શહેરી અને ગ્રામ્ય વિસ્તારની ગરીબી રેખા હેઠળની સગર્ભા માતાઓ.
ત્રણ બાળકો સુધીની પ્રસુતિ માટે સૂચવ્યા પ્રમાણે રૂા.૬૦૦૦/- ની નકકી કરેલ રકમ ત્રણ તબકકામાં એટલે કે પ્રતિ તબકકે રૂા.૨૦૦૦- ઠરાવેલ શરતોથી સહાય આપવાની રહેશે.
જે જિલ્લાઓમાં ઇન્દીરા ગાંધી માતૃત્વ સહયોગ યોજના (IGMSY) લાગુ પડતી હોય ત્યાં તેના લાભાર્થી ન હોય તેને જ આ યોજનાનો લાભ મળશે.
૩
યોજના અંતર્ગત સહાય /લાભ
સગર્ભાવસ્થામાં પ્રથમ છમાસમાં આંગણવાડી ખાતે મમતાદિવસમાં સગર્ભાવસ્થાની નોંધણી કરાવવાથી રૂા.૨,૦૦૦/- ની સહાય.
સરકારી દવાખાનામાં અથવા ચિરંજીવી યોજના અંતર્ગત સુવાવડના પ્રથમ અઠવાડિયામાં રૂ.૨૦૦૦/- ની સહાય.
બાળકની માતાને પોષણ સહાય રૂપે બાળકના જન્મ બાદના ૯ મહિના પછી અને ૧૨ મહિના પહેલા મમતા દિવસે ઓરીની રસી સાથે વિટામીન - એ આપ્યા બાદ અને સંપૂર્ણ રસીકરણ પૂર્ણ થયા બાદ રૂ. ૨૦૦૦/- ની સહાય.. આમ, કુલ રૂ. ૬૦૦૦/- ની સહાય દરેક લાભાર્થી માતાને મળશે.
૪
યોજનાનો લાભ મેળવવા માટેની પધ્ધતિ
લાભાર્થી એ મમતા દિવસે સગર્ભાવસ્થાના પ્રથમ છમાસનાં ગાળામાંએફ.એચ. ડબ્લ્યુ. પાસે નોંધણી કરાવવાથી લાભ મળવાપાત્ર થશે.
ગરીબી રેખા હેઠળ ની સગર્ભા માતાએ સુવાવડ સરકારી દવાખાના અથવા ચિરંજીવી યોજના હેઠળના દવાખાનામાં કરાવવાથી બીજો હપ્તો મળવાપાત્ર થશે.
ગરીબી રેખા હેઠળની માતાના બાળકને બાળકના જન્મ બાદ ના ૯ માસ પછી અને ૧૨ મહિના પહેલા મમતા દિવસે ઓરીની રસી સાથે વિટામીન - એ આપ્યા બાદ અને સંપુર્ણ રસીકરણ પુર્ણ કરાવ્યા બાદ ત્રીજો હપ્તો મળવાપાત્ર થશે.
૫
યોજનાનો લાભ કયાંથી મળશે.
નાણા સીધા લાભાર્થીના ક્રોસ ચેકથી બેંક ખાતામાં/ પોસ્ટ ઓફિસ ખાતામાં જમા થશે.
સ્ત્રોત: આરોગ્ય અને પરિવાર કલ્યાણ વિભાગ
👶👶👶👶👶👶👶👶
મિશન બલમ્ સુખમ્
👶👶👶👶👶👶👶👶👶
અનુ
૧
યોજનાનું નામ/પ્રકાર
મિશન બલમ્ સુખમ્ (ગુજરાત સ્ટેટ ન્યુટ્રીશન મિશન)
૨
યોજનાના લાભાર્થીની પાત્રતાનાં માપદંડ
૦ – 5 વર્ષ સુધીનાં તમામ કુપોષિત અને અતિકુપોષિત બાળકો
૩
યોજના અંતર્ગત સહાય/લાભ
આ યોજના અંતર્ગત ૦ - પ વર્ષનાં કુપોષિત તથા અતિકુપોષિત બાળકોને ક્ષેત્રીય તથા સંસ્થા ખાતે સારવાર આપવામાં આવે છે. હાલમાં આ કામગીરી આંતર વિભાગીય સંકલન દ્વારા થતી હોઇ ક્ષેત્રીય કક્ષાએ WCD-ICDS વિભાગ દ્વારા શરૂ કરવામાં આવેલ કાર્યક્રમ ‘‘ ધનિષ્ઠ પોષણ અભિયાન કેન્દ્ર (Intensive Nutrition Campaign Center)’’ અંતર્ગત બિમાર ન હોય તેવા કુપોષિત બાળકોને આંગણવાડી ખાતે માવજત કરવામાં આવે છે, તથા બિમાર કુપોષિત અને અતિકુપોષિત બાળકોને આરોગ્ય સંસ્થા ખાતે કાર્યરત બાળ સેવા કેન્દ્ર (CMTC) અને બાળ સંજીવની કેન્દ્ર(NRC) ખાતે તબીબી સારવાર અને પોષણ પુનવર્સન અર્થે મોકલવામાં આવે છે.
૪
યોજનાનો લાભ મેળવવા માટેની પધ્ધતિ
આંગણવાડી કાર્યકર અને આશા ગામના તમામ બાળકોની નોંધણી કરીયાદી બનાવશે.
ત્યાર બાદ એ.એન.એમ. આ બાળકોનું સ્ક્રીનીંગ કરશે. જેમાં તબીબી સારવારની જરૂરિયાત સિવાયના બાળકોને ગ્રામ્યકક્ષાએ ધનિષ્ઠ પોષણ અભિયાન કેન્દ્ર (INCC) પર માવજત કરવામાં આવશે જયારે સામાન્ય તથા સધન તબીબી સારવારની જરૂરીયાતવાળા બાળકોને ક્રમશઃ પ્રા.આ.કેન્દ્ર/ સા.આ.કેન્દ્ર ખાતે કાર્યરત બાળ સેવા કેન્દ્ર (CMTC) પર અને જિલ્લા હોસ્પિટલ / મેડીકલ કોલેજ હોસ્પિટલ ખાતે કાર્યરત બાલ સંજીવની કેન્દ્ર (NRC) પર સારવાર્થે મોકલવામાં આવશે. ઉપરાંત મમતા દિવસે અને હોસ્પિટલમાં OPD દરમ્યાન 5f6 કુપોષિત બાળકોનું સ્ક્રીનીંગ કરી તેઓને ધનિષ્ઠ પોષણ અભિયાન કેન્દ્ર (INCC) / બાળ સેવા કેન્દ્ર (CMTC) / બાળ સંજીવની કેન્દ્ર (NRC) પર રીફર કરવામાં આવશે.
૫
યોજનાનો લાભ કયાંથી મળશે.
યોજનાનો લાભ ગ્રામ્યકક્ષાએ આંગણવાડી કેન્દ્ર, તાલુકા કક્ષાએ પ્રા.આ.કેન્દ્ર/ સા.આ.કેન્દ્ર અને જિલ્લાકક્ષાએ જિલ્લા હોસ્પિટલ /મેડીકલ કોલેજ હોસ્પિટલમાં આયોજનાનો લાભ મળશે. જયારે શહેરી વિસ્તારમાં પણ આ યોજનાનો લાભ આપવામાં આવશે.
આજે ભારતમાં કોઇ રાજ્ય બાકી નથી જ્યાં દીકરીને માતા ગર્ભમાં જ મોતને ઘાટ ઉતારી દેવાનું ભ્રૂણહત્યાનું પાપ કરવામાં ભણેલાગણેલા સમાજો, શિક્ષિત કુટુંબો પણ બાકાત નથી ત્યારે બેટી બચાવવા માટે, સમાજનું અસંતુલન ઘટાડવા માટેની સમસ્યાએ વિકરાળ સ્વરૂપ ધારણ કર્યું છે. સમાજસંસારનું ચાલકબળ સ્ત્રીપુરૂષની સમાનતા છે. પરંતુ ભૌતિકવાદની વિકૃત માનસિકતાથી દીકરાના જન્મને જ મહત્ત્વ આપી દીકરીની ભ્રૂણહત્યા કરાય છે ત્યારે સમગ્ર ડાંગ જિલ્લામાં દર ૧૦૦૦ દીકરાના જન્મ સામે ૧૦૦૭ દીકરીનો જન્મ થાય છે. આ ઐતિહાસિક દીકરી બચાવવાનું પુણ્યકાર્ય ડાંગ જિલ્લાએ આદિવાસી સમાજનો આ પ્રેરકસંદેશ આપ્યો છે
ગુજરાત સરકારે મહિલાઓના નામે મિલકત લે તેને સ્ટેમ્પ ડ્યુટી રાહત નોંધણી ફીમાંથી મુક્તિ આપી છે. લાખો બહેનો મિલકતની માલિક બની ગઇ છે. સરકારની આવાસ યોજનાની માલિકી પ્રાથમિકતાથી લાભાર્થી પરિવારની મહિલાની રહે તેવી નીતિ અપનાવી છે. શાળામાં બાળકના નામાંકનમાં તેની માતાનું નામ ફરજિયાત બનાવ્યું છે અનેક નવા નિયમો, પગલાથી ગુજરાતની માતૃશક્તિ નારીશક્તિને સમાજશક્તિમાં પરિવર્તિત કરી છે, એમ તેમણે જણાવ્યું હતું.
સ્ત્રોત: આરોગ્ય અને પરિવાર કલ્યાણ વિભાગ
[9/14, 5:46 PM] યુયુત્સુ⚔યુવરાજસિંહજાડેજા: Yuvirajsinh Jadeja:
👧🏻👧🏻👧🏻👧🏻👧🏻👦🏻👦🏻👦🏻
રાષ્ટ્રીય બાળ સ્વાસ્થ્ય કાર્યક્રમ
👧🏻👧🏻👧🏻👧🏻👧🏻👧🏻👧🏻
યોજનાનું નામ / પ્રકાર
શાળા આરોગ્ય – રાષ્ટ્રીય બાળ સ્વાસ્થ્ય કાર્યક્રમ
૨
યોજનાના લાભાર્થીની પાત્રતાના માપદંડ
· નવજાત શિશુથી ૧૪ વર્ષના તમામ બાળકો
· પ્રાથમિક, માધ્યમિક અને ઉચ્ચતર માધ્યમિક શાળાના ૧૮ વર્ષ સુધીના વિધાર્થીઓ, મદ્દેસા અને ચિલ્ડ્રનહોમના બાળકો.
૩
યોજના અંતર્ગત એન.આર.એચ.એમ. અંતર્ગત સહાય / લાભ
(૧) આરોગ્ય તપાસ. અને સારવાર
(ર) સંદર્ભ સેવા
(૩) વિના મૂલ્યે ચશ્મા વિતરણ
(૪) કેન્સર, હ્રદય તેમજ કિડની જેવા ગંભીર રોગની કિડની પ્રત્યારોપણ સહિતની સારવાર
(પ) લીવર ટ્રાન્સપ્લાન્ટ, કોકંલીપર ઇમ્પ્લાન્ટ અને કલબફૂટની સારવાર.
૪
યોજનાનો લાભ મેળવવા માટેની પધ્ધતિ
શાળા આરોગ્ય કાર્યક્રમ અંતર્ગત આરોગ્ય તપાસ અને સારવાર આરોગ્ય ટીમ ધ્વારા કરવામાં આવે છે. વધુ સારવારની જરૂર જણાય તો સી.એચ.સી./હોસ્પિટલમાં સંદર્ભ સેવા આપવામાં આવે છે. જેનું સંદર્ભકાર્ડ તબીબી અધિકારી ધ્વારા ભરી આપવામાં આવે છે. હદય, કિડની જેવી ગંભીર બિમારીવાળા બાળકોને રાજયની એપેક્ષ હોસ્પિટલમાં વિના મૂલ્યે સારવાર આપવામાં આવે છે.
૫
યોજનાનો લાભ કયાંથી મળશે.
નજીકના સરકારી દવાખાના, પ્રા.આ.કેન્દ્ર, સા.આ.કેન્દ્ર, અર્બન હેલ્થ સેન્ટર અને જનરલ હોસ્પિટલ.
શાળા આરોગ્ય-રાષ્ટ્રીય બાળ સ્વાસ્થ્ય કાર્યક્રમ ૨૦૧૫-૧૬ અંતર્ગત અમરેલી જિલ્લાની ખાનગી તથા સરકારી ૯૮૪ પ્રાથમિક શાળાઓ, ૨૬૪ માધ્યમિક શાળાઓ અને ૧,૬૨૫ આંગણવાડી કેન્દ્રો તથા ૨ આશ્રમ શાળા, કસ્તુરબા આશ્રમ શાળા, ૩ વિકલાંગ અંધજન શાળા તથા ૧ ચિલ્ડ્રન હોમ, ૪ મદરેસા અને ૧ નવોદય વિદ્યાલય સહિત ૧૨ શાળાઓ સહિત કુલ ૨,૫૦૪ શાળાઓ અને શાળાએ ન જતા હોય તેવા ૩૫૮ બાળકો સહિત ૩,૬૫,૬૭૦ બાળકોની આરોગ્ય તપાસણી કરવામાં આવશે. તા.૧ ડિસેમ્બર-૨૦૧૫ થી શરૂ થયેલ કાર્યક્રમ તા.૫ ફેબ્રુઆરી-૨૦૧૬ ૪૫ દિવસો સુધી રાષ્ટ્રીય બાળ સ્વાસ્થ્ય કાર્યક્રમ અંતર્ગત બાળકોની તપાસ કરવામાં આવશે. શાળામાં સ્વચ્છતા અભિયાનની સાથોસાથ હેલ્થ વર્કર દ્વારા બાળકોની તપાસ કરવામાં આવશે.
સ્ત્રોત: આરોગ્ય અને પરિવાર કલ્યાણ વિભાગ
👦🏻👦🏻👦🏻👧🏻👧🏻👧🏻👧🏻👧🏻👦🏻
નેશનલ આયર્ન + ઇનીશેટીવ
👧🏻👧🏻👧🏻👦🏻👦🏻👦🏻👦🏻👦🏻👦🏻
૧
યોજનાનું નામ/પ્રકાર
નેશનલ આયર્ન + ઇનીશેટીવ
૨
યોજનાના લાભાર્થીની પાત્રતાનાં માપદંડ
૬ મહિનાથી પ વર્ષ સુધીના તમામ બાળકો (પ્રી સ્કુલ)
સરકારી અને સરકારી સહાય મેળવતી શાળાઓ કક્ષા 1 થી 12 સુધીના તમામ બાળકો
પ થી ૧૦ વર્ષ સુધીના બ
👧🏻👧🏻👧🏻👧🏻👧🏻👦🏻👦🏻👦🏻
રાષ્ટ્રીય બાળ સ્વાસ્થ્ય કાર્યક્રમ
👧🏻👧🏻👧🏻👧🏻👧🏻👧🏻👧🏻
યોજનાનું નામ / પ્રકાર
શાળા આરોગ્ય – રાષ્ટ્રીય બાળ સ્વાસ્થ્ય કાર્યક્રમ
૨
યોજનાના લાભાર્થીની પાત્રતાના માપદંડ
· નવજાત શિશુથી ૧૪ વર્ષના તમામ બાળકો
· પ્રાથમિક, માધ્યમિક અને ઉચ્ચતર માધ્યમિક શાળાના ૧૮ વર્ષ સુધીના વિધાર્થીઓ, મદ્દેસા અને ચિલ્ડ્રનહોમના બાળકો.
૩
યોજના અંતર્ગત એન.આર.એચ.એમ. અંતર્ગત સહાય / લાભ
(૧) આરોગ્ય તપાસ. અને સારવાર
(ર) સંદર્ભ સેવા
(૩) વિના મૂલ્યે ચશ્મા વિતરણ
(૪) કેન્સર, હ્રદય તેમજ કિડની જેવા ગંભીર રોગની કિડની પ્રત્યારોપણ સહિતની સારવાર
(પ) લીવર ટ્રાન્સપ્લાન્ટ, કોકંલીપર ઇમ્પ્લાન્ટ અને કલબફૂટની સારવાર.
૪
યોજનાનો લાભ મેળવવા માટેની પધ્ધતિ
શાળા આરોગ્ય કાર્યક્રમ અંતર્ગત આરોગ્ય તપાસ અને સારવાર આરોગ્ય ટીમ ધ્વારા કરવામાં આવે છે. વધુ સારવારની જરૂર જણાય તો સી.એચ.સી./હોસ્પિટલમાં સંદર્ભ સેવા આપવામાં આવે છે. જેનું સંદર્ભકાર્ડ તબીબી અધિકારી ધ્વારા ભરી આપવામાં આવે છે. હદય, કિડની જેવી ગંભીર બિમારીવાળા બાળકોને રાજયની એપેક્ષ હોસ્પિટલમાં વિના મૂલ્યે સારવાર આપવામાં આવે છે.
૫
યોજનાનો લાભ કયાંથી મળશે.
નજીકના સરકારી દવાખાના, પ્રા.આ.કેન્દ્ર, સા.આ.કેન્દ્ર, અર્બન હેલ્થ સેન્ટર અને જનરલ હોસ્પિટલ.
શાળા આરોગ્ય-રાષ્ટ્રીય બાળ સ્વાસ્થ્ય કાર્યક્રમ ૨૦૧૫-૧૬ અંતર્ગત અમરેલી જિલ્લાની ખાનગી તથા સરકારી ૯૮૪ પ્રાથમિક શાળાઓ, ૨૬૪ માધ્યમિક શાળાઓ અને ૧,૬૨૫ આંગણવાડી કેન્દ્રો તથા ૨ આશ્રમ શાળા, કસ્તુરબા આશ્રમ શાળા, ૩ વિકલાંગ અંધજન શાળા તથા ૧ ચિલ્ડ્રન હોમ, ૪ મદરેસા અને ૧ નવોદય વિદ્યાલય સહિત ૧૨ શાળાઓ સહિત કુલ ૨,૫૦૪ શાળાઓ અને શાળાએ ન જતા હોય તેવા ૩૫૮ બાળકો સહિત ૩,૬૫,૬૭૦ બાળકોની આરોગ્ય તપાસણી કરવામાં આવશે. તા.૧ ડિસેમ્બર-૨૦૧૫ થી શરૂ થયેલ કાર્યક્રમ તા.૫ ફેબ્રુઆરી-૨૦૧૬ ૪૫ દિવસો સુધી રાષ્ટ્રીય બાળ સ્વાસ્થ્ય કાર્યક્રમ અંતર્ગત બાળકોની તપાસ કરવામાં આવશે. શાળામાં સ્વચ્છતા અભિયાનની સાથોસાથ હેલ્થ વર્કર દ્વારા બાળકોની તપાસ કરવામાં આવશે.
સ્ત્રોત: આરોગ્ય અને પરિવાર કલ્યાણ વિભાગ
👦🏻👦🏻👦🏻👧🏻👧🏻👧🏻👧🏻👧🏻👦🏻
નેશનલ આયર્ન + ઇનીશેટીવ
👧🏻👧🏻👧🏻👦🏻👦🏻👦🏻👦🏻👦🏻👦🏻
૧
યોજનાનું નામ/પ્રકાર
નેશનલ આયર્ન + ઇનીશેટીવ
૨
યોજનાના લાભાર્થીની પાત્રતાનાં માપદંડ
૬ મહિનાથી પ વર્ષ સુધીના તમામ બાળકો (પ્રી સ્કુલ)
સરકારી અને સરકારી સહાય મેળવતી શાળાઓ કક્ષા 1 થી 12 સુધીના તમામ બાળકો
પ થી ૧૦ વર્ષ સુધીના બાળકો શાળાએ જતા નથી તેવા બાળકોને પણ આંગણવાડીમાં આવરી લેવામાં આવે છે.
૧૦ થી ૧૯ વર્ષ સુધીની તરૂણીઓ
સગર્ભા અને ધાત્રી માતાઓ.
પ્રજનન વયની ૨૦ થી ૪૯ વર્ષની તમામ મહિલાઓ.
૩
યોજના અંતર્ગત સહાય/લાભ
આ યોજના અંતર્ગત ઉપર દર્શાવેલ લાભાર્થીઓને આયરનની ગોળીઓ તથા આયર્ન સિરપ આપવામાં આવે છે.
સરકારી સંસ્થાઓમાં એનીમીયાની ગંભીરતા પ્રમાણે સારવાર આપવામાં આવે છે, જેમાં બ્લડ ટ્રાન્સફુઝન અને આયરન સુકોઝ ઇજેકશન થેરેપી સામેલ છે.
૪
યોજનાનો લાભ મેળવવા માટેની પધ્ધતિ
૬ મહિનાથી પ વર્ષ સુધીના બાળકોનો અઠવાડિયામાં બે વાર નાં IFA સીરપ આશા ધ્વારા આપવામાં આવે છે.
પ વર્ષ થી ૧૯ વર્ષ સુધીનાં સ્કુલ જતાં બાળકોનાં શાળાનાં શિક્ષક ધ્વારા અને શાળાએ ન જતાં બાળકોને આંગણવાડી વર્કર ધ્વારા અઠવાડિયામાં એક વાર IFA ગોળી આપવામાં આવે છે.
સગર્ભા અને ધાત્રી માતાઓને સગર્ભાવસ્થાનાં પ્રથમ ત્રણ માસ બાદથી પ્રસુતિ સુધી તથા ધાત્રી માતાને પ્રસુતિ બાદથી પ્રથમ છ માસ સુધી દરરોજ IFA ની ગોળી ફિમેલ હેલ્થ વર્કર અને આશા ધ્વારા આપવામાં આવે છે.
પ્રજનન વયની તમામ મહિલાઓને આશા ધ્વારા અઠવાડિયામાં એક વાર IFA ની ગોળી આપવામાં આવે છે.
૫
યોજનાનો લાભ કયાંથી મળશે.
તમામ સરકારી અને સરકારી સહાય મેળવતી આરોગ્ય સંસ્થાઓમાં અને શાળાઓમાં, આંગણવાડીમાં, આશા ધ્વારા ઘરે ઘરેથી લાભ મળશે.
સ્ત્રોત: આરોગ્ય અને પરિવાર કલ્યાણ વિભાગ
[9/14, 5:47 PM] યુયુત્સુ⚔યુવરાજસિંહજાડેજા: Yuvirajsinh Jadeja:
Current Affairs
🗣🗣🗣🗣🗣🗣🗣🗣🗣🗣
ગુજરાત સરકાર બાળસખા યોજના – 3 અંતર્ગત ઓછા વજન સાથે જન્મેલ બાળકની સારવારનો ખર્ચ ઉઠાવશે
🗣🗣🗣🗣🗣🗣🗣🗣
ગુજરાત સરકારે બાળસખા યોજના – 3 અંતર્ગત ઓછા વજન સાથે જન્મ લેનાર બાળકોની સારવારમાં મદદરૂપ બનશે, અને ખાનગી હોસ્પિટલોમાં બાળકને ધનિષ્ઠ સારવાર મળી રહે તે માટેની જોગવાઈ કરવામાં આવી છે.
ગુજરાત સરકારનાં આયોગ્ય વિભાગ દ્વારા એક પરિપત્ર બહાર પાડવામાં આવ્યો છે, આ પરિપત્રમાં જણાવ્યા મુજબ ઓછા વજન સાથે જન્મેલ બાળકોને ખાનગી હોસ્પિટલોનાં બાળરોગ નિષ્ણાંતનાં એન.આઈ.સી. યુમાં સારવાર અર્થે દાખલ કરવામાં આવે તો આ બાળકોની સારવાર તેમજ તેની માતા અથવા એક સંબંધીને સાથે રહેવા સહિતની સુવિધા સાથે પ્રતિ દિવસના રૂપિયા 7000 એમ સાત દિવસ સુધીનાં રૂપિયા 49000નો ખર્ચ રાજ્ય સરકાર ઉઠાવશે.
વધુમાં જાણવા મળનુરૂપ ખાનગી સંસ્થામાંથી ઓછામાં ઓછા ૩ માસની તાલીમ અથવા સરકાર માન્ય સંસ્થામાંથી ઓછામાં ઓછા એક માસની તાલીમ લીધેલી હોવી જરૂરી છે અથવા એક વર્ષના ધંધાને લગતો અનુભવ હોવો જોઇએ અથવા વારસાગત કારીગર હોવા જોઇએ.
૩. આવક મર્યાદા નથી.રાષ્ટ્રીય બાળ સ્વાસ્થ્ય કાર્યક્રમ
👧🏻👧🏻👧🏻👧🏻👧🏻👧🏻👧🏻
યોજનાનું નામ / પ્રકાર
શાળા આરોગ્ય – રાષ્ટ્રીય બાળ સ્વાસ્થ્ય કાર્યક્રમ
૨
યોજનાના લાભાર્થીની પાત્રતાના માપદંડ
· નવજાત શિશુથી ૧૪ વર્ષના તમામ બાળકો
· પ્રાથમિક, માધ્યમિક અને ઉચ્ચતર માધ્યમિક શાળાના ૧૮ વર્ષ સુધીના વિધાર્થીઓ, મદ્દેસા અને ચિલ્ડ્રનહોમના બાળકો.
૩
યોજના અંતર્ગત એન.આર.એચ.એમ. અંતર્ગત સહાય / લાભ
(૧) આરોગ્ય તપાસ. અને સારવાર
(ર) સંદર્ભ સેવા
(૩) વિના મૂલ્યે ચશ્મા વિતરણ
(૪) કેન્સર, હ્રદય તેમજ કિડની જેવા ગંભીર રોગની કિડની પ્રત્યારોપણ સહિતની સારવાર
(પ) લીવર ટ્રાન્સપ્લાન્ટ, કોકંલીપર ઇમ્પ્લાન્ટ અને કલબફૂટની સારવાર.
૪
યોજનાનો લાભ મેળવવા માટેની પધ્ધતિ
શાળા આરોગ્ય કાર્યક્રમ અંતર્ગત આરોગ્ય તપાસ અને સારવાર આરોગ્ય ટીમ ધ્વારા કરવામાં આવે છે. વધુ સારવારની જરૂર જણાય તો સી.એચ.સી./હોસ્પિટલમાં સંદર્ભ સેવા આપવામાં આવે છે. જેનું સંદર્ભકાર્ડ તબીબી અધિકારી ધ્વારા ભરી આપવામાં આવે છે. હદય, કિડની જેવી ગંભીર બિમારીવાળા બાળકોને રાજયની એપેક્ષ હોસ્પિટલમાં વિના મૂલ્યે સારવાર આપવામાં આવે છે.
૫
યોજનાનો લાભ કયાંથી મળશે.
નજીકના સરકારી દવાખાના, પ્રા.આ.કેન્દ્ર, સા.આ.કેન્દ્ર, અર્બન હેલ્થ સેન્ટર અને જનરલ હોસ્પિટલ.
શાળા આરોગ્ય-રાષ્ટ્રીય બાળ સ્વાસ્થ્ય કાર્યક્રમ ૨૦૧૫-૧૬ અંતર્ગત અમરેલી જિલ્લાની ખાનગી તથા સરકારી ૯૮૪ પ્રાથમિક શાળાઓ, ૨૬૪ માધ્યમિક શાળાઓ અને ૧,૬૨૫ આંગણવાડી કેન્દ્રો તથા ૨ આશ્રમ શાળા, કસ્તુરબા આશ્રમ શાળા, ૩ વિકલાંગ અંધજન શાળા તથા ૧ ચિલ્ડ્રન હોમ, ૪ મદરેસા અને ૧ નવોદય વિદ્યાલય સહિત ૧૨ શાળાઓ સહિત કુલ ૨,૫૦૪ શાળાઓ અને શાળાએ ન જતા હોય તેવા ૩૫૮ બાળકો સહિત ૩,૬૫,૬૭૦ બાળકોની આરોગ્ય તપાસણી કરવામાં આવશે. તા.૧ ડિસેમ્બર-૨૦૧૫ થી શરૂ થયેલ કાર્યક્રમ તા.૫ ફેબ્રુઆરી-૨૦૧૬ ૪૫ દિવસો સુધી રાષ્ટ્રીય બાળ સ્વાસ્થ્ય કાર્યક્રમ અંતર્ગત બાળકોની તપાસ કરવામાં આવશે. શાળામાં સ્વચ્છતા અભિયાનની સાથોસાથ હેલ્થ વર્કર દ્વારા બાળકોની તપાસ કરવામાં આવશે.
સ્ત્રોત: આરોગ્ય અને પરિવાર કલ્યાણ વિભાગ
👦🏻👦🏻👦🏻👧🏻👧🏻👧🏻👧🏻👧🏻👦🏻
નેશનલ આયર્ન + ઇનીશેટીવ
👧🏻👧🏻👧🏻👦🏻👦🏻👦🏻👦🏻👦🏻👦🏻
૧
યોજનાનું નામ/પ્રકાર
નેશનલ આયર્ન + ઇનીશેટીવ
૨
યોજનાના લાભાર્થીની પાત્રતાનાં માપદંડ
૬ મહિનાથી પ વર્ષ સુધીના તમામ બાળકો (પ્રી સ્કુલ)
સરકારી અને સરકારી સહાય મેળવતી શાળાઓ કક્ષા 1 થી 12 સુધીના તમામ બાળકો
પ થી ૧૦ વર્ષ સુધીના બાળકો શાળાએ જતા નથી તેવા બાળકોને પણ આંગણવાડીમાં આવરી લેવામાં આવે છે.
૧૦ થી ૧૯ વર્ષ સુધીની તરૂણીઓ
સગર્ભા અને ધાત્રી માતાઓ.
પ્રજનન વયની ૨૦ થી ૪૯ વર્ષની તમામ મહિલાઓ.
૩
યોજના અંતર્ગત સહાય/લાભ
આ યોજના અંતર્ગત ઉપર દર્શાવેલ લાભાર્થીઓને આયરનની ગોળીઓ તથા આયર્ન સિરપ આપવામાં આવે છે.
સરકારી સંસ્થાઓમાં એનીમીયાની ગંભીરતા પ્રમાણે સારવાર આપવામાં આવે છે, જેમાં બ્લડ ટ્રાન્સફુઝન અને આયરન સુકોઝ ઇજેકશન થેરેપી સામેલ છે.
૪
યોજનાનો લાભ મેળવવા માટેની પધ્ધતિ
૬ મહિનાથી પ વર્ષ સુધીના બાળકોનો અઠવાડિયામાં બે વાર નાં IFA સીરપ આશા ધ્વારા આપવામાં આવે છે.
પ વર્ષ થી ૧૯ વર્ષ સુધીનાં સ્કુલ જતાં બાળકોનાં શાળાનાં શિક્ષક ધ્વારા અને શાળાએ ન જતાં બાળકોને આંગણવાડી વર્કર ધ્વારા અઠવાડિયામાં એક વાર IFA ગોળી આપવામાં આવે છે.
સગર્ભા અને ધાત્રી માતાઓને સગર્ભાવસ્થાનાં પ્રથમ ત્રણ માસ બાદથી પ્રસુતિ સુધી તથા ધાત્રી માતાને પ્રસુતિ બાદથી પ્રથમ છ માસ સુધી દરરોજ IFA ની ગોળી ફિમેલ હેલ્થ વર્કર અને આશા ધ્વારા આપવામાં આવે છે.
પ્રજનન વયની તમામ મહિલાઓને આશા ધ્વારા અઠવાડિયામાં એક વાર IFA ની ગોળી આપવામાં આવે છે.
૫
યોજનાનો લાભ કયાંથી મળશે.
તમામ સરકારી અને સરકારી સહાય મેળવતી આરોગ્ય સંસ્થાઓમાં અને શાળાઓમાં, આંગણવાડીમાં, આશા ધ્વારા ઘરે ઘરેથી લાભ મળશે.
સ્ત્રોત: આરોગ્ય અને પરિવાર કલ્યાણ વિભાગ
[9/14, 5:47 PM] યુયુત્સુ⚔યુવરાજસિંહજાડેજા: Yuvirajsinh Jadeja:
Current Affairs
🗣🗣🗣🗣🗣🗣🗣🗣🗣🗣
ગુજરાત સરકાર બાળસખા યોજના – 3 અંતર્ગત ઓછા વજન સાથે જન્મેલ બાળકની સારવારનો ખર્ચ ઉઠાવશે
🗣🗣🗣🗣🗣🗣🗣🗣
ગુજરાત સરકારે બાળસખા યોજના – 3 અંતર્ગત ઓછા વજન સાથે જન્મ લેનાર બાળકોની સારવારમાં મદદરૂપ બનશે, અને ખાનગી હોસ્પિટલોમાં બાળકને ધનિષ્ઠ સારવાર મળી રહે તે માટેની જોગવાઈ કરવામાં આવી છે.
ગુજરાત સરકારનાં આયોગ્ય વિભાગ દ્વારા એક પરિપત્ર બહાર પાડવામાં આવ્યો છે, આ પરિપત્રમાં જણાવ્યા મુજબ ઓછા વજન સાથે જન્મેલ બાળકોને ખાનગી હોસ્પિટલોનાં બાળરોગ નિષ્ણાંતનાં એન.આઈ.સી. યુમાં સારવાર અર્થે દાખલ કરવામાં આવે તો આ બાળકોની સારવાર તેમજ તેની માતા અથવા એક સંબંધીને સાથે રહેવા સહિતની સુવિધા સાથે પ્રતિ દિવસના રૂપિયા 7000 એમ સાત દિવસ સુધીનાં રૂપિયા 49000નો ખર્ચ રાજ્ય સરકાર ઉઠાવશે.
વધુમાં જાણવા મળનુરૂપ ખાનગી સંસ્થામાંથી ઓછામાં ઓછા ૩ માસની તાલીમ અથવા સરકાર માન્ય સંસ્થામાંથી ઓછામાં ઓછા એક માસની તાલીમ લીધેલી હોવી જરૂરી છે અથવા એક વર્ષના ધંધાને લગતો અનુભવ હોવો જોઇએ અથવા વારસાગત કારીગર હોવા જોઇએ.
(૩) બેંક મારફત લોન ધિરાણની મહત્તમ મર્યાદા:
(૧) ઉદ્યોગ ક્ષેત્ર માટે મહત્તમ ₹.૮ લાખ.
(ર) સેવા ક્ષેત્ર માટે મહત્તમ ₹.૮ લાખ.
(૩) વેપાર ક્ષેત્ર માટે મહત્તમ ₹.૮ લાખ.
(૪) ધિરાણની રકમ ઉપર સહાયના દર: આ યોજના હેઠળ ઉદ્યોગ, સેવા અને વેપાર ક્ષેત્ર માટે સહાયના દર નીચે મુજબ રહેશે.
વિસ્તાર જનરલ કેટેગરી અનુસૂચિત જાતિ/અનુસૂચિત જન જાતિ/ માજી સૈનિક/મહિલા/૪૦% કે તેથી વધુ અંધ કે અપંગ
ગ્રામ્ય ૨૫% ૪૦%
શહેરી ૨૦% ૩૦%
(૫) સહાયની મહત્તમ મર્યાદા:
ક્રમ ક્ષેત્ર સહાયની રકમની મર્યાદા (રકમ રૂપિયામાં)
૧ ઉદ્યોગ ₹.૧,૨૫,૦૦૦
૨ સેવા ₹.૧,૦૦,૦૦૦
૩ વેપાર જનરલ કેટેગરી શહેરી ₹.૬૦,૦૦૦
ગ્રામ્ય ₹.૭૫,૦૦૦
રીઝર્વ કેટેગરી શહેરી/ ગ્રામ્ય ₹.૮૦,૦૦૦
નોંધ: અંધ કે અપંગ લાભાર્થીના કિસ્સામાં કોઇ પણ ક્ષેત્ર માટે મહત્તમ સહાય ₹.૧,૨૫,૦૦૦/- રહેશે.
્યુ છે કે આ યોજનામાં લાભાર્થી માટે કોઈ આવક મર્યાદા રાખવામાં આવી નથી. બાળસખા યોજના – 3 હેઠળ નોંધયેલ આરોગ્ય સંસ્થા માંથી રજા આપ્યા બાદ 28 દિવસનાં સમયમાં લાભર્થીને ફરી એડમિટ કરવાની જરૂર પડે તો તે અલગ અલગ એડમિશન ગણવામાં આવશે નહિં પરંતુ 28 દિવસ બાદ દાખલ થશે તો નવું એડમિશન ગણાશે.
👧🏻👧🏻👦🏻👦🏻👧🏻👧🏻👧🏻👧🏻👦🏻👦🏻👧🏻👧🏻
સ્કીમ ફોર એમ્પારમેન્ટ ઓફ એડોલેશન્ટ ગલ્સ (સબલા
👧🏻👧🏻👦🏻👦🏻👦🏻👦🏻👧🏻👧🏻👧🏻👧🏻👧🏻👦🏻
યોજનાની શરૂઆત ૩૦-૯-૨૦૧૪ ના રોજ ગુજરાત રાજયનાં ૯ જિલ્લા (૧૩૪ ઘટક) જેવા કે બનાસકાંઠા, દાહોદ,પંચમહાલ, નર્મદા, અમદાવાદ, જામનગર, જુનાગઢ અને નવસારીમાં શરૂ કરવામાં આવેલ છે. લક્ષ્ય જુથ: ૧૧-૧૮ વર્ષની કિશોરીઓ
હેતુ:
કિશોરીઓના સ્વ- વિકાસ અને સશક્તિકરણ માટે
કિશોરીઓના પોષણ અને આરોગ્ય સ્તર સુધારવા
કુટુંબ કલ્યાણ, કિશોરીની પ્રજનનક્ષમતા અને જાતીય આરોગ્ય (ARSH), બાળકોની કાળજી લેવા બાબતે સલાહ અને માર્ગદર્શન.
તમામ કિશોરીઓને કૌશલ્ય વર્ધન અને જીવન લક્ષી તાલીમ આપવી.
સ્કૂલે ન જતી કિશોરીઓને ઓપચારિક અને બિનઓપચારિક તાલીમ આપવી.
તમામ કિશોરીઓને હાલની સરકારી સેવા જેમકે પી.એચ.સી, સી.એચ.સી, પોસ્ટ ઓફિસ, પોલિસ સ્ટેશન અને અન્ય સેવા વિષે જાણકારી આપવી.
પ્રગતિ :
કુલ ૩૫૪૬૨૦ લાભાર્થીઓએ ટી.એચ.આર. નો લાભ લીધેલ છે.
ગુજરાત રાજ્યના ૯ જીલ્લામાં ૯૫૩૯ કિશોરીઓને કૌશલ્ય વર્ધન તાલીમ આપેલ છે.
વિકાસ માટે નું રિસોર્સ સાહિત્યસબલા મોડ્યુલ વજન, ઊંચાઇ રેકોર્ડિંગ માટે વ્યાપક કાર્ડ, પરામર્શ અને IEC સામગ્રી, બોડી માસ ઇન્ડેક્સ (BMI), આયર્ન ફોલિક એસિડ (IFA) એ પૂરક, રેફરલ્સ અને સેવાઓ SABLA હેઠળ પ્રાપ્ત થઈ છે. આ કાર્ડ પણ શાળા જોડાયા શાળા છોડીને જેવી છોકરી જીવનમાં મહત્વપૂર્ણ લક્ષ્યો જાળવે છે, લગ્ન તરુણી છોકરીઓ તેમને મદદ આ કિશોરી કાર્ડ્સ અને સખી અને સહેલી જાળવી રાખે છે. સબલા પોથી : વજન, ઊંચાઇ રેકોર્ડિંગ માટે વ્યાપક કાર્ડ, પરામર્શ અને IEC સામગ્રી, બોડી માસ ઇન્ડેક્સ (BMI), આયર્ન ફોલિક એસિડ (IFA) એ પૂરક, રેફરલ્સ અને સેવાઓ SABLA હેઠળ પ્રાપ્ત થઈ છે. આ કાર્ડ પણ શાળા જોડાયા શાળા છોડીને જેવી છોકરી જીવનમાં મહત્વપૂર્ણ લક્ષ્યો જાળવે છે, marriage.Adolescent છોકરીઓ તેમને મદદ આ કિશોરી કાર્ડ્સ અને સખી અને Sahelis જાળવી રાખે છે. સબલા તાલીમ કિટ: વિવિધ આરોગ્ય, પોષણ, સામાજિક અને કાનૂની મુદ્દાઓ સમજવામાં AGS મદદ કરે છે. શીખવાની જ્યારે AGS આનંદ છે કે જેથી આ કિટ રમતો અને પ્રવૃત્તિઓ સમાવેશ થાય છે. સખી અને સહેલી પીઅર શિક્ષણ આપવા માટે આ કિટ ઉપયોગ કરવા તાલીમ આપવામાં આવશે. કીટ સમાવિષ્ટો એનાટોમી અને સ્ત્રી શરીરના શરીરવિજ્ઞાન પર આવરણ આવે છે, મહેન્દી બુક, Receipe બુક, સ્વચ્છતા નેપકિન્સ, કાનૂની મુદ્દાઓ, આરોગ્ય અને પોષણ મુદ્દાઓ પર ફ્લેશ કાર્ડ, મિરર એનિમિયા, સાપ અને લેડર સાથે કાર્ડ રમવાની ડેક શોધવા માટે આરોગ્ય, પોષણ અને કાનૂની મુદ્દાઓ. નિરીક્ષણ અને મૂલ્યાંકન
રાજ્ય, જિલ્લા, અને ઘટક કક્ષાની સમિતિ નું તાલીમ સેટ અપ.
તાલીમ :કિશોરી દિવસ
આઇટીઆઇ એક નિશ્ચિત દિવસે ત્રણ મહિનામાં એક વાર ઉજવવામાં આવે છે. મેડિકલ ઓફિસર, સહાયક નર્સ દાયણ (ANM) અને માન્યતા સામાજિક આરોગ્ય કાર્યકર (આશા વર્કર) સહિત કિશોરી દિવસને, આ AWWs, આરોગ્ય કર્મચારીઓ, પર, AGS અને તેમના પરિવારો, ખાસ કરીને માતાઓ, AWC પર toassemble ચલાવવું. ગુજરાતમાં કિશોરી દિવસની ગામ આરોગ્ય પોષણ દિવસ (VHND) પર રાખવામાં આવે છે.
કિશોરી દિવસની પર પૂરી પાડવામાં આવતી સેવાઓ:
દરેક કિશોરીઓના કિશોરી કાર્ડ ભરવા, જેમાં અગત્યની બાબતો દર્શાવવી / ANM
કૂપોષિત (જેનો બીએમઆઇ ૧૮.પ થી ઓછો) કિશોરીઓને વિશેષ આરોગ્ય સંભાળ સુવિઘા માટે સંદર્ભ સેવાઓ ઉપલબ્ઘ કરાવવી. જેમકે માસિકની તકલીફ, વારંવારનો માથાનો દુ:ખાવો, લાંબા સમયના ખીલ તથા કૃમિ.
ખાસ આરોગ્ય કેમ્પનુ આયોજન
આરોગ્ય અને પોષણનું શિક્ષણ આપવું.
પોષક વાનગીઓ બનાવી તેનું નિદર્શન કરવું
કિશોરીઓ અને તેમના પરિવારજનો સાથે સારી ટેવોના અપનાવવા માટે પ્રોત્સાહન આપવા માટે વર્તન પરિવર્તન માટે સંપરામર્શ કરવું.
કિશોરીઓના ભાઇ-બહેન, વાલીઓ તથા સમુદાયને માહિતી, શિક્ષણ અને સંદેશાવ્યવહાર પૂરો પાડવો
વ્યવસાયિક તાલીમના માટેના માળખાઓ:
વ્યસાયિક તાલીમ શ્રમ અને રોજગાર વિભાગ, કૌશલ્ય વર્ઘન કેન્દ્રો (કેવીકે) અને ઔદ્યોગિક તાલીમ સંસ્થાઓ (આઇટીઆઇ) દ્વારા અપાવવામાં આવે છે.
સ્ત્રોત: મહિલા અને બાળ વિકાસ વિભાગ
શ્રી વાજપાઇ બેન્કેબલ યોજના
શ્રી વાજપાઈ બેંકેબલ યોજના
કુટિર ઉદ્યોગના કારીગરોને રાષ્ટ્રીયકૃત બેંકો, સહકારી બેંકો, પબ્લીક સેક્ટર બેંકો, ખાનગી બેંકો મારફતે નાણાંકીય લોન/સહાય આપવાની યોજના
(૧) હેતુ:- આ યોજના હેઠળ ગુજરાતના શહેરી અને ગ્રામ્ય વિસ્તારોના બેરોજગાર વ્યક્તિઓને સ્વરોજગારી પુરી પાડવાનો આશય રહેલો છે. અપંગ કે અંધ વ્યક્તિ પણ આ યોજનાનો લાભ લઈ શકશે.
(૨) યોજનાની પાત્રતા:
૧. ઉંમરઃ ૧૮ થી ૬૫ વર્ષ
૨. શૈક્ષણિક લાયકાત : ઓછામાં ઓછું ધોરણ-૪ (ચાર) પાસ અથવા
તાલીમ/અનુભવઃ વ્યવસાયને અ
👧🏻👧🏻👦🏻👦🏻👧🏻👧🏻👧🏻👧🏻👦🏻👦🏻👧🏻👧🏻
સ્કીમ ફોર એમ્પારમેન્ટ ઓફ એડોલેશન્ટ ગલ્સ (સબલા
👧🏻👧🏻👦🏻👦🏻👦🏻👦🏻👧🏻👧🏻👧🏻👧🏻👧🏻👦🏻
યોજનાની શરૂઆત ૩૦-૯-૨૦૧૪ ના રોજ ગુજરાત રાજયનાં ૯ જિલ્લા (૧૩૪ ઘટક) જેવા કે બનાસકાંઠા, દાહોદ,પંચમહાલ, નર્મદા, અમદાવાદ, જામનગર, જુનાગઢ અને નવસારીમાં શરૂ કરવામાં આવેલ છે. લક્ષ્ય જુથ: ૧૧-૧૮ વર્ષની કિશોરીઓ
હેતુ:
કિશોરીઓના સ્વ- વિકાસ અને સશક્તિકરણ માટે
કિશોરીઓના પોષણ અને આરોગ્ય સ્તર સુધારવા
કુટુંબ કલ્યાણ, કિશોરીની પ્રજનનક્ષમતા અને જાતીય આરોગ્ય (ARSH), બાળકોની કાળજી લેવા બાબતે સલાહ અને માર્ગદર્શન.
તમામ કિશોરીઓને કૌશલ્ય વર્ધન અને જીવન લક્ષી તાલીમ આપવી.
સ્કૂલે ન જતી કિશોરીઓને ઓપચારિક અને બિનઓપચારિક તાલીમ આપવી.
તમામ કિશોરીઓને હાલની સરકારી સેવા જેમકે પી.એચ.સી, સી.એચ.સી, પોસ્ટ ઓફિસ, પોલિસ સ્ટેશન અને અન્ય સેવા વિષે જાણકારી આપવી.
પ્રગતિ :
કુલ ૩૫૪૬૨૦ લાભાર્થીઓએ ટી.એચ.આર. નો લાભ લીધેલ છે.
ગુજરાત રાજ્યના ૯ જીલ્લામાં ૯૫૩૯ કિશોરીઓને કૌશલ્ય વર્ધન તાલીમ આપેલ છે.
વિકાસ માટે નું રિસોર્સ સાહિત્યસબલા મોડ્યુલ વજન, ઊંચાઇ રેકોર્ડિંગ માટે વ્યાપક કાર્ડ, પરામર્શ અને IEC સામગ્રી, બોડી માસ ઇન્ડેક્સ (BMI), આયર્ન ફોલિક એસિડ (IFA) એ પૂરક, રેફરલ્સ અને સેવાઓ SABLA હેઠળ પ્રાપ્ત થઈ છે. આ કાર્ડ પણ શાળા જોડાયા શાળા છોડીને જેવી છોકરી જીવનમાં મહત્વપૂર્ણ લક્ષ્યો જાળવે છે, લગ્ન તરુણી છોકરીઓ તેમને મદદ આ કિશોરી કાર્ડ્સ અને સખી અને સહેલી જાળવી રાખે છે. સબલા પોથી : વજન, ઊંચાઇ રેકોર્ડિંગ માટે વ્યાપક કાર્ડ, પરામર્શ અને IEC સામગ્રી, બોડી માસ ઇન્ડેક્સ (BMI), આયર્ન ફોલિક એસિડ (IFA) એ પૂરક, રેફરલ્સ અને સેવાઓ SABLA હેઠળ પ્રાપ્ત થઈ છે. આ કાર્ડ પણ શાળા જોડાયા શાળા છોડીને જેવી છોકરી જીવનમાં મહત્વપૂર્ણ લક્ષ્યો જાળવે છે, marriage.Adolescent છોકરીઓ તેમને મદદ આ કિશોરી કાર્ડ્સ અને સખી અને Sahelis જાળવી રાખે છે. સબલા તાલીમ કિટ: વિવિધ આરોગ્ય, પોષણ, સામાજિક અને કાનૂની મુદ્દાઓ સમજવામાં AGS મદદ કરે છે. શીખવાની જ્યારે AGS આનંદ છે કે જેથી આ કિટ રમતો અને પ્રવૃત્તિઓ સમાવેશ થાય છે. સખી અને સહેલી પીઅર શિક્ષણ આપવા માટે આ કિટ ઉપયોગ કરવા તાલીમ આપવામાં આવશે. કીટ સમાવિષ્ટો એનાટોમી અને સ્ત્રી શરીરના શરીરવિજ્ઞાન પર આવરણ આવે છે, મહેન્દી બુક, Receipe બુક, સ્વચ્છતા નેપકિન્સ, કાનૂની મુદ્દાઓ, આરોગ્ય અને પોષણ મુદ્દાઓ પર ફ્લેશ કાર્ડ, મિરર એનિમિયા, સાપ અને લેડર સાથે કાર્ડ રમવાની ડેક શોધવા માટે આરોગ્ય, પોષણ અને કાનૂની મુદ્દાઓ. નિરીક્ષણ અને મૂલ્યાંકન
રાજ્ય, જિલ્લા, અને ઘટક કક્ષાની સમિતિ નું તાલીમ સેટ અપ.
તાલીમ :કિશોરી દિવસ
આઇટીઆઇ એક નિશ્ચિત દિવસે ત્રણ મહિનામાં એક વાર ઉજવવામાં આવે છે. મેડિકલ ઓફિસર, સહાયક નર્સ દાયણ (ANM) અને માન્યતા સામાજિક આરોગ્ય કાર્યકર (આશા વર્કર) સહિત કિશોરી દિવસને, આ AWWs, આરોગ્ય કર્મચારીઓ, પર, AGS અને તેમના પરિવારો, ખાસ કરીને માતાઓ, AWC પર toassemble ચલાવવું. ગુજરાતમાં કિશોરી દિવસની ગામ આરોગ્ય પોષણ દિવસ (VHND) પર રાખવામાં આવે છે.
કિશોરી દિવસની પર પૂરી પાડવામાં આવતી સેવાઓ:
દરેક કિશોરીઓના કિશોરી કાર્ડ ભરવા, જેમાં અગત્યની બાબતો દર્શાવવી / ANM
કૂપોષિત (જેનો બીએમઆઇ ૧૮.પ થી ઓછો) કિશોરીઓને વિશેષ આરોગ્ય સંભાળ સુવિઘા માટે સંદર્ભ સેવાઓ ઉપલબ્ઘ કરાવવી. જેમકે માસિકની તકલીફ, વારંવારનો માથાનો દુ:ખાવો, લાંબા સમયના ખીલ તથા કૃમિ.
ખાસ આરોગ્ય કેમ્પનુ આયોજન
આરોગ્ય અને પોષણનું શિક્ષણ આપવું.
પોષક વાનગીઓ બનાવી તેનું નિદર્શન કરવું
કિશોરીઓ અને તેમના પરિવારજનો સાથે સારી ટેવોના અપનાવવા માટે પ્રોત્સાહન આપવા માટે વર્તન પરિવર્તન માટે સંપરામર્શ કરવું.
કિશોરીઓના ભાઇ-બહેન, વાલીઓ તથા સમુદાયને માહિતી, શિક્ષણ અને સંદેશાવ્યવહાર પૂરો પાડવો
વ્યવસાયિક તાલીમના માટેના માળખાઓ:
વ્યસાયિક તાલીમ શ્રમ અને રોજગાર વિભાગ, કૌશલ્ય વર્ઘન કેન્દ્રો (કેવીકે) અને ઔદ્યોગિક તાલીમ સંસ્થાઓ (આઇટીઆઇ) દ્વારા અપાવવામાં આવે છે.
સ્ત્રોત: મહિલા અને બાળ વિકાસ વિભાગ
શ્રી વાજપાઇ બેન્કેબલ યોજના
શ્રી વાજપાઈ બેંકેબલ યોજના
કુટિર ઉદ્યોગના કારીગરોને રાષ્ટ્રીયકૃત બેંકો, સહકારી બેંકો, પબ્લીક સેક્ટર બેંકો, ખાનગી બેંકો મારફતે નાણાંકીય લોન/સહાય આપવાની યોજના
(૧) હેતુ:- આ યોજના હેઠળ ગુજરાતના શહેરી અને ગ્રામ્ય વિસ્તારોના બેરોજગાર વ્યક્તિઓને સ્વરોજગારી પુરી પાડવાનો આશય રહેલો છે. અપંગ કે અંધ વ્યક્તિ પણ આ યોજનાનો લાભ લઈ શકશે.
(૨) યોજનાની પાત્રતા:
૧. ઉંમરઃ ૧૮ થી ૬૫ વર્ષ
૨. શૈક્ષણિક લાયકાત : ઓછામાં ઓછું ધોરણ-૪ (ચાર) પાસ અથવા
તાલીમ/અનુભવઃ વ્યવસાયને અ
No comments:
Post a Comment