હંસાબેન મહેતા --- Hansaben Mehta

♻️👁‍🗨♻️👁‍🗨♻️👁‍🗨♻️👁‍🗨♻️👁‍🗨♻️👁‍🗨
🔆🔆💢હંસાબેન મહેતા💢🔆🔆
♻️👁‍🗨♻️👁‍🗨♻️👁‍🗨♻️👁‍🗨♻️👁‍🗨♻️👁‍🗨
✍યુવરાજસિંહ જાડેજા (ગોંડલ)🙏

👁‍🗨શ્રીમતી હંસાબેન મહેતા નો જન્મ તા. ૦૩-૦૭-૧૮૯૭ના રોજ સુરત મુકામે થયો હતો. તેઓ
♻️ભારતની યુનિવર્સિટીમાં સૌ પ્રથમ મહિલા ઉપકુલપતિ તરિકે નિમાયા હતા. હંસાબહેને ૧૯૧૩માં મેટ્રિકની પરીક્ષા વિશેષ યોગ્યતાથી પસાર કરતાં તેમને ♻️‘ચેટફિલ્ડ પુરસ્કાર’ તથા અન્ય ઇનામો મળ્યાં હતા.
⭕️ ફિલોસોફી વિષય સાથે વડોદરાની કૉલેજમાં ભણી સ્નાતક થયા. પત્રકારત્વના અભ્યાસ માટે તેઓ ૧૯૧૯માં ઇંગ્લેન્ડ ગયાં, ત્યાં સરોજીની નાયડુ સાથે તેમની મુલાકાત થઇ હતી. ત્યાંથી અમેરિકા અને જાપાન થઇ ભારત આવ્યા. ત્યારબાદ ડૉ. જીવરાજ મહેતા સાથે લગ્ન કર્યા.

🎯👌👌મુંબઇ રહી તેમણે ‘ભગિની સમાજ’ તથા 👌‘નેશનલ કાઉન્સિલ ફોર વિમેન’ 👈સંસ્થામાં મંત્રી તરીકે રહી સમાજસેવાનાં કાર્યો પણ કર્યા. 
👉૧૯૩૦માં દાંડીકૂચમાં પણ ભાગ લીધો હતો. ૧૯૪૬માં તેઓ વડોદરાની મહારાજા સયાજીરાવ યુનિવર્સિટીનાં ઉપકુલપતિ બન્યા. આમ
👉✌️👌 તેઓ યુનિવર્સિટીના ઉપકુલપતિ બનનાર પ્રથમ મહિલા હતા.

👁‍🗨Yuvirajsinh Jadeja:
🐾🐾🐾🐾🐾🐾

હંસા જીવરાજ મહેતા (૧૮૯૭–૧૯૯૫) ભારતના સમાજ સુધારક, સામાજીક કાર્યકર, શિક્ષણવિદ્, સ્વતંત્ર ચળવળકાર અને લેખિકા હતા.

તેમણે ગુજરાતીમાં બાળકો માટે ઘણાં પુસ્તકોણ લખ્યાં છે અને ગુલીવર્સની સફરો જેવાં પુસ્તકો અંગ્રેજીમાંથી ગુજરાતીમાં ભાષાંતર પણ કર્યા છે. તેઓ જન્મે નાગર બ્રાહ્મણ હતા અને મનુભાઇ મહેતાના પુત્રી હતા. તેમણે જાણીતા ડોક્ટર અને રાજકારણી ડૉ. જીવરાજ મહેતા સાથે લગ્ન કર્યા હતા. 

🕴🕴🕴🕴તેમણે
મહાત્મા ગાંધીની સલાહથી વિદેશી કપડાં અને દારૂ વેચતી દુકાનોનો સામૂહિક બહિષ્કાર તેમજ અન્ય સ્વાતંત્રયની લડતોમાં ભાગ લીધો હતો. બ્રિટિશરો દ્વારા તેણીની ધરપકડ થઇ હતી તેમજ તેમને જેલમાં મોકલવામાં આવ્યા હતા. 

🎭🎭🎭🎭🎭
૧૯૨૬માં તેણીની પસંદગી બોમ્બે સ્કૂલ્સ કમિટિમાં થઇ હતી અને ૧૯૪૫-૪૬માં ઓલ ઇન્ડિયા વુમન્સ કોન્ફરન્સના પ્રમુખ બન્યા હતા.

🏅🎖🎖🏅 હૈદરાબાદ ખાતે તેમના પ્રમુખપદના વકતવ્ય દરમિયાન સ્ત્રી હક્કોની હિમાયત કરી હતી. ૧૯૪૫ થી ૧૯૬૦ દરમિયાન તેમણે વિવિધ પદો સંભાળ્યા હતા જેમાં એસએનડીટી વુમન્સ યુનિવર્સિટીના વાઇસ-ચાન્સેલર, ઓલ ઇન્ડિયા સેકન્ડરી બોર્ડ ઓફ એજ્યુકેશના સભ્ય, ઇન્ટર યુનિવર્સિટી બોર્ડ ઓફ ઇન્ડિયા ના પ્રમુખ અને
મહારાજા સયાજીરાવ વિશ્વવિદ્યાલયના વાઇસ-ચાન્સેલર રહ્યા હતા.


⛳️⛳️યુ.એન.માં કામગીરી⛳️⛳️


તેમણે ૧૯૪૬માં સ્ત્રીઓની સ્થિતિ અંગેની સમિતિમાં ભારતનું પ્રતિનિધિત્વ કર્યું હતું.
૧૯૪૭-૪૮માં યુ.એન. માનવ હક્ક સમિતિના ભારતના પ્રતિનિધિત્વ તરીકે તેઓ માનવ હક્કના વૈશ્વિક જાહેરનામામાં "all men are created equal" (રૂઝવેલ્ટની પસંદગીનું વાક્ય) થી
all human beings , માં બદલાવવામાં જવાબદાર હતા 
જે લિંગ સમાનતાની જરૂરિયાતનું સૂચન કરતું હતું. 

🎖🎖તેઓ ૧૯૫૦માં યુ.એન.ની માનવ હક્ક સમિતિના વાઇસ ચેરમેન બન્યા હતા. 

🏵🏵તેઓ યુનેસ્કોના એક્યુકેટિવ બોર્ડના સભ્ય પણ હતા. 
🏆🏆🏆પુરસ્કાર

૧૯૫૯માં તેણીને પદ્મભૂષણ પુરસ્કાર એનાયત થયો હતો. 

💢💢હંસા મહેતા, યુનિવર્સિટીના પ્રથમ વાઇસ ચાન્સેલર હતાં

એમના પતિ જીવરાજ મહેતા ગુજરાતના પ્રથમ મુખ્ય પ્રધાન હતા

🔻🚩‼️Shrimati Hansa Mehta Library, the University Library of M S University of Baroda was established on May1, 1950. At the time of establishment of the M. S. University of Baroda, a collection of 25,000 books belonging to the two State Libraries (Huzur Political Office and Secretariat Library) was handed over to the University Library. There were several colleges in Baroda - Baroda College (for Arts), Science Institute, Commerce College, and Secondary Teacher’s Training College etc.

લાયબ્રેરીની સ્થાપના તા.૧મે, ૧૯૫૦ ના રોજ થઇ હતી. આ વિસાળ જ્ઞાાનભંડાર સાથે જેમનું નામ સાંકળી લેવાયું છે. એ શ્રીમતી હંસા મહેતા એમ.એસ.યુનિવર્સિટીના પ્રથમ વાઇસ ચાન્સેલર હતાં. યુનિવર્સિટીના ગર્લ્સ કેમ્પસમાં આવેલા ચાર રેસિડેન્સ હોલ પૈકી એક હોલ પણ આ વિદૂષીના નામે ઓળખાય છે. એમના પતિ જીવરાજ મહેતા ગુજરાતના પ્રથમ મુખ્ય પ્રધાન હતા.

✍યુવરાજસિંહ જાડેજા (ગોંડલ)🙏

🗃📙🗃📘🗃📗🗃📕🗃📒🗃📔
🗄🗄શ્રીમતી હંસા મહેતા લાયબ્રેરી🗄
📚🗳📚🗳📚🗳📚🗳📚🗳📚🗳
✍યુવરાજસિંહ જાડેજા (ગોંડલ)🙏

🙏😊ચલો મિત્રો આજે મારી સાથે જાણીયે શ્રીમતી હંસા મહેતાએ શરૂ કરેલી પુસ્તકપરબ સમાન એમ.એસ.યુનિવર્સિટીની ખ્યાતનામ લાયબ્રેરી વિશે.....

🗄એમ.એસ.યુનિવર્સિટીની ખ્યાતનામ લાયબ્રેરી શ્રીમતી હંસા મહેતા લાયબ્રેરી જે લાખો વિદ્યાર્થીઓ માટે પુસ્તકપરબ બની રહેલી આ લાયબ્રેરીની સ્થાપના તા.૧મે, ૧૯૫૦ ના રોજ થઇ હતી.

🗃 આ વિસાળ જ્ઞાાનભંડાર સાથે જેમનું નામ સાંકળી લેવાયું છે. 👉એ શ્રીમતી હંસા મહેતા એમ.એસ.યુનિવર્સિટીના પ્રથમ વાઇસ ચાન્સેલર હતાં.

👏🙍 યુનિવર્સિટીના ગર્લ્સ કેમ્પસમાં આવેલા ચાર રેસિડેન્સ હોલ પૈકી એક હોલ પણ આ વિદૂષીના નામે ઓળખાય છે. એમના પતિ જીવરાજ મહેતા ગુજરાતના પ્રથમ મુખ્ય પ્રધાન હતા.

🎯👉યુનિવર્સિટીની સ્થાપનાવેળા હુઝુર પોલીટેકલ ઓફિસ અને સેક્રેટરીયટ લાયબ્રેરી નામની બે સ્ટેટ લાયબ્રીના ૨૫,૦૦૦ પુસ્તકો શ્રીમતી હંસા મહેતા લાયબ્રેરીને સુપરત કરાયા હતા.

👉આજે યુનિવર્સિટીની વિવિધ ફેકટરીઓમાં આવેલી ૧૪ લાયબ્રેરીઓ જ્યારે ડિપાર્ટમેન્ટમાં આવેલી ૨૫ લાયબ્રેરીઓ શ્રીમતી હંસા મહેતા લાયબ્રેરીના વડપણ હેઠળ કાર્યરત છે. આ તમામ વાંચનાલયોમાં એકંદરે સાત લાખથી વધુ પુસ્તકો, ૬૩ કોમ્પ્યુટર અને ૧૭ નોડ ઉપલબ્ધ છે. ૮૦,૦૨૫ ચોરસ ફીટમાં પથરાયેલો એનો રીડીંગ રૃમ ૧૬૦૦ વિદ્યાર્થીઓને એકસાથે બેઠક વ્યવસ્થા પૂરી પાડી રહ્યો છે.
✍યુવરાજસિંહ જાડેજા (ગોંડલ)🙏

📗📖📘📖📗📖📗📖📗📖📗
ઈતિહાસનો વૈભવ 1,700 રૅર બુક્સમાં
📚📒📚📒📚📒📚📒📚📒📚
✍યુવરાજસિંહ જાડેજા (ગોંડલ)🙏

📚- એચ.એમ.લાઇબ્રેરીમાંબે સદી જૂની એવી રૅર અને અમૂલ્ય બુક્સનું કલેક્શન છે.

📚મ. સ. યુનિવર્સિટીની હંસા મહેતા લાઇબ્રેરીમાં બે સદી જુના પુસ્તકોનું રૅર કલેક્શન છે. 
📚અહીં 1,700 જેટલી બુક્સ સચવાયેલી છે. જેમાં 85 વર્ષ જેટલી જૂની બુક્સથી લઇને 17મી સદીનાં પુસ્તકો થાય છે. 

📚કલેક્શન લાઇબ્રેરી પાસે સ્થાપના સમયથી છે. 📚 લાઇબ્રેરીના સ્થાપના સાથે રાજ પરિવાર દ્વારા હૂઝુર પોલિટિકલ ઓફિસ અને સ્ટેટ લાઇબ્રેરીમાંથી 25,000 પુસ્તકો કલેક્શન તરીકે મળ્યા હતા. 
📚કલેક્શનમાં કેટલાક રેર પુસ્તકો પણ હતા.
🗃 પ્રિન્ટિંગ ટેકનલોજીના પ્રારંભના વર્ષોમાં છપાયેલી 📔આઈન-એ-અકબરી, પર્શિયનમાં છપાયેલી 📕મીરાત-એ-સિકંદરી, ગુજરાતીમાં છપાયેલી નવલકથા જેવી અનેક રૅર બુક્સ અહીં છે. 

📓આર્ટસ, હ્યુમાનિટિસ, કોમર્સ, લિટરેચર, હિસ્ટ્રી, સાયન્સ, પોલિટિકસ વગેરે અનેક વિષયોનું નૉલેજ અહીં છે. બુક્સનું સ્કેનિંગ થઇ રહ્યું છે. કેટલીક બુક્સની હાલત સારી હોવાથી તેને સુરક્ષિત રીતે મુકવામાં આવી છે. જ્યારે કેટલીક બુક્સ આજે પણ પ્રિન્ટિંગ અને બાઇન્ડિંગ ટેકનોલોજીની મિસાલ સમાન છે.
📙📘📙📘📙📘📙📘📙📘📙
લાઇબ્રેરીના કલેક્શનમાંની ટોપ-10 પુસ્તકો
📕📗📕📗📕📗📕📗📕📗📕
✍યુવરાજસિંહ જાડેજા (ગોંડલ)🙏

🎯🔶1. આઈન-એ-અકબરી (1783) : અકબરબાદશાહના શાસનકાળના રુલ્સ એન્ડ રેગ્યુલેશન પર લખાયેલી બુકનું ઇંગ્લીશ ટ્રાન્સલેશન છે. બુક ગવર્નમેન્ટ ઓફ હિન્દુસ્તાન દ્વારા પબ્લિશ કરવામાં આવી હતી. જેનું ઇન્ગલિશ ટ્રાન્સલેશન ફ્રાન્સિસ ગોડવીને કર્યું છે. તેની કિંમત પ્રકાશન વર્ષના સમયે ₹ 4 હતી.

🔶🎯2. કોમન થોટ્સ એન્ડ સિરિયસ (1896) : પુસ્તક અંગ્રેજી ભાષામાં સુપ્રસિદ્ધ રાજકુમાર કોલેજ દ્વારા રાજકોટમાં પ્રસિદ્ધ કરાયું હતું. પુસ્તકમાં કોલેજના તત્કાલિન વાઇસ પ્રિન્સિપાલ રોચેસ્ટર મેકેનહોલ દ્વારા કોલેજમાં અભ્યાસ કરતા કુમારોને શીખવાડવામાં આવેલા લેસન્સનો સંગ્રહ છે.

🎯♦️3. હિસ્ટ્રી ઓફ ઇલેક્ટિસિઝમ (1883) : પુસ્તક ગ્રીક ફિલોસોફર ડી.આર.ઈ ઝેલરે લખી હતી. જેનું અંગ્રેજી ભાષાંતર એસ.એફ.એલેન નામના અનુવાદકે કર્યું હતું.

♦️🎯4. ઋતુસંહાર (1887) : મહાકવિ કાલિદાસ કૃત ઋતુ સંહારનો હિન્દી અનુવાદ છે. અનુવાદ જબલપુર પાસેના વિસ્તારના રાજવી ઠાકુર જગમોહનસિંહ દ્વારા કરાયો હતો. ઋતુસંહારના કેટલાક કાવ્યોનો સંગ્રહ પુસ્તિકામાં પ્રગટ કરાયો હતો.

🎯♦️5. વનરાજ ચાવડા (1880) : મહિપતરામ રૂપરામ નીલકંઠ દ્વારા લખાયેલ ગુજરાતી નવલકથા વનરાજ ચાવડામાં ગુર્જરી રાજ્ય અને પ્રજા વિશે માહિતી છે. પુસ્તકની કિંમત ₹ 1 હતી.

🎯♦️6. મીરાત-એ-સિકંદરી (1875) : અકબરના જમાનામાં મંજુ શેખ નામના વ્યક્તિએ લખેલી બુક પર્શિયન ભાષામાં લખાઇ છે. બૂકનું યુનિવર્સિટીના એક્સપર્ટ દ્વારા એક્ઝામિનેશન કરાયું હતું. બૂકનું ઇન્ગિલિશ ટ્રાન્સલેશન પણ થયેલું છે.

🎯♦️7. નરસિંહ મહેતા કાવ્યસંગ્રહ (1913) : નરસિંહ મહેતાના કેટલાક કાવ્યોના સંગ્ર

હમાંથી ઇચ્છારામ દેસાઈ દ્વારા કાવ્યસંગ્રહ તૈયાર કરવામાં આવ્યો છે. સંગ્રહમાં નરસિંહ મહેતાના કેટલાક જાણીતા કાવ્યોનો ઉલ્લેખ છે. તે સમયે પુસ્તકની કિંમત ₹ 4 હતી.

🔰🎯8. ધી ફિલોસોફી ઓફ ઉપનિષદ (1906) : યુનિ. ઓફ કાએલના ફિલોસોફી વિભાગના પ્રો.પોલ ડ્યુસેમે ઇન્ગિલિશ અનુવાદ કર્યો છે. પુસ્તકમાં ઉપનિષદ, હિન્દુ રિલિજ્યનની ફિલોસોફી વર્ણવાઈ છે.

🎯♦️9. પ્રિન્સ ઓફ વૅલ્સ એન્ડ પ્રિન્સેસ ઓફ ઇન્ડિયા (1923) : બૂક બે વોલ્યુમમાં છે. રાજકોટના લક્ષ્મીકાંત શાહના માધ્યમથી પ્રસ્તુત થયેલ બૂકમાં વેલ્સના રાજકંુવરો અને ભારતના વિવિધ રજવાડાઓની માહિતી છે. પુસ્તકનું કવર સિલ્વરનો ઉપયોગ કરીને વેલવેટમાં તૈયાર કરાયું હતું.

🔰🎯10. ઇબ્ન બતૂતા (1929) : બુક વિશ્વવિખ્યાત પ્રવાસી ઇબ્ન બતુતાના 1325-1354 દરમ્યાનના પ્રવાસો વિશે લખાઇ હતી. બૂકનું ઇંગ્લિશ ટ્રાન્સલેશન યુનિવર્સિટી ઓફ લંડનના એરેબિક સ્કુલ ઓફ ઓરિએન્ટલના લેક્ચરર એ.એ.આર.ગીબે કર્યું હતું.

👉હાલ તેનું સ્કેનિંગ થઈ રહ્યું છે
આ પુસ્તકોનું ઇન હાઉસ સ્કેનિંગ કરીને તેનો ડેટા તૈયાર કરાવવામાં આવી રહ્યો છે. પુસ્તકો રૅર હોવાથી મૂલ્યવાન છે. તેથી ભવિષ્યમાં લોકભોગ્ય થાય તેમાટે તેનું ડિજિટાઇઝેશન કરવું આવશ્યક છે. હાલમાં પુસ્તકની કન્ડિશનના આધારે રિસચર્સને લાઇબ્રેરી માંજ એક્સેસ કરવાની સુવિધા આપીએ છે. બાદમાં તેઓ ઓનલાઈન જોઈ શકશે.
📕📗📕📗📕📗📕📗📕📗📕
MSUની હંસા મહેતા લાઇબ્રેરીમાં ગાયકવાડ -બ્રિટિશ યુગનાં પુસ્તકોનું કલેક્શન
📕📘📕📗📕📘📕📗📕📗
✍યુવરાજસિંહ જાડેજા (ગોંડલ)🙏

👁‍🗨⭕️એમ.એસ.યુનિવર્સિટીની હંસા મહેતા લાઇબ્રેરીમાં બ્રિટિશ-ગાયકવાડ યુગના 125 વર્ષથી વધુ જૂના પુસ્તકોનું કલેક્શન છે.જેમાં સૌથી વધુ ગાયકવાડ શાસન અને બ્રિટિશ શાસન સમયના ફોટોગ્રાફ્સ સાથેની રસપ્રદ વિગતો છે.

👁‍🗨કલેક્શનમાં 1932માં અર્લ ઓફ વિલિંગડનની બરોડા સ્ટેટની 1932ની મુલાકાતનો ફોટો આલ્બમ સૌથી વધુ રસપ્રદ છે જેમાં શહેરના જુના ફોટોગ્રાફ્સ છે.સોનાના વરખ ચડાવેલા બ્લુ અને રેડ કલરના કવર પેજ ધરાવતા પુસ્તક 📚‘રિપ્રેઝન્ટેટિવ મેન ઓફ ઇન્ડિયા’📗 1889માં સોરાબજી જહાંગરી દ્વારા લખાયેલું છે.પુસ્તકમાં પ્રજાહિતેચ્છુ બ્રિટિશ શાસકોની રસપ્રદ માહિતી છે.

📚1 એપ્રિલ 1932ના રોજ રાજકોટમાં લક્ષ્મીચંદ ડોસા દ્વારા પ્રગટ થયેલા પુસ્તક 📕‘પ્રિન્સ ઓફ વેલ્સ એન્ડ પ્રિન્સેસ ઓફ ઇન્ડિયા’ઐના કવર પેજ પર સિલ્વરનું બક્કલ છે.

📚હંસા મહેતા લાઇબ્રેરીની શરૂઆત તા.1 મે 1950ના 25 હજાર પુસ્તકોથી થઇ હતી જેમાં આજે 8 લાખ જેટલાં પુસ્તકોનું કલેકશન છે.
✍યુવરાજસિંહ જાડેજા (ગોંડલ)🙏

👉એમ.એસ.યુનિવર્સિટીનું મૂળ સ્વરૃપ બરોડા કોલેજ તરીકે હતું જે ઇ.સ. ૧૮૮૧ માં શરૂ થઈ હતી. બરોડા કોલેજ આર્ટસ કોલેજ હતી. એ જ રીતે સાયન્સ ઇન્સ્ટિટયુટ, કોમર્સ કોલેજ અને સેકંડરી ટીચર્સ ટ્રેનીંગ કોલેજ વગેરે વડોદરામાં એ વખતે ઉચ્ચ શિક્ષણની સુવિધા પૂરી પાડતી હતી. 
👉તા.૩૦ એપ્રિલ, ૧૯૪૯ નાં રોજ આ તમામ કોલેજો અને ઇન્સ્ટિટયુટને એખ છત્ર હેઠળ આવરી લેવાઇ, જે કાર્ય એમ.એસ.યુનિવર્સિટીની સ્થાપનામાં પરિણમ્યું.

✍યુવરાજસિંહ જાડેજા (ગોંડલ)🙏